جاهای دیدنی خوزستان

مشهورترین جاهای دیدنی خوزستان

خوزستان از گرمسیرترین استان‌های ایران است که قدمت تاریخی بسیار دارد. این استان از نخستین مناطق پیدایش تمدن در جهان به شمار می‌رود و سه اثر مستقل از بناهای باستانی خوزستان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. شاید در نگاه نخست خوزستان منطقه‌ای خشک و بدون جاذبه‌ طبیعی به نظر برسد؛ اما این استان به‌جز جاذبه‌های تاریخی، جاهای دیدنی طبیعی زیبایی نیز دارد. 

سازه‌ های آبی شوشتر

_{منبع عکس: خبرگزاری راه دانا، عکاس نامشخص}

سