در روزهای گرم سال، به‌خصوص فصل تابستان، نوشیدن شربت‌هایی که بتوانند عطش و گرمازدگی را رفع کنند، بسیار مهم است. شربت‌های اصیل و سنتی ایرانی بسیاری همچون شربت خاکشیر، شربت آلبالو و شربت تخم شربتی از دیرباز برای رفع عطش مصرف می‌شدند و کماکان در میان ایرانیان، بسیار محبوب هستند.
کجارو امروز قصد دارد شما را با طرز تهیه شربت تخمه شربتی مجلسی و نحوه تشخیص تخمه شربتی اصل آشنا کند و علاوه بر معرفی انواع این شربت خوشمزه، نحوه ته نشین نشدن تخمه شربتی را نیز به شما آموزش دهد تا بتوانید در مهمانی‌های مجلسی خود، افطاری‌ها و سحری‌ها، این شربت لذیذ و گوارا را برای عزیزانتان سرو کنید و از طعم آن لذت ببرید.
شربت تخم شربتی از ترکیب آب، تخم شربتی، شکر، گلاب و یخ درست می‌شود و یکی از رایج‌ترین افزودنی‌ها به این شربت، زعفران دم‌کرده غلیظ است. تخم شربتی پس از حل شدن در آب، به‌صورت ژله‌ای درمی‌آید که برای رفع عطش، بسیار مفید است. البته شربت تخم شربتی، فواید بسیار دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
هرآنچه باید درباره شربت تخم شربتی بدانید:
- تخم شربتی چیست؟
- شربت تخم شربتی و طرز تهیه آن
- نکات مهم برای تهیه شربت تخمه شربتی
- انواع شربت تخم شربتی
- طریقه های مختلف مصرف تخم شربتی
- خواص تخم شربتی
- مضرات تخم شربتی
- تفاوت تخم شربتی، دانه چیا و تخم ریحان
- طعم شربت تخم شربتی
تخم شربتی چیست؟
تخم شربتی نوعی گیاهی خودرو بومی هند و منطقه مدیترانه، یک ساله و شبیه به ریحان است که برگ‌ها و تخم‌های ریزتری دارد. ساقه‌های گیاه تخم شربتی مربع شکل و رنگ گل آن، مایل به قرمز و صورتی است. این گیاه در اوایل فصل بهار در کوهستان‌ها و بیابان‌ها می‌روید. رنگ تخم شربتی، سیاه شفاف است و وقتی در آب ریخته شود، بلافاصله حالتی خمیری و لعاب‌دار در آب ایجاد می‌کند که بسیار لغزنده است. رنگ تخم شربتی در آب، متمایل به خاکستری می‌شود و جویدن آن، زیر دندان، حس خوب و دلنشینی دارد.
بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض از دیگر نام‌های تخم شربتی هستند. بسیاری از افراد به اشتباه فکر می‌کنند که تخم ریحان، تخم شربتی و دانه‌های چیا، یکی هستند؛ اما باید بدانید که این سه با هم کاملا فرق دارند و از خواص متفاوتی نیز برخوردار هستند. تنها شباهت بذر ریحان، تخم شربتی و دانه‌های چیا در لعاب‌دار شدن آن‌ها در مایعات است؛ زیرا هر سه دارای موسیلاژ هستند. موسیلاژ، ماده‌ای مملو از پلی ساکارید است که در تماس با مایعات، حل می‌شود و ماده‌ای لزج و مانند ژلاتین از خود آزاد می‌کند.
در کتاب معارف گیاهی دکتر میر حیدر آمده است:
تخم شربتی بومی فلات ایران است و به‌طور وحشی در اطرف تهران، همدان و خراسان در ارتفاع ۲,۳۰۰ متری سطح دریا، در کرمانشاه در ارتفاعات ۱,۵۰۰ متری و در خرمشهر و بلوچستان و در آذربایجان در اطراف تبریز می‌روید. آن را تخم شربتی نامیده‌اند چون از قدیم در شربت می‌ریختند و پس از چند دقیقه که متورم می‌شد، آن را نوش جان می‌کردند.
