قهوهخانه به قهوهخانه؛ پیادهروی در جادههای دور از جمعیت نپال
با وجود مسیرهای پیادهروی فراوان، راهنماهای باتجربه و باربرهای کارکشته و مناظر نفسگیر مرتفعترین کوه جهان، جای شگفتی نیست که هیمالیا در نپال، قلب تپندهی کولهگردی و پیادهرویهای ماجراجویانهی جهان باشد. با بیشتر شدن محبوبیت این سبک سفر در میان مسافران، اکنون دیگر شما تنها فردی نیستید که به قدم گذاشتن در این مسیر میاندیشید. اما هنوز هم راههایی هستند که میتوانید دور از جمعیت با طبیعت ارتباطی عمیق برقرار کنید و با محلیهایی ملاقات کنید که در دامنهی کوه هیمالیا زندگی میکنند.
نپال پس از زلزلهی سال ۲۰۱۵ شاهد بیشتر شدن شمار مسافران بوده است و تنها در سال ۲۰۱۸، پذیرای بیش از یک میلون گردشگر به مقصد کاتماندو بود. در نتیجهی افزایش روبهرشد میزان تردد افراد پیاده در این مسیر، آنچه زمانی تنها چایخانههایی ساده و مسیرهای متروکهی کوهستانی بودند، اکنون به اماکنی تجاری و شلوغ تبدیل شدهاند. مسیرهای پیادهروی معروف این منطقه مانند مدار آناپورنا (Annapurna Circut) و کمپ اصلی اورست (Everest Base Camp) در هر فصل شاهد هزاران مسافر پیادهای هستند که همین عامل باعث میشود در قهوهخانهها جایی برای سوزن انداختن نباشد، ازدحام مسافران در راهها غوغا کند و قیمت یک پرس «دال بات» (غذای موردعلاقهی نپالیها متشکل از برنج، عدس و سبزیجات) سر به فلک بگذارد. بهتر است راههای دیگر را هم امتحان کنید. بهطور حتم، آن آرامش و روابطی را که دنبالش هستید را در این مسیرها خواهید یافت.
قهوهخانهنوردی چیست؟
قهوهخانهنوردی متداولترین راه برای کشف هیمالیا در نپال است. در پارکهای ملی لانگتانگ (Langtang National Park) و ساگارماتا (Sagarmatha National Park) و منطقه حفاظتشدهی آناپورنا (Annapurna Conservation Area)، قهوهخانهها و کلبههای زیادی وجود دارند که وعدههای اصلی غذایی را بههمراه محلی برای خواب و استراحت در اختیار مسافران پیادهی خسته و گرسنه قرار میدهد. زیبایی قهوهخانهنوردی در کوههای هیمالیا به خاطر آن است که این کار خستگیهای ناشی از لزوم حمل وسایل برپاسازی چادر و تجهیزات آشپزی یا دردسرهای برنامهریزی دقیق برای تهیهی تدارکات کامل را به حداقل میرساند. در بیشتر مسیرهایی که در این پارکها وجود دارند، بهندرت اتفاق میافتد که برای پیداکردن قهوهخانهی دیگری مجبور باشید بیشتر از یک یا دو ساعت راه بروید و در نقاط بسیار پرطرفدار در میان مسافران برای اقامت شبانه، معمولا منوها و امکانات نسبتا مشابهی را در همه گزینههای در دسترس خواهید یافت.
۱. خوپرا ریج / جادهی خایر لیک (منطقهی حفاظتشدهی آناپورنا)
مرتفعترین نقطه: خوپر ریج: ۳۶۴۰ متر (۴۵۱۱ متر در نقطهی دریاچهی خایر)زمان موردنیاز: پنج تا هشت روز
جادهی خایر لیک (Khayer Lake) یکی از کمترشناختهشدهترین راهها برای قهوهخانهنوردی در نپال است. اگر از نیت خود برای پیادهروی در خوپرا ریج با کسی حرف بزنید، به احتمال زیاد در پاسخ این جمله را خواهید شناخت: «چی؟ کجا؟». این منطقه از لحاظ فنی بخشی از شبکهای از راههایی است که توسط ماهابیر پون (Mahabir Pun) احداث شدهاند. او، کارآفرین و فعال امور اجتماعی است که شهرتش را مدیون راهاندازی اینترنت در مناطق روستایی نپال است. برخی از قهوهخانههای این منطقه بهصورت اشتراکی اداره میشوند و درآمد حاصل از آنها صرف حمایت از مدارس و درمانگاهها در روستاهای اطراف میشوند. درست طبق همان آرمانهایی که ماهابیر برای رشد منطقه از نظر فناوری در سر میپروراند، قهوهخانهی خوپرا ریج (Khopra Ridge) هم از وایفای مناسب و معقولی برخوردار است. چنین ویژگی در ارتفاع ۳۶۴۰ متری از سطح زمین، دارایی ارزشمند و لذتبخشی به شمار میآید.
