روزشمار: ۱۹ بهمن؛ زادروز «جيمز موری» زبان شناس معروف اسکاتلندی
امروز زادروز «جيمز اگوستوس هنری موری» زبان‌شناس بلند آوازه اسكاتلندی و مولف ديكشنری انگليسی آكسفورد است كه در سال ۱۸۳۷ میلادی به دنيا آمد.
«جيمز اگوستوس هنری موری» در ۷ فوریه سال ۱۸۳۷ میلادی به دنیا آمد. شهرت او بیشتر به این دلیل است که نخستین ویراستار فرهنگ انگلیسی آکسفورد (OED) بوده است. موری، بیشترِ سال‌های نیمه دوم عمرش، یعنی ۳۶ سال، از ۱۸۷۹ تا هنگام درگذشتش را صرف تألیف و سرپرستی تألیف و تدوین فرهنگ یادشده کرد.
او كه به نوشته خودش از جوانی علاقه‌مند به شاخه «تاريخ زبان» از رشته انسان‌شناسی شده بود پس از چند سال تدريس و مديريت مدرسه، به دنيای واژگان پا نهاد و كار تدوين ديكشنری آكسفورد را به دست گرفت و تا لحظه مرگ آن را رها نکرد. جیمز موری نوشته است که پژوهش در دنیای واژگان و ديكشنری‌نویسی یک خدمت بزرگ به همه مردمی است كه می‌خواهند بخوانند و بنويسند و سخن بگويند.
«موری» نه‌تنها معنا و تعريف و تلفظ هر واژه انگليسی را به دست آورد، بلكه تاريخ و ريشه هر واژه را نيز تحقيق كرد و برای آگاهی همگان در لغت‌نامه قرارداد كه كاری بس مهم و پرزحمت است. كسانی دست به چنين كارهایی می‌زنند كه غرق در عشق به مردمند، زيرا مزد و پاداش و لقب نمی‌تواند یک هزارم چنين زحماتی را جبران كند. وی به پاس اين خدمت، از رئيس كشور انگلستان لقب «سر» گرفت.
از جیمز موری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین لغت‌شناسان سنتی زبان انگلیسی یاد می‌کنند. موری بر اثر عارضه پلورزی در ۷۸ سالگی در آکسفورد درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.
متن کامل فرهنگ انگلیسی آکسفورد، در سال ۱۹۲۸، یعنی ۱۳ سال پس از درگذشت موری، منتشر شد. این اثر، بزرگ‌ترین فرهنگ لغت زبان انگلیسی است و معتبرترین فرهنگ لغت جهان به شمار می‌رود.
زبان انگليسی یک زبان گرمانیک (از خانواده آلمانی زبان‌های هند- اروپایی) همانند پارسی است. ۱۵-۱۶ قرن پيش چند طايفه ژرمن (آلمانی) به جزاير بريتانيا مهاجرت كردند و اين زبان را همگانی کردند. بعدا بر اثر تهاجمات اقوام اسكانديناويایی به ويژه نروژیها، لغات متعدد از اين زبان‌ها وارد انگليسی شد. در قرن يازدهم ميلادی، فرانسويان به فرماندهی ويليام (ويليام فاتح) انگلستان را تصرف كردند و در طول حكومت خود فرانسه را زبان دولتی انگليسی‌ها كردند. از قرن پانزدهم، ناسيوناليسم انگليسی «زبان انگليسی» را زنده كرد ولی به صورتی تازه و پر از لغات فرانسوی، اسكانديناوی و لاتين. از زمان همگانی شدن اينترنت و تعدد سرچ انجين‌های انگليسی، اين زبان عملا بين‌المللی شده است.
دیدگاه