آتشسوزی، قلعه باستانی ژاپن را تخریب کرد
بهگفتهی مقامات ژاپن، بخش زیادی از «قلعهی شوری» (Shuri Castle) که نمادی از استان اوکیناوا و جاذبهی گردشگری معروفی در شهر ناها به حساب میآید، در اثر آتشسوزی پنجشنبه صبح تخریب شد. علت این آتشسوزی هنور مشخص نشده است. مقامات پلیس و آتشنشانی میگویند که هیچ گزارشی از مصدومیت نداشتهاند، هرچند که حدود ۳۰ نفر از ساکنان نزدیک به قلعه بهطور موقت تخلیه شدهاند. یک مقام مسئول در سازمان آتشنشانی ناها اعلام کرد که آتش حدود ساعت ۱:۳۰ ظهر بهطور کامل خاموش شد.
حدود ۴۸۰۰ متر مربع از قلعهی شوری از جمله ساختمانهای اصلی، شمالی و جنوبی آن در اثر آتشسوزی تخریب شدهاند. سازهی اصلی قلعه از چوب ساخته شده، در حالی که در سازههای شمال و جنوب آن از فولاد نیز استفاده شده بود. طبق اعلام سازمان آتشنشانی، این قلعه بههیچعنوان مجهز به سامانهی آبپاش اطفای حریق نبود. دایسوک فوروگن (Daisuke Furugen)، یکی از مسئولان سازمان آتشنشانی ناها، گفت:
هر سه ساختمان اصلی معبد سوختهاند و چیزی از آنها باقی نمانده است. برای خاموشکردن آتش از ۳۰ خودروی آتشنشانی و حدود ۱۰۰ آتشنشان استفاده شد.
مقامات آتشنشانی گفتهاند که احتمالاً آتشسوزی از ساختمان اصلی (سازهی قرمزرنگ بزرگی مزین به کاشیکاری سنتی روی سقفش) شروع شده و بهسرعت به ساختمانهای مجاور سرایت کرده است. یک شرکت ایمنی پس از آنکه زنگ آتشسوزی حدود ساعت ۲:۳۰ صبح به صدا درآمد، حوالی ساعت ۲:۴۰ صبح، آن را گزارش کرد.
تصاویر تلویزیونی، شعلههای آتش را پیش از طلوع خورشید نشان میداد که این قلعه را فراگرفته بودند؛ هرچند که با روشن شدن هوا، وسعت تخریب آن بهطور کامل مشخص شد. در برخی نقاط فقط چوب زغالشده و در حال دودکردن به جا مانده بود. مقامات گفتهاند که قرار بود جشنوارهای محلی در روز پنجشنبه در قلعهی شوری برگزار شود و کارهای آمادهسازی بخشی از این مراسم تا ساعت یک صبح و دقیقا ساعاتی پیش از شروع آتشسوزی ادامه داشت. طبق ادعای یکی از مسئولان برگزارکنندهی این جشنواره، آنها از آتش استفاده نکردهاند.
با این حال هنوز مشخص نیست که آیا آمادهسازیهای این جشنواره ربطی به آتشسوزی داشته است یا خیر. این قلعه از مدتها پیش بهعنوان مرکز پادشاهی ریوکیو مورد استفاده بود که از سال ۱۴۲۹ تا ۱۸۷۹ بر استان اوکیناوا حکومت میکرد، اما در نبرد اوکیناوا در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم ویران شد. قلعهی مذکور در سال ۱۹۹۲ مورد بازسازی قرار گرفت و بقایای آن در سال ۲۰۰۰ در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. شهردار ناها گفته است:
از این اتفاق بسیا متأثر هستم و واقعا شوکه شدهام. ما نماد شهر خود را از دست دادیم. تمام تلاش خود را برای مقابله با آتش و پیامدهای ناشی از آن انجام خواهیم داد.
