انگور میوه ای مقوی؛ گوهر سلامتی و تندرستی

 آشنایی اجمالی با انگور

میوه‌ی انگور با نام علمی Vinifera، سرده‌ای از خانواده‌ی انگورسانان است که می‌توان بیش از ۱۱ جنس و ۶۰۰ گونه را یافت. این میوه که به دو نوع دانه‌دار و بی‌دانه تقسیم‌بندی می‌شود، گیاهی است بوته‌ای که ساقه‌های رونده داشته و در مقابل برخی از برگ‌های خود، پیچک دارد. رنگ‌های مختلفی از جمله سرخ، سیاه، زرد و سبز کم‌رنگ شایع‌ترین رنگ‌هایی که در سراسر جهان رشد و پرورش یافته‌اند. در مناطقی که کم‌ترین دمای آن‌ها ۱۵ درجه‌ی سانتی‌گراد و بیش‌ترین دمای آن‌ها ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد باشد، می‌توان نوع خوب و مرغوب این میوه‌ی سالم و مقوی را پرورش داد.

کشور ایران یکی از تولیدکنندگان اصلی انگور در سراسر جهان است که سالانه بیش از ۲ میلیون تن انگور را برای مصرف پرورش می‌دهد. انگورهای عسگری، فخری، خلیفه حصار، یاقوتی سفید، یاقوتی قرمز، شاهرودی، شانی، مهره، ریش‌بابا، کشمشی یا سلطانی، روچه قرمز، دم‌خروسی، رازقی شیرازی، شصت عروسان، امیری، نباتی، خلیلی، الغی سیاه و مثقالی از معروف‌ترین انواع کشت شده‌ی این میوه‌ی تابستانی در کشور ایران به شمار می‌روند. درخت انگور که از آن به درخت مو نیز یاد می‌شود، درختی است بالارونده و معمولا با تکیه به دیوار و درخت‌های مجاور خود رشد می‌کند. در ساقه‌ی این درخت گره‌های متعدد و برگ‌های بسیاری مشاهده می‌شود. برگ‌هایی که معمولا از پنج لوب دندانه تشکیل شده و دارای رنگ سبز تیره است. میوه‌ی این درخت به صورت خوشه‌ای، گوشتی و شیرین ظاهر شده که در فصل برداشت، منظره‌ای زیبا و خیره‌کننده را به وجود می‌آورد.

همانگونه که می‌دانید تمامی بخش‌های این میوه‌ی بهشتی قابل استفاده بوده و هر کدام از خواص دارویی و درمانی شگفت‌انگیز و قابل توجهی برخودارند. هسته‌ی انگور سرشار از روغن و ماده‌ای به نام تانن است که در صنعت غذایی و دارویی کاربرد ویژه و بسزایی دارد. دانشمندان و کارشناسان تغذیه  سلامتی با تحقیقات صورت گرفته بر دانه‌ی انگور و روغن به دست آمده، موادی همچون پالمتیک، اسید لینولئیک، اسید استئاریک، اسید آراشیک، تری کلیسیرید و اسید اولئیک را در این قسمت از انگور یافته و آن را یکی از ارزشمندترین بخش‌های این میوه‌ی تابستانی معرفی کردند. همچنین پوست انگور نیزدارای تانن، تارتارات پتاسیم، مواد معدنی و اسیدهای آزاد است که حضور آن‌ها برای سلامتی و محافظت از ایمنی بدن، موثر و مفید خواهد بود. در برگ مو که یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی ایرانی را به وسیله‌ی آن تهیه می‌کنند نیز می‌توان مواد ارزشمندی مانند ساکارز، لوولز (Levulose)، اسیدهای آلی، مواد حاوی نشاسته و اینوزیت (Inosite) را یافت.

