طرز تهیه دویماج؛ یک میان وعده اصیل ایرانی


با طرز تهیه دویماج، یکی از غذاهای اصیل و لذیذ ایرانی آشنا شوید که بیشتر در شهرهای ترکنشین، طبخ و بهعنوان عصرانه یا میان وعده سرو میشود.
دویماج یا دیماج یکی از غذاهای محلی و سنتی استان آذربایجان شرقی است که با نان خشک، آب یا دوغ، پنیر، کره، گردوی خرد شده و گاهی پیازچه و خامه درست میشود. دویماج در استانهای ترک نشین ایران مانند تبریز، قزوین، آذربایجان و زنجان نیز از محبوبیت زیادی برخوردار است. این غذا بهعنوان عصرانه، صبحانه یا میان وعده همراه با میوههای رنگارنگ و خوشطعمی مثل انگور و هندوانه سرو میشود و گزینهای فوقالعاده برای افطار نیز به شمار میآید.
دویماج معمولا در روزهای گرم و طولانی تابستان و برای عصرانه سرو میشود؛ اما شما میتوانید این عصرانه خوشمزه را در هر زمانی از سال درست کنید. طرز تهیه دویماج بسیار ساده است و به زمان کمی احتیاج دارد. پس اگر بهدنبال طرز تهیه دیماج محلی هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه انواع آن در شهرهای مختلف آشنا کنیم.
هرآنچه باید درباره دویماج بدانید:
- طرز تهیه دیماج تبریزی
- نکات مهم برای تهیه دویماج
- طرز تهیه دویماج قزوینی
- طرز تهیه دویماج زنجان
- طرز تهیه دویماج همدانی
- طعم دویماج
طرز تهیه دیماج تبریزی
مواد لازم برای چهار نفر
- ۴ عدد نان خشک تبریزی یا لواش
- یک لیوان دوغ یا آب
- ۱۰۰ گرم کره
- ۲۰۰ گرم پنیر تبریز
- گردوی خرد شده به میزان دلخواه (نصف لیوان)
- ۲ قاشق غذاخوری سبزی معطر (شوید و جعفری)
- خیار، گوجه فرنگی و تربچه برای تزئین
طرز تهیه
مرحله اول:
آمادهسازی نان دویماج: نانهای لواش یا تبریزی خشک شده را خوب خرد کنید و در یک کاسه بزرگ بریزید. سپس آب یا دوغ را آرام آرام به خرده نانها اضافه کنید و هم بزنید تا خوب مخلوط شوند. اجازه دهید تا نانها برای چند دقیقه خیس بخورند؛ اما توجه داشته باشید که تکههای نان نباید کاملا له شوند و همین که کمی نرم شوند و سفت و خشک نباشند کافی است.
مرحله دوم:
پنیر را خرد یا رنده کنید. سپس پنیرهای خرد شده، گردوی خرد شده و کره آب شده را به نانها اضافه کنید و هم بزنید.
مرحله سوم:
سبزیهای معطر (جعفری و شوید) را ریز خرد کنید و به مایه دویماج اضافه کنید و همه مواد را هم بزنید تا با هم مخلوط شوند. سپس با سلفون درب کاسه را بپوشانید و اجازه دهید تا دویماج برای یک تا دو ساعت استراحت کند تا طعم مواد خوب به خورد هم بروند و چسبندگی لازم را پیدا کند.
مرحله چهارم:
سرو دویماج: با یک قاشق غذاخوری مقداری از مواد دویماج را کف دست خود بگذارید و به آن شکل دهید یا برای سرو جذابتر از قالبهای سیلیکونی استفاده کنید. این کار را با بقیه مواد تکرار کنید تا تمام شود.
مرحله پنجم:
دویماجها را در ظرف سرو بچینید و آنها را با خیار، گوجهفرنگی و تربچه تزئین کنید.
