ایاصوفیه کوچک در آمریکا؛ کلیسایی که از دل خاکستر برخاست
در دل یکی از محله‌های آرام آمریکا، بنای کلیسای کوچک و زیبای «سنت نیکولاس» خودنمایی می‌کند؛ ساختمانی که هر رهگذری را با گنبد و ستون‌های باشکوه خود، یاد «ایاصوفیه» در استانبول می‌اندازد. «ایاصوفیه کوچک» آمریکا، نمادی از شکوه معماری بیزانسی در سرزمینی مدرن است؛ جایی که تاریخ، ایمان و هنر در کنار هم معنا پیدا می‌کنند. (Suzanne Lovellinc)
پیش از واقعه ۱۱ سپتامبر، کلیسای کوچک ارتدوکس یونانی «سنت نیکولاس» (St. Nicholas)، همچون پناهگاهی آرام در میان شلوغی و هیاهوی محله منهتن جنوبی شناخته می‌شد.
این کلیسا در سال ۱۹۱۶ میلادی تاسیس شد. در طول سال‌ها، با تغییرات گسترده املاک و جایگزینی خانه‌های قدیمی با برج‌های مرتفع، بسیاری از سرمایه‌گذاران تلاش کردند که این ملک را بخرند؛ اما کلیسا همچنان پابرجا ماند.
سال‌ها پس از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی و جمع‌آوری کمک‌های مالی و عبور از مراحل طولانی اداری، وظیفه طراحی کلیسای جدید «سنت نیکولاس» به معمار اسپانیایی واگذار شد که از کلیسا به عنوان «حضوری با مقیاس انسانی در میان مجموعه‌ای از غول‌ها» یاد کرد.
کلیسای گنبدی شکل جدید، سازه‌ای فشرده و مدرن است که پناهگاهی برای نیایش و در عین حال، یادبودی از تاثیر حملات تروریستی است. بازسازی کلیسا به دلایل متعدد از جمله یافتن مکان دقیق، سال‌ها به طول انجامید.
این کلیسا حدود ۷/۵ متر بالاتر از سطح زمین و در بخش مرتفعی از «پارک لیبرتی» (Liberty Park) واقع شده است. کلیسای سنت نیکولاس به گونه‌ای طراحی شده است که نسخه‌ای کوچک‌تر از بنای «ایاصوفیه» در استانبول باشد؛ کلیسایی که ۶۰۰ سال پیش، به مسجد تبدیل شد.
شکل ساده بنا، یک گنبد نیم‌کره‌ای را شامل می‌شود که در اطراف آن، چهار برج مربع شکل قرار گرفته است و به ساختمان کلیسا، نمای یک سازه مربعی شکل می‌دهد.
دیوارهای گنبد به دو دلیل عمده، از ورقه‌های نازک مرمر «پنتلیک» (Pentelic marble) ساخته شده‌اند؛ اول اینکه، استفاده از این ماده باعث می‌شود که ساختمان در شب نورانی شود و دوم اینکه، این نوع مرمر، همان مرمر یونانی است که در ساخت معبد باستانی «پارتنون» (Parthenon) در آکروپولیس یونان، مورد استفاده قرار گرفت.
برش‌های نازک سنگ مرمر، امکان عبور نور را فراهم کرده است؛ بنابراین، کلیسا هنگام غروب خورشید به یک «فانوس درخشان» تبدیل می‌شود. نور پس‌زمینه این مرمرها توسط چراغ‌های «ال‌ای‌دی» تامین می‌شود که در شب می‌درخشند و بنایی با نشانه‌ای از امید و ایمان، در منهتن جنوبی خلق می‌کنند.
تمامی جزئیات طراحی این کلیسا، بر اساس سنت‌های ارتدکس یونانی انجام شده است. در داخل، نقاشی‌های دیواری زیبایی توسط یک راهب یونانی نقاشی شده‌اند که صحنه‌هایی از زندگی مسیح را به تصویر می‌کشند.
به نظر شما آیا بازسازی نمادهایی مانند ایاصوفیه در سرزمین‌های دیگر، می‌تواند نوعی احیای فرهنگی باشد؟ به طور کلی و از نگاه شما، چرا چنین بناهایی هنوز الهام‌بخش معماران جهان هستند؟ لطفا کجارو و همراهان آن را نیز در جریان نگاه و نظر ارزشمند خود قرار دهید.
منبع عکس کاور: DLR Group، نام عکاس: نامشخص
