خطرناک ترین حیوانات ایران را بشناسید

مهدیه عزیزی چهار شنبه، ۲۸ تیر ۱۴۰۲ ساعت ۱۸:۰۵

خطرناک‌ترین حیوانات و جانوران همیشه آن‌هایی که انتظار دارید نیستند؛ حیواناتی وجود دارند که ممکن است نامشان را نشنیده باشید؛ ولی تا به امروز مشکلات بسیاری برای انسان‌ها به‌وجود آورده‌اند.

در ایران تعداد زیادی حیوانات خطرناک وجود دارد. زمانی که صحبت از حیوانات خطرناک ایران می‌شود ذهنیت‌ها به‌دنبال خطرات و آسیب‌های شدیدی می‌رود که این حیوانات به انسان‌ها وارد کرده‌اند؛ اما متاسفانه مشکلاتی که انسان‌ها برای تمامی حیوانات از جمله از نوع خطرناک آن‌ها رقم زده‌اند، بسیار بیشتر از چیزی است که حیوانات برای انسان‌ها داشته‌اند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با برخی از حیوانات خطرناک ایران آشنا کنیم.

خرس سیاه آسیایی

نام انگلیسی: Black Asian Bear
نام علمی: Ursus thibetanus
نام محلی: (بلوچی) مَم/ هُرس

خرس سیاه آسیایی در طبیعت حدود ۲۵ سال و در اسارت حدود ۴۵ سال عمر می‌کند. ارتفاع بدن خرس سیاه آسیایی ۷۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر، طول سر و بدن ۱۱۰ تا ۱۹۰ سانتی‌متر و طول دم آن‌ها هفت تا ۱۰ سانتی‌متر است. وزن نوع ماده خرس سیاه آسیایی بین ۴۰ تا ۱۴۰ کیلوگرم و نوع نر بین ۶۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم متغیر است.

_{منبع عکس: Britannica، عکاس: Byrdyak}

جثه خرس سیاه آسیایی کوچک‌تر از خرس قهوه‌ای است، گوش‌ها بزرگ، گرد و با فاصله از هم هستند و به‌صورت واضحی از موها خارج شده‌اند. موهای سطح بدن این خرس، انبوه، بلند و سیاه‌رنگ است و در وسط سینه لک سفید یا کرم رنگ به‌شکل ۷ وجود دارد. در این‌گونه خرس به‌ندرت نمونه‌هایی با رنگ قهوه‌ای متمایل به قرمز یا قهوه‌ای کامل مشاهده شده است.

دست‌های خرس سیاه آسیایی به نسبت پاهای آن کوتاه‌تر است؛ به همین علت سرعت حرکتشان در سربالایی بیشتر از سرپایینی است و به طورکلی بخش جلویی بدن از قسمت عقب قوی‌تر است. دست‌ها و پاهای این حیوان هرکدام پنج انگشت دارد و با ناخن‌های بلند و تیز، برای بالا رفتن از درخت بسیار مناسب است.

تغذیه

خرس سیاه آسیایی همه‌چیزخوار است؛ اما بیشتر از مواد گیاهی مثل میوه‌های وحشی (داز، زیتون، پسته و کنار)، باغی (خرما)، علف‌ها و جوانه‌ها و همچنین از حشرات به‌خصوص پستانداران کوچک، زنبورها و لاشه‌ها و در مواقع کمبود غذا از دام‌های اهلی نیز تغذیه می‌کند.

_{منبع عکس: Gettyimages، عکاس: Arun Roisri}

زیستگاه و پراکندگی

زیستگاه خرس سیاه آسیایی مناطق خشک کوهستانی و معمولا پوشیده از درخت‌زارها و جنگل‌های فراوان است. مناطق کوهستانی زابلی، نیک‌‌شهر و رشته‌کوه بیرک در سیستان و بلوچستان، کوه‌های رودان و بشاگرد در هرمزگان و همچنین مناطق کوهستانی دلفارد، بحرآسمان، کهنوج و ده‌ بکری جبال بارز در جنوب کرمان از مهم‌ترین مناطق زندگی خرس سیاه در ایران هستند.

لازم به ذکر است ایران غربی‌ترین حد پراکندگی جهانی خرس سیاه آسیایی است.

یوزپلنگ ایرانی (آسیایی)

نام انگلیسی: Asian Cheetah
نام علمی: Acinonyx jubatus venaticus
نام محلی: طبس: خاصه پلنگ، زرده پلنگ؛ سیستان و بلوچستان: تازی پلنگ

یوزپلنگ‌ها جانورانی در رده پستانداران و از نوع مهره‌داران و گوشت‌خوار هستند. یوز‌ به خانواده گربه‌سانان تعلق می‌گیرد و به دو گونه آسیایی و آفریقایی تقسیم‌بندی می‌شود. گونه‌ای از این گربه‌سانان تحت نام یوزپلنگ ایرانی در ایران زندگی می‌کنند که متاسفانه به‌دلایل مختلف در معرض انقراض است.

یوز ایرانی، از حیوانات اندمیک ایران، در طبیعت حدود ۱۰ سال و در اسارت تا ۲۱ سال عمر می‌کند. لازم به ذکر است در شرایط زندگی در طبیعت، یوزپلنگی به نام «جنگال» در منطقه نایبندان طبس ۱۴ سال عمر کرد که به‌عنوان مسن‌ترین در دنیا نیز شناخته شده‌ است.

_{منبع عکس: Wildlife، عکاس: نامشخص}

طول سر و بدن یوزپلنگ ایرانی حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتی‌متر و طول دم این حیوان بین ۶۰ تا ۸۰ سانتی‌متر است. یوزپلنگ ایرانی جنس نر بین ۳۵ تا ۵۵ کیلوگرم و ماده این یوز بین ۲۰ تا ۴۰ کیلوگرم وزن دارد.

از دیگر ویژگی‌های یوزپلنگ ایرانی می‌توان به دست و پای کشیده و بلند، دم بلند و کلفت، گوش‌های کوچک و گرد، سر کوچک، کمر باریک و سینه بزرگ اشاره کرد.

