روزشمار: ۲۵ مهر؛ کشف و بازگشایی کتابخانه باستانی اسکندریه مصر
کتابخانه مدرن و جدید اسکندریه در ۱۶ اکتبر سال ۲۰۰۲ افتتاح شد. این کتابخانه یکی از مهمترین کتابخانه‌های دوران باستان است.
مقاله مرتبط:
کتابخانه اسکندریه مصر نام کتابخانه‌ای است قدیمی در شهر اسکندریه مصر و یکی از مهمترین کتابخانه‌های دوران باستان است. این کتابخانه را نخستین بار بطلمیوس یکم در ۲۲۸ پیش از میلاد تاسیس کرد.
«ژولیوس سزار» ۴۸ سال قبل از میلاد مسیح، با به آتش كشیدن اسكندریه خساراتى به این محل وارد كرد. سپس حملات متعدد رومیان در سال ۳۰۰ میلادى، سبب نابودى تدریجى آن شد.
به گفته دانش‌نامه بریتانیکا، این کتابخانه طی دو مرحله، یکی هنگام جنگ داخلی در زمان امپراتور روم، اورلیان، در اواخر قرن سوم میلادی و دیگری در سال ۳۹۱ میلادی به دست مسیحیان تخریب شد.
در این كتابخانه باستانى، حدود ۷۰۰ هزار از آثار معتبر آن زمان بر روى پاپیروس نگهدارى مى‌شد و كارمندان این كتابخانه مرتب این آثار را براى حفظ كیفیت بازنویسى مى‌كردند. اما در سده چهارم میلادى تمام این آثار در جنگ سوخت و نابود شد.
در سال ۱۹۹۸ میلادی ساخت کتابخانه جدید در اسکندریه آغاز شد که ساختش ۴ سال طول کشید و در نهایت در ۱۵ اکتبر سال ۲۰۰۲ کتابخانه مدرن و جدیدی با همان نام کتابخانه اسکندریه در اسکندریه گشایش یافت که امروزه گردشگران زیادی را از اقصی نقاط جهان به خود جذب می‌کند.
کتاب و کتابخانه در مصر باستان
تمدن باستانی مصریان همزمان با تمدن‌های سومریان، بابلیان و آشوریان و در انتهای بخش دیگر هلال حاصل‌خیز شکوفا شد. اما مصریان از نظر شکل کتاب و مواد نوشتنی با آنها تفاوت بسیاری داشتند. ماده نوشتنی آنها پاپیروس بود و از قلم مو مانندی با استفاده از جوهرهای مشکی و قرمز به منزله ابزارهای نگارش استفاده می‌کردند. مصر باستان کتابخانه‌های بی‌شماری از نوع کتابخانه‌های شخصی، معبدی و بایگانی‌های دولتی داشت. طومارهای پاپیروسی معمولا در خم‌های گلی یا استوانه‌های فلزی دارای نشانه شناسایی، نگهداری و عموما در رف‌ها گذاشته می‌شدند. میگویند در ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد کتابخانه بزرگی در گیزه یا غزه وجود داشت و تاسیس کتابخانه‌ای در تبز یا «تب» به سال ۱۲۲۵۰ پیش از میلاد را به رامسس دوم نسبت می‌دهند.
مصریان خود کتاب را چنان بزرگ می داشتند که گویی آن را می‌پرستیدند. برای مثال در یکی از متون دیدگاه ژرفی را پیرامون ارزش در سخن نگارش یافته می‌خوانیم:
انسان می‌میرد و جنازه او به خاک تبدیل می‌شود و همه هم‌روزگاران او چهره در نقاب خاک می‌کشند و این کتاب است که یاد او را از زبانی به زبان دیگر انتقال می‌دهد. نگارش سودمندتر از یک خانه ساخته شده با یک صومعه در غرب یا از یک قلعه شکست‌ناپذیر یا یک بت در یک معبد است.
طومارهای پاپیروس معمولا در کوزه دهان‌گشاد (خم) گلی یا استوانه‌های فلزی دارای نشانه‌های شناسایی نگهداری می‌شد. قدیمی‌ترین کتاب مصری و مشهورترین کتاب عالم به نام «پاپیروس پرس» است که قبل از سال ۲۸۸۰ پیش از میلاد به نگارش درآمد. در پرتو آب و هوای بسیار مناسب مصر، بسیاری از طومارهای پاپیروس به ویژه در گورستان‌ها و بقایای معابد و حتی در خانه‌های شخصی محفوظ مانده است. کتاب نگارش یافته به ورق پاپیروس در مصر شکل طومار داشت.
به نظر می‌رسد تنها نوشته‌هایی که به تعداد فراوان در مصر به فروش می‌رسید، مرده‌نامه‌ها بود. مرده‌نامه عبارت بوده است از مجموعه‌هایی با متون مختلف که به سحر و جادو مربوط می‌شد و از آنها انتظار می‌رفته است که آسایش مدفون را در گور تامین کنند.
زیباترین نمونه‌های این مرده‌نامه‌ها به نقاشی‌های رنگارنگی زینت یافته بود که مناظری از زندگی انسان مدفون شده را در گور نشان می‌داد. بسیاری اوقات گفته می‌شود که این مرده‌نامه‌ها کهن‌ترین نگاشته‌های مصور در جهان هستند. این مرده‌نامه‌ها از سوی کاهنان نوشته می‌شد. آنها در نسخه‌هایی که برای فروش در بازار فراهم می‌آوردند، جایی را خالی می‌گذاشتند تا در آن نام شخص متوفا را بنویسد. نسبت مرده‌نامه به کل کتاب‌ها در مصر ۹۵ درصد بود.
در همین روز:
- تأسيس بانک اقتصادی ايران (۱۳۲۸ شمسی)
- وقف خانه و موزه محسن مقدم در مجموعه باغ نگارستان به دانشگاه تهران (۱۳۵۱ شمسی)
- روز تربیت‌بدنی و ورزش
- «نوح وبستر» واژه‌شناس معروف و مولف فرهنگ واژه‌های زبان انگليسی به دنيا آمد. (۱۷۵۸ میلادی)
- نخستين تمرين بمباران با هواپيما انجام شد. (۱۹۱۲ میلادی)
- برای اولین بار در طی جنگ دوم جهانی نیروی هوایی آلمان نازی به بریتانیا حمله کرد. (۱۹۳۹ میلادی)
- انفجار اولين بمب هستهای چين (۱۹۶۴ میلادی)
- تأسيس سازمان بينالمللی خواربار و كشاورزی سازمان ملل متحد (۱۹۴۵ میلادی)
- اتحاد جماهیر شوروی با جمهوری دموکراتیک آلمان (آلمان شرقی) روابط دیپلماتیک برقرار کرد. (۱۹۴۹ میلادی)
- زلزله‌ای به بزرگی ۶٫۷ ریشتر در جزایر هاوایی (۲۰۰۶ میلادی)
- سیاره فراخورشیدی آلفا قنطورس بی‌بی کشف شد. (۲۰۱۲ میلادی)
- در اثر سانحه در پرواز شماره ۳۰۱ خطوط هوایی لائوس در فرودگاه بین‌المللی پاکسه در این کشور ۴۹ نفر کشته شدند. (۲۰۱۳ میلادی)
- روز نیروی هوایی در کشور بلغارستان
- روز جهانی غذا
- سالروز تاسیس کمپانی والت دیزنی
دیدگاه