حتما پیش از مصرف کرمهای ضدآفتاب دستورالعملهای موجود در برچسب کرم یا راهنمای استفاده از آن را مطالعه کنید. این دستورالعملها بر اساس توصیههای سازمان جهانی غذا و دارو (FDA) تنظیم شدهاند. توصیه متخصصان پوست برای محافظت صحیح از پوست با استفاده از کرمهای ضدآفتاب به شرح زیر است:
- ۱۵ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض اشعه مستقیم آفتاب، کرم را روی پوست خود بمالید.
- اگر شنا در محیط باز یا زیر آفتاب رفتید هر ۴۰ یا در نهایت ۸۰ دقیقه سطح پوشیده از کرم را دوباره ترمیم کنید.
- اگر پوستتان در معرض تماس با سطوح دیگر است برای مثال هنگامیکه خود را با حوله خشک میکنید بلافاصله دوباره از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
- در حالت معمول هر ۲ ساعت یکبار دوباره کرم را روی سطح نواحی از پوست که در معرض آفتاب هستند استعمال کنید.
در ادامه به بررسی دلایل هریک از این توصیهها میپردازیم.
زمان و مقدار استفاده از کرم ضدآفتاب
۱۵ دقیقه قبل از در معرض مستقیم آفتاب قرار گرفتن باید از کرم ضدآفتاب استفاده کرد. دکتر جان ولف رئیس دانشکده پوست دانشگاه پزشکی بیلر (Baylor College of Medicine) دربارهی علت این توصیه چنین توضیح میدهد:
هنگامیکه پیش از قرار گرفتن در معرض آفتاب از کرم استفاده میکنید، مواد تشکیلدهنده کرم با لایه کورنئوم پوست (خارجیترین لایه پوست) پیوند برقرار میکند. هنگامیکه این اتصالات برقرار شوند، کرم کارایی بهتری از خود نشان میدهد و ماندگاری آن نیز بیشتر میشود.
در ارتباط با مقدار کرم مصرفی، سخاوتمندانه رفتار کنید. کرم باید تمام نواحی در معرض اشعه را بهخوبی پوشش دهد. اگر ضخامت کرم بهاندازه کافی نباشد کارایی آن و میزان محافظت از پوست شما کاهش مییابد. بر اساس توصیه سازمان جهانی غذا و دارو، هنگامیکه فرد در معرض اشعه مستقیم آفتاب قرار دارد، باید هر دو ساعت یکبار، پوست خود را با کرم پوشش دهد. بااینحال آنطور که دکتر ولف میگوید بیشتر مردم در اجرای این توصیهها سهلانگاری میکنند:
تقریبا هیچ کس هر دو ساعت یکبار، آنطور که ما توصیه میکنیم کرم را مجدداً مصرف نمیکند، بسیاری از مقدار کافی کرم استفاده نمیکنند و تعدادی نیز اصلاً از کرم ضدآفتاب استفاده نمیکنند. در حالی که آفتابسوختگی تنها یکی از علائم آسیب پوست است. در تمام مدتی که فرد در برابر اشعه مستقیم آفتاب قرار میگیرد اشعه ماورا بنفش به پوست نفوذ کرده و به DNA های پوست آسیب میزند. نفوذ این اشعه سیستم ایمنی بدن را نیز با مشکل مواجه میسازد.
استفاده از کرم برای کودکان
نوزادان زیر ۶ ماه: برای محافظت از پوست نوزادانی که زیر ۶ ماه دارند سعی کنید آنها را در سایه نگهدارید. پوست این کودکان هنوز خیلی نازک است و ممکن است مواد تشکیلدهنده کرم به بدن آنها نفوذ کند. کودکان: پس از ۶ ماهگی کودکان میتوانید از انواع کرمهای ضدآفتاب کودکان برای محافظت از آنان استفاده کنید. استفاده از اسپری یا کرمهای ضدآفتاب معطر احساس بهتری به آنها میدهد. اجزا تشکیلدهنده کرم ضدآفتاب کودکان (بهدلیل تفاوت ساختار پوست کودکان نسبت به بزرگسالان ) کمی متفاوت است. اگر از افشانههای ضدآفتاب استفاده میکنید مراقب باشید تا کودکان آن را استنشاق نکنند.
