روزشمار: ۲۶ آبان؛ آزادی اصفهان پايتخت صفويه از سلطه افغان‏‌ها

در اين ميان، به‌دنبال پيروزی‌های «نادرقلی افشار» در خراسان و هرات و تحكيم مواضع وی، اين جنگجوی ايرانی در نخستين نبردی كه در ۲۹ سپتامبر سال ۱۷۲۹ میلادی در منطقه مهمان‌‌دوست دامغان با افغان‌‌ها داشت، سپاه دشمن را شكست داد. در دومين رويارويى طرفين در دهم نوامبر آن سال كه در مورچه خورت در نزدیکی اصفهان درگرفت، نيروهای افغان باز هم شکست خوردند و به‌سمت اصفهان عقب‌‌نشينی كردند. در اين هنگام، «اشرف افغان»، فرمانده افاغنه، با خزائن پادشاه صفوی و اموالی كه در اين مدت به دست آورده بود به سوی شيراز فرار كرد و از درگيری با نادر افشار اجتناب کرد. از اين رو، نادر شاه افشار، در شانزدهم نوامبر سال ۱۷۲۹ میلادی، وارد اصفهان شد و پايتخت صفويه را كه پس از ۷ سال استيلای افغان‌‌ها به‌ صورت مخروبه‌‌ای درآمده بود، تصرف كرد. نادرشاه بی‌‌درنگ به‌دنبال افغانی‌های فراری رفت و در سومين و آخرين نبردی كه در زرقان فارس صورت گرفت، افغان‌‌ها را به‌سختی شكست داد و با فرار اشرف افغان به سوی قندهار، فتنه افاغنه كه ساليانی اين مرزوبوم را مورد تاخت و تاز و غارت قرار داده بودند، فرونشست.

دوره صفویه از مهم‌ترین دوران تاریخی ایران به شمار می‌آید، چراکه با گذشت نهصد سال پس از نابودی شاهنشاهی ساسانیان؛ یک فرمانروایی پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی کند. بعد از اسلام، چندین پادشاهی ایرانی مانند صفاریان، سامانیان، طاهریان، زیاریان، آل بویه و سربداران روی کار آمدند، ولی هیچ‌کدام نتوانستند تمام ایران را زیر پوشش خود قرار دهند و میان مردم ایران یکپارچگی پدید آورند. این دوره یکی از سه مرحله دوران طلایی اسلام و دوره اوج تمدن اسلامی است.

• درگذشت استاد «ابراهيم پورداود» محقق و ايران‌‌شناس برجسته (۱۳۴۷ شمسی)
• برقراری روابط ديپلماتیک بين ايران و ليبی (۱۳۵۸ شمسی)
• آزادی سوسنگرد پس از یک ‌سال محاصره (۱۳۵۹ شمسی)
• مرگ «واسكو دو گاما» مكتشف، دريانورد و پيشاهنگ استعمار پرتغال (۱۵۲۴ میلادی)
• روز بين‌‌المللی آزادمنشی و آزادگی
• زادروز «ژان شاردن»، ایران‌‌شناس مشهور فرانسوی (۱۶۴۳ میلادی)
• روز جهانی مدارا