کشورهای اروپایی همچنان با موج گرما دستوپنجه نرم میکنند
کشورهای اروپایی از شدت گرما کلافه شدهاند و همچنان درگیر آخرین موج گرمایی تابستان هستند که باعث ثبت رکورد بیشترین دما در حداقل ۱۲ کشور شده است. کارشناسان هواشناسی میگویند که پس از ثبت گرمترین ماه سال در ژوئیهی سال ۱۸۸۰، اروپا در حال ثبت رکورد جدید گرمترین جولای است. دانشمندان هشدار میدهند که بهدلیل تغییرات اقلیمی و انطباق دمای بالای کنونی با پیشبینیهای یک دهه قبل، جهان باید منتظر امواج گرمای سوزانتری باشد.
ثبت رکورد افزایش دمای هوا در کشورهای مختلف اروپایی
افزایش دمای هوا در بلژیک، آلمان، هلند و انگلیس طی هفتهی جاری رکورد زد. در روز چهارشنبه (۲۴ جولای)، بلژیک با دمای ۳۹٫۹ درجهی سانتیگراد، گرمترین روزی را که تاکنون ثبت شده است، سپری کرد. هلند در همین روز رکورد ۷۵ سالهی گرمای هوا را شکست و مجدداً در روز پنجشنبه رکورد بیسابقهی ۴۰ درجه را بهثبت رساند. این درحالی است که دمای هوا همچنان روبه افزایش است.
در شهر آلمانی گایلنکیرشن، دمای هوا در روز چهارشنبه به ۴۰٫۵ درجه رسید. بریتانیا نیز گرمترین ماه جولای تا به امروز را در روز پنجشنبه تجربه کرد و انتظار میرود که دمای هوا از رکورد ۳۸٫۵ درجهی سانتیگراد در سال ۲۰۰۳ نیز فراتر برود. هشدار موج گرما در هریک از این چهار کشور همچنان پابرجا است.
در ماه ژوئن، موج گرما باعث شکستهشدن رکورد گرما در هشت کشور قارهی سبز از جمله فرانسه، جمهوری چک و سوئیس شد. دمای هوا در فرانسه به ۴۵٫۹ درجهی سانتیگراد افزایش یافت و از آنجا که انتظار میرود دمای هوا در پاریس به ۴۵ درجه برسد، فرانسه اعلام وضع هشدار کرده است. موج گرمای کنونی تهدیدی جدی برای کلیسای نوتردام بهحساب میآید. سقف این سازهی دوستداشتنی که پنج ماه قبل، از آتشسوزی مهیب جان سالم بهدر برد، در معرض خطر فروریختن است. معمار ارشد فیلیپ ویلنوو میگوید:
نگرانی من از این بابت است که بندکشیها بهواسطهی خشکشدن، انسجام و چسبندگی و کیفیت ساختاری خود را از دست بدهند و این طاق دیگر دوام نیاورد و بریزد.
تشدید موج گرما
امواج گرمایی مشابه موج گرمایی فعلی میتواند به یک موضوع طبیعی جدید برای اروپا تبدیل شود که با افزایش دمای ناشی از انتشار گازهای گلخانهای تشدید میشود. طبق گفتهی مایکل برن، استاد زمین وعلوم محیطزیست در دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند، تغییرات اقلیمی بدونشک اثرات مخرب خود را داشته و احتمال وقوع امواج گرما را بیشتر و بسیار شدیدتر کرده است.
گروهی از دانشمندان اروپایی به این نتیجه رسیدند که احتمال موج گرمای ماه ژوئن در اثر تغییرات اقلیمی، حداقل پنج برابر بیشتر شده بود و باتوجه به تأثیر فعالیتهای انسان و مشاهدات دانشمندان، احتمال بروز موج گرما حتی میتوانست ۱۰۰ برابر بیشتر از یک قرن گذشته باشد. خدمات هواشناسی فرانسه نیز هشدار داده است که بدون کاهش جدی دیاکسید کربن، موج گرما میتواند تشدید شده و بهمراتب بیشتر از گذشته رخ دهد.