شربت تخم شربتی و طرز تهیه آن
مواد لازم برای ۴ نفر
- ۴ لیوان آب (برای تهیه شیره)
- ۴ قاشق غذاخوری تخم شربتی
- ۲ قاشق غذاخوری شکر
- یک عدد لیمو ترش تازه
طرز تهیه شربت تخم شربتی
مرحله اول:
آماده‌سازی تخم شربتی: تخم شربتی را داخل یک صافی نرم بریزید و ۲ تا ۳ بار آن را زیر آب سرد بشویید. سپس به‌اندازه ۲ بند انگشت روی آن، آب ولرم بریزید و اجازه دهید تا برای ۲ تا ۳ ساعت در دمای اتاق بماند تا لعاب بیندازد و حجیم شود.
مرحله دوم:
تخم شربتی را در پارچ بریزید و کنار بگذارید.
مرحله سوم:
آماده‌سازی شیره: شکر و آب را در یک قابلمه مناسب بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا به‌آرامی بجوشد و شکر در آن حل شود. زمانی که شیره به غلظت دلخواه شما رسید، شعله گاز را خاموش کنید و اجازه دهید تا شیره خنک شود.
مرحله چهارم:
پس از خنک شدن شیره، تخم شربتی را به آن اضافه کنید. شربت تخم شربتی را برای چند ساعت در یخچال قرار دهید تا خنک شود.
مرحله پنجم:
برای سرو، شربت تخم شربتی را با آب سرد، چند تکه یخ و کمی آب لیموی تازه مخلوط کنید. شربت تخم شربتی را با یک برش از لیموی بزرگ و چند برگ نعنای تازه تزئین کنید. نوش جان!
تا اینجا با طرز تهیه شربت تخم شربتی پایه آشنا شدید. در ادامه «انواع شربت تخم شربتی» و نحوه افزودن طعم های مختلف به آن را به شما آموزش می‌دهیم.
شربت تخمه شربتی با زعفران
شربت تخمه شربتی زعفرانی با ظاهری دلربا و عطر فوق‌العاده زعفران، به راستی وسوسه‌کننده است. تهیه شربت تخمه شربتی با زعفران بسیار ساده است و شما باید در هنگام سرو، زعفران دم‌کرده را با شکر (یا شیره)، آب سرد، تخم شربتی آماده شده و یخ مخلوط کنید. در صورت تمایل، می‌توان به این شربت، کمی آب لیمو هم اضافه کرد.
شربت خاکشیر و تخم شربتی
شربت تخمه شربتی و خاکشیر، یکی از انواع محبوب و پرطرفدار شربت تخم شربتی به شمار می‌آید که نوعی شربت تخم شربتی دو رنگ نیز است. برای تهیه این شربت، کافی است پس از شستن خاکشیر، شربت خاکشیر را درست کنید و نیمی از لیوان را با آن پر کنید. سپس شربت تخم شربتی را روی آن بریزید و از ظاهر و طعم فوق‌العاده آن لذت ببرید.
جالب است بدانید که به‌صورت طبیعی خاکشیر در پایین لیوان باقی می‌ماند و تخم شربتی در بالای آن و به این ترتیب، مرزی بین این دو شربت می‌افتد. برای تهیه این شربت، نباید تخم شربتی زیاد در آب خیس بخورد؛ زیرا سنگین می‌شود و ممکن است با خاکشیر مخلوط شود.
شربت تخمه شربتی با گلاب
شربت تخمه شربتی با گلاب با عطر و بوی بی‌نظیر گلاب، شما را به یاد روزهای کودکی و مراسم‌های نذری می‌اندازد. برای تهیه شربت تخمه شربتی با گلاب کافی است در هنگام سرو، گلاب را به میزان دلخواه در پارچ شربت تخم شربتی بریزید. به‌جای گلاب می‌توانید از عرق بیدمشک یا بهار نارنج نیز استفاده کنید.
طرز تهیه شربت تخمه شربتی نذری نیز با گلاب و در برخی موارد با گلاب و زعفران دم‌کرده است. شما می‌توانید پس از غلیظ شدن شیره، گلاب و زعفران را به آن بیفزایید تا یک جوش دیگر بخورد. سپس شیره را پس از خنک شدن با تخم شربتی مخلوط کنید و در مهمانی‌ها، یک شربت تخم شربتی نذری فوق‌العاده به عزیزانتان ارائه دهید.
شربت تخمه شربتی با آبلیمو
برای خوشمزه‌تر کردن شربت تخم شربتی، می‌توان به آن آب لیمو اضافه کرد. شربت تخمه شربتی با آبلیمو، نسخه‌ای لذیذ از این نوشیدنی است که خواص ضد گرمازدگی آن به‌علت وجود آب لیموی تازه، تقویت شده است. افزودن یک چهارم پیمانه آب لیمو برای شربت تخم شربتی ۴ نفره، مقداری مناسب است؛ البته شما می‌توانید بسته به سلیقه خود، آن را کم و زیاد کنید.
تخم شربتی رنگی
طرز تهیه شربت تخمه شربتی رنگی به این صورت است که می‌توانید از عرقیجات مختلف مانند بیدمشک، نسترن، گلاب و غیره، آب‌میوه‌ها، اسموتی، گل‌ها، سبزیجات و نوشیدنی‌های گوناگون استفاده کنید. برای مثال برای تهیه شربت تخم شربتی آبی می‌توان به سه طریق عمل کرد:
راه اول: گل پنیرک را در آب سرد بریزید تا رنگ پس بدهد. سپس شربت تخم شربتی را آماده کنید و به‌جای آب خنک در مرحله سرو، از آب پنیرک استفاده کنید.
راه دوم: پودر ژله بلوبری را با دو لیوان آب جوش حل کنید و در یخچال بگذارید تا نیم‌بند شود. سپس ژله را با چنگال خرد کنید و آن را با تخم شربتی و کمی آب هم بزنید.
راه سوم: از رنگ خوراکی آبی استفاده کنید.
برای تهیه شربت تخم شربتی قرمز نیز می‌توانید از چای ترش استفاده کنید یا به‌جای آب، شربت توت‌فرنگی، انار، آب آلبالو و هندوانه را به تخم شربتی بیفزایید. برای رنگ زرد نیز می‌توان از زعفران دم‌کرده کمک گرفت. اسانس نعنا نیز برای درست کردن شربت تخم شربتی سبز، استفاده می‌شود.
شربت تخم شربتی سه رنگ
برای تهیه شربت تخم شربتی سه رنگ، می‌توانید سه رنگ قرمز، آبی و زرد شربت تخم شربتی را درست کنید. فقط باید توجه داشته باشید که غلظت هر لایه باید رعایت شود تا با هم مخلوط نشوند. پایین‌ترین لایه شربت باید از همه غلیظ‌تر باشد و به‌ترتیب از غلظت شربت کم شود تا سبک‌تر شوند و روی هم قرار بگیرند.
شربت تخمه شربتی با ژله
شربت تخمه شربتی با ژله، یک ابتکار جالب و فوق‌العاده برای درست کردن شربت‌های رنگی تخم شربتی است. شما می‌توانید پودر ژله دلخواه خود را با یک لیوان آب جوش مخلوط کنید و هم بزنید تا پودر ژله کاملا حل شود. سپس آن را در یخچال بگذارید تا نیم‌بند شود. ژله را از یخچال دربیاورید و با چنگال خرد کنید؛ سپس آن را به تخم شربتی خیس خورده بیفزایید و با آب خنک مخلوط کنید.
