ماجرای تاریخ اصفهان در گذر کمرزرین | شهرداری با لودر وارد می‌شود

علیرضا جعفری‌زند، باستان‌شناس، روز گذشته ویدیویی از عملیات عمرانی در یکی از محورهای تاریخی شهر اصفهان منتشر کرد که نشان می‌دهد حفاری در یک کوچه، منجر به نمایان شدن شواهد باستانی و تاریخی شده است.

این ویدیو که مربوط به محله جوباره، از قدیمی‌ترین محله‌های اصفهان است، عملیات عمرانی ساخت گذر کمرزرین و در پی آن خاک‌برداری گسترده و عمیق در یکی از محورهای شهری را نشان می‌دهد. علیرضا جعفری‌زند در این ویدیو می‌گوید:

وقتی می‌گوییم که اصفهان کهن زیرپای شهر فعلی است، در این عملیات مشخص می‌شود؛ در این عملیات، لایه‌های باستانی را با لودر از بین برده‌اند. این محوطه پر از قطعه سفال‌های مربوط به دورهای مختلف است. 

این باستان‌شناس در ویدیوی منتشر شده بخشی از سفال‌ها و مواد فرهنگی و تاریخی نمایان شده در این عملیات، از جمله یک تنبوشه را نشان می‌دهد و می‌گوید:

اگر قرار است عملیاتی در این مناطق اجرایی شود باید پیش از آن کاوش باستان‌شناسی شود. کاوش باستان‌شناسی باید این لایه‌ها را نمایان کند؛ اما لودر این لایه‌ها را از بین برده است.

_{سفال‌های موجود در منطقه / اینستاگرام جعفری‌زند}

خاک قدیمی یا حفاری عمیق؟

بر اساس پیگیری‌ها شهرداری اصفهان در حال خاک‌برداری در این محور است. برخی منابع اعلام کرده‌اند که پیش‌تر در این محور به‌صورت دستی خاک ریخته و این اتفاق منجر به اختلاف سطح شده است؛ بر این اساس احتمال می‌رود که مواد فرهنگی موجود در منطقه همراه با خاک‌ها بوده است.

محمدباقر کلاهدوزان، مدیر منطقه سه شهرداری اصفهان که روز گذشته از این عملیات بازدید داشت، به «ایمنا» گفته است: 

یکی از مشکلات پاساژ کمرزرین واقع در محدوده میدان امام علی (ع) دسترسی نداشتن آن به‌علت اختلاف سطح این مجموعه با سطح جلوخان مسجد جامع و میدان امام علی (ع) طی سال‌های گذشته و انجام عملیات عمرانی بوده است. بر همین اساس، یکی از پروژه‌های مهم این محل، همسطح‌سازی گذر کمرزرین با میدان جلوخان است که موجب معضل رفت‌وآمد و نیز ترافیک در این محل شده است.

هنوز جزییات دقیقی از این عملیات منتشر نشده است؛ با این وجود، ویدیوی منتشر شده بخشی از سازه‌های قدیمی را نیز نشان می‌دهد و به نظر می‌رسد شهرداری در جریان خاک‌برداری از سطح پیشین گذر عبور کرده و لودرها حفاری عمیق‌تری را انجام داده‌اند.

این نخستین بار نیست که حفاری و عملیات عمرانی در شهرهای تاریخی و باستانی ایران منجر به نمایان شدن آثار می‌شود؛ هر چند بر اساس ضوابط نهادهای مسئول چنین عملیاتی موظف به اطلاع‌رسانی به وزارت میراث فرهنگی هستند. در صورت حضور کارشناسان میراث فرهنگی در محل هم از تخریب آثار احتمالی جلوگیری می‌شود و هم جزییات دقیق و مستندی از اتفاقات این‌چنین منتشر خواهد شد.

کجارو در حال پیگیری این ماجرا از اداره‌کل میراث فرهنگی اصفهان و باستان‌شناسان فعال در حوزه شهر اصفهان است.