شهرداری تاریخ اصفهان را شخم زد | احداث گذر کمرزرین را متوقف کنید

احداث گذر کمرزرین با خاک‌برداری شبانه یک محور تاریخی، پرده از گوشه دیگر تاریخ اصفهان کنار زده است. این بار نیز نهادهای مسئول شهری بدون در نظر گرفتن ضوابط میراثی به دل تاریخ زده‌اند.

چند روز پیش انتشار تصاویری از خاک‌برداری عمیق در گذر کمرزرین شهر اصفهان خبرساز شد. این‌بار شهرداری با قصد تغییر سطح یک خیابان اقدام به حفاری در قلب شهر تاریخی اصفهان کرده و لودرها با خاک‌برداری بدون ملاحظه بخشی از لایه‌های تاریخی و باستانی شهر اصفهان را تراشیده‌اند. تصاویر اولیه حاکی از صدها خرده سفال، تنبوشه، سازه‌های معماری و دیگر مواد فرهنگی در محل این عملیات عمرانی است.

تاکنون بارها کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی شهر اصفهان هشدار داده‌اند که اصفهان قدیم زیر خیابان‌های فعلی اصفهان قرار دارد و هرگونه حفاری و عملیات عمرانی در این شهر باید تحت ضوابط میراث فرهنگی و با نظارت دقیق رخ دهد؛ با این وجود، پروژه‌های عمرانی همچنان در اصفهان خبرساز می‌شوند و بی‌محابا به دل تاریخ شهر اصفهان می‌زنند.

پس از انتشار تصاویر وجود آثار در عملیات احداث گذر کمرزرین، یکی از مدیران شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا مدعی شد که هرروز از این عملیات بازدید می‌کند و هیچ آثاری در آن منطقه وجود ندارد؛ این در حالی است که تصاویر منتشر شده، به وضوح، خرده سفال و آثار متعددی را که زیر لودرهای شهرداری رفته‌اند، به تصویر کشیده بود.

بخش از نشانه‌های نمایان شده در احداث گذر کمرزرین

یکی از باستان‌شناسان فعال در حوزه شهر اصفهان پس از بازرسی میدانی از عملیات شهرداری اصفهان در گذر کمرزرین به «کجارو» می‌گوید:

اوضاع در این محور خوب نیست و متاسفانه با وجود هشدار قبلی میراث این عملیات انجام شده و باید متوقف شود. قرار بر این بوده که این محوطه را به‌صورت دستی خاک‌برداری کنند اما شبانه با لودر وارد شدند. برنامه شهرداری اصفهان همسطح کردن این گذر با پروژه میدان عتیق است، پروژه‌ای که پیش از این هم مسائلی را ایجاد کرده بود. این موضوع که پیش از این در محوطه، خاک دستی ریخته شده هم بهانه است و به‌طور مشخص لودرها به لایه‌های تاریخی زده‌اند.

در حالی که مدیر منطقه سه شهرداری اصفهان گفته در این عملیات چیزی دیده نشده، این باستان‌شناس درباره مشاهداتش در این محوطه می‌گوید:

در بازدیدی که داشتم انواع آثار مختلف در این محوطه وجود داشت؛ از شیشه تا فلز و هزاران سفال. همچنین حوض سنگی و نشانه‌های معماری نیز در اینجا وجود دارد. به نظر می‌رسد آثار متاخر و مربوط به صفوی به بعد است اما قدیمی‌ترها باید در لایه‌های پایین‌تر موجود باشد. این محوطه قطعا نیاز به کاوش و بررسی باستان‌شناسی دارد.

پس از خبرساز شدن عملیات عمرانی شهرداری اصفهان، چندین کارشناس از محوطه آن بازدید کرده و همه بر وجود آثار در آن و ضرورت کاوش باستان‌شناسی تاکید کرده‌اند. هر چند شهرداری اصفهان مدعی است که این عملیات با مجوزهای لازم بوده، میراث فرهنگی این شهر اما نظر دیگری دارد.

حمیدرضا محققیان، سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان دراین‌باره گفته است:

با توجه به هماهنگی‌های قبلی شهرداری منطقه سه اصفهان با این اداره‌کل مقرر شده بود احداث گذر کمرزرین اصفهان در قلب بافت تاریخی این شهر و در جنب مجموعه جهانی مسجد جامع عتیق به‌صورت محدود و با نظر این اداره‌کل انجام شود. با توجه به بازدید کارشناسان این اداره‌کل، قرار بود تا با کف‌سازی مناسب صرفا کف این گذر با میدان امام علی(ع) هماهنگ شود و تأسیسات به‌صورت محدود از این گذر عبور کند، اما با توجه به اینکه ادامه احداث این گذر با نظر این اداره‌کل امکان‌پذیر است، معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با مسئولان معاونت فنی شهرداری منطقه سه هماهنگی‌های لازم را در خصوص مشخص شدن دامنه فعالیت شهرداری و به‌ویژه انجام اقدامات لازم توسط کارشناسان باستان‌شناسی اداره‌کل انجام داده و پس ازآن این عملیات ادامه می‌یابد.

در حالی مسئولان میراث فرهنگی اصفهان از لزوم هماهنگی بین شهرداری و میراث را خواستار شده‌اند که باستان‌شناسان خواستار توقف این پروژه هستند؛ پروژه‌ای که بار دیگر یادآوری کرد که زیر پای شهرهای تاریخی ایران، هزاران قطعه از فرهنگ و تاریخ کشور خوابیده است و توسعه شهرها باید با نگاهی به این پیشینه تاریخی انجام شود؛ نه در تعارض با تاریخ یک ملت.