پوشش مناسب بهترین راه محافظت از پوست
بیشتر متخصصان پوست معتقدند، پوشش مناسب و در معرض اشعه مستقیم آفتاب قرار نگرفتن بهترین راه محافظت از پوست است. کرم ضدآفتاب بیشتر برای نواحی از پوست که پوشاندن آنها امکانپذیر نیست کارایی دارد، بنابراین پیش از قرار گزقتن در معرض آفتاب تابان، از کلاه لبهدار و عینکهای ضد UV استفاده کنید. در هنگام خرید عینک آفتابی از ضد UV بودن آن اطمینان حاصل کنید. برخی از عینکهای آفتابی ارزانقیمت، تنها قطعهای از پلاستیک تیره دارند که قابلیت مقابله با اشعه UVرا ندارد. استفاده از عینک آفتابی مناسب در حفظ سلامت چشم شما نقش بسزایی خواهد داشت. درخرید لباس نیز تا حد امکان لباسهایی انتخاب کنید که پارچه آنها از نوع UPF ( که ضد اشعه UV است) باشد.
پوستهای حساس
اگر دچار آلرژی پوستی هستید یا پوست شما حساس است بهتر است از کرمهای ضدآفتاب با ترکیبات معدنی که حاوی ترکیباتی چون اکسید روی یا دیاکسید تیتانیوم هستند استفاده کنید و از استعمال کرمهایی که حاوی الکل یا اسانس هستند اجتناب کنید.
انواع مختلف پوست
اشعه ماورا بنفش هر نوع پوستی را تحت تاثیر قرار میدهد. اما صاحبان پوستهای روشن ( برای مثال ساکنان اسکاندیناوی) باید مراقبت بیشتری از پوست خود به عمل آورند. بهطور کلی انواع مختلف پوست در ۶ گروه قرا میگیرند و میزان حساسیت هریک متفاوت است: نوع ۱ : سفید روشن، دارندگان این پوست معمولا موهای قرمز دارند و پوست آنها لک دارد. بیشتر ایرلندیها، اسکاتلندیها و ولزیها در این دسته قرار میگیرند. پوست این افراد بهشدت به آفتاب حساس است و خیلی زود دچار آفتابسوختگی میشوند. این نوع پوست پیش از برنزه شدن میسوزد. نوع ۲: سفید تا بژ، معمولا این افراد موهای روشن و چشمهای آبی یا سبز دارند. بیشتر ساکنان قفقاز در این گروه قرار میگیرند. پوست این افراد نیز به آفتاب حساس است و بهسرعت دچار آفتابسوختگی میشوند اما شدت آن بهاندازه گروه اول نیست. پوست این افراد بهندرت برنزه میشود. نوع ۳: بژ، پوست معمولی. این نوع پوست حساسیت کمی به آفتاب دارد اما آفتابسوختگی در این افراد دور از انتظار نیست. برنزه شدن رنگ پوست این دسته را به قهوهای روشن بدل میکند. نوع ۴ : قهوهای روشن، مدل مدیترانهای. پوست این افراد بهندرت میسوزد و حساسیت پایینی به آفتاب دارند. این نوع از پوست پس از برنزه شدن به رنگ قهوهای در میآید. نوع ۵: قهوهای. بیشتر ساکنان خاورمیانه، لاتین تبارها و برخی از آمریکایی-آفریقاییها در این دسته قرار میگیرند. پوست این گروه بهندرت میسوزد و در حالت برنزه رنگ قهوهای تیره به خود میگیرد. نوع ۶: قهوهای تیره تا سیاه، آفریقاییها و بعضی از آفریقایی آمریکاییها. پوست این افراد هرگز دچار آفتابسوختگی نمیشود و مستعد برنزه شدن است.