مواد مغذی موجود در ۱۰۰ گرم انگور

طبق گزارشات اعلام شده توسط محققان و کارشناسان تغذیه و سلامتی، مواد مغذی و معدنی مفید بسیاری در انگور وجود دارد که همین امر از دلایل تاکید و توصیه‌ی ایشان جهت مصرف این میوه برای حفظ سلامتی و سیستم ایمنی بدن، به شمار می‌رود. آن‌ها معتقدند که هر ۱۰۰ گرم انگور حاوی ۰/۹ گرم فیبر، ۰/۱۶ گرم چربی، ۰/۷۲ گرم پروتئین، ۱۵/۴۸ گرم انواع قند، ۱۸/۱ گرم کربوهیدرات، ۰/۰۶۸ میلی‌گرم ویتامین ب۱ (تیامین)، ۰/۱۸۸ میلی‌گرم ویتامین ب۳ (نیاسین)، ۰/۰۷ میلی‌گرم ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)، ۰/۰۵ میلی‌گرم ویتامین ب۵ (پانتوتنیک اسید)، ۲ میکروگرم ویتامین ب۹ (اسید فولیک)، ۰/۰۸۶ میلی‌گرم ویتامین ب۶، ۳/۲ میلی‌گرم ویتامین ث، ۰/۲۹ میلی‌گرم ویتامین ای، ۱۴/۶ میکروگرم ویتامین کا، ۲۰ میلی‌گرم فسفر، ۱۰ میلی‌گرم کلسیم، ۷ میلی‌گرم منیزیم، ۰/۳۶ میلی‌گرم آهن، ۰/۰۷۱ میلی‌گرم منگنز، ۱۹۱ میلی‌گرم پتاسیم، ۰/۰۷ میلی‌گرم روی، ۲ میلی‌گرم سدیم و ۷/۸ میکروگرم فلورید است که هر کدام از این مواد، برای سلامتی، شادابی، طراوت، جوانی، ایمنی بدن، جلوگیری از رشد میکروب‌های مضر و... مناسب و مفید خواهند بود.

خواص درمانی هسته انگور

 از دیدگاه طب سنتی، هسته‌ی انگور دارای طبیعتی سرد و خشک است. به عنوان نمونه به معرفی برخی از مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.

۱. هسته‌ی انگور سرشار از تانن بوده و قابض است.

۲. برای افرادی که به اسهال مبتلا هستند، مفید بوده و این مشکل را برطرف می‌کند.

۳. از ترشحات ادرار و اسپرم کاسته و آن را تنظیم می‌کند.

۴. افرادی که از مثانه و کلیه‌ای ضعیف رنج می‌برند، نباید از هسته‌ی انگور استفاده کنند، زیرا برای سلامتی آن‌ها مضر خواهد بود.

۵. از هسته‌ی انگور، روغنی مقوی با خواص درمانی شگفت‌انگیزی گرفته می‌شود که می‌توان به جلوگیری از ایجاد یبوست و گرم کردن بدن اشاره کرد. جالب است بدانید که در صنعت از روغن این میوه برای تولید رنگ‌های نقاشی و نیز تهیه‌ی صابون‌های نرم‌کننده‌ی بدن نیز استفاده می‌شود.

خواص درمانی پوست انگور

۱. از دیدگاه محققان طب سنتی ایران، پوست انگور نیز همانند هسته‌ی آن، از طبیعتی سرد و خشک است، بنابراین مصرف آن برای افراد گرم‌مزاج توصیه می‌شود.

۲. در طب سنتی، پوست انگور را پس از خشک کردن، سوزانده و به خاکستر تبدیل می‌کنند. سپس از این ماده‌ی به دست آمده جهت درمان بسیاری از زخم‌های ایجاد شده در بدن استفاده می‌کنند.

۳. پوست انگور، نسبت به سایر قسمت‌های این میوه، دیرهضم‌تر بوده و توصیه می‌شود افرادی که دستگاه گوارشی ضعیف دارند، آن را با پوست میل نکنند. بهتر است هنگام میل کردن، پوست آن را کنده و تنها از گوشت آن استفاده کنند.

خواص درمانی و دارویی برگ انگور (برگ مو)

۱. استفاده از برگ انگور برای بندآوردن خونریزی‌های داخلی و خارجی بدن توصیه شده است. خونریزی‌هایی مانند خونریزی رحم و خونریزی بینی را می‌توان با استفاده از این بخش از انگور درمان کرد.

۲. در طب سنتی و مدرن از برگ انگور جهت از بین بردن بیماری‌های نقرس و یرقان (زردی) استفاده می‌شود.

۳. برای افرادی که مبتلا به حالت تهوع و رفلکس معده هستند، میل کردن برگ مو توصیه شده است.

۴. برگ مو قابض است و در طب سنتی مورد استفاده‌های فراوان قرار می‌گیرد.

۵. در دوران بلوغ نوجوانان و همچنین زمان یائسگی بانوان، برگ مو بسیار موثر بوده و همانند دارویی شفابخش، اختلالات گردش خون را در این افراد برطرف می‌کند.

۶. متخصصان طب سنتی ایران، دم‌کرده‌ی برگ مو را ماده‌ای مفید جهت برطرف کردن قرمزی پوست به دلیل التهاب آن می‌دانند.

۷. کارشناسان تغذیه در طب سنتی، جوشانده‌ی برگ مو را برای رفع سرمازدگی دست و پا موثر و مفید معرفی می‌کنند.

۸. افرادی که به بیماری واریس مبتلا هستند، با استفاده از دم‌کرده‌ی برگ مو، می‌توانند تاثیری شگفت‌انگیز را در بهبود عارضه‌ی به وجود آمده مشاهده کنند.

تصفیه خون با مصرف انگور

کارشناسان تغذیه و سلامتی، مهم‌ترین ویژگی‌های میوه‌ی انگور را تصفیه کردن خون بدن انسان معرفی کرده‌اند. ایشان معتقدند این خاصیت در انگور قرمز نسبت به سایر گونه‌های این میوه‌ی بهشتی، بیشتر بوده و میل کردن آن برای افرادی که مبتلا به کم‌خونی هستند، بسیار مفید و سودمند خواهد بود. در واقع بهترین نوع انگور برای این افراد، انگور یاقوتی (انگور قرمز) ذکر شده است. همچنین استادان طب چینی معتقدند در انگور، نمک‌هایی وجود دارد که علاوه بر تصفیه‌ی خون، غدد و سایر اندام‌های بدن انسان را نیز پاکسازی خواهد کرد.

انگور میوه‌ای سرشار از انرژی

در طب سنتی چینی، اعتقاد بر انرژی‌زا بودن انگور بسیار قوی است و پزشکان این طب بر این باورند که استفاده از این میوه، استخوان‌های بدن را محکم و قوی می‌سازد و به مفاصل نیز قدرت و انرژی قابل توجهی می‌بخشد. همچنین از این میوه‌ی خوشمزه و آبدار در برطرف کردن بیماری‌هایی همچون روماتیسم، آرتریت، دفع ادرار همراه با درد و محبوس شدن مایعات در کلیه و مثانه نیز استفاده می‌شود. از طرفی، این افراد اثر درمانی آب انگور بر بیماری‌های کبدی مانن هپاتیت و زردی (یرقان) را شگفت‌انگیز می‌خوانند.

با مصرف انگور از ابتلا به بیماری‌های روحی بکاهید

متاسفانه در عصر جدید و تغییر سبک زندگی بشر، مشکلات جسمی و روحی فراوانی دامنگیر انسان‌ها شده است که ذهن محققان و پژوهشگران تغذیه و سلامتی را به خود معطوف ساخته است. ایشان طی تحقیقات انجام شده بر سایر مواد معدنی و مغذی مورد نیاز بدن نتایج جالب و قابل توجهی را بدست آورده‌اند. آن‌ها معتقدند که کاهش پتاسیم در بدن انسان، باعث مبتلا به بیماری‌های ذهنی مانند پریشانی و افسردگی خواهد شد. به ویژه با گذشت سن که علاقه‌ی انسان‌ها به دلیل از دست دادن بخش اعظمی از حس چشایی و امید به زندگی، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، تا اندازه‌ی تاسف‌باری کاهش می‌یابد، ابتلا به بیماری‌های روحی و روانی بیشتر از دوران جوانی است. در حالی که تنها با مصرف در حد اعتدال میوه‌ی انگور می‌توان پتاسیم مورد نیاز بدن را تامین کرد و مانع از بروز چنین مشکلاتی شد.