یوشیدهیده سوگا (Yoshihide Suga)، دبیر کابینهی دولت ژاپن نیز در کنفرانسی خبری در توکیو اعلام کرد که دولت از همه توان خود برای بازسازی این قلعه استفاده خواهد کرد. ساکنان مجاور این سازه نیز از این اتفاق ابراز تأسف و ناباوری کردهاند. ریتسوکو شیراتوری (Ritsuko Shiratori) که در همان حوالی زندگی میکند، با صدای آژیر خودروهای پلیس از خواب بیدار شد و صحنهی آتشسوزی را از طبقهی بالای منزلش تماشا کرد. این شهروند ۷۰ ساله میگوید:
شعلههای مهیب آتش زبانه کشید و پس از ریزش ساختمان اصلی، ساختمان مجاور آن طعمهی حریق شد.
خودروهای پلیس و آتشنشانی در مقابل دروازهی اصلی قلعه جمع شده بودند و مأموران پلیس از مردم منطقه میخواستند که آنجا را تخلیه کنند. پیرمردی ۶۶ ساله راجع به این حادثه گفت:
این آتشسوزی، شوکهکننده بود و اکنون تنها کاری که از دستمان برمیآید این است که همگی برای بازسازی آن تلاش کنیم.
ایکوئه کامیا (Ikue Kamiya) نیز که همراه با همسرش شاهد برخاستن آتش از این قلعه بود، با چشمانی اشکبار گفت که این اتفاق واقعا غمانگیز است.
قلعه شوری پیش از آتشسوزی
قلعهی شوری با استفاده از هر دو سبک معماری ژاپنی و چینی ساخته شده است که ویژگیهای منحصربهفرد پادشاهی ریوکیو را بهخوبی نشان میدهد و مدتها بهعنوان قطب حملونقل مورد استفاده بود که چین و ژاپن را به یکدیگر متصل میکرد. این قلعه بهلطف بازسازیهایی که به معماری اصلی وفادار بود، بههمراه مجموعهی اطراف و سایر بناهای ریوکیو به ثبت میراث فرهنگی جهانی رسید. در وبسایت یونسکو آمده است:
این مجموعه از بناها و محوطهها، ۵۰۰ سال تاریخ ریوکیو (قرن دوازدهم تا هفدهم) را به نمایش گذاشتهاند. بقایای قلعهها روی مناطق مرتفع، از ساختار اجتماعی بخش اعظم آن دوره حکایت دارند و مکانهای مقدس، شواهد خاموشی هستند که بقای کمیاب یک شکل باستانی از مذهب تا به امروز را نشان میدهند.
سالن اصلی بازسازیشده بهطور خاص در این صفحه از سایت یونسکو بهعنوان «بنایی باشکوه که نمادی از غرور مردم ریوکیو است»، ستوده شده است. در اجلاس گروه هشت که در ژوئیهی سال ۲۰۰۰ در اوکیناوا برگزار شد، رهبران این هشت کشور اقتصادی بزرگ دنیا، شام خود را در سالن شمالی قلعه میل کردند. علاوه بر این، سال آینده به مناسبت بازیهای تابستانی توکیو قرار بود مشعل المپیک که در سراسر کشور حمل میشود، در این قلعه نیز چرخانده شود.
کشور ژاپن مملو از قلعههای تاریخی است که اکثر آنها به دقت به همان شکل ساختمانهای اصلیشان بازسازی شدهاند. تعدادی از این سازهها در دهههای اخیر بهواسطهی فجایع طبیعی تخریب شده است، از جمله قلعهی کوماموتو واقع در جزیرهی کیوشو که بهخاطر یک سری زمینلرزهی ویرانگر بهشدت آسیب دید.
در سال ۱۹۴۹، سالن اصلی معبد بودایی هوریوجی در استان نارا، سوخت و ویران شد و همچنین معبد کینکاکوجی نیز در دههی ۱۹۵۰ بهدلیل آتشسوزی از بین رفت. پس از آتشسوزی معبد هوریوجی، ژاپن قانون حفاظت از اموال فرهنگی را تصویب کرد.