سرو گردن یوز ایرانی پوشیده از موی کوتاه و یال تیره و بدن آن پوشیده از موهای نخودی و زرد کم‌رنگ با خال‌های کوچک سیاه و توپر است. دو خط سیاه‌رنگ از قسمت داخلی چشم تا دهان امتداد یافته که به خط اشک معروف است؛ این خطوط در گونه‌های آسیایی، ضخیم‌تر از گونه آفریقایی هستند.

تغذیه

از مهم‌ترین غذاها برای یوز می‌توان به میش و قوچ، آهو، جبیر، کل، خرگوش وحشی و برخی پرندگان اشاره کرد؛ البته مواردی هم از شکار روباه و شغال توسط یوزپلنگ‌ها مشاهده شده است.

_{منبع عکس: Lifegate، عکاس: Jtb}

زیستگاه و پراکندگی

زیستگاه اصلی یوزپلنگ ایرانی کویر مرکزی، مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی ایران است. این مناطق در استان‌های سمنان، خراسان، کرمان، اصفهان و یزد بهترین زیستگاه برای یوز ایرانی هستند.

کشور ایران از دهه ۷۰ میلادی تنها زیستگاه یوزپلنگ ایرانی معرفی شده است.

تمساح پوزه کوتاه

نام انگلیسی: Crocodylus Palustris
نام علمی: Mugger Crocodile
نام محلی: بلوچی: گاندو به معنی «راه‌رونده روی شکم»

تمساح پوزه کوتاه، تمساح تالابی یا گاندو در طبیعت بین ۴۰ تا ۶۰ سال عمر می‌کند؛ ولی اگر این حیوان در شرایط محافظت‌شده قرار داشته باشد، می‌تواند بیش از ۶۰ سال زندگی کند. میانگین وزن این تمساح نیز ۵۵۰ کیلوگرم است.

میانگین طول تمساح پوزه کوتاه در نوع ماده آن‌ها ۲٫۴۵ متر و نرها سه متر است. رنگ این تمساح، قهوه‌ای روشن با سایه‌های تیره پراکنده روی سطح پوست ضخیمشان است. بزرگ‌ترین تمساحی که تاکنون در ایران دیده شده است، ۳٫۶۰ متر طول دارد؛ این تمساح در مکانی به نام «کافه یوسف» در نزدیکی روستای «گرم بیت» استان سیستان و بلوچستان مشاهده شده است.

بچه تمساح پوزه کوتاه بین ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر طول دارد و رنگ آن زیتونی با نوارهای تیره روی دم است.

_{منبع عکس: Persiaadvisor، عکاس: نامشخص}

تعداد دندان در تمساح‌های بالغ و مسن پوزه‌کوتاه مجموعا بین ۶۶ تا ۶۸ عدد است؛ دندان‌هایی که اگر هم بیفتند یا کنده شوند، مجدد رشد خواهند کرد. حدود نیمی از کل بدن این تمساح را دم قوی این حیوان تشکیل می‌دهد؛ دم آن به او برای جلو رفتن در آب کمک می‌کند. این تمساح ایرانی از نظر طول و جثه، یک تمساح متوسط به شمار می‌آید که می‌تواند تا طول حداکثر چهار متر هم رشد داشته باشد.

در قسمت گردن و پشت سر تمساح پوزه‌کوتاه، دو جفت صفحه شاخی بزرگ وجود دارد. پاهای این تمساح کوتاه است. پاهای جلویی تمساح پوزه‌کوتاه پنج انگشت و پاهای پشتی چهار انگشت دارند.

داخل چشم تمساح پوزه کوتاه پرده عرضی وجود دارد که به‌عنوان پلک سوم نام گرفته است و برای حضور این حیوان در زیر آب بسیار مفید است.

تغذیه

تمساح پوزه‌کوتاه اغلب شب‌ها به شکار می‌رود و اطراف رودخانه را به همین منظور جست‌و‌جو می‌کند. این تمساح بیشتر از پستانداران اطراف، پرندگان و ماهی‌ها برای تغذیه استفاده می‌کند؛ ولی بعضی اوقات به شکار سگ‌های گله و حتی انسان نیز می‌پردازد.

تمساح پوزه‌کوتاه به‌طور متوسط روزانه به ۵۰۰ گرم گوشت برای تغذیه خود احتیاج دارد. تمساح‌ها پس از شکار، طعمه را به‌طور کامل با آرواره‌های قوی خود می‌فشارند و به داخل آب می‌برند یا در اطراف رودخانه و برکه مخفی می‌کنند.

_{منبع عکس: Tehrantimes، عکاس: نامشخص}

زیستگاه و پراکندگی

تمساح پوزه‌کوتاه در برکه‌های عمیق و رودخانه‌ها زندگی می‌کنند. این تمساح قادر به زندگی در آب‌های شور نیست.

جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان و مناطقی مثل رودخانه‌های «باهوکلات»، «سرباز» و «کلاجو»، محدوده‌های آبی سراوان و چابهار و برکه‌هایی مانند برکه فیروزآباد، برکه آزادی، برکه باهوکلات، برکه پیر سهراب، برکه پلنگی، برکه زیر سد پیشین، برکه جنگل، برکه درگس، برکه شیرگواز، برکه «هوت کت» و برکه «کهیر برز» از زیستگاه‌های تمساح پوزه کوتاه یا تمساح تالابی هستند.

لازم به ذکر است که تمساح پوزه کوتاه یا تمساح تالابی یا گاندو‌ هم‌زیستی مسالمت‌آمیزی با مردم منطقه سیستان و بلوچستان دارد.

انواع مار

مار جعفری

نام انگلیسی: Saw-Scaled
نام علمی: Echis carinatus

بیشتر بیابان‌ها و دشت‌های گرم مناطق مرکزی و جنوبی ایران به‌دلیل بی آبی و شرایط نامساعد آب‌و‌هوایی خالی از پوشش گیاهی و همچنین سکنه هستند؛ اما در این بین موجوداتی وجود دارند که زندگی در این شرایط برایشان مناسب است؛ مار جعفری یا افعی فلس اره‌ای یکی از همین موجودات است.

مار جعفری ساکن همیشگی هر بیایان و کویری است و هر مسافری که به کویر سفر می‌کند، ترس از این مار را با خود دارد؛ در‌حالی‌که این مار از مسافران کویر می‌ترسد و کمتر مشاهده شده است که در شرایط عادی آسیبی به انسان وارد کرده‌ باشد؛ البته باید در نظر داشت که مار جعفری یکی از خطرناک‌ترین مارها به شمار می‌رود و نیش آن می‌تواند کشنده باشد.