انگور موثر در درمان روماتوئید و آرتریت

محققان دریافتند که در انگور، انواع آنتی‌اکسیدان‌های مورد نیاز بدن انسان، وجود دارد که تاثیر بسزایی در بهبود آرتریت ایفا می‌کند. در این بیماری‌ها آنزیم‌های خطرناکی وجود دارند که با عملکرد خود، موجب صدمه زدن و تخریب مواد تشکیل‌دهنده‌ی غضروف و استخوان‌های بدن انسان شود. از این روست که پزشکان و متخصصان تغذیه و سلامتی، مصرف انگور را که حاوی مقدار ارزشمندی از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که مانع از عملکرد این آنزیم‌های مضر می‌شود، توصیه می‌کنند.

مصرف انگور در پیشگیری از ابتلا به سرطان

الاژیک ماده‌ای است مغذی و گیاهی که با قرار گیری در محیط آزمایشگاهی، از شروع فعالیت عواملی که باعث ایجاد سرطان می‌شود، جلوگیری می‌کند. خوشبختانه محققان این ماده‌ی ارزشمند و مفید را در انگور کشف کرده و معتقدند که پیش از ایجاد مواد سرطانی و موتاسیون شدن ژن‌ها، وارد عمل شده و باعث خنثی شدن آن‌ می‌شود. در واقع الاژیک اسید می‌تواند با قدرت تمام، موادی که با قرار گیری در آلودگی‌های ایجاد شده  توسط محیط، گوشت‌هایی که نمک‌سود شده‌اند، گوشت‌های کبابی و آلودگی‌های به‌وجود آمده توسط سیگار را که باعث بروز سرطان می‌‌شوند، از بین ببرند.

میوه انگور مناسب برای کاهش فشار خون

یکی از مهم‌ترین دلایل بالا رفتن فشار خون در بدن انسان‌ها، کمبود پتاسیم است. طبق تحقیقات انجام شده توسط کارشناسان حوزه‌ی سلامتی، مصرف روزانه‌ی ۵/۲ تا ۹/۳ گرم پتاسیم، باعث کاهش فشار خون در افرادی خواهد شد که از فشارخون بالا رنج می‌برند؛ بنابراین می‌توان با میل کردن انگور که سرشار از این ماده‌ی سودمند و ارزشمند است، از ابتلا به این بیماری جلوگیری و حتی باعث کاهش آن شد. به گونه‌ای که اگر در طی شبانه‌روز، بین ۱/۳ تا ۳/۲ گرم پتاسیم مصرف شود، حدود ۲۵ درصد از مرگ‌های صورت گرفته به واسطه‌ی فشار خون بالا کاهش می‌یابد.

فواید درمانی شگفت‌انگیز آب انگور

۱. در آب انگور، میزان مناسبی از آنتی‌اکسیدان‌های مورد نیاز بدن وجود دارد که مصرف آن برای بالا بردن قدرت سیستم ایمنی بدن سودمند است.

۲. افرادی که دچار بیماری‌های تنفسی مانند آسم هستند، می‌توانند با نوشیدن آب انگور تا حد قابل توجهی، بر این بیماری غلبه کرده و از فشار ناشی از آن بکاهند.

۳. آب انگور از دیگر مواد تاثیرگذار در رفع یبوست در افراد است و پزشکان طب سنتی از آن به عنوان ملینی قوی یاد می‌کنند.

۴. مصرف آب انگور قرمز از افراد در مقابل با بسیاری از بیماری‌های عفونی محافظت می‌کند، چراکه این نوشیدنی لذیذ و دوست‌داشتنی، سرشار از موادی است که از دشمنان اصلی ویروس‌ها و باکتری‌های مضر بدن محسوب می‌شوند.

۵. پزشکان طب سنتی بر این باورند که نوشیدن آب انگور بنفش، برای بهبود تصلب شریان بسیار مفید و سودمند خواهد بود.

