سقف کاخ نیاوران در روز جهانی گردشگری باز شد!
ظهر روز سه‌شنبه (۶ مهر) هم‌زمان با روز جهانی گردشگری که بازدید از موزه‌ها و کاخ‌موزه‌های زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری رایگان بود، سقف کاخ اصلی نیاوران در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برای چند دقیقه باز شد.
«رحمت‌الله رئوف»، مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران درباره‌ی علت باز نکردن مداوم این سقف که از ابتدای ساخت کاخ با این مجموعه همراه بوده است، گفت:
بنا به‌دلایل گوناگونی مانند آلودگی هوا و گردوغبار ناشی از این آلودگی، امکان باز کردن دائم سقف مجموعه را نداریم. همچنین از سوی دیگر فعل و انفعالات شیمیایی در هر باز و بسته شدن سقف نیز می‌تواند موثر باشد.
او با تاکید به اینکه در سال دو تا سه بار و در مواقع خاصی این سقف باز می‌شود، گفت که امکان باز کردن این سقف را به‌طور دائم نداریم، چون می‌تواند آسیب‌زا باشد.
«سمیه آقازمانی»، معاون فنی و اجرایی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران نیز در این زمینه گفت که اگر بخواهیم سقف را به‌طور دائم باز کنیم گرد و غبارهای موجود در فضا روی اشیا می‌نشیند و آثار دچار خطرهای بیولوژیکی می‌شوند، چون ساختمان در میانه یک باغ قرار دارد.
او با بیان اینکه سقف بازشونده کاخ نیاوران پیش از این تعمیر و بازسازی شده است و اگر قرار باشد در روز چند بار این سقف باز و بسته شود ممکن است دچار آسیب شود. سقف این بنا در دوره‌ی پهلوی برای استفاده هر روزه ساخته نشده و هرروز باز و بسته نمی‌شده است.
وی بیان کرد که این سقف که هم‌زمان با ایجاد معماری کاخ اصلی ساخته شده، برای نشان دادن آسمان بوده است و در واقع به‌شکل یک سرسرا در ورودی طراحی و اجرا شده است.
او افزود که حیاط همه فضاها در قدیم دارای هشتی بوده‌اند، باز شدن سقف کاخ نیاوران نیز نشئت از تلفیق سنت و مدرنیته در این بناست.
به گفته آقازمانی، طراح همه فضای کاخ اصلی فروغی بوده و اجرای سازه در آن زمان توسط شرکت فرمانفرمایان انجام شده است.
وی همچنین تاکید کرد که «محسن فروغی» به‌عنوان پیشتاز استفاده از نور طبیعی در معماری، معمار کاخ اختصاصی نیاوران بود، بنابراین با الهام از این سبک، برای این کاخ سقف متحرک و بازشویی طراحی کرد که علاوه بر زیبایی و تهویه هوای آن در مواقعی نور کاخ را نیز تأمین می‌کرد.
او درباره این سازه توضیح داد که سازه اصلی روی سقف متحرک کاخ اختصاصی نیاوران از نوع شیروانی آلومینیومی و دارای تابلو فرمان الکترو مکانیکی سه فاز با کنتاکتورهای قدرت و همچنین مجهز به سیستم کنترل فاز جهت جلوگیری از دو فاز شدن سیستم موتور گیربکس (جعبه دنده) و سوختن سیم پیچ الکتروموتور است . این سازه علاوه بر داشتن اهرم دستی، مجهز به فیوزهای مینیاتوری سه فاز جهت روشن و خاموش شدن و همچنین دکمه‌های شروع (start) و توقف (stop) جهت فرمان دادن به سقف برای باز و بسته شدن است. هم‌زمان با روشن شدن الکتروموتور ۳۸۰ ولتی سقف ، سقف از وسط به دو نیم باز می‌شود و روی ریل های ثابت حرکت می‌کند. علاوه بر داشتن دکمه توقف، این ریل مجهز به فاینال سوئیچ‌هایی در ابتدا و انتهای خود است که به‌محض تماس قرقره‌های رولیک متحرک سقف به آن‌ها، از حرکت باز می‌ایستند.