ابتدای جاده در نایاپول قرار دارد که ابتدای جادههای دوستداشتنی پون هیل (Poon Hill) و کمپ اصلی آناپورنا (Annapurna Base Camp) است. بخش آغازین این جاده با جادهی پون هیل مشترک است؛ طوری که دو روز اول راهپیمایی باید در همان صف شلوغی گام بردارید که سایر گروههای کوهنوردان و کاروانهای قاطرها بهسمت گوریپانی (Ghorepani) میپیمایند. در آن نقطه، راه رفتن به خوپرا ریج از جادهی اصلی جدا میشود و با پیمودن این راه کوچک است که میتوانید لذت بودن در راهی کمتر شناختهشده را واقعا درک کنید. چون این راه از زندگی روستایی فاصله دارد و بیشتر از درون منطقهی حفاظتشدهی آناپورنا میگذرد، مردم کمتری را طی راه خواهید دید. بخش پایانی راه تا خوپرا ریج شیب نسبتا تندی دارد. در همین بخش است که کوه دائولاگیری، هفتمین قلهی بلند جهان، پیش روی شما ظاهر میشود و مانند ستارهی قطبی که راه را به گمشدگان نشان میدهد، هدایتگر مسافران این مسیر خواهد بود.
در مقایسه با سایر نقاط منطقه، قهوهخانههای اشتراکی که در بلندیهای فلات خوپرا ریج واقع شدهاند بهترین چشمانداز را از کوه دائولاگیری دارند. بهنظر میرسد که آناپورنا ساوت (Annapurna South) بهقدری نزدیک است که میتوان کمی دست دراز کرد و آن را با انگشتان خود لمس کرد. با توجه به فصلی که به نپال سفر میکنید، میتوانید از خوپرا سفری یکروزه را به مقصد دریاچهی خایر (Khayer Lake) تجربه کنید. دریاچهی خایر، دریاچهای دیدنی و جذاب با آبهایی آبیرنگ و پرتلالو است که در ارتفاع ۴۵۱۱ متری از سطح زمین قرار دارد.
برای بازگشت از خوپرا به پخارا، دو راه پیشرو وجود دارد. اگر راه کوتاهتر را انتخاب کنید، باید جاده را بهسمت پایین و بهسمت تاتوپانی (Tatopani) بپیمایید و از آنجا وسیلهای برای بازگشت بیابید. اگر از نظر زمانی در مضیقه نیستید، میتوانید راه طولانیتر را انتخاب کنید و به قهوهخانههای دوباتو (Dobato) بروید. از آنجا، با کمی تقلا و کوشش میتوانید به جادهی مولادی ویوپوینت (Muldai Viewpoint Trek) بروید که از چشمانداز پانورامایی بینظیری بهره میبرد که بدوناغراق، از نظر زیبایی چیزی کم از پون هیل ندارد. اما در مقایسه با آن، مسافران بسیار کمتری را در مسیر خود خواهید دید. دائولاگیری، آناپورنا یک و ماچاپوچرا (Machhapuchhre) که به نام فیشتایل (Fishtail) معروف است، از اینجا بهخوبی دیده میشوند. آنها پیش چشمان شما و در منظرهای عریض و پهناور گسترانده شدهاند. پس از تماشای این مناظر، راه خود را بهسمت چاندروک (Ghandruk) کج کنید و به پخارا بازگردید یا اگر هنوز هم انرژی برای راه رفتن دارید، یکی دیگر از جادههایی را که در مسیرتان وجود دارند، انتخاب کنید و همچنان به راه خود ادامه بدهید.
۲. جادهی ماردی هیمال (منطقهی حفاظتشدهی آناپورنا)
مرتفعترین نقطه: کمپ اصلی ماردی هیمال: ۴۵۱۱ مترزمان موردنیاز: پنج تا شش روز
جادهی مادری هیمال (Mardi Himal) بهسرعت توانست بهعنوان یکی از راههای محبوب و پرطرفدار در نپال معرفی شود. با این حال، این جاده هنوز هم شاهد ترافیک کمتری از لحاظ مسافران پیاده در مقایسه با همسایهی خود، یعنی کمپ اصلی آناپورنا، است. مادری هیمال از میان جنگلها و مزارع گل صدتومانی و در امتداد خطالراس ماردی هیمال میگذرد که قلهای نسبتا کوچک در حاشیهی تودهکوه آناپورنا است. مادری هیمال، بهترین انتخاب ممکن برای آن دسته از مسافرانی است که وقت زیادی برای پیادهروی ندارند؛ چراکه این جاده، علیرغم کوتاه بودن، مجموعهای کامل از مناظر کوهستانی زیبا و نفسگیر را دارا است.
