تدوین طرح حفاظت و باز آفرینی شهری بافت قدیم «شارستان» میبد

به‌ گزارش مرکز روابط‌ عمومی و اطلاع‌رسانی سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، طرح حفاظت و بازآفرینی بافت شارستان میبد از سوی پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد و با همکاری اداره‌ کل امور پایگاه‌های سازمان میراث‌ فرهنگی و پژوهشکده ابنیه و بافت‌های تاریخی از طریق مشاور ذی‌صلاح تهیه و تدوین شد.

«ساشا ریاحی‌ مقدم» مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد، روز دوشنبه ۲۹ آبان ۹۶ در این‌باره اعلام کرد:

الگو و نظام کهن شهرسازی در شهر تاریخی «میبد» به‌ صورت منظومه‌ای از هسته‌های زیستی دور و نزدیک با مرکزیت «شارستان» تشکیل شده است.

در واقع شارستان میبد به ‌مثابه خورشید این منظومه، کهن‌ترین هسته زیستی شهر میبد محسوب می‌شود و شامل کهندژ، نارین قلعه، مسجد جمعه میبد و سه محله قدیمی بالا، پایین و کوچک است که در گذشته با حصار و برج و بارو مستحکمی محصور بود.

او افزود:

شارستان، این نگین تاریخی به‌ واسطه قدمت فراوان، تعدد لایه‌های فرهنگی‌-تاریخی پیدا و پنهان و تداوم تاریخی حداقل ۶۰۰۰ ساله‌اش، از ارزش ویژه‌ای در مقیاس ملی و جهانی برخوردار است.

از این ‌رو منظومه شهر تاریخی میبد در فهرست نامزدی یونسکو برای ثبت جهانی در کنار سایر آثار ارزشمند جهانی ایران قرار دارد و پایگاه پژوهشی میبد در تلاش است تا مقدمات تکمیل پرونده را برای سال ۲۰۲۰ میلادی فراهم سازد.

به گفته مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد، اهداف طرح حفاظت و بازآفرینی شهری بافت قدیم شارستان به این صورت است:

• حفاظت و تقویت بنیه‌های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و حیات اقتصادی و اجتماعی محدوده شارستان میبد
• رسیدن به راه‌ حل مناسب و منطقی برای حفاظت از این گستره ارزشمند فرهنگی-تاریخی در کنار فراهم کردن امکان توسعه پایدار و تقویت بنیه‌های زیستی امروزی آن
• حفاظت از تمام ساختارها و زیرساخت‌های تاریخی با عنایت به امکان و بهبود زندگی نسل‌های حال و آینده
• تبیین نوع و کیفیت مداخله در بخش مرکزی بافت قدیم میبد؛ به قصد حفاظت و بهره‌برداری از فضاهای تاریخی و فراهم کردن زمینه‌های مشارکت فعال جامعه محلی در راستای تضمین تداوم حیات

او لزوم حفاظت ارزش‌های شهر تاریخی میبد را در عین تداوم حیات مدنی شهر امری ضروری دانست و تصریح کرد:

به‌ واسطه تلاش‌های مستمر سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در سال‌های گذشته در محدوده شارستان؛ بخش‌های مهمی از بافت کالبدی حفاظت‌ شده و آنچه به‌ وضوح مشهود است، اهمیت پرداختن به تداوم حیات اجتماعی، فرهنگی و حفاظت جامع از آن است.

مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد تشریح کرد:

این طرح بر آن است که علاوه بر مرمت و حفاظت، زمینه تداوم و نوزایی را فراهم کند.

در این راستا «توجه به اهالی شارستان» به‌ عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع و سرمایه‌های حفاظت و توسعه از جمله اصول کلیدی است که به آن پرداخته‌ شده است. به‌ صورتی ‌که مداخلات و تغییرات مدنظر در طراحی با توجه به نیازها و خواست ساکنان پیش‌بینی‌ شده و تا حد امکان به‌واسطه حضور آن‌ها صورت گرفته است.

این در حالی است که ترکیب و تلفیق کاربری‌ها و درنتیجه ضرورت سکونت در کنار کار، صنعت و فراغت ازجمله دیگر مبانی مطرح در طرح پیشرو است.

وی تصریح کرد:

طرح حفاظت و بازآفرینی شهری بافت قدیم شارستان میبد، در امتداد طرح الگوی حفاظت و مدیریت شهر تاریخی ایران است که در فاصله‌ سال‌های ۹۴ تا ۹۶ ازسوی پژوهشکده ابنیه و بافت های پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کشور تعریف و به انجام رسیده است.

مقیاس و اولویت کار در طرح حفاظت و بازآفرینی شهری بافت قدیم شارستان میبد، در حد طرح تفصیلی ویژه بافت تاریخی است.

در این طرح، ایده‌های اصلی در قالب طرح‌های مفهومی سه‌بعدی و ایدئوگرام‌های فضایی پیشرفته، طرح‌های با اهمیت راهبردی، به‌ دقت طراحی‌ شده و در ادامه اولویت‌بندی و چگونگی عملی شدن برنامه‌ها و مشارکت مردم و نهادها نیز برنامه‌ریزی خواهد شد.