_{منبع عکس: فرارو، عکاس: پدرام شبیری}

مار جعفری در رده خزندگان، زیر راسته مارها و در خانواده افعی‌ها طبقه‌بندی شده است. این مار با طول بین ۳۵ تا حداکثر ۹۰ سانتی‌متر به نسبت مارهای دیگر کوچک‌تر است.

سر و گردن مار جعفری کاملا مشخص است و مانند دیگر افعی‌ها مردمک چشم غیر عمودی، پوزه پهن و کوتاه، سر مثلثی‌شکل، بدن بلند، باریک و استوانه‌ای (پوشیده از فلس‌های کوچک و تیغه‌دار) با دم کوتاه و چشم‌های بزرگ و برآمده دارد.

بدن مار جعفری چندرنگ است؛ ولی نمونه‌های ایرانی بیشتر در رنگ‌های زیتونی، قهوه‌ای مایل به خاکستری، خاکستری مایل به زرد با نوارهای زیگزاگ روشن دیده می‌شوند. تشخیص این مار از مارهای دیگر راحت‌تر است؛ زیرا روی سر خود علامت صلیبی‌شکل دارد و ناحیه شکم آن نیز به رنگ سفید یا سفید مایل به زرد است. مار جعفری به‌صورت جانبی و از پهلو به‌صورت زیگزاگ حرکت می‌کند.

مار جعفری پنج گونه مختلف دارد که دو نوع آن تاکنون در ایران مشاهده شده است:

Echis carinatus multisquamatus Cherlin‎‏ از نواحی شرقی و شمال شرقی ایران.
زیرگونه ‏Echis carinatus sochureki Stemmler‎‏ در نواحی مرکزی و جنوبی ایران.

_{منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Sagar khunte}

تغذیه

درمجموع اطلاعات مختصری از تغذیه مار جعفری موجود است و از طرفی هم ممکن است به خاطر شرایط نامساعد آب و هوایی و سخت محل زندگی این مار، تغذیه آن در روزهای مختلف از مواد غذایی متفاوت باشد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سوسک‌ها، عنکبوت‌ها، ملخ‌ها، حلزون‌ها، عقرب‌ها، قرباغه‌ها، هزارپاها و انواع کرم‌ها، همچنین خزندگان مانند پرندگان، پستانداران کوچک و سایر مارها اشاره کرد.

زیستگاه و پراکندگی

مار جعفری در مناطقی زیست می‌کند که بافت شن، خاک‌ رس، بوته‌زار، صخره و تخته سنگ‌ داشته باشد و معمولا رابطه خوبی با مناطقی مانند باتلاق و جنگل ندارد.

مار جعفری در استان‌های خراسان، سیستان و بلوچستان، کرمان، سمنان، خوزستان، هرمزگان، بوشهر، فارس، ایلام و یزد مشاهده شده است.

مار شاخدار ایرانی

نام انگلیسی: Desert Horned Viper
نام علمی: Pseudocerates

مار شاخدار یا افعی شاخدار خطرناک‌ترین گونه مار در جهان است. یکی از خطرناک‌ترین گونه‌های این مار در کویر و بیابان‌های ایران زندگی می‌کند. این نژاد مار صبر بسیار زیادی در شکار دارد و همین موضوع باعث شده است یکی از بهترین شکارچیان خزنده و همیشه موفق در به دام انداختن طعمه‌اش باشد.

طول عمر مارها در شرایط طبیعی حدود نیم قرن تا یک قرن است؛ ولی از آنجایی که مار شاخدار در طبیعت وحشی به سر می‌برد، امکان مرگ آن از زنده ماندنش بیشتر است.

_{منبع عکس: Fararu، عکاس: نامشخص}

طول مار شاخدار ایرانی حدود ۷۵ سانتی‌متر است. این مار سری پهن، پوستی سخت از جنس پولک، چشمانی عمودی، فلس روی سر و دو توده یکسان کوچک یا دو تیغه از جنس کیتین روی چشمان خود دارد که وجود همان تیغه‌ها، این مار را معروف به شاخدار کرده‌ است.

مارهای شاخدار بنا به شرایط و محیط زندگیشان، رنگ‌های متفاوتی دارند. در طبیعت‌های مختلف رنگ‌های آن‌ها می‌تواند قهوه‌ای، سبز، خاکستری و در برخی از جنگل‌های آمازون به رنگ آبی باشد؛ ولی در ایران بیشتر به رنگ‌های قهوه‌ای، خاکستری و زرد قهوه‌ای دیده‌ می‌شوند.

مار شاخدار ایرانی از پهلو و به‌صورت دایره‌ای حرکت می‌کند؛ درصورتی‌که حرکت دیگر نژادها مارپیچ است.

تغذیه

مار شاخدار ایرانی بیشتر از تخم‌های حیوانات دیگر مانند لاک‌پشت‌ها و دیگر مارها تغذیه می‌کند. این مار همچنین به حیوانات کوچک مثل مارهای کوچک‌تر، خرگوش‌ها و مارمولک‌ها به‌عنوان غذا علاقه دارد. مار شاخدار ایرانی می‌تواند حیوانات بزرگ‌تر را ابتدا از پا بیندازد و سپس آن‌ها را طعمه کند.

_{منبع عکس: Arasbaran، عکاس: نامشخص}

زیستگاه و پراکندگی

مار شاخدار ایرانی بیشتر به زیست در بیابان‌ها و کویرها تمایل دارد. زیستگاه اصلی تعداد زیادی از این مارها در استان خوزستان است و تعدادی هم در کشورهای کویت، سوریه، عمان و عراق دیده شده است.

خوزستان سه نوع از گونه‌های مختلف مار شاخدار ایرانی را دارد که شامل افعی شاخدار، مار شاخدار ایرانی و افعی شاخدار دم عنکبوتی هستند.

به‌دلیل قدرت وفق سریع و سازگاری بالای مار شاخدار ایرانی با محیط زندگیش، این‌گونه در مکان‌هایی با درخت‌های زیاد هم امکان زیست دارد. همچنین این مار به آفتاب علاقه‌ای ندارد و حرکت و شکار آن بیشتر در شب است.