بیشتر مردم سفر خود را از کانده (Kande) آغاز میکنند که با ماشین، فاصلهی زیادی با پخارا ندارد. سپس، شب را در کمپ فارست (Forest Camp)، لاو کمپ (Low Camp) و های کمپ (High Camp) اقامت میکنند. اگر هوا برفی نبود و مسیرهای پیادهروی عاری از برف بودند، بیشتر مردم ترجیح میدهند که از های کمپ بهسمت کمپ اصلی ماردی هیمال بروند و همان روز به پایین برگردند.
پیمودن این جاده روز بسیار سختی را برای مسافران رقم خواهد زد و شما مجبور خواهید بود بیش از ۱۰۰۰ متر را بهصورت عمودی بالا بروید تا به کمپ اصلی برسید و پس از آن نیز، همین راه را باید بپیمایید. با این حال، هوای رقیقی که تنفس را سخت میکند و کوهنوردیهایی که پاها را به درد خواهند آورد، کمتری سختیهایی هستند که برای دیدن مناظر خیرهکنندهی ماردی هیمال و ماچاپوچرا و تودهکوه آناپورنا باید متحمل شد. همچنین، از آن بالا میتوانید کمپ اصلی آناپورنا را نیز ببینید که در درهای نهچندان پایینتر از اینجا قرار گرفته است. برخی فکر میکند پیمودن این مسیر، کار آسانی است. در حقیقت، نباید فراز و فرودهای شیبدار جاده را دستکم بگیرید؛ بهويژه اگر میخواهید به کمپ اصلی ماردی هیمال در ارتفاع ۴۵۱۱ متری بروید. نکتهی دیگر آنکه امکانات لوکس کمی در این مسیر وجود دارد، چراکه عموما، قهوهخانههای دایر در این مسیر، صرفا در فصلهای اوج راهمپیمایی کار میکنند و هیچ اقامتگاه دائمی در طی مسیر وجود ندارد.
۳. جادهی تامانگ هریتاج (پارک ملی لانگتانگ)
مرتفعترین نقطه: ۳۰۷۸ مترزمان موردنیاز: هفت روز
دریاچهی گوسایکوندا یکی از مهمترین اماکن زیارتی مشترک در میان هندوها و بوداییهای نپال است
جاده تامانگ هریتاج (Tamang Heritage Trail) برای آن دسته از مسافرانی طراحی و آماده شده است که بیشتر خواهان تجربهای فرهنگی و دستاول در حین پیادهروی در هیمالیا هستند. ساخت این جاده در ابتدا بهعنوان یک پروژهی توسعهی اجتماعی و با نگاهی به اصول مالکیت اشتراکی اهالی منطقه آغاز شد تا تجربهای متفاوت از جادهها و قهوهخانههای استاندارد به مسافران ارائه بدهد و قرار است که تبدیل به منبع درآمدی برای اهالی تامانگ شود. در این قهوهخانهها که بیشتر شبیه اقامتگاههای سنتی منطقه هستند، با شما مانند یکی از اعضای خانواده رفتار میشود و اصلا احساس نمیکنید که یک مشتری ساده در یک غذاخوری بینراهی تجاری هستید. همچنین، پولی که در اینجا میپردازید بهطور مستقیم صرف منافع جامعهی محلی میشود.
قهوهخانهی فوق در لانگتانگ قرار دارد که جزء مناطقی است که توسط زلزلهی سال ۲۰۱۵ بهشدت لرزید. کمک مالی شما به این قهوهخانه کمک زیادی به کسانی میکند که هنوز از خسارات ناشی از آن کمر راست نکردهاند. مردم تامانگ از نوادگان تبتیهایی هستند که ۳۰۰۰ سال پیش به نپال آمدند و یکی از بزرگترین اقلیتهای قومی این کشور را تشکیل دادند. تامانگ که در لغت به معنی «جنگجویان اسب» است، فرهنگ تبتی بودایی منحصربهفردی دارد و آنها از اینکه کسی بخواهد شبها در کنار یک بخاری گرم پای داستانها و روایتهای آنها بنشیند، بهشدت استقبال میکنند.