مواد لازم برای ۶ نفر (روش دوم)
- ۴ عدد نان خشک تبریزی یا لواش
- یک لیوان دوغ یا آب
- ۲۰۰ گرم پنیر تبریز
- ۱۰۰ گرم گردوی خرد شده
- یک کیلوگری سبزی خوردن خرد شده
- ۵ عدد پیازچه
- ۵ عدد خایز متوسط
- یک بسته خامه
طرز تهیه (روش دوم)
مرحله اول:
نانهای خشک را در یک کاسه بزرگ خرد کنید. سپس دوغ را بهتدریج به آن بیفزایید و هم بزنید تا نانها خیس شوند.
مرحله دوم:
گردوی خرد شده، پنیر خرد شده، سبزی خوردن، پیازچه خرد شده و خیار خرد شده را به نانهای خشک اضافه کنید و مواد را کاملا مخلوط کنید.
مرحله سوم:
خامه را در مرحله آخر به دویماج اضافه کنید. مواد مخلوط شده را بهشکل دایره یا بیضی فرم دهید و در ظرف بچینید. برای تزئین از زیتون و گوجه فرنگی استفاده کنید. دویماج را با سبزی خوردن به سر میز بیاورید.
نکات مهم برای تهیه دویماج
- اندازه مواد اولیه ذکر شده در این طرز تهیه تقریبی است و شما میتوانید طبق ذائقه خود، مقدار آنها را کم یا زیاد کنید.
- شما میتوانید نان اسکو یا نان خشک تبریزی را از فروشگاهها بهصورت بستهبندی خریداری کنید.
- شما میتوانید از تخم گشنیز، زیره سبز یا سیاه نیز در این غذا استفاده کنید.
- نانهای خشک نباید خیلی ریز خرد شوند.
- توجه داشته باشید که میزان آب یا دوغ باید به حدی باشد که نانها مانند تیلیت آبگوشت له نشوند و در واقع بهاندازهای تر شوند که بتوان آنها را گلوله کرد.
- گردو را زیاد خرد نکنید تا هنگام سرو زیر دندان بیاید.
- دویماج باید حتما با درپوش یا دمکنی برای یک تا دو ساعت در محیط آشپزخانه استراحت کند تا هم جا بیفتد و هم بتوان آن را بهراحتی شکل داد. اگر دویماج را بلافاصله پس از درست کردن، سرو کنید، مایه دویماج شکل نمیگیرد یا بلافاصله متلاشی میشود.
- مایه دویماج را خوب در دستانتان فشار دهید تا بهشکل یک گلوله دربیایند.
- شما میتوانید از هر نوع پنیر دلخواه (بسته بندی یا خانگی) برای تهیه دویماج استفاده کنید.
- برخی افراد دویماج را با ماست چکیده یا خامهای، گلپر و نعنا تزئین میکنند.
- در صورت تمایل، کمی کشمش نیز در دویماج بریزید.
- در برخی طرز تهیهها کمی سیر رنده شده یا پودر سیر هم به دویماج اضافه میشود.
طرز تهیه دویماج قزوینی
دُیماج یا دُگماژ، نوعی عصرانه سنتی قزوینی مخصوص فصول گرم است که با تکههای نان، پنیر، خیار، گردو، پیاز داغ و زردچوبه درست میشود. نوع متداول دیماج در قزوین، متشکل از تکههای خرد شده نان لواش خشک قزوینی، سبزی خرد شده، پنیر کهنه (پنیر کوزه محلی)، گردو و پیاز داغ است و قزوینیها معمولا آن را برای سیزدهبهدر، سفره افطار، عصرانه یا صبحانه سرو میکنند. اگر به پنیر کهنه دسترسی ندارید از پنیر لیقوان محلی یا انواع پنیر گوسفندی استفاده کنید.
مواد لازم برای ۶ نفر
- ۵۰۰ گرم نان لواش خشک شده و خرد شده
- یک لیوان گردوی خرد شده
- ۳ عدد پیاز بزرگ پوست کنده و نگینی خرد شده
- ۲ عدد خیار سالادی
- ۸ قاشق غذاخوری پنیر محلی (کهنه)
- ۳۰۰ گرم سبزی خوردن
- ۲ قاشق غذاخوری نعنای خشک
- نمک، زرچوبه، گلپر به مقدار لازم
طرز تهیه
مرحله اول:
نان خشک یکدست خرد شده را در یک کاسه بزرگ بریزید. اگر لبههای نان لواش در آن وجود دارد، آنها را جدا کنید و در آخر با الک، نان را از آرد آن جدا کنید تا دیماج خمیر نشود. کمی آب به نانها بپاشید تا کمی تر شوند.
