یادداشت روز: تشویق سفر به ایران در شبکه‌های اجتماعی؛ یک فرصت ممتاز
تغییر رویکرد منفی و گاه ناشی از تصورات غلط غربی‌ها در قبال ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کشور در عرصه‌های گوناگون، یک فرصت مطلوب جهت تعمیق روابط ایران با غرب و تلاش برای فرار از پروژه ایران‌هراسی در جهان هست. یکی از تمدن‌های باشکوه تاریخ بشریت، دهه‌های متمادی مورد هجمه همه‌جانبه رسانه‌های شرق و غرب قرار گرفته است و این مسئله، فرصت شناخت بهتر و درک سازنده از این سرزمین پهناور پرافتخار را از صدها میلیون انسان کره زمین سلب کرد. به نظر می‌رسد، سال ۹۴ می‌تواند شروعی تازه در ارتقای روابط بین‌الملل ایران با کشورهای مختلف جهان به‌خصوص کشورهای غربی باشد. از جنبه‌های اقتصادی، توسعه روابط می‌تواند روی بخش‌های مختلف اقتصاد به‌خصوص گردشگری تاثیر بسزایی داشته باشد. ایران می‌کوشد در قالب اقتصاد مقاومتی و پیدا کردن راه‌حل‌هایی برای کاهش اتکای بودجه سالانه به دلارهای نفتی و تکانه‌های اقتصاد انرژی، روش‌های درون‌زای راهبردی را در دستور کار خود قرار دهد. یکی از این روش‌ها، توسعه صنعت گردشگری در کشوری است که توانایی تبدیل‌شدن به یکی از چند قطب برتر گردشگری جهان را دارد. هیچ کشوری در جهان سراغ نداریم که هر روستا و برزنش، سال‌ها نیازمند سفر و تحقیق و گردش باشد. کمتر کشوری در جهان سراغ داریم که هم‌اکنون، به خط و رسم ۱۰۰۰ سال پیش خود بنویسد و بگوید. کمتر کشوری در دنیا سراغ داریم که مردمانش خون‌گرم و با بالاترین سطح مهمان‌نوازی باشند. پتانسیل گردشگری در ایران برای جذب ۲۰ میلیون گردشگر و ده‌ها میلیارد دلار درآمد از این راه، بسیار زیاد هست و به نظر می‌رسد اگر دولت و بخش خصوصی به‌طور راهبردی به این صنعت نگاه کنند و همه ارکان نظام، برای جذب گردشگر و مدیریت ممتاز این صنعت به‌خوبی عمل کند، به‌راحتی می‌توان جایگاه ترکیه و امارات متحده عربی را به ایران اختصاص داد. البته در شرایطی که سرمایه‌گذاری مدونی در توسعه زیرساخت‌های گردشگری کشور صورت بگیرد و همه لوازم موردنیاز برای شکار این جایگاه، در اختیار صنعت گردشگری ایران قرار بگیرد. ما و نسل آینده ایران‌زمین، چاره‌ای ندارد که خود را از یک تهدید بزرگ و آن تهدید دلارهای نفتی رها کند. درآمد ما و ثروت ما باید پایدار باشد و مولد. حضور میلیونی گردشگران در سرزمین پهناور ایران، فرصت فوق‌العاده و تضمین‌کننده امنیت کشور نیز خواهد بود و اشتغال آفرینی موثر و ارزنده‌ای را برای نهاده‌های مختلف اقتصاد سبب می‌شود. باید به این موضوع توجه کرد و در برنامه‌های راهبردی و جذب درآمد برای صندوق توسعه ملی کشور، مسئولان محترم به موضوع گردشگری به‌صورت متفاوتی فکر کنند. خوشبختانه در یک دهه اخیر با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و افزایش شمار کاربران شبکه اینترنت به میزان ۲.۵ میلیارد نفر در سال ۲۰۱۵ میلادی، سطح اطلاع‌رسانی دیجیتالی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های فوق‌العاده و ممتاز گردشگری ایران به‌طرز قابل‌ملاحظه‌ای ارتقا یافت. اگر روزگاری برای مشاهده بخش‌هایی از ایران، نیازمند جست‌وجو در آرشیو رسانه‌های بین‌المللی بودیم، اکنون مستندهایی که به‌صورت تصویری، متنی و حتی ویدئویی درباره شهرها، روستاها، آثار باستانی، ظرفیت‌های هنری و گردشگری ایران، کاربران ایرانی و خارجی ایجاد کرده و در شبکه‌های مجازی به اشتراک گذاشته‌اند، رسانه بی‌طرف جذابی را سبب شده است. هر کس می‌تواند هر نقطه از ایران را در فضای مجازی جست‌وجو کند و شاهد دریافت اطلاعات مالتی