نقطهی شروع برای این سفر دایرهایشکل در شهر سیابروبسی (Syabrubesi) است. این شهر فاصلهای طولانی با کاتماندو دارد و مسیرهای زیادی در منطقهی لانگتانگ از اینجا آغاز میشود. این جاده، شما را از میان روستاهایی قدیمی هدایت میکند که دورتادور آن را زمینهای کشاورزی چندطبقه احاطه کردهاند. میتوانید کارهای روزمرهی محلیها را از نزدیک تماشا کنید و از معابد بودایی که در طول مسیر قرار دارند، بازدید کنید.
این جاده که در ارتفاعی پاییناز سایر جادههای منطقه ساخته شده است، از آبوهوایی ملایمتر از سایرین برخوردار است. اما همچنان میتوانید از زاویههای مختلف نگاهی گذرا به چند مورد از قلههای پوشیدهاز برف در رشتهکوههای گانش و لانگتانگ بیندازید. این جاده، جادهای عالی برای کسانی است که از لحاظ جسمانی آمادگی کامل برای پیادهرویهای طولانی و طاقتفرسا را ندارند.
۴. گوسایکوندا هلامبو (پارک ملی لانگتانگ)
مرتفعترین نقطه: گذرگاه لاربینا (Laurebina Pass)؛ ۴۶۰۲ مترزمان موردنیاز: هشت روز
دریاچهی گوسایکوندا (Gosaikunda Lake) یکی از مهمترین اماکن زیارتی مشترک در میان هندوها و بوداییهای نپال است. باور مردم بر آن است که دریاچهی خاص را که یکی از ۱۰۸ دریاچهی یخی منطقه به شمار میآید، توسط لرد شیوا و زمانی ساخته شده است که او پس از مسمومشدن، در پی آب آشامیدنی برای تسکین گلوی خود بود. هندوها معتقد هستند که حمامکردن در این آب به شستن گناهها و ناراحتیهای انسان کمک میکند.
خود این دریاچه را هم بهتنهایی میتوان بهعنوان مقصدی برای یک سفر کوتاه از دونچه (Dhunche) در نظر گرفت. دونچه روستایی کوچک در فاصلهای نهچندان دور از سیابروبرسی (Syabrubesi) است که مبدا خیلیاز جادهها و مسیرهای پیادهروی در پارک ملی لانگتانگ به شمار میآید. زیبایی واقعی این مسیر در آن است که میتوانید پیمودن آن را از دونچه آغاز کنید و پس از هشت روز پیادهروی، به کاتماندو بازگردید. همچنین، میتوانید در پایان یک پیادهروی پنجروزه در جادهی لانگتانگ ولی (Langtang Valley)، پیمودن این راه را آغاز کنید. این کار، تجربهای بسیار لذتبخش و کمیاب خواهد بود که افراد کمی شانس بهرهبردن از آن را داشتهاند.
جادهی فوق، شیب نسبتا تندی دارد و بخش ابتدایی آن از دونچه تا گوسایکوندو، از میان جنگلها میگذرد. به خودتان سخت نگیرید؛ در غیر این صورت از تغییرات شدیدی که در ارتفاع جاده رخ خواهد داد، آسیب خواهید دید. بهنظر میرسد که دریاچهی مقدس در میان کاسهای قرار گرفت است که درمیان کوههای اطراف ایجاد شده است و منظرهی کوههای پوشیدهاز برف که از دور دیده میشوند، منظرهای بهغایت مسحورکننده است.
پس از دریاچه، جاده به گذرگاه لاربینا در مرتفعترین بخش خود میرسد. این نقطه که ۴۶۰۲ متر ارتفاع دارد، پیش از سراشیبیهایی است که از این نقطه بهبعد وجود دارند و از میان جنگلها، درختان گل صد تومانی و روستاهای شرپا میگذرند و بهسمت درهی کاتماندو ادامه دارند. با اینکه مرتفعترین قلههای هیمالیا در فاصلهای دور و در مناطق آناپورنا و پخارا قرار دارند، نمیتوان چشماندازهای پارک ملی لانگتانگ را نادیده گرفت و از زیبایی آنها غافل ماند. این نکته لانگتانگ، کمبازدیدترین پارک از میان سه منطقهی پیادهروی و قهوهخانهنوردی محبوب در نپال است، قطعا به نفع مسافران این راهها تمام خواهد شد.