مرحله دوم:
دو عدد پیاز نگینی خرد شده را در روغن تفت دهید تا کاملا طلایی شود. سپس به آن زردچوبه بزنید تا بوی خامی زردچوبه از بین برود.
مرحله سوم:
پیاز سرخ شده و یک عدد پیاز خام نگینی خرد شده را به نانهای خشک اضافه کنید و هم بزنید.
مرحله چهارم:
گردوی خرد شده، پنیر کهنه و سبزی خوردن خرد شده را بههمراه نمک، نعنای خشک و گلپر در دویماج بریزید و خوب مواد را با هم مخلوط کنید. سپس روی یک کاسه یک پارچه بیندازید و مواد را برای یک تا دو ساعت در محیط آشپزخانه کنار بگذارید تا نان نرم شود و طعم مواد به خورد هم برود.
مرحله پنجم:
خیار خرد شده را در زمان سرو به دویماج اضافه کنید؛ زیرا در غیر این صورت، دیماج را خمیر میکند.
مرحله ششم:
برای سرو، دویماج را با دست یا با استکان کمر باریک (مثل لقمه کردن پشمک یزدی)، لقمه کنید.
طرز تهیه دویماج زنجان
دویماج یا دیماج در زنجان به دو روش درست میشود. در روش اول، شما به پنیر، نان لواش خشک، سبزی معطر و کمی آب نیاز دارید. نوعی دیگر از این عصرانه مقوی نیز در زنجان مرسوم است که در سفرههای مذهبی و مخصوصا سفره حضرت زهرا در زنجان، مشهور به دستگاه حضرت زهرا، پخته و سرو میشود. این نوع دویماج با زعفران، شکر، روغن حیوانی و نان خشک پخته میشود.
مواد لازم برای چهار نفر (روش اول)
- ۲۰۰ گرم پنیر
- ۴ عدد نان لواش خشک و خرد شده
- آب به میزان لازم
- ۲ قاشق غذاخوری سبزی معطر
طرز تهیه (روش اول)
مرحله اول:
نان خشک خرد شده را با کمی آب تر کنید.
مرحله دوم:
پنیر و سبزی معطر خرد شده را به نانها بیفزایید و مخلوط کنید. سپس دویماج را برای یک تا دو ساعت در دمای آشپزخانه کنار بگذارید تا استراحت کند و جا بیفتد.
مرحله سوم:
دویماج را با دست بهشکل گرد یا بیضی فرم دهید و در ظرف بچینید.
مواد لازم برای چهار نفر (روش دوم)
- ۴ عدد نان لواش خشک شده خرد شده
- آب به میزان لازم
- ۲ قاشق غذاخوری شکر
- ۲ قاشق غذاخوری زعفران دمکرده غلیظ
- روغن حیوانی به مقدار لازم
طرز تهیه (روش دوم)
مرحله اول:
نان خشک خرد شده را با کمی آب تر کنید تا نرم شوند.
مرحله دوم:
روغن حیوانی را در یک تابه بریزید و آن را روی شعله متوسط گاز قرار دهید تا گرم شود. سپس نانهای خشک را در روغن حیوانی تفت دهید و شکر و زعفران دمکرده را به آن بیفزایید. اجازه دهید تا شکر و زعفران روی حرارت ملایم گاز به خورد نانهای خشک بروند.
مرحله سوم:
دویماج را بهشکل گلولههای گرد سرو کنید.
طرز تهیه قوت همدانی
قوت، عصرانه خوشمزه همدانیها است که بیشتر در روزهای بلند تابستان سرو میشود. قوت همدان، متشکل از نان خشک خرد شده، روغن و سبزی است و شباهت زیادی به دویماج قزوینیها و تبریزیها دارد. از انواع قوت در همدان میتوان به قوت خیار و پنیر و سبزی، قوت پیاز و سیبزمینی و پنیر، قوت سیبزمینی و سبزی و پنیر و قوت گردو پنیر و سبزی اشاره کرد.