نکات مهم برای تهیه شربت تخم شربتی
مهم‌ترین نکته برای تهیه این شربت، نحوه ته‌نشین نشدن تخمه شربتی در شربت است. اگر در ابتدا شیره را با آب، گلاب و آب لیمو مخلوط کنید و سپس تخم شربتی‌های خیس کرده را به آن‌ها بیفزایید و و با یک قاشق هم بزنید تا یک شربت یکنواخت ایجاد شود، دیگر تخم شربتی‌های شما ته‌نشین نمی‌‌شوند و در شربت، معلق باقی می‌مانند. فراموش نکنید که شربت را برای چند ساعت در یخچال قرار دهید تا خنک و آماده سرو شود.
نکات مربوط به شیرینی شربت تخمه شربتی
- میزان ذکرشده شکر در مواد لازم، کاملا سلیقه‌ای است و شما می‌توانید بسته به ذائقه خود، میزان آن را کم یا زیاد کنید.
- به‌جای شیره می‌توان از شربت سکنجبین نیز برای شیرین کردن شربت تخم شربتی استفاده کرد.
- برخی افراد، پس از آماده‌سازی تخم شربتی، آن را مستقیما با آب سرد، آب لیموی تازه و شکر مخلوط می‌کنند و سپس شربت را سرو می‌کنند.
- طرز تهیه تخمه شربتی برای لاغری به این صورت است که به‌جای شکر، باید از عسل طبیعی استفاده کرد تا یک شربت مفید و بدون قند مضر داشته باشید.
- شما همچنین می‌توانید با استفاده از آب‌میوه‌ای گازدار به‌جای آب معمولی و شکر، شربتی سالم، رژیمی و مقوی تهیه کنید.
نکات مربوط به آماده‌سازی تخم شربتی
- تخم شربتی را تمیز بشویید، تا جایی که اطمینان حاصل کنید که هیچ خاکی در آن وجود ندارد.
- برخی افراد برای آماده کردن تخم شربتی، در ابتدا آن را برای ۱۰ دقیقه در آب خیس می‌کنند؛ سپس آن‌ها را از آب جدا می‌کنند تا خاک تخم شربتی از بین برود. این مرحله برای ۲ تا ۳ بار تکرار می‌شود تا از تمیز شدن تخم شربتی اطمینان حاصل شود.
- در برخی طرز تهیه‌ها به شربت تخمه شربتی، علاوه بر آب لیمو، چند تکه لیموی تازه نیز اضافه می‌کنند تا کاملا عطر و طعم لیمو را به خود بگیرد.
- برای درست کردن یک شربت تخم شربتی زیبا می‌توانید تخم شربتی‌ها را به‌همراه آب در قالب بریزید و در فریزر بگذارید تا یخ ببندند. سپس آن‌ها را در هنگام سرو با آب و هر افزودنی دیگری مخلوط کنید. شما همچنین می‌توانید تکه‌های میوه یا گل محمدی را به‌همراه تخم شربتی در قالب بریزید تا برای سرو شربت، یخ‌های میوه‌ای داشته باشید.
نکات مربوط به افزودنی‌های مختلف به شربت تخم شربتی
- شربت تخم شربتی را می‌توان با انواع طعم‌دهنده‌ها، مانند عرقیجات، زعفران، آب لیمو، خاکشیر و آب‌میوه‌ها درست کرد که در ادامه به تفصیل، آن‌ها را به شما شرح خواهیم داد.
طریقه های مختلف مصرف تخم شربتی
۱. تخم شربتی با آب: یکی از ساده‌ترین شیوه‌های استفاده از تخم شربتی، مخلوط کردن آن با آب است. به این منظور کافی است یک چهارم فنجان تخم شربتی را در ۴ فنجان آب خیس کنید و برای طعم دادن به آن، از میوه ریز خردشده یا کمی آب لیمو ترش و آب پرتقال استفاده کنید.
۲. تخم شربتی با آب‌میوه: شما می‌توانید یک چهارم فنجان تخم شربتی را به ۴ فنجان آب‌میوه دلخواه خود اضافه کنید و پس از نیم ساعت، یک آب‌میوه پر از فیبر و مواد معدنی نوش جان کنید.