۵. جادهی گوکیو (ساگارماتا / پارک ملی اورست)
مرتفعترین نقطه: گوکیو ری: ۵۳۵۷ مترزمان موردنیاز: ۱۲ روز
لانگتانگ، کمبازدیدترین پارک از میان سه منطقهی پیادهروی محبوب در نپال است
از دید بسیار از افراد، تنها یک راه برای پیادهروی در پارک ملی ساگارما وجود دارد و آن هم کمپ اصلی اورست (EBC) است. EBC یکی از کارهایی که هر فردی پیشاز مرگ خود باید آن را تجربه کند و همچنین، یکی از مهمترین سفرهای محبوب در نپال است و انتظار میرود که در آیندهای نزدیک، به نرخ ۵۰ هزار بازدیدکننده سالانه برسد. با این حال، در حقیقت راه دیگری هم برای پیمودن این پارک ملی وجود دارد که در همان ارتفاع EBC قرار دارد، اما مسافرانی بسیار کمتر از آن بازدید میکنند.
گوکیو بهتازگی شهرتی برای خود دستوپا کرده است و بهاحتمال زیاد، در آینده به همان محبوبیت EBC خواهد رسید؛ اما، در حال حاضر، این جاده در سایهی EBC فعالیت میکند. اینجا از نظر فنی بخشی از جادهی پرچالش و طولانی تری پسز (Three Passes) است؛ اما به درهای در شمال نامچه بازار (Namche Bazaar) که میرسد، تبدیل به راهی مستقل میشود. مسیر این جاده تا نامچه با همان راه EBC مشترک است و در این بخش، شاهد تلاش جمعیتی خواهید بود که تلاش میکنند خود را به بام برفی دنیا برسانند. از نامچه به بعد، جمعیت را ترک و صعود خود را بهسمت گوکیو آغاز خواهید کرد. این جاده، احتمال ارتفاعزدگی بسیار بالا است؛ چراکه تنها در عرض ۱۴٫۳ مایل به ارتفاع ۱۲۹۸٫۴۵ متری خواهید رسید. هرچه آرامتر گام بردارید، بهتر است و بیشتر مردم شب را در دوله (Dhole) و ماکرمو (Machermo) بهسر خواهند برد تا با شرایط جوی منطقه خو بگیرند.
در آخرین روز در جادهی گوکیو، از میان مناظر ماورایی دریاچههای یخی آبیرنگی خواهید گذشت که در دل قلههای پوشیدهاز برف شکل گرفتهاند. در ارتفاع ۴۶۹۴ متری، به محلی بهشدت سرد خواهید رسید. در میان قهوهخانههای متعددی که در این مکان وجود دارند، یک نانوایی آلمانی خواهید یافت که میتوانید خودتان را در آنجا به یک فنجان نوشیدنی گرم و نان گرم و تازه مهمان کنید. ویژگی مهمی که این جاده دارد آن است که تنها در عرض نصف یک روز میتوانید به گوکیو ری (Gokyo Ri) برسید؛ قلهای که به روستای قهوهخانهای گوکیو اشراف دارد. این جاده شیب تندی دارد، اما در پایان به دیدن منظرهای فراتر از تصور نائل خواهید آمد. در این منطقه که بدونتردید، یکی از بهترین چشماندازهای هیمالیا را دارد، میتوانید چو اویو (Cho Oyu / ششمین قلهی مرتفع جهان)، لوتسه (Lhotse / چهارمین قلهی مرتفع جهان)، ماکالو (Makalu / پنجمین قلهی مرتفع جهان)، آما دابلام تماشایی (Ama Dablam) و صد البته، اورست باشکوه را تماشا کرد.
بهترین زمان برای پاگذاشتن در مسیر گوکیو ری، ابتدای صبح است. اگر میتوانید سرمای صبحگاهی را تحمل کنید، کوهنوردی همراه با تماشای طلوع خورشید لذتی دوچندان بههمراه دارد. گزینههای زیادی وجود دارند که برای ادامهی مسیر از گوکیو بهبعد میتوانید انتخاب کنید. یا میتوانید بهسمت چو لا پاس (Cho La pass) بروید یا اینکه میتوانید کمپ اصلی اورست را انتخاب کنید. رنجو لا پاس (Renjo La pass) هم گزینهی خوبی است. شاید ترجیح میدهید به نامچه برگردید یا اینکه به همان درهای که آمدهاید، برگردید و برای تنوعبخشیدن به سفر خود، راه دیگری را در سمت دیگر انتخاب کنید که از میان فورتسه (Phortse) میگذرد.