مدیا درباره یک موضوع مربوط به ایران و ایرانی باشد. یوتیوب، فیس‌بوک و گاه اینستاگرام، امروزه به‌عنوان سه شبکه تبلیغی موثر برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری و اجتماعی ایران در فضای مجازی به شمار می‌روند. کریستن پالتن، دیوید هرتز و بسیاری دیگر از گردشگران غربی که ظرف چند ماه اخیر به ایران سفر کرده‌اند، در صفحات شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی، صدها تصویر و ویدئو از ایران منتشر کردند که با استقبال هزاران نفر از کاربران اینترنت در سراسر جهان مواجه شد. تاثیر این تبلیغ و اطلاع‌رسانی از ایران، بسیار بیشتر از تبلیغ دولتی در رسانه‌های بین‌المللی هست. این فرصت‌ها را باید غنیمت شمرد. وقتی یک تصویر از یک ورزشکار غربی موفق در ایران منتشر می‌شود و n نفر دیگر به like و shareو comment نویسی درباره این تصویر اقدام می‌کنند، فرصت دیده شدن نام و تصاویر ایران و فهم قابلیت‌هایش، به‌راحتی در اختیار هزاران کاربر در اقصانقاط جهان قرار می‌گیرد که یک فرصت ایدئال و راحت برای شناخت ایران بزرگ به شمار می‌آید. چنین فرصتی تاکنون در هیچ رسانه و محفلی برای ایران مهیا نبوده است. آن‌هم فرصتی که رایگان و در سطح وسیع و با بالاترین سطح اثربخشی به وجود آمده است. به همین خاطر است که همواره ما در سرویس پرونده یک سایت پرتال تخصصی کجارو که هرروز ارائه می‌کنیم، به وب‌مستر پرتال‌های تخصصی گردشگری کشور از جمله موزه‌ها و کاخ‌ها، پیشنهاد می‌کنیم که در صورت امکان، ظرفیت‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند. این موضوع سبب می‌شود تا اگر کسی درباره کاخ گلستان در اینترنت جست‌وجو کرد، گشت مجازی خوبی در این مجموعه تاریخی بزند. یا اگر کسی درباره سفال‌های موزه آبگینه اطلاعاتی خواست، فایل‌های ویدئویی این موزه در اختیارش در اینترنت باشد. تلاش برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری ایران در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی، حرکت و اهتمامی فرصت‌آفرین و تبلیغی موثر هست که در فرایند بازاریابی صنعت گردشگری ایران باید مورد توجه جدی مسئولان بخش خصوصی و دولتی قرار بگیرد. به نظر می‌رسد برای تبلیغ گسترده ایران، همه دستگاه‌ها و مجموعه‌های فعال در عرصه گردشگری ایران، باید لینک فعالیت‌های خود را در کلیه شبکه‌های اجتماعی پربیننده اینترنت به اشتراک بگذارند و حتی‌المقدور این اطلاعات به زبان انگلیسی باشد. صفحات خودجوشی که کاربران ایرانی و غیرایرانی درباره معرفی پتانسیل‌های فرهنگی و گردشگری ایران در فضای مجازی به‌خصوص در فیس‌بوک راه‌اندازی کرده‌اند، بسیار زیاد است. یکی از این صفحات، see you in Iranنام دارد که کوشیده تا قابلیت‌ها و فرصت‌های گردش و سفر در ایران را به مخاطبان غیرایرانی به زبان انگلیسی معرفی کند. این صفحه هم‌اکنون بیش از ۱۷ هزار کاربر دارد که روزانه ده‌ها تصویر و محتوا را درباره ایران و گردشگری کشور منتشر و در اینترنت به اشتراک می‌گذارند. از طریق این مطالب و این صفحه، روزانه ده‌ها نفر به این صفحه اضافه می‌شوند که نشان از اهمیت اطلاع‌رسانی و جذابیت تصاویر دنیای گردشگری خارق‌العاده ایران‌زمین دارد. با سر زدن و خواندن پست‌های آن، آدم انگار دوباره ایران را کشف می‌کند و دلش می‌خواهد چشم‌هایش را بیشتر باز کند و دقیق‌تر دور و برش را ببیند و زیبایی‌های پنهان و پیدای اطرافش را نظاره کند. این صفحه به آدم چشم‌های یک فرد خارجی را می‌دهد؛ چشم‌هایی که اشتیاق زیادی برای دیدن دارد و به زیبایی‌های هرروزه اطرافش عادت نکرده است.