اختلال گسترده ناشی از موج گرما
درحالیکه دمای ۳۷٫۷ درجهی سانتیگراد شاید در مقایسه با دمای هوای برخی از نقاط دنیا، بالا بهنظر نرسد، اما از میانگین دمای فصلی اکثر کشورهای اروپایی بیشتر است. بسیاری از شهرهای اروپایی برای مقابله با چنین شرایطی طراحی نشدهاند. طبق گزارش سال ۲۰۱۷، کمتر از ۵ درصد از کل خانههای اروپایی، تهویه مطبوع دارند و حملونقل عمومی احتمالاً در اثر گرمای شدید متوقف میشوند. در این گرمای سوزان، چندین کشور اروپایی بهواسطهی خطر خارجشدن قطارها از ریل، برنامههای آنها را لغو کردهاند. قطار یورواستار که در مسیر بلژیک به لندن فعالیت میکند، روز چهارشنبه از حرکت ایستاد و مسافران در دمای ۴۰ درجه و بدون هیچ تهویهای در آن گیر افتادند.
نتوورک ریل که یک شرکت زیرساخت ریلی در بریتانیا است، اعلام کرد دمای خطوط راهآهن در لندن و حومهی آن از ۵۰ درجهی سانتیگراد بالاتر میرود که تقریباً دو برابر دمای متوسط خطوط ریلی در طول تابستان در بریتانیا محسوب میشود. خطوط راهآهن در اثر گرما منبسط میشوند و با افزایش دمای هوا احتمال خمشدن آنها وجود دارد. یکی از راهکارهای مقابله با این مشکل از نظر جان استون، کارشناس راهآهن در مؤسسهی مهندسی و فناوری، رنگآمیزی خطوط راهآهن به رنگ سفید است تا گرمای خورشید را بازتاب دهند. او میگوید:
این روش میتواند دمای ریلها را تا ۵ درجهی سانتیگراد کاهش دهد و نقصان سیگنالدهی را که منجر به اختلال جدی میشود، کمتر کند. علاوه بر این، ایتالیا از این فناوری برای کاهش خطر خمشدگی ریلها استفاده میکند.
این فقط حملونقل عمومی نیست که بهخاطر گرما، فعالیت خود را متوقف میکند. شرکت انرژی EDF در جنوب فرانسه، نیروگاه هستهای خود را بهدلیل دمای بالای ۴۰ درجهی سانتیگراد تعطیل کرده است. به گفتهی سخنگوی انجمن صنایع هستهای، کاهش خروجی نیروگاه به دلیل مشکل فنی نبوده، بلکه یک معضل زیستمحیطی بوده است، چرا که گرمشدن بیش از حد آب رودخانه برای حیاتدریایی مناسب نیست.
خطرات موج گرما برای سلامتی
موج گرما خطراتی جدی برای سلامتی انسان دارد و میتواند به بروز مشکل در سیستمهای قلبی عروقی و تنفسی بیانجامد و مرگ زوردس را بهدنبال داشته باشد. افراد سالخورده بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند، چرا که احتمال گرمازدگی در آنها بیشتر است. کارشناسان توصیه میکنند که این افراد باید در گرمترین ساعات روز، پنجرهها را ببندند و کرکرهها را پایین بکشند.
برنامهریزی برای سفر به اروپا در موج گرما
به گفتهی دکتر فریدیریک اتو، کشورهای اروپایی باید واقعیت تغییرات اقلیمی را بپذیرند و راههای انطباق با حوادث شدید آبوهوایی را یاد بگیرند. او میگوید:
پس از موج گرمای سال ۲۰۰۳ در اروپا که به مرگ زودرس دهها هزار نفر انجامید، فرانسه اقدامات مهمی برای مقابله با آن اتخاذ کرده است. فرانسه برای آمادگی بیشتر و کاهش مرگومیر، برنامههایی را ترتیب داد که در طول موج گرمای ماه ژوئن ۲۰۱۹ بهمنظور کاهش اثرات آن، اجرایی شد و شامل تعطیلی مدارس و ارائه شماره تلفن کمک اضطراری میشد.
پائولو روتی، دانشمند اقلیمی از سازمان جهانی هواشناسی، اعلام کرده است که شهرهای اروپایی از یکسری روشها برای کاهش تأثیرات گرما استفاده میکنند، از جمله نصب سیستمهای اسپری مه در ایستگاههای اتوبوس و همین طور سفیدکردن رنگ سقف خانهها که به خنکشدن این ساختمانها کمک کرده است.
موضوع فقط به موج گرما و اروپا خلاصه نمیشود. کشورهای سراسر دنیا شاهد فجایع آبوهوایی شدیدی هستند که میتواند کل یک منطقه را نابود و غیرمسکونی کند. هند با خشکسالیهای شدید و سیلهای مرگبار دستوپنجه نرم میکند، ۱۵۷ میلیون آمریکایی هفتهی گذشته موج گرمای خفیفی را تجربه کردند و شمالگان با آتشسوزیهای مهیب بیسابقه مواجه شده است.