مار کبرا

نام انگلیسی: King Cobra- Cobra
نام علمی: Naja oxiana- Ophiophagus Hannah

مار کبرا، کفچه مار یا شاه کبرا بلندترین مار سمی و زهردار جهان از خانواده مارهای «الاپیده» است. این مار به‌دلیل شکل خاص باز کردن گردن و ایستادن جلوی شکارش معروف شده است. قسمت گردن مار کبرا زمانی پهن می‌شود که در خطر باشد. سم مار کبرا قوی و عصب‌گرا و برای انسان کشنده است.

مار کبرا وقتی طعمه خود را پیدا کند در ابتدا سر خود را بلند و گردنش را باز و پهن می‌کند؛ سپس زهر خود را به چشم طعمه می‌پاشد. سم او باعث کوری چشم‌های طعمه و در نهایت شکار شدن آن می‌شود. هدف گیری دقیق این مار دو متر است و زهر آن تا سه متر هم پاشیده می‌شود.

لازم به ذکر است مار کبرا دارای چهار گونه آفریقایی و ۶ گونه آسیایی است و در فرهنگ قدیم مصر، جایگاه ویژه داشته است.

_{منبع عکس: CNN، عکاس: iStockphoto}

مار کبرا حداکثر ۱۶۵ سانتی‌متر طول و ۲۷ سانتی‌متر دم دارد. بعضی نمونه‌های این مار علامتی «عینک مانند» روی گردن دارند. مار کبرا دارای گردن به‌شکل کفچه، یک پولک جلوچشمی و سه پولک عقب‌چشمی، مردمک چشم گرد و متمایل به بیضی است.

مار کبرا با بدنی به رنگ خاکستری متمایل به سیاه، قهوه‌ای تیره، قهوه‌ای کم‌رنگ و زرد تیره، بدون نقش خاص یا خال دیده شده است. نوع بالغ این مار چند حلقه تیره‌رنگ در قسمت قدامی سطح شکم و نوع نوزاد حلقه‌های تیره رنگ در سراسر بدن دارد.

تغذیه

مار کبرا جزو خزندگانی است که عموما گوشت‌خوار هستند و به‌وسیله گوشت مارمولک، موش، دیگر مارها، پرندگان، تخم پرندگان و گروه دوزیستان تغذیه می‌کند؛ ولی محبوب‌ترین غذای این مار، قورباغه است.

_{منبع عکس: CNN، عکاس: Riadi pracipta}

زیستگاه و پراکندگی

مار کبرا به زیست در بیابان‌ها، علف‌زارها، صخره‌ها، بوته‌ها و لای سنگ‌ها تمایل دارد. این مار در کویرها، بیابان‌ها و جنگل‌های استان‌های خراسان، سمنان، گلستان و مازندران دیده شده است و همچنین در مناطق مجاور دریای خزر، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، افغانستان، ایران، کشمیر، شمال و شمال شرقی بلوچستان و پنجاب هم وجود دارد.

مار سمی زنجان

نام انگلیسی: zigzag mountain viper
نام علمی: Vipera albicornuta

مار سمی زنجان یا افعی زنجان بسیار خونسرد و برای کنترل جوندگان بسیار مفید است. مار سمی زنجان به زندگی در مناطق مرتفع و دارای آب‌وهوای سرد علاقه دارد و با گرم شدن هوا در تابستان، کمتر در روز دیده می‌شود.

_{منبع عکس: Irandeserts، عکاس: نامشخص}

طول نوع بالغ مار سمی زنجان بین ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر است؛ البته در مواردی طول ۶۳ تا ۸۰ سانتی‌متر هم مشاهده شده است. نوع ماده این مار از نوع نر جثه بزرگ‌تری دارد.

مار سمی زنجان دارای پوزه گرد، مردمک چشم عمودی و سطح فوقانی سر پولک‌های تیغه‌دار است. بدن این مار رنگ خاکستری تیره یا متمایل به سیاه یا قهوه‌ای روشن دارد. پشت چشم، گوشه خلفی دهان و قسمت پشت سر، دارای دو خط قهوه‌ای تیره و همچنین شکم این مار دارای خال‌های ریز خاکستری یا سیاه است.

تغذیه

مار سمی زنجان از حشرات، موش‌ها، مارمولک‌ها، ملخ‌ها و جوندگان کوچک تغذیه می‌کند.

_{منبع عکس: Commons، عکاس: نامشخص}

زیستگاه و پراکندگی

مار سمی زنجان به زیست در مناطق ییلاقی، کوهستانی، زیر تخته سنگ‌ها و علفزارها تمایل دارد و بیشتر در استان‌های زنجان، آذربایجان شرقی، قزوین و گیلان مشاهده شده است.

سگ سرابی

نام انگلیسی: Persian Shepherd- Persian Mastiff
نام علمی: Canis lupus familiaris

سگ سرابی یا ماستیف ایرانی از گونه‌های با اصالت و معروف ایران است که در کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس نیز مشاهده می‌شود. قدرت جسمانی بالا، شجاعت و جسارت این سگ باعث محبوبیت آن شده است.

پاهای قوی، فک و سر بزرگ و پنجه‌های قدرتمند سگ سرابی، آن را تبدیل به یکی از خطرناک‌ترین نژادهای سگ در ایران کرده‌اند. این سگ، بی‌نهایت مهربان و با محبت است؛ ولی در مواجهه با خطر و شرایط غیرعادی به یکی از خطرناک‌ترین و وحشی‌ترین سگ‌های دنیا بدل می‌شود.

با توجه به سبک زندگی سگ سرابی، این حیوان می‌تواند طول عمر ۱۲ تا ۱۷ سال را داشته باشد که این طول عمر در مقایسه با مشابه خارجی این سگ، طول عمر زیادی است.

_{منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Mostafa Meraji}

ارتفاع سگ سرابی در جنس نر حدود ۷۵ تا ۹۰ سانتی‌متر و در جنس ماده حدود ۷۰ تا ۸۵ سانتی‌متر است. وزن این حیوان در جنس نر حدود ۶۰ تا ۹۰ کیلوگرم و در جنس ماده حدود ۵۵ تا ۸۰ کیلوگرم است.