(تصویر صفحه See You in Iran با ۱۷۳۰۰ عضو در شبکه اجتماعی)
این صفحه در واقع فرصتی برای عاشقان سفر به ایران و همچنین کسانی که به ایران سفر کرده‌اند، ایجاد می‌کند تا با ایران بهتر آشنا شوند و تجربه‌های خود را shareکنند. علاوه بر این، خود ایرانیان نیز در این صفحه اجتماعی درباره کشورمان به‌طور مصور صحبت می‌کنند که در معرفی ایران به خارجی‌ها تاثیر زیادی دارد. آن‌هم در صفحه‌ای که نه هزینه‌ای برای راه‌اندازی و نگهداری آن خرج می‌شود و نه متعلق به جا یا موسسه رسمی یا خصوصی است. هدف، فقط تشویق و ترغیب خارجی‌ها به سفر به ایران زیبا و آشنایی با قابلیت‌های گردشگری آن هست. معمولا گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند، علاقه‌مند هستند تا تجربه‌های سفر به ایران را در صفحات پرمخاطب فیس‌بوک به اشتراک قرار دهند. آن‌ها می‌کوشند تا چنین صفحات پر لایک را پیدا کنند و با عضویت در آن‌ها، محتوای مختلف را در آن منتشر کنند. از طریق این ظرفیت‌های اطلاع‌رسانی، می‌توان دوستان زیادی پیدا کرد و زمینه را برای ارتباط با یکدیگر فراهم کرد. موضوعی که در شبکه‌های اجتماعی زمینه راه‌اندازی تشکل‌های غیررسمی طرفداران گردشگری و تفریح و راه‌اندازی رویدادهای مختلف event می‌شود. پرتالی مانند کوچ سرفینگ که امکان میزبانی رایگان را در ۳۰۰ هزار شهر دنیا و توسط ده‌ها میلیون کاربر عضو فراهم می‌کند، یکی از این پرتال‌های فعال در این عرصه گردشگری به شمار می‌آید. آنچه برای ما ایرانی‌ها در مشاهده حضور فعال کاربران خارجی در صفحات اجتماعی مربوط به تشویق ایران‌گردی جذاب هست، آگاهی از طرز تفکر و دیدگاه‌های گردشگران خارجی در سفر به کشورمان هست. نوع زاویه تصاویر، مکان‌های شکار تصاویر، جاهایی که رفته‌اند، غذاهایی که بیشتر خورده‌اند و نوع انتظار و نگاه آن‌ها قبل و بعد از سفر به کشورمان، موضوع بسیار جالب و مهمی هست که متخصصان گردشگری باید به آن توجه کنند. از طریق بررسی محتوا و اطلاعات و حتی تصاویری که گردشگران خارجی در سفر به ایران در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند، می‌توان به اطلاعات جالب و مستندی دست یافت که ارزشمند هست. بسیاری از متخصصان صنعت گردشگری در دانشگاه‌های غربی،با بررسی و آنالیز علمی این تصاویر و محتوای گردشگران در شبکه‌های اجتماعی، به مطالعاتی پرداخته و حاصل یافته‌های تحلیل و تطبیقی خود را در نشریات بین‌المللی منتشر می‌کنند. این یافته‌ها می‌تواند مبنای برای فعالیت‌های اجرایی، مشاوره‌ای و بازاریابی گردد که توسعه و رونق صنعت گردشگری را به‌همراه دارد. اکنون باید از فضای مجازی و به‌خصوص شبکه‌های اجتماعی جهت بررسی و تحلیل نظر و گفتار و انتظارات گردشگران خارجی در سفر به کشورمان استفاده بهینه کرد. تنها رسانه‌ای که به‌راحتی این حجم اطلاعات مفید و ارزشمند را در اختیار تئوریسین‌های گردشگری و کارشناسان سفر و تفریح قرار می‌دهد، چنین صفحاتی در دنیای صفر و یک فراوان است. اگر متخصصان گردشگری کشور و به‌خصوص نهادهای آکادمیک ایران در این حوزه،بتوانند به‌خوبی با تحلیل و بررسی این اطلاعات، نکات مفید و مطلوبی را در اختیار دست‌اندرکاران خصوصی و دولتی صنعت گردشگری قرار بدهند،انتظار خواهیم داشت که خدماتی که در آینده به گردشگران خارجی ارائه می‌شود ترفیع یابد.
