عراق پرچم‌دار گردشگری ورودی به ایران | نگاهی به گزارش پاییزه مرکز آمار

مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود به وضعیت فرهنگی و اجتماعی کشور در پاییز سال ۱۴۰۲ پرداخته است. در بخش «فرهنگ و هنر» این گزارش، آمارهایی از وضعیت برگزاری رویدادهای فرهنگی و همچنین بازدید از موزه‌ها، گردشگران ورودی و آمار سفر‌های داخلی و خارجی منتشر شده است. در ادامه به بررسی این آمار خواهیم پرداخت.

بازدید بیش از ۳ میلیون نفر از موزه‌ها

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در پاییز سال ۱۴۰۲، تعداد بازدیدکننده ایرانی از موزه‌ها و اماکن فرهنگی و تاریخی کشور ۳,۸۲۴,۷۷۲ نفر بوده است. همچنین در این دوره ۲۱۷,۴۹۹ گردشگر خارجی نیز از موزه‌ها و اماکن فرهنگی و تاریخی بازدید کردند. این آمار نشان می‌دهد که بازدید پاییزه از موز‌ه‌ها و اماکن فرهنگی و تاریخی در پاییز سال ۱۴۰۲ نسبت به‌مدت مشابه سال قبل در حوزه بازدیدکننده داخلی حدود ۱٫۷ میلیون نفر و در حوزه بازدیدکننده خارجی حدود ۹۲ هزار نفر افزایش داشته است.

آمار گردشگری ورودی به ایران

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در پاییز ۱۴۰۲ درمجموع ۱,۵۹۴,۴۱۵ گردشگر خارجی به کشور وارد شدند. آمار ورود به کشور گردشگران خارجی نشان می‌دهد که از این تعداد ۱,۱۸۲,۶۸۳ نفر از مرز‌‌های زمینی، ۳۶۲,۵۹۷ نفر از مرز‌های هوایی و ۴,۱۳۵ نفر از مرزهای دریایی به ایران سفر کردند.

مقایسه این آمار با مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که ورود به ایران در پاییز سال ۱۴۰۲ از مرزهای زمینی ۴۸۵,۱۰۶ نفر و از مرزهای هوایی ۱۳۹,۳۶۰ نفر افزایش داشته است. همچنین ورود گردشگران خارجی از مرزهای دریایی ایران در پاییز سال ۱۴۰۲ نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ۳۲۰ نفر کاهش داشته است.

مرکز آمار ایران همچنین آمار گردشگران خارجی ایران در پاییز را به تفکیک ۱۰ کشور اول در ورود به ایران منتشر کرده است. بر اساس این آمار عراق با ۶۶۸,۷۸۰ گردشگر ورودی به ایران، در صدر جدول است. پس از عراق، افغانستان با ۳۱۲,۳۹۹ نفر، ترکیه با ۲۰۵,۸۵۲ نفر، پاکستان با۶۲,۱۳۶ نفر، ترکمنستان با ۵۵,۸۵۲ نفر، ارمنستان با ۴۸,۷۷۳ نفر، آذربایجان با ۴۱,۷۱۹ نفر، کویت با ۱۸,۶۸۶ نفر ، بحرین با ۱۸,۲۰۳ نفر و چین با ۱۶,۷۰۵ نفر به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

بررسی این آمار نشان می‌دهد در پاییز سال ۱۴۰۲ تنها ۱۴۵,۳۰۶ نفر گردشگر خارجی به‌جز ۱۰ کشور صدر فهرست که از آن‌ها نام برده شده، به ایران سفر کرده‌اند.

وضعیت آمار خروج از کشور

آمار خروج از کشور را نمی‌توان تنها به گردشگران محدود کرد؛ با این حال، مرکز آمار ایران تمامی آمار خروج از کشور در پاییز امسال را در دسته گردشگران خروجی قرار داده است. بر اساس این آمار در پاییز سال ۱۴۰۲ درمجموع ۲,۳۷۱,۹۸۷ نفر از کشور خارج شدند. 

خروج از ایران به تفکیک مرزها بر این اساس است:

• ۱,۱۸۲,۶۸۳ نفر از مرزهای زمینی | ۶۸۶,۵۳۷ نفر رشد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل
• ۹۶۹,۴۲۷ نفر از مرزهای هوایی | ۲۳۴,۶۴۵ نفر رشد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل
• ۴۰,۰۶۲ نفر از مرزهای دریایی | ۱۲,۳۰۰ نفر رشد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل

وضعیت صادرات صنایع دستی

مرکز آمار ایران در بخش دیگری از گزارش آماری خود به وضعیت صادرات صنایع دستی پرداخته است. بر اساس این گزارش ارزش کل صادرات صنایع دستی بدون احتساب زیورآلات سنتی در پاییز امسال ۷۵ میلیون دلار بوده که نسبت به فصل قبل ۲۸ میلیون دلار افزایش داشته است. گفتنی است که ارزش کل صادرات صنایع دستی بدون احتساب زیورآلات سنتی در سال ۱۳۹۶ در حدود ۲۸۱ میلیون دلار بوده که این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۲۲۴ میلیون دلار رسیده است.

آمار تاسیسات گردشگری

در گزارش اخیر مرکز آمار همچنین جدولی از وضعیت تعداد هتل‌ها و اقامتگاه‌های کشور وجود دارد. این آمار بر اساس تعداد اتاق و تخت به تفکیک هتل، هتل آپارتمان، مهمان‌پذیر، متل و بوم‌گردی منتشر شده است. آماری که آخرین به‌روزرسانی آن مربوط به سال ۱۴۰۱ است.

اوضاع مبهم آماری وزارت میراث و گردشگری

مرکز آمار ایران در بخش دیگر گزارش خود به وضعیت سفرهای داخلی از جهت نوع سفر و اقامت پرداخته است. در این بخش آمارهای فصلی فاقد عدد بوده و حتی بسیاری از آمارها از سال ۱۴۰۰ به بعد به‌روز رسانی نشده است. به‌طور مثال، جدول‌های «وضعیت سفر بر اساس برخورداری از وسیله نقلیه» و «وضعیت سفر به تفکیک اقامتگاه‌ها» خالی از عدد است و حتی آمارهای سال قبل نیز مشخص نشده است.

بررسی وضعیت گزارش مرکز آمار ایران در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی مهر تایید دیگری بر وضعیت بد آماری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. بسیاری از آمارهای این حوزه به‌روز نیست. این وزارتخانه سال‌ها است با مشکلات آماری و آمارسازی‌ روبه‌رو است؛ این مشکلات به حدی جدی است که وزارتخانه حتی آمار دقیق بناهای ثبت ملی کشور را نیز احصا نکرده است.

چند سال پیش یکی از روسای سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مراسم تودیع خود به‌طور رسمی از اعلام آمار وضعیت گردشگری امتناع کرد و گفت که آمارهای این حوزه مستند نیستند. با وجود مصوبه‌های بالادستی برای راه‌اندازی حساب‌های اقماری و ایجاد مرکز آمار منسجم، به نظر می‌رسد پنهان‌کاری و اغتشاش آماری به جهت باز گذاشتن فضا برای آمارسازی مسئولان و شفاف نشدن وضعیت کلی، به‌ویژه در حوزه میراث فرهنگی، همچنان در این وزارتخانه ادامه دارد.