در سگ‌های سرابی، تفاوتی در تراکم موهای بدنشان وجود دارد؛ گونه‌ای کم‌مو و گونه‌ای پرمو هستند و هیچ‌گونه تفاوت دیگری جز در موهای پوستی ندارند.

نژاد سگ سرابی در رنگ‌های خاکستری، قهوه ای روشن، قهوه‌ای مایل به زرد، قهوه‌ای سوخته و حنایی وجود دارد؛ که اغلب چهره‌ آن خاکستری و سیاه با گوش‌های خاکستری است.

سگ نژاد سرابی دارای قدی بلند با استخوان‌های قوی و محکم، سر بزرگ، چشم‌های متوسط و بادامی‌شکل با رنگ قهوه‌ای تیره و روشن، گردن تنومند و کشیده و پوزه کوتاه (به نسبت سگ‌های هم‌رده خارجی) است.

به نظر می‌رسد سگ سرابی جزو یکی از قوی‌ترین و بزرگ‌ترین نژادهای سگ در جهان باشد که به‌دلیل دندان‌های تیز و فک بسیار قدرتمند در گاز گرفتن می‌تواند استخوان شکارش را خرد و گوشت آن را از بدنش جدا کند.

تغذیه

غذای خشک آماده با مقدار مشخص و استانداردی از فیبر، روغن خام و چربی، پروتئین، رطوبت، سدیم، کلسیم، خاکستر و... بهترین گزینه برای تغذیه سگ سرابی است؛ زیرا تغذیه درست و سالم یکی از عوامل مهم در نگهداری صحیح از این سگ به شمار می‌رود.

ماهی آب‌پز بدون استخوان، پای مرغ (ناخن‌ها حتما گرفته شوند)، نان و مکمل دست‌ساز بسیار مقوی، مغذی و سالم مخلوط سیب‌زمینی، هویج، گوشت یا مرغ، تخم‌مرغ به‌صورت آب‌پز با شیر و نان از دیگر غذاهای مناسب برای سگ سرابی هستند.

_{منبع عکس: Petpors، عکاس: نامشخص}

زیستگاه و پراکندگی

زادگاه سگ سرابی شهر سرد و کوهستانی سراب در آذربایجان شرقی است؛ به همین علت این سگ بسیار قدرتمند و سرسخت است و آمادگی کامل برای هرگونه شرایط جوی و آب و هوایی را دارد. البته با توجه به ضخامت پوست بدن سگ سرابی، به نظر می‌رسد آب‌وهوای معتدل و سرد برای این سگ مناسب است؛ ولی زندگی کردن در هوای گرم برای او کار سختی است.

انواع عنکبوت

عنکبوت بیوه سیاه

نام انگلیسی: Black Widow Spider
نام علمی: Lantrodectus terdecimguttatus

عنکبوت بیوه سیاه در میان عنکبوت‌ها دومین زهر کشنده را دارد. نیش این عنکبوت با بدنی به رنگ سیاه براق با نقاط قرمز رنگ و علامتی مانند ساعت شنی در قسمت زیر شکم خود، بسیار دردناک است؛ به‌طوری که قربانی پس از گزیده شدن دچار شکم درد و حالت تهوع خواهد شد.

قطر بدن عنکبوت بیوه سیاه معمولا بین ۴٫۵ تا ۱۰ میلی‌متر و طول آن‌ها نیز بین ۴٫۷ تا ۸ میلی‌متر است. نیش این جانور برای گروه کودکان و سالمندان خطرناک تلقی می‌شود؛ اما گزش این عنکبوت به‌ندرت کشنده است.

عمر متوسط عنکبوت بیوه سیاه حدود یک سال است.

_{منبع عکس: Aces، عکاس: Marable}

تغذیه

بیشتر تغذیه عنکبوت بیوه سیاه از انسان، حشرات و بندپایان است. عنکبوت نر یکی از موارد دیگری است که نوع ماده این عنکبوت از آن تغذیه می‌کند. عنکبوت ماده معمولا بعد از جفت‌گیری عنکبوت نر را می‌کشد و آن را می‌خورد؛ به همین دلیل او را عنکبوت بیوه می‌نامند. زمان موردعلاقه شکار برای این عنکبوت هنگام شب است.

زیستگاه و پراکندگی

زیستگاه عنکبوت بیوه سیاه معمولا در مناطق سنگلاخی، زیر سنگ‌ها، حاشیه زمین‌های زراعی و شکاف بین سنگ و صخره‌ها است؛ به‌طوری که تار این جانور نیز روی زمین گسترده می‌شود و عنکبوت در انتهای یک بخش از تار تنیده‌شده زندگی می‌کند.

پراکندگی عنکبوت سیاه بیوه در ایران و بیشتر در استان خراسان رضوی است و می‌توان گفت با توجه به پراکندگی وسیع جهانی، این عنکبوت در بیشتر نقاط جهان به‌جز مناطق سرد آسیا و اروپا وجود دارد. فراوانی عنکبوت بیوه سیاه در برخی نقاط مانند کشورهای حاشیه مدیترانه، آفریقای جنوبی، ایالات متحده، آمریکای جنوبی و استرالیا بیشتر است.

_{منبع عکس: Insectidentification، عکاس: Missouri Department of Conservation}

رتیل

نام انگلیسی: Tarantula- Spider
نام علمی: Theraphosidae

رتیل‌ نوعی عنکبوت است که خود انواع مختلف دارد؛ ولی از هر نظر تفاوت‌های بارز با عنکبوت دارد. یکی از این تفاوت‌ها این است که رتیل روی بدن و پاهای عقبی خود، خز نرم دارد؛ ولی عنکبوت، دارای این ویژگی نیست.

رتیل، عنکبوت پشمالو و چاق است؛ به همین علت ترس بیشتری در افراد ایجاد می‌کند. برخی از رتیل‌ها نیش سمی و برخی دیگر نیش غیرسمی دارند؛ ولی باید در نظر داشت که پس از هر گزش رتیل، باید به پزشک مراجعه کرد.

طول عمر رتیل‌ها در نوع ماده تا ۱۲ سال است؛ اما رتیل‌های نر پس از جفت‌گیری در پنج سالگی، می‌میرند؛ به همین علت بیشتر رتیل‌های بزرگ از نوع ماده هستند.