۳. تخم شربتی با اسموتی یا لیموناد: اگر می‌خواهید یک اسموتی مغذی داشته باشید، کافی است تخم شربتی از قبل خیس شده را در اسموتی دلخواه یا لیموناد خود بریزید.
۴. ژله تخمه شربتی: ژله تخمه شربتی، دسری زیبا و خوش‌طعم است که با ظاهر متفاوتش، نگاه‌ها را به خود جذب می‌کند. طرز تهیه ژله تخمه شربتی نیز بسیار ساده است. پس از مخلوط کردن پودر ژله در یک لیوان آب جوش و حل کردن آن، شربت تخم شربتی بدون شکر و گلاب را به آن بیفزایید. سپس آن را در یخچال قرار دهید تا خودش را بگیرد. در این روش، تخم شربتی ته نشین می‌شود و ژله حالتی دو لایه و زیبا به خود می‌گیرد.
شما همچنین می‌توانید برای ته نشین نشدن تخمه شربتی در ژله، پس از افزودن تخم شربتی به ژله و آب جوش، آن را در یخچال قرار دهید تا نیم‌بند شود. سپس آن را از یخچال دربیاورید و با چنگال هم بزنید و سپس در یخچال قرار دهید تا خودش را بگیرد.
۵. پودینگ تخم شربتی: برای تهیه پودینگ تخم شربتی، باید دانه‌های تخم شربتی را کمی بیشتر در آب خیس کنید. سپس آن را با آب‌میوه یا شیر درست کنید. در صورت تمایل می‌توان به پودینگ، وانیل یا کاکائو نیز افزود. پودینگ تخم شربتی، یک گزینه فوق‌العاده برای صبحانه یا دسر به شمار می‌آید. شما می‌توانید تخم شربتی را آسیاب کنید و سپس با آن پودینگ درست کنید تا در پودینگ شما دیده نشوند. برخی افراد پودینگ تخم شربتی را فریز می‌کنند و سپس به بستنی دلخواهشان اضافه می‌کنند.
۶. تخم شربتی در غذاهای پختنی: شما می‌توانید از تخم شربتی برای تهیه کیک، نان و کلوچه خانگی استفاده کنید. برای تهیه سوپ و آب گوشت نیز، می‌توان از تخم شربتی به‌جای آرد برای غلیظ کردن استفاده کرد. برای این کار، باید آن‌ها را در ابتدا در آب خیس کرد و سپس به آب گوشت یا سوپ افزود. یکی دیگر از کاربردهای تخم شربتی، درست کردن فلافل و پیتزا است. برای این کار باید از پودر تخم شربتی استفاده کنید.
۷. تخم شربتی با غلات صبحانه: اگر دلتان یک صبحانه متفاوت و مغذی می‌خواهد، از یک شب قبل، تخم شربتی را در شیر خیس کنید. سپس آن را در هنگام سرو با غلات، مغزها، میوه‌ها و ادویه‌ای مانند دارچین مخلوط کنید و از آن لذت ببرید.
۸. تخم شربتی با سبزیجات سرخ شده: شما می‌توانید یک قاشق غذاخوری تخم شربتی آسیاب شده را به یک بشقاب سبزیجات سرخ شده و معطر اضافه کنید و نتیجه معجزه‌آسای آن را ببینید.
۹. تخم شربتی با سالاد، سس سالاد و ماست: تخم شربتی را می‌توان به‌صورت خام و آسیاب شده به انواع سالاد، ماست یا سس سالاد افزود.
۱۰. تخم شربتی با پنکیک: تخم شربتی را می‌توان به مواد اولیه پنکیک افزود تا یک پنکیک با ظاهری متفاوت و طعمی خوشمزه پخت.
۱۱. تخم شربتی با چای: تخم شربتی را می‌توان با هر مایعی استفاده کرد. برای مصرف این گیاه با چای، کافی است اجازه دهید تا برای چند دقیقه در چای خیس بخورد.