اگر گردشگری خارجی می‌آید در این صفحات می‌گوید:
۱- چه خوب است پلیس ایران به زبان انگلیسی آشنایی داشته باشد. ۲- چه خوب است پلیس ایران هنگام سوال از گردشگران خارجی، کارت شناسایی انگلیسی زبان داشته باشد. ۳- چه خوب است در فرودگاه‌های بین‌المللی ایران، کیوسک ارائه اطلاعات چندزبانه نصب شود. ۴- چه خوب است در شهرهای مختلف ایران و در مراکز شهرها، کیوسک‌های گردشگری چندزبانه باشد. ۵- چه خوب است برخی از سایت‌موزه‌های ایران، به زبان غیر فارسی نیز طراحی شوند. ۶- چه خوب است درهتل‌ها و مکان‌های اقامتی ایران، بروشورهای معرفی ظرفیت‌های گردشی شهری، مجانی باشد. ۷- چه خوب است همه ایرانی‌های مهمان‌نواز خون‌گرم دوست‌داشتنی، می‌توانستند به زبان انگلیسی یا آلمانی صحبت کنند. ۸- چه خوب است در موزه‌ها و مراکز گردشگری کشور، Headset معرفی اشیا و آثار به‌صورت صوتی و چندزبانه در اختیار بازدیدکننده قرار بگیرد. ۹- چه خوب است همه شرکت‌های هواپیمایی ایران، کتابچه راهنمایی درباره ایران به زبان‌های مختلف در اختیار مسافران بین‌المللی قرار بدهند. و البته موارد دیگر. همه این‌ها بخشی از هزاران موضوعی هست که گردشگران خارجی وقتی به ایران ۴ فصل سفر می‌کنند و به کشور خود برمی‌گردند و در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند. همه این‌ها به فعالان صنعت گردشگری و همچنین مسئولان امر کمک می‌کند تا راه‌حل‌هایی برای حل این معضلات پیدا کنند تا در نظر و گفتار دیگر گردشگران در سال‌های آینده قرار نگیرد. این‌ها موضوعات مهمی هست که توجه به آن، صنعت گردشگری کشورمان را حرفه‌ای می‌کند. اگر ما برای توسعه آموزش‌وپرورش برنامه راهبردی داریم، برای صنعت گردشگری نیز سند چشم اندازه تخصصی بهتر هست تدوین شود. بعضی از حرکت‌ها، واقعا هزینه‌بر و زمان‌بر نیست؛ مثلا تجهیز بسیاری از مراکز گردشگری کشور به دستگاه‌های اطلاع‌رسانی چندزبانه صوتی که می‌تواند به گردشگر خارجی اجاره داده شود و درآمدزا باشد. یا راه‌اندازی سرویس غیرفارسی‌زبان در کلیه پرتال‌های گردشگری کشور. یا اینکه نیروی انتظامی کارت برخی از مأموران خود را نیز به زبان انگلیسی جهت تعامل بهتر با گردشگران خارجی، تهیه کند. یا اینکه کیوسک‌های اطلاع‌رسانی خوبی درباره ایران و شهرهای مختلف، در فرودگاه‌ها، ترمینال‌ها و همچنین مراکز شهرهای مهم گردشگری کشور قرار بگیرد تا ۲۴ ساعته، پاسخ گوی چندزبانه نیازهای اطلاعاتی گردشگران خارجی در ایران به‌صورت آنلاین باشد. از نظر سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و نیروی انسانی تخصصی،کشورمان به حمدالله قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فراوانی برای اجرای این موضوعات دارد. تنها برنامه‌ریزی هدفمند و نظارت کافی و اختصاص منابع موردنیاز باید در دستور کار قرار بگیرد تا کمتر شاهد معضلاتی باشیم که می‌تواند در اسرع وقت حل‌وفصل شود، اما بروکراسی اداری مانع از اجرای موفق و سریع آن می‌شود. پرتال کجارو آماده است تا همواره بازگوکننده نقطه نظرات و برنامه‌های فعالان خصوصی و دولتی صنعت گردشگری کشور باشد تا در این بستر اطلاع‌رسانی آنلاین، شاهد تبادل اطلاعات و به اشتراک‌گذاری آن‌ها جهت رونق این صنعت در سال‌های آینده باشیم. دنیای گردشگری ایران و جهان را با کجارو همراه باشید. تهیه شده در کجارو