_{منبع عکس: Animals.sandiegozoo، عکاس: نامشخص}

اغلب رتیل‌ها کوچک هستند و بین دو تا چهار سانتی‌متر رشد می‌کنند؛ اما گونه ترسناک این حیوان تا ۱۹ سانت هم رشد خواهد کرد. رنگ بدن رتیل‌ها در گونه‌های مختلف، متنوع است که شامل قهوه‌ای کم‌رنگ، خرمایی تیره، زرد، زرد تیره و سیاه می‌شود. مو یا پشم بدن رتیل‌ها نیز از نوع بسیار کوتاه تا کمی بلند متفاوت است.

از رتیل‌های شناخته‌شده در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رتیل‌هایی با رنگ‌های قرمز، سیاه، سفید، زرد، خال‌دار و درخشان
رتیل‌های استرالیایی، مدیترانه‌ای و مصری
رتیل مورچه‌سان
رتیل زنبوری
رتیل گاودانه‌ای
رتیل الاکلنگی

تغذیه

رتیل‌ها اغلب حشره‌‌خوار هستند؛ ولی از آنجایی که رتیل حیوان فرصت‌طلبی است، حیواناتی مانند مار، قورباغه، ماهی، مارمولک و پرندگان را نیز شکار می‌کند.

_{منبع عکس: Animals.sandiegozoo، عکاس: نامشخص}

زیستگاه و پراکندگی

رتیل‌ها بیشتر در نقاط گرمسیر و مناطق بیابانی زیست می‌کنند. اولویت زندگی برای این نوع حیوان مناطق معتدل و گرم است و میانه‌ای با هوای سرد ندارد.

انواع عقرب

عقرب یا کژدم یکی از گونه‌های بندپایان است که تمام زهر آنان در دمشان قرار دارد. همه آن‌ها هشت پا دارند و نیش آن‌ها زهرآگین است؛ اما تعداد کمی از آن‌ها کشنده هستند.

عقرب‌ها معمولا شب‌ها شکار می‌کنند و روزها در زیر سنگ‌ها و سوراخ‌هایی پنهان می‌شوند که در زمین حفر کرده‌اند. این حشرات به‌جز در قطب جنوب، نیوزیلند، گرینلند و تعدادی جزیره کوچک، در همه‌جای کره زمین وجود دارند. عقرب‌ها موجوداتی باستانی هستند و بر اساس اطلاعات جانورشناسان از فسیل‌های کشف‌شده، قدمت آن‌ها به حدود ۴۳۰ میلیون سال پیش بازمی‌گردد.

عقرب‌های ماقبل تاریخ و گونه‌های امروزی بسیار شبیه به هم هستند؛ تنها تفاوت در طول آن‌ها است که عقرب‌های امروزی تقریبا نصف عقرب‌های پیشین هستند. طی بررسی‌های انجام‌شده، محققان به مقاومت بالای این موجودات خطرناک و در عین حال شگفت انگیز دست یافته‌اند؛ به‌طور مثال، عقرب‌ها، حتی کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین عقرب، تنها موجوداتی هستند که در برابر اشعه رادیواکتیو اثری بر آن‌ها نمی‌گذارد. محققان بر این عقیده هستند که انفجار اتمی تاثیری روی عقرب‌ها نخواهد داشت.

عقرب دم‌پهن

نام انگلیسی: fat-tailed scorpion
نام علمی: Androctonus crassicauda

عقرب دم‌پهن در نوع متوسط خود، با دم صاف حدود ۵۰ میلی‌متر طول دارد. تمامی آن‌ها تقریبا دارای هشت پا هستند و نیشی زهرآگین و در برخی موارد هم کشنده دارند. بدن این عقرب به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه است.

_{منبع عکس: Inaturalist، عکاس: Neymark}

عقرب دم پهن در قسمت‌های شکم دارای لبه‌های دندانه‌دار، در بیشتر اندام‌ها موهای کوتاه و تیره‌رنگ و دارای چنگال‌های بزرگ و قدرتمند (در قسمت‌های ابتدایی) است. به‌طور کلی عقرب دم‌پهن مانند دیگر عقرب‌ها ظاهر ترسناکی دارد.

طول عمر عقرب دم‌پهن در طبیعت بین دو تا ۱۰ سال است؛ ولی در اسارت و شرایط حفاظت‌شده می‌تواند تا ۲۵ سال هم زنده بماند.

عقرب دم پهن در خاورمیانه، شمال آفریقا و مناطقی در ترکیه زندگی می‌کند و همچنین در مناطق بسیاری از ایران مانند نواحی شمال تا استان‌های جنوبی کشور (خلیج فارس)، خوزستان (اهواز، بستان، سوسنگرد، امیدیه، خرمشهر، آبادان و ماهشهر)، آذربایجان غربی (خوی، ماکو، چالدران، ارومیه و اشنویه)، ایلام (مهران، ایوان و دهلران)، خراسان (نهبندان، بیرجند، تایباد، قائن و خواف)، کرمانشاه (قصر شیرین، جوانرود و سرپل ذهاب)، مریوان کردستان، استان‌های سمنان، بوشهر و کرمان نیز دیده شده است.

عقرب گاردیوم

نام علمی: Hemiscorpius lepturus

اندام کوچک عقرب گاردیوم با بدنی زرد یا کرم‌رنگ، بین ۵۰ تا ۸۰ میلی‌متر است؛ ولی دم آن نسبت به سایر عقرب‌ها طول بیشتری دارد. عقرب گاردیوم بیشتر در نواحی جنوبی، جنوب غربی ایران و خوزستان دیده می‌شود و «گاردیوم» نامی است که خوزستانی ها روی این عقرب گذاشته‌اند.

مهم‌ترین بخش مرگ‌بار بودن نیش گاردیوم، نوع زهر آن است. نیش این عقرب هیچ دردی ایجاد نمی‌کند؛ در نتیجه فرد قربانی متوجه گزیدگی توسط عقرب نخواهد شد.

ئخش تدریجی زهر در خون، از کار افتادن ارگان‌های داخلی بدن و در نهایت مرگ قربانی از اثرات زهر عقرب گاردیوم بر بدن انسان است. احتمال زنده ماندن، پس از گزش عقرب گاردیوم کمتر از ۱۰ درصد است.