سایر عوامل تأثیرگذار
ارتفاع
هرچه به ارتفاع بالاتری بروید شدت اشعه UV بیشتر میشود. بهطور تقریبی بهازای هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع، شدت اشعه ماورابنفش ۴ درصد افزایش مییابد. بنابراین در سفر به ارتفاعات محافظت بیشتری از پوست خود انجام دهید.
عرض جغرافیایی
شدت نور خورشید در نزدیکی خط استوا و دو قطب بیشتر است. در ماههای تابستانی در عرضهای میانی جغرافیایی نیز شدت اشعه UV بیشتر از مقدار مجاز میشود. بنابراین در سفر به این نواحی محافظت بیشتری لازم است.
تعریق بدن
تعریق بدن بهواسطه رطوبت یا دمای بالا یا فعالیت زیاد، موجب رقیقتر شدن کرم روی پوست میشود. بنابراین استفاده مجدد از کرم ضرورت مییابد.
سایش
در نواحی از پوست که با سایر سطوح تماس دارد، سطح پوشیده از کرم روی پوست زودتر از بین میرود. ازاینرو این نواحی به استفاده مجدد از کرم نیاز دارند.
عمر مفید و شرایط نگهداری
بهترین زمان مصرف کرمهای ضدآفتاب معمولا روی بسته آن درجشده است. برآوردها نشان میدهد عمر مفید این کرمها بیت ۳ تا ۴ سال بعد از زمان تولید است. کرمهای ضدآفتاب باید در مکانی سرد و خشک نگهداری شوند زیرا گرما و رطوبت ترکیبات فعال موثر در مقابله با اشعه UV را تخریب میکند. بنابراین در فصلهای گرم از نگهداری کرم در کیف یا داشبورد ماشین خودداری کنید.
نحوه مقابله با آفتابسوختگی
در معرض آفتاب قرار نگیرید.
ازآنجاکه علائم آفتابسوختگی ۴ تا ۶ ساعت بعد نمایان میشود، اگر احساس کردید بیشازحد در معرض آفتاب قرارگرفتهاید پوست خود را با لباس بپوشانید یا به سایه بروید.
مرطوبسازی پوست
بهطور مرتب از کرمهای حاوی ویتامین C و E یا کرم آلوئه ورا استفاده کنید. اگر احساس درد دارید ۱ یا ۲ روز از کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید. از استعمال کرمهایی که حاوی مشتقات نفتی ، بنزوکائین یا لیدوکائین هستند اجتناب کنید. اگر احساس درد شدید دارید با تجویز پزشک ایبوبروفن مصرف کنید.
مصرف آب فراوان
آفتابسوختگی موجب میشود تا بدن به ناحیه سوخته آب بیشتری ارسال کند. بنابراین نوشیدن آب کافی به بهبودتان کمک شایانی میکند.
به تاولها دست نزنید
آسیب دیدن تاولها میتواند موجب بروز عفونتهای پوستی شود.
استفاده مفید از اشعه آفتاب
بدن ما به ویتامین D نیاز مبرم دارد. بخشی از این ویتامین از طریق تغذیه تأمین میشود و بخشی دیگر از طریق نور خورشید تأمین میگردد. ویتامین D، خطر ابتلا به سرطانها و بروز آرتروز را کاهش میدهد و در بسیاری دیگر از فعالیتهای بدن نقش اساسی دارد. همچنین نور خورشید، مغز انسان را برای ترشح سروتونین که ماده شیمیایی برای افزایش روحیه است تحریک میکند. بنابراین ۳ یا ۴ بار در هفته بهمدت ۱۰ یا ۱۵ دقیقه، بدون استفاده از کرمهای ضدآفتاب در معرض نور خورشید قرار بگیرد. این مدت زمان نهتنها به پوست شما آسیبی وارد نمیکند بلکه به ویتامین D لازم برای فعالیتهای بدن را نیز تأمین میکند.
نویسندگان مقاله
برایان آدامز ( رئیس گروه پوست دانشکده پزشکی دانشگاه سینسیناتی) رابرت فریدمن ( متخصص پوست و استاد دانشگاه پزشکی نیویورک) سوزان سویتر ( استاد متخصص پوست و سرطانهای پوستی دانشگاه استنفورد) منبع :rei