جالب است بدانید که همدانیها، تکههای نان را در طول چند هفته جمعآوری و خشک میکنند و با آن قوت درست میکنند. آنها نانهای خشکشده را در کیسه پارچهای میریزند و با کوبیدن، آنها را خرد میکنند تا بهاندازه دانههای بلغور درآیند. قوت قبل از سرو در یخچال گذاشته میشود تا خنک شود. نحوه خوردن قوت در همدان به مشته کردن مشهور است. در این رسم، معمولا مادر یا مادربزرگها از مواد بهاندازه یک مشت برمیدارند و آن را فشرده میکنند تا خوردن آن راحتتر باشد. آنها مشتهها را داخل ظرف میچینند و سرو میکنند. در همدان، معمولا پس از خوردن قوت، چای نبات سرو میشود.
مواد لازم برای ۶ نفر
- یک کیلوگرم نان خشک خرد شده ترجیحا سنگک
- ۲۰۰ گرم روغن حیوانی یا کره
- یک لیوان آب ولرم
- ۱۵۰ گرم پنیر صبحانه
- ۴۰۰ گرم سبزی خوردن خورد شده
- ۳ عدد سیبزمینی پخته متوسط
- ۲ عدد پیاز پوست کنده و نگینی خرد شده
- ۲ قاشق غذاخوری نعنا و پونه خشک
- یک قاشق چایخوری گل محمدی خشک شده
- ۳ عدد گردوی خرد شده
- نمک و فلفل به مقدار لازم
طرز تهیه
مرحله اول:
نان سنگک یا لواش را برای یک روز در فضای آزاد بگذارید تا خشک شود. نانهای کوبیده شده را در یک کاسه بزرگ بریزید و با آب، شیر، دوغ یا آب پنیر، آنها را کمی خیس کنید. توجه کنید که نانها نباید خمیر شوند و نمدار شدن آنها کافی است.
مرحله دوم:
سبزی خرد شده، پیازهای نگینی خرد شده، ادویهها، گردو و سبزیهای خشک را نیز در کاسه بریزید و مواد را با هم مخلوط کنید.
مرحله سوم:
پنیر خرد شده و سیبزمینی پخته رنده شده را نیز به مایه قوت بیفزایید و مواد را مخلوط کنید.
مرحله چهارم:
روغن حیوانی و کره را روی حرارت ذوب کنید و کم کم در قوت بریزید و با قاشق هم بزنید.
مرحله پنجم:
قوت را نیم ساعت کنار بگذارید تا طعم مواد به خورد هم برود. سپس آن را بهشکل گرد یا بیضی دربیاورید و سرو کنید.
طعم دویماج
مقاله مرتبط:
دویماج، یک عصرانه فوقالعاده هیجانانگیز و خوشمزه است که در کنار انواع میوه مانند انگور و هندوانه، یک عصرگاه فراموشنشدنی را برای شما میسازد. این میان وعده اصیل ایرانی، میتواند یک گزینه خوب برای سرو در سفره افطار یا حتی خوراکی بچهها در روزهای مدرسه باشد. به شما پیشنهاد میکنیم که یک بار دویماج را در خانه درست کنید و مطمئن باشید که طعم و ظاهر بینظیر آن، شما را عاشق خود خواهد کرد.
اگر در روزهای بلند بهار و تابستان به شهر قزوین سفر کردید، حتما این عصرانه خوشمزه را در کافهها و رستورانهای قزوین بهعنوان پیش غذا یا عصرانه سفارش دهید و پس از خوردن آن، خود را خوردن یک استکان چای با نبات دعوت کنید.
آیا بهدنبال طرز تهیه دویماج مجلسی میگردید؟ اگر دوست دارید انواع دویماج با طعمهای مختلف را در خانه درست کنید، دست به کار شوید و از طرز تهیه دویماج خوشمزه ارائه شده در این مقاله استفاده کنید. اگر موفق به درست کردن این میان وعده لذیذ شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگکردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. در ضمن در صورت تمایل، تجربیات خود را با ما و دیگر کاربران کجارو در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.
دیدگاه