_{منبع عکس: Eol، عکاس: نامشخص}

کژدم دم‌کلفت (کامپسوبوتوس ماتیسنی)

نام علمی: Compsobuthus matthiesseni

کژدم دم‌کلفت «کامپسوبوتوس ماتیسنی» با جثه بسیار کوچک، رنگ زرد یا آجری و بدن باریک و کشیده، شباهت زیادی به عقرب گاردیوم دارد. این‌گونه عقرب که زهر مهلکی در نیش خود دارد، در خطه خوزستان یافت می‌شود.

_{منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Philipp Weigell}

کژدم دم‌پهن عربی

نام علمی: Androctonus crassicauda

کژدم دم‌پهن عربی یا «آندروک‌تونوس کراسیکودا» نسبت به گونه های گاردیوم و کژدم دم‌کلفت «کامپسوبوتوس ماتیسنی» اندام بزرگ‌تری دارد؛ ولی زهر آن دارای کشندگی کمتری است. این عقرب با رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره و با طول ۱۰ سانتی‌متر، ظاهری خشن و رعب انگیزی دارد؛ شاید به‌دلیل همین انسان‌ها فکر می‌کنند کژدم دم‌پهن عربی، مرگبارترین و ترسناک‌ترین عقرب دنیا است. این عقرب علاوه بر خوزستان در بیشتر نقاط ایران مشاهده شده است.

_{منبع عکس: Sciencedirect، عکاس: نامشخص}

تغذیه

به‌طور کلی عقرب‌ها روزها پنهان می‌شوند و شب‌ها دنبال شکار هستند.

عقرب برای شکار و به طعمه انداختن از نیش انتهای دم خود استفاده می‌کند. بی‌مهرگان و حشرات کوچک از طعمه‌های اصلی عقرب‌ها به شمار می‌روند. این حیوان پس از کشتن مارمولک‌ها و دیگر پستانداران کوچک، مایع بدن آن‌ها را می‌مکد.

زیستگاه و پراکندگی

عقرب‌ تمایل به زیستن در مناطق خشک و نیمه‌خشک با بافت سنگریزه و ماسه‌ای و همچنین بیابان دارد؛ البته مواردی در لابه‌لای تخته‌سنگ‌ها و انباشت‌های گیاهان هم مشاهده شده است.

گرگ هندی یا ایرانی

نام انگلیسی: Indian wolf
نام علمی: Canis lupus pallipes

گرگ هندی که معمولا گرگ ایرانی هم نامیده می‌شود، از خانواده گرگ‌های خاکستری است و به گونه‌های گرگ اوراسیا شباهت زیادی دارد؛ ولی دارای جثه‌ای کوچک‌تر است. طول بدن این گرگ از نوک بینی تا انتهای دم حدود ۱۴۵ سانتی‌متر و وزن آن‌ها کمتر از ۲۵ کیلوگرم است. رنگ بدنشان از قرمز مایل به خاکستری تا قرمز مایل به سفید متغیر است. گرگ‌های هندی موهای کوتاهی دارند.

طول عمر گرگ هندی بین پنج تا ۱۳ سال متغیر است.

_{منبع عکس: Roundglasssustain، عکاس: Dhritiman Mukherjee}

تغذیه

گرگ‌ها کاملا گوشت‌خوار هستند و شکار اصلی آن‌ها فرزندان حیوانات دیگر و همچنین گوشت و استخوان‌هایی است که به‌صورت دسته‌جمعی شکار کرده‌اند.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی

زیستگاه گرگ‌ها در خشکی است و تغییر آب و هوا تغییری در نحوه زندگی کردن آن‌ها به وجود نمی‌آورد. گرگ‌ها تمایل دارند که دور از حیوانات گوشت‌خوار دیگر و به‌صورت دسته‌جمعی زنگی کنند.

گرگ ایرانی در شبه‌جزیره هند، مناطق جنوب شرق و غرب آسیا از جمله ایران (در شهرهای آذربایجان، گرگان، کرمانشاه، همدان، لرستان، خراسان، کردستان، استان مرکزی، شیراز، اصفهان، سیستان و بلوچستان، کرمان، خوزستان، سواحل جنوبی خارک و مناطق سواحل شمال) زندگی می‌کند. متاسفانه نژاد این گرگ در ایران در حال انقراض است.

_{منبع عکس: Roundglasssustain، عکاس: Dhritiman Mukherjee}

انواع کوسه

کوسه‌ها از زمان‌های قدیم در دریاها و اقیانوس‌ها وجود داشته‌اند. کوسه از گونه ماهی غضروفی و زیر رده نرم آبشش‌داران است. این موجود بسیار بزرگ را می‌توان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شکارچیان برشمرد.

در دنیا بیش از ۳۴۰ گونه از کوسه‌ها شناخته شده‌اند که حدود ۳۲ گونه از آن‌ها برای انسان خطرناک هستند. در دریای خلیج فارس و عمان حدود ۱۸ گونه کوسه وجود دارد که چهار گونه از آن‌ها خطرناک‌تر هستند.

کوسه ببری

نام انگلیسی: Tiger shark
نام علمی: CARCHARHINIDAE

کوسه ببری بسیار برای انسان خطرناک است و پس از کوسه بزرگ سفید، بیشترین آمار حمله به انسان را دارد. طول این کوسه حدود پنج متر تا حداکثر ۵٫۷ متر و حداکثر وزن نوع بالغ آن حدود ۸۰۷ کیلوگرم است.

رنگ بدن کوسه ببری در پشت، خاکستری تیره یا قهوه‌ای متمایل به خاکستری با خال‌های مستطیلی به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه و شکم سفید است که معمولا تشکیل ستون‌هایی در طرفین بدن و باله‌ها را می‌دهند و با افزایش سن کم‌رنگ خواهند شد.

از دیگر مشخصات ظاهری کوسه ببری می‌توان به بدن دوکی شکل، پوزه خیلی کوتاه و گرد، دندان‌های خشن و تیغه‌های گرد کم‌ارتفاع کنار هر طرف ساقه دم اشاره کرد. طول عمر این کوسه تا ۵۰ سال گزارش شده است.

_{منبع عکس: Wikimedia، عکاس: Albert kok}

تغذیه

کوسه ببری از ماهیان، پستانداران دریایی، لاک‌پشت، پرندگان دریایی، مارهای دریایی، سایر کوسه‌ها، سخت پوستان، نهنگ‌ها، حیوانات اهلی و انسان‌ها، همچنین لاشه و زباله‌هایی مانند قوطی کنسرو و... تغذیه می‌کند.