۶. در آب انگور اکسید نیتریک قابل توجهی وجود دارد که با نوشیدن آن می‌توان از بروز لخته شدن خون در رگ‌های خونی جلوگیری کرد؛ بنابراین با مصرف این ماده‌ی خوشمزه می‌توان از ابتلا به بیماری‌های قلبی تا حد زیادی پیشگیری کرد.

۷. آب انگور پاک‌کننده‌ی بسیار قوی خون به شمار می‌رود که با نوشیدن آن می‌توان اختلالات به‌وجود آمده‌ی خون را برطرف کرده و سم‌های خطرناک بدن را از بین ببرد.

۸. کلسترول به دو گروه کلسترول مضر و کلسترول مفید تقسیم‌بندی شده‌اند. جالب است بدانید که در آب انگور فلاوونوئیدهایی وجود دارد که میزان کلسترول خوب بدن (LDL) را افزایش داده و از ایجاد گرفتگی در شریان‌ها ممانعت کرده و باعث سالم و قوی ماندن قلب خواهد شد.

۹. پزشکان طب سنتی به افرادی که از بیماری ورم کلیه رنج می‌برند، پیشنهاد می‌کنند که آب انگور بنوشند، چراکه مایعی ادرارآور بوده و می‌تواند در بهبود این بیماری دردناک نقش مهمی را ایفا کند.

۱۰. انسان‌هایی که مبتلا به بیماری نارسایی کبد هستند، می‌توانند با نوشیدن آب انگور به صورت شگفت‌انگیزی به مقابله با آن بپردازند. پزشکان معتقدند که این نوشیدنی طبیعی به ذخیره شدن قند در کبد کمک کرده و باعث تسهیل در دفع آن توسط صفرا می‌شود. این امر به تقویت کبد کمک قابل توجهی خواهد کرد.

۱۱. بانوانی که به شادابی و طراوت پوست خود اهمیت خاصی قائل هستند، کافی است آب انگور را بر پوست خود مالیده تا از به وجود آمدن چین و چروک زودرس جلوگیری کنند.

۱۲. آب انگور را نوعی غذای سالم و بسیار مقوی معرفی کرده‌اند که مصرف آن برای افرادی که از یک بیماری سخت و ضعیف‌کننده جان سالم به در برده‌اند، بسیار توصیه شده است. این نوشیدنی گوارا می‌تواند قدرت جسمانی از دست رفته را به آن‌ها بازگرداند و بدن آن‌ها را قوت و نیرو بخشد.

نکته مهم

طبق اظهارات کارشناسان و پزشکان، آب انگور سرشار از مواد مغذی و معدنی مورد نیاز بدن انسان‌ها است که مصرف آن برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر و مفید خواهد بود. البته نباید فراموش کرد که استفاده از این نوشیدنی طبیعی و لذیذ نیز مانند هر خوراکی دیگر، باید در حد اعتدال صورت پذیرد تا باعث آسیب رساندن به بدن نشود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم که افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف، با نظر و مشورت پزشک معالج خود به نوشیدن این ماده‌ی دوست‌داشتنی اقدام کنند.

طرز تهیه چندین دسر خوشمزه با انگور

بستنی با طعم انگور

مواد لازم

انگور یاقوتی ۱ کیلو، بستنی وانیلی نیم کیلو، بیسکوئیت ساده (ترجیحا بدون کرم) ۱ بسته، پودر قند برای تزئین، پسته‌ی خرد شده ۱ قاشق غذاخوری، گردوی خرد شده ۱ قاشق غذاخوری، بادام هندی خرد شده ۱ قاشق غذاخوری، شکلات آب شده ۱ قاشق سوپ‌خوری، خامه ۲۰۰ گرم