۱۲. تخم شربتی به‌جای تخم‌مرغ: اگر نمی‌توانید در رژیم غذاییتان از تخم‌مرغ استفاده کنید، کافی است به تخم شربتی روی بیاورید. به‌جای یک عدد تخم‌مرغ، یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را در سه قاشق غذاخوری آب خیس کنید و به‌طور مثال در کوفته‌ریزه، قلقلی یا همبرگر بریزید تا غلیظ و چسبناک شوند.
۱۳. تخم شربتی با مربا: تخم شربتی می‌تواند تا ده برابر وزنش آب جذب کند و به همین علت، جایگزین خوبی برای پکتین در مربا است. پکتین طعم تلخی دارد؛ پس اگر مربا را با تخم شربتی درست کنید، دیگر نیاز به مقدار شکر زیاد برای شیرین کردن مربا نیست.
خواص تخم شربتی
طبع تخمه شربتی، گرم و خشک است. این گیاه حاوی ترکیبات پلی فنولی و آنتی‌اکسیدانی مانند آنتوسیانین‌ها و بتاسیسترول است. گفته می‌شود که تخم شربتی، منبع غنی کلسیم، آهن، ویتامین C و اسیدهای چرب غیر اشباع است؛ اما باید بدانید که این مساله از نظر علمی به‌هیچ‌وجه درست نیست.
تخم شربتی حاوی ۶ میلی گرم کلسیم (یک پنجاهم کلسیم موجود در شیر) و ۰/۱۰۹ میلی گرم آهن (یک بیست و چهارم آهن موجود در اسفناج) است. جالب است بدانید که مقدار ویتامین C و امگا۳ موجود در تخم شربتی نیز صفر است. در نظر داشته باشید که مصرف تخم شربتی با شکر به‌صورت شربت، می‌تواند بسیار مضر باشید و قند خون شما را بالا ببرد. پس برای بهره‌مند شدن از خواص تخم شربتی، آن را بدون شکر استفاده کنید.
- تخم شربتی برای لاغری: تخم شربتی، سرشار از فیبر است و به همین علت، شما را به‌مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد. برای کنترل اشتها می‌توان از تخم شربتی به‌عنوان یک میان وعده قبل از غذای اصلی استفاده کرد. به این منظور، کافی است تخم شربتی را با یک کاسه ماست مخلوط کنید یا کمی از آن را روی سالاد میوه بپاشید. توجه داشته باشید که مقدار مصرف تخمه شربتی برای لاغری نباید از ۲۵ گرم در روز یا حدود دو قاشق غذاخوری بیشتر باشد.
- درمان دردهای معده و گوارش با تخم شربتی: تخم شربتی برای درمان ناراحتی‌های گوارشی از جمله درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی‌نظمی کارکرد روده‌ها، بسیار مفید است. جالب است بدانید که در کشور چین از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، مارگزیدگی و نیش حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می‌شود.
- تخم شربتی برای یبوست: این گیاه، بدن را به‌صورت طبیعی سم‌زدایی می‌کند و باعث تنظیم حرکات روده می‌شود. برای درمان یبوست کافی است یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را از شب قبل خیس کنید و آن را با دو لیوان آب ولرم در صبحگاه، به‌صورت ناشتا بخورید. ترکیب تخم شربتی و آب ولرم، یک پاک کننده معده عالی نیز است، زیرا روغن‌های فرار تخم شربتی، گاز و نفخ دستگاه گوارش را از بین می‌برند و به هضم کمک می‌کنند.
- تنظیم فشار خون: فشار خون، پس از خوردن غذاهای پرنشاسته بالا می‌رود؛ اما اگر شما تخم شربتی را با غذا میل کنید، مواد نشاسته‌ای به‌تدریج شکر موجود در خود را آزاد می‌کنند و در طول روز، انرژی شما را تامین می‌کنند.