زیستگاه و پراکندگی

کوسه ببری در بسیاری از اقیانوس‌های گرمسیر و معتدل جهان یافت می‌شود. تعداد آن‌ها در آب‌های جزایر اقیانوس آرام بیشتر است؛ همچنین در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان مشاهده شده است. این کوسه تمایل دارد به‌صورت تکی زندگی کند.

کوسه ماکوی باله‌کوتاه

نام انگلیسی: Shortfin mako
نام علمی: Isurus oxyrinchus

کوسه ماکوی باله‌کوتاه، کوسه وحشی، کوسه پوزه‌آبی یا کوسه بونیتو بسیار مهاجم است و با توجه به اینکه به سواحل نزدیک می‌شود و به قایق‌ها و شناگران حمله می‌کند، برای جان انسان خطر بزرگی به حساب می‌آید. این کوسه بسیار فعال و یکی از سریع‌ترین کوسه‌ها است.

حداکثر طول کوسه ماکوی باله‌کوتاه ۴۵٫۴ متر، طول بدن معمول آن ۷٫۲ متر و حداکثر وزن این کوسه به ۵۰۵ کیلوگرم می‌رسد. رنگ بدن این کوسه در بالای بدن آبی تیره و سطح شکمی سفید است.

از دیگر مشخصات ظاهری کوسه ماکوی باله‌کوتاه می‌توان به بدنی دوکی‌شکل، پوزه نوک‌تیز، دندان‌های باریک و قلاب مانند با لبه‌های صاف، چشم‌های سیاه بزرگ، باله دمی هلالی و لوب پایینی بسیار کشیده اشاره کرد. طول عمر این کوسه تا ۳۲ سال گزارش شده است.

منبع عکس: Wikimedia، عکاس: نامشخص

تغذیه

تغذیه کوسه ماکوی باله‌کوتاه اغلب از ماهیان استخوانی، سرپایان یا نرم‌تنان (Cephalopods)، سایر کوسه‌ها، نهنگ‌ها و مارلین‌ها (Marlin) است.

زیستگاه و پراکندگی

زیستگاه اصلی کوسه ماکوی باله‌کوتاه اقیانوس است؛ ولی در سواحل و آب‌های سطحی نیز دیده شده است. این کوسه همچنین تمایل به زیستن در مناطق گرمسیری دارد.

پراکندگی کوسه ماکوی باله‌کوتاه در اکثر آب‌های نیمه‌گرمسیری و نیز در خلیج فارس و دریای عمان است.

کوسه سرچکشی نرم

نام انگلیسی: Smooth hammerhead
نام علمی: Sphyrna zygaena

کوسه سرچکشی نرم یکی دیگر از انواع کوسه‌های خطرناک در ایران است که حتی بدون تحریک شدن هم حمله می‌کند و برای انسان بسیار خطرناک است؛ اما به‌دلیل زندگی در مناطق گرمسیری کمتر با شناگران روبه‌رو می‌شود. رنگ بدن این کوسه خاکستری، زیتونی یا در قسمت بالایی بدن خاکستری تیره و ناحیه شکم سفید، باله‌ها تیره یک‌دست یا با نوک سیاه است.

از دیگر مشخصات ظاهری کوسه سرچکشی نرم می‌توان به سر چکشی بزرگ با شکافی در مرکز سر، بدن کشیده، باله پشتی بزرگ، دیگر باله‌های پشتی کمی کوچک‌تر، پنج شکاف آبششی و فلس‌های صفحه‌‌ای اشاره کرد.

عمر کوسه سرچکشی ۲۰ تا ۳۰ سال به نسبت محل زندگی متفاوت است.

_{منبع عکس: Wildlifeexplained، عکاس: نامشخص}

تغذیه

غذای کوسه سرچکشی نرم ترجیحا از کوسه‌های کوچک، میگو، خرچنگ و ماهیان استخوانی تامین می‌شود.

زیستگاه و پراکندگی

کوسه سرچکشی نرم برخلاف دیگر سرچکشی‌ها، در آب‌های نیمه‌گرمسیری زندگی می‌کند.

کوسه سرچکشی نرم در اقیانوس اطلس، فلات قاره شرق برزیل، فلات‌های شرق مرکزی، جنوب غربی، غرب مرکزی استرالیا، نیوزلند و دریای شرقی چین، سراسر دریای عمان و قسمت شرق خلیج فارس تا بوشهر مشاهده شده است.

کوسه چانه سفید

نام انگلیسی: Whitecheek shark
نام علمی: Carcharhinus dussumieri

کوسه چانه سفید نوعی دیگر از کوسه‌هایی است که در مواجهه با انسان‌ها، تهدید محسوب می‌شود. رنگ بدن این کوسه در قسمت پشت متمایل به خاکستری یا خاکستری قهوه‌ای و در قسمت شکم متمایل به سفید و لکه‌ای سیاه روی باله پشتی دوم است. طول این کوسه حداکثر یک متر است؛ ولی بیشتر آن‌ها تا حدود ۶۰ سانتی‌متر طول دارند.

از دیگر مشخصات ظاهری کوسه چانه سفید می‌توان به پوزه نوک‌دار و دراز و طویل، دهان‌های پهن با یک جوانه نوک‌دار، شیارهای لب خیلی کوتاه، دهان تحتانی با چین‌های لبی کم، پلک سوم بزرگ روی پلک‌ها، منافذ آبششی کوچک و فلس‌های صفحه‌ای شکل اشاره کرد.

_{منبع عکس: shark-references.com، عکاس: نامشخص}

تغذیه

تغذیه کوسه چانه سفید از ماهیان استخوانی کوچک، خرچنگ، اختاپوس و سخت‌پوستان است.

زیستگاه و پراکندگی

کوسه چانه سفید دریازی است و تا عمق ۱۰۰ متری هم دیده شده است. این ماهی بومی خلیج فارس و دریای عمان، در اقیانوس هند، اقیانوس آرام و جزایر اطراف تا ارتفاع مشخصی یافت می‌شود.

اگر به دنیای حیوانات خطرناک ایران علاقه دارید یا اطلاعاتی در این خصوص دارید، می‌توانید آن را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.