طرز تهیه

در مرحله‌ی نخست، پس از شستشوی کامل انگورها، آن‌ها را دانه دانه کرده و اجازه دهید به خوبی خشک شوند. سپس نیمی از آن‌ها را درون ظرف ریخته و داخل فریزر بگذارید تا یخ ببندد. نیم دیگر را به همراه بستنی و خامه درون دستگاه مخلوط‌کن ریخته و به خوبی با یکدیگر ترکیب کنید. زمانیکه ماده‌ای کاملا نرم و یکدست بدست آمد، انگور یخ‌زده را از فریزر خارج کرده درون ظرف مخصوص بستنی، تعدادی از بیسکوئیت‌ها را ته ظرف چیده و با کمک قاشق اسکوپ، مقداری از ماده‌ی به دست آمده را روی آن‌ها قرار دهید. سپس از انگورهای یخ زده برداشته و روی آن قرار دهید. در این بخش به اندازه‌ی دلخواه از شکلات آب‌شده، گردوی خرد شده، پسته‌ی خرد شده و بادام‌هندی خرد شده را روی انگورهای یخ‌زده ریخته و دوباره روی آن‌ها را بیسکوئیت‌ بچینید. می‌توانید فقط از یک ردیف بیسکوئیت استفاده کنید. در آخر از مقداری پودر قند جهت تزئین دسر خود استفاده کرده و آن را مجددا درون فریزر قرار دهید تا تمام مواد خود را بگیرد. پس از فریز شدن مواد دسر، آن را از فریزر خارج کرده و با ریختن خامه روی آن‌ها این بستنی لذیذ و خوشمزه را میل کنید.

تارت انگور

مواد لازم

خمیر هزارلا یخ‌زدایی شده ۴۰ گرم، زرده‌‌ی تخم‌مرغ، انگور در دو رنگ بدون هسته ۱ پیمانه، شکر مخصوص شیرینی پزی ۱ قاشق غذاخوری، شکر دانه‌ درشت جهت پاشیدن روی سطح تارت، آرد به مقدار لازم (جهت پاشیدن روی میز)، نمک به میزان لازم، خامه‌ی زده شده ۱ قاشق غذاخوری

طرز تهیه

ابتدا فر گاز را روی دمای ۲۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد تنظیم کرده و اجازه دهید تا گرم شود. در این فاصله، روی سطح تمیز و صافی مقداری آرد ریخته و خمیر هزارلایه (این خمیر به صورت آماده از فروشگاه‌های مواد غذایی قابل تهیه است و باید همیشه درون یخچال نگهداری شود) را روی آن باز کنید. سعی کنید آن را به شکل چهار مربع در ابعاد ۱۰ سانتی‌متر برش دهید و درون سینی فر قرار دهید. به وسیله‌ی چاقوی مخصوص برش خمیر، از مرکز هر مربع به اندازه‌ی یک سانتی‌متر لبه گذاشته و درون آن را خالی کنید. این عمل را با دقت و تمرکز بسیار انجام دهید. باید سعی کنید که خمیر پاره نشود. سینی فر را به مدت زمان ۱۵ دقیقه درون فریزر قرار دهید تا به شکل مناسب جهت پخت تارت تبدیل شود.

در این مرحله از کار، انگور، شکر شیرینی‌پزی و نمک را درون ظرفی مناسب با یکدیگر مخلوط کرده و به آرامی آن‌ها را هم بزنید. از مخلوط به دست آمده درون حفره‌های مرکز خمیرهایی که با کمک چاقوی مخصوص برش خمیر ایجاد کرده‌اید، به اندازه‌ی مناسب و یکسان بریزید. سعی کنید که تمام خمیر با ترکیب انگور پر نشود. سپس به کمک قلم‌موی مخصوص شیرینی‌پزی لبه‌های خمیرها را با مخلوط تخم‌مرغ و شکر آغشته کرده و روی آن‌ها را با شکر دانه‌درشت بپوشانید. اکنون تارت را به مدت زمان ۲۳ تا ۲۷ دقیقه درون فر قرار داده تا طلایی رنگ شود. پس از آن، خمیر را از درون فر خارج کرده و اجازه دهید سرد شود. تارت انگور آماده‌ی سرو است. این خوراکی خوشمزه را با فنجانی از نوشیدنی‌های داغ مانند قهوه، نسکافه یا چای تازه‌دم میل کنید.