- آرامش اعصاب: مصرف تخم شربتی با عرق بادرنجبویه و عسل، خلق و خوی شما را خوب کرده و علاوه بر آن، خستگی مفرط ذهنی، تنش‌های عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را درمان می‌کند و از کابوس‌های شبانه می‌کاهد. مصرف تخم شربتی با گلاب، اثر آرامش و رفع استرس این شربت را چند برابر می‌کند.
- بهبود بیماری‌های تنفسی: مخلوط تخم شربتی با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت بسیار موثر است.
- درمان عفونت: در طب سنتی، از تخم شربتی خردشده، روغنی می‌گیرند که به درمان عفونت‌هایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و غیره کمک شایانی می‌کند.
- پایین آوردن تب: ترکیب تخم شربتی با تخم ریحان، تخم شاهی، قدومه شیرازی و اسفرزه برای پایین آوردن حرارت بدن بسیار موثر است.
- شربت تخمه شربتی در بارداری: گفته می‌شود مصرف روزانه ۱۰ گرم تخم شربتی برای تقویت قلب، صحت مزاج و خوشرنگی و زیبایی نوزاد، بسیار مفید است. البته بهتر است قبل از مصرف این شربت در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
- شربت تخمه شربتی در شیردهی: مصرف این شربت در دوره شیردهی، باعث افزایش شیر می‌شود؛ اما نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنید.
- تنظیم قند خون و پیشگیری از دیابت نوع دو
- پیشگیری از سرطان
- برطرف کردن سیاه سرفه به‌دلیل اثر ضد اسپاسمی
- رفع تشنگی و پایین آوردن دمای بدن
مضرات تخم شربتی
- اشخاص مبتلا به کرم معده نباید تخم شربتی بخورند.
- زیاده‌روی در مصرف تخم شربتی به سرگیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی منجر می‌شود.
- تخم شربتی به‌دلیل محتوای فیبر بالا می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی مانند نفخ شود.
- تخم شربتی سرشار از ویتامین K است که به انعقاد خون و جلوگیری از لخته شدن خون کمک می‌کند. به همین دلیل، مصرف تخم شربتی با داروهای انعقادی خون تداخل دارد.
تفاوت تخم شربتی، دانه چیا و تخم ریحان
متاسفانه در ایران به‌دلیل شباهت فیزیکی دانه چیا با تخم شربتی و تخم ریحان، افراد زیادی آن‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند و آن‌ها را به‌جای هم استفاده می‌کنند. در نظر داشته باشید که علی‌رغم شباهت فیزیکی این سه دانه به هم، ارزش غذایی آن‌ها تفاوت زیادی با هم دارند.
برای تشخیص این سه دانه از یکدیگر باید بدانید که دانه‌های تخم شربتی ریزتر و سیاه براق هستند و بلافاصله بعد از ریختن در آب، لعاب‌دار شده و رنگشان به خاکستری متمایل می‌شود.
تفاوت تخم شربتی و دانه چیا
دانه چیا، یک گیاه بومی آمریکای مرکزی است که از دانه آن استفاده می‌شود. گل این گیاه فقط جنبه تزئینی دارد. از جمله خواص دانه‌های چیا می‌توان به کاهش وزن، حفظ رطوبت پوست، تقویت ریشه مو، کاهش فشار خون و کمک به هضم غذا اشاره کرد. بسیاری از افراد دانه چیای خشک را به سالاد اضافه می‌کنند یا همراه با غلات برای صبحانه می‌خورند. دانه چیا مانند تخم شربتی، یکی از شناخته‌شده‌ترین مکمل‌های غذایی برای کاهش وزن است. از مهم‌ترین تفاوت‌های تخم شربتی و دانه چیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دانه چیا بیضی شکل است و به رنگ‌های قهوه‌ای، خاکستری، سیاه و سفید در جهان یافت می‌شود؛ البته رایج‌ترین رنگ آن، قهوه‌ای است، در حالی که تخم شربتی، سیاه، گرد و کوچک است.
- دانه چیا شبیه به دانه‌های کنجد به نظر می‌رسد، اما به آن اندازه مسطح نیست. این دانه‌ها یکسری خطوط تصادفی روی پوشش بیرونی خود دارند، در حالی که تخم شربتی مانند دانه‌های کوچک برنج کشیده به نظر می‌رسد.
- پس از ریختن چیا در آب، این دانه برخلاف تخم شربتی به‌تدریج لعاب‌دار می‌شود.
- دانه چیا بالاترین منبع گیاهی امگا۳ در جهان است و دو برابر تخم شربتی، امگا۳ دارد.
- اندازه تخم شربتی بعد از جذب آب بزرگ‌تر از دانه‌های چیا است.
- تخم شربتی، فیبر بیشتری دارد.
- دانه چیا به‌عنوان تقویت‌کننده انرژی شناخته می‌شود، اما مهم‌ترین خاصیت تخم شربتی، رفع عطش و گرمازدگی است. گفته می‌شود که دوندگان و جنگجویان دوران باستان از دانه چیا برای حفظ قدرت و استقامت بدنی استفاده می‌کردند.
- دانه چیا در حالت خشک، بافت نرمی دارد و می‌توان آن را به‌صورت خام روی سالاد و غذا ریخت؛ اما تخم شربتی را باید آسیاب کرد و به‌صورت خام خورد؛ زیرا بسیار سفت است و نمی‌‌توان آن را جوید.
- هر قاشق غذاخوری تخم شربتی یا ۱۳ گرم تخم شربتی، ۱۵% کلسیم، ۱۰% منیزیم و ۱۰% آهن لازم برای مقدار مصرف مجاز روزانه را در خود دارد، در حالی که هر قاشق غذاخوری دانه چیا، ۸% کلسیم، ۸% منیزیم و ۹% آهن لازم برای مقدار مصرف مجاز روزانه را تامین می‌کند. همان طور که می‌بینید، کلسیم تخم شربتی دو برابر دانه چیا است.
تفاوت تخم شربتی و تخم ریحان
تخم ریحان شباهت زیادی به تخم شربتی دارد و تشخیص آن واقعا مشکل است، به‌طوری که در بسیاری از منابع، این دو دانه یکی در نظر گرفته می‌شوند. تخم ریحان، درشت‌تر از تخم شربتی است و رنگ آن، سیاه مات است. تخم ریحان نیز مانند تخم شربتی، بلافاصله پس از ریختن در آب، لعاب‌دار شده و رنگش به خاکستری متمایل می‌شود.
طعم شربت تخم شربتی
مقاله‌های مرتبط:
شربت تخم شربتی که شاید آن را به‌شکل شربت تخمه شربتی نیز دیده باشید، یکی از شربت‌های سنتی ایرانی است که همه ما حداقل چندبار آن را در مراسم‌های نذری خورده‌ایم. شربت تخم شربتی با خواص بینظیرش برای رفع عطش، یکی از بهترین نوشیدنی‌هایی است که می‌توان برای یک مهمانی مجلسی درست کرد.
متاسفانه بسیاری از شربت‌های اصیل و سنتی ایرانی در حال فراموشی و حذف از خانه‌های ما هستند و جای خود را به شربت‌های آماده کارخانه‌ای داده‌اند؛ اما باید بدانید که نوشیدن این شربت‌ها علاوه بر لذتی نوستالژیک، پر از فایده نیز است. پس دست به کار شوید و برای مهمانی بعدی خود، یک شربت تخم شربتی خوشمزه و مجلسی درست کنید که با ظاهر متفاوت و زیبایش، همه به‌خصوص بچه‌ها را به‌سمت خود جذب خواهد کرد.
تجربه‌ها و نظرات خود را در خصوص شربت تخم شربتی یا دیگر نوشیدنی‌های سنتی ایرانی در بخش نظرات این پشت با ما و دیگر خوانندگان کجارو به اشتراک بگذارید. همچنین اگر موفق به درست کردن نوشیدنی‌های ارائه‌شده در مجموعه نوشیدنی‌های ایرانی شدید، حتما از از نوشیدنی‌های خود عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه