بیست و یکمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران آغاز شد

بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران با حضور «عزت‌الله ضرغامی» وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، «حکمت‌الله ملاصالحی» باستان‌شناس پیشکسوت، «اسماعیل نوکنده» رئیس موزه ملی ایران، «مصطفی ده پهلوان» رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و جمعی از باستان‌شناسان کشور برگزار شد.

این گردهمایی کار خود را با یادی از باستان‌شناسان فقید و سرشناس ایرانی آغاز کرد.

سجاد علی‌بیگی، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی کشور و دبیر علمی گردهمایی در این مراسم با اشاره به پیشینه برگزاری گردهمایی سالانه باستان‌شناسی گفت:

اوج‌گیری فعالیت های باستان‌شناسی ایران در دهه پنجاه شمسی فرصتی برای مرکز باستان‌شناسی ایران بود و این فرصت با تدبیر دکتر فیروز باقرزاده تبدیل به زمینه پرورش نسل تازه باستان‌شناسی ایران شد؛ نسلی که تا یک دهه پیش نیز باستان‌شناسی ایران شاهد فعالیت‌ها و پژوهش‌های آن‌ها بود و جایگاه کنونی ما در باستان‌شناسی مرهون فعالیت این نسل است. یکی دیگر از اقدامات دکتر باقرزاده، برگزاری نشست‌های سالانه درباره پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران بود که فرصتی بود تا باستان‌شناسان ایرانی و خارجی در نشست‌های سه روز به بیان دستاوردهای فعالیت میدانی خود بپردازند. نتایج برگزاری این رویداد در قالب چند جلد کتاب منتشر شده و نشان از نگاه سطح بالای مرکز باستان‌شناسی ایران دارد.

او ادامه داد:

برگزاری این نشست‌ها زمینه مهمی برای انتشار نتیجه فعالیت‌های مرکز باستان‌شناسی بود و همچنین نشان داد که باستان‌شناسان ایرانی در تلاش بودند تا از نقش قبلی خود به‌عنوان بازرس در هیئت‌های باستان‌شناسی خارجی خارج شوند و به‌عنوان باستان‌شناسان مستقل و صاحب فکر فعالیت کنند.

سجاد علی‌بیگی در ادامه گفت:

پنجاه سال از برگزاری گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران می‌گذرد و امروز در آستانه برگزاری بیست و یکمین دوره آن پس از انقلاب هستیم. به رغم تلاش‌های فراوان برای اعتلای باستان‌شناسی ایران، باید اعتراف کرد که امکانات کنونی برای پاسخگویی به بخش کوچکی از ضرورت‌های پژوهشی نیز ناکافی است. تا زمانی که نهادی نیرومند با بودجه و پشتیبانی لازم در وزارتخانه میراث برای انسجام ساختارها وجود نداشته باشد، تلاش‌های فردی و اتفاقات محدود تاثیری روی باستان‌شناسی ایران نخواهد داشت. همچنین میزان باورنکردنی تخریب آثار تاریخی و ناتوانی در جلوگیری از این تخریب‌ها، آسیب‌های جبران ناپذیری به میراث فرهنگی وارد خواهد کرد. اگر شرایط به‌شکل کنونی پیش برود، تاریخ و مدارک فرهنگی ما به دست تاراجگران آثار تاریخی و افراد ناآگاه بر باد خواهد رفت.

همچنین در این مراسم نوروز رجبی، مشاور رئیس پژوهشگاه‌ میراث فرهنگی گزارشی از تهیه و تدوین «دستورالعمل مطالعات فرهنگی و تاریخی در محدوده طرح‌های عمرانی» ارائه کرد و از وزیر میراث فرهنگی درخواست کرد پس از تدوین این دستورالعمل به هیئت وزیران برود.

مصطفی ده‌پهلوان، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در این مراسم ضمن گرامیداشت یاد باستان‌شناسان فقید گفت:

بیست و یکمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران با ۱۲۰ مقاله از کاوش‌های باستان‌شناسی در سال ۱۴۰۱ برگزار می‌شود و از بین این مقالات، ۳۰ مقاله نیز در طی سه روز ارائه خواهد شد. 

او با اشاره به پیشینه باستان‌شناسی در ایران اظهار داشت:

بحث علوم آزمایشگاهی و شیوه‌های جدید مستندنگاری باستان‌شناسی امروزه مطرح است و ما باید بدانیم نقشه راه ما در آینده این رشته چگونه باید باشد. امیدوارم در پایان این سه روز بحث آسیب‌شناسی از پژوهش‌های باستان‌شناسی انجام شود تا نقشه راه ما در آینده تدوین شود. 

در این مراسم از کتاب گزارش‌های بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران با نام «گزیده‌‌ای از یافته‌های پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران در سال ۱۴۰۱» رونمایی شد.

همچنین در حاشیه این مراسم نمایشگاه گزیده یافته‌های پژوهش‌های میدانی باستان‌شناسی ایران با بیش از ۴۰۰ اثر از ۱۲ محوطه باستانی نیز افتتاح شد و تا ۲۵ فروردین ماه میزبان بازدیدکنندگان است.

گفتنی است این گردهمایی با برگزاری نشست‌های تخصصی ارائه دستاوردهای پژوهشی باستان‌شناسان در کاوش‌ها تا روز ۱۶ اسفند ادامه خواهد داشت.