موزههای کشور چه روزهایی در سال تعطیل هستند؟ | ماجرای تعطیلی موزهها در روز شیراز
همزمان شدن تعطیلی موزههای کشور (تحت مدیریت وزارت میراث فرهنگی) از جمله موزههای شهر شیراز بهدلیل سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) با روز شیراز باعث واکنشهایی در شبکههای اجتماعی شد. این تعطیلی در حالی اتفاق افتاده است که تعطیل بودن موزه های کشور همزمان با سالروز شهادت امام جعفر صادق(ع) از پیش مشخص و اعلام شده بود.
از ابتدای امسال، این دومین روز تعطیل موزههای کشور است که با واکنش افکار عمومی روبهرو میشود. پیش از این نیز همزمانی سیزدهبدر با سالروز شهادت امام علی(ع) منجر به تعطیلی موزههای سراسر کشور شده بود. این تعطیلی در کنار اظهارهای ضد و نقیض برخی مقامات درباره تعطیل بودن بوستانها و تفرجگاهها باعث واکنش شد. این در حالی است که هر ساله سیزدهبدر موزههای کشور فعال هستند و تنها تعدادی از موزهها و محوطهها مانند کاخ سعدآباد و کاخ نیاوران تهران بهدلیل حفاظت از فضای سبز تعطیل میشوند.
شنبه ۱۵ اردیبهشت ماه نیز در حالی موزههای کشور بهصورت سراسری تعطیل بود که همزمانی این تعطیلات در شهر شیراز با روز شیراز باعث برخی واکنشها شد؛ واکنشهایی که برخی افراد و رسانهها، بدون اطلاع از تقویم فعالیت موزههای کشور به آن دامن زدند.
تقویم تعطیلات موزههای کشور بر اساس رویدادهای مذهبی با تاریخ قمری تنظیم شده است. موزههای دولتی تحت مدیریت وزارت میراث فرهنگی بهطور رسمی در سراسر سال تنها ۶ روز تعطیل هستند که پنج روز از این تعطیلات بر اساس تقویم قمری است و بهطور طبیعی در طول سال جابهجا میشود. همزمانی این تعطیلات با برخی مناسبتهای تقویم شمسی همواره مورد واکنش بوده است؛ واکنشهایی که بهدلیل اطلاعرسانی نامناسب این تعطیلات رخ میدهد.
از سوی دیگر قرار گرفتن برخی از این تعطیلات در کنار تعطیلات آخر هفته بهویژه در فصل بهار شرایط مناسبی را برای سفر فراهم میکند و گردشگران در حالی به برخی از محوطهها باستانی، بناهای تاریخی و موزهها مراجعه میکنند که این اماکن بر اساس تقویم سالانه تعطیل هستند. با وجود اینکه تعطیلات رسمی موزههای کشور بهدلیل شان مذهبی قابل جابهجایی نیست، وزارت میراث فرهنگی از تبیین تقویم موزههای کشور و اطلاعرسانی صحیح در این زمینه غافل است. این در حالی است که موزهها، اماکن تاریخی و محوطههای باستانی کشور در بسیاری از مناسبتهای مذهبی، اعیاد و تعطیلات رسمی کشور فعال و پذیرای گردشگران هستند و تعطیلی ۶ روزه آنها در سال، تنها نیازمند اطلاعرسانی گسترده و صحیح است.
اعلام تعطیلی موزههای شیراز همزمان با روز شیراز توسط مدیرکل میراث فرهنگی فارس باعث ایجاد شائبه در ذهن افکار عمومی شد و بسیاری از مخاطبان دچار این برداشت شدند که بهدلیل روز شیراز، موزهها تعطیل هستند؛ این در حالی بود که تعطیلی این روز بهدلیل همزمانی با سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) و بهصورت سراسری در کشور اتفاق افتاده بود.
بر اساس تقویم شمسی موزههای کشور تنها روز ۱۴ خرداد ماه همزمان با سالروز وفات امام خمینی (ره) بهصورت سراسری تعطیل هستند و پنج تعطیلی دیگر شامل نهم و دهم محرم، ۲۱ رمضان، ۲۵ شوال و ۲۸ صفر هر سال در روزهای متفاوتی بر اساس تقویم شمسی، علت تعطیلی موزههای سراسر کشور است.
بسیاری از موزههای دولتی دیگر نیز همزمان با این تعطیلات، تعطیل هستند؛ اما تقویم تعطیلی سالانه خود را دارند. همچنین باید اشاره کرد که موزههای خصوصی، هرکدام بر اساس تقویم خود فعالیت میکنند.
برخلاف علاقه وزیر میراث فرهنگی فعالیت موزههای ایران با موزه لوور قابل قیاس نیست؛ بر همین اساس روزهای غیرفعال موزه لوور هم قابل مقایسه با موزه های ایران نیست. با این وجود تنها به جهت بررسی وضعیت تعطیلی موزهها در جهان، درهای موزه لوور پاریس هر هفته سهشنبهها به روی گردشگران بسته است. در کنار تعطیلات هفتگی، لوور تنها سه روز دیگر در سال تعطیل است؛ یک ژانویه، یک می و ۲۵ دسامبر. همچنین موزه بریتانیا نیز در طول سال فقط در روزهای ۲۴ تا ۲۶ دسامبر تعطیل است.
فارغ از کیفیت فعالیت موزههای کشور (تحت مدیریت وزارت میراث فرهنگی)، جدول سالانه تعطیلات این موزهها مشخص و از پیش تعیین شده است. هر چند تعطیلات موزهها تنها محدود به این روزها نمیشود و هر محوطه و موزهای بنا به شرایط خاص نیز با تعطیلی روبهرو میشود. بهطور مثال کاخ سعدآباد بهدلیل همجواری با بخش تشریفات ریاست جمهوری روزهای متعددی در سال تعطیل است. از سوی دیگر تعطیلات ناگهانی بهدلیل شرایط حفاظتی و مرمتی نیز بخش دیگر از تعطیلات موزهها و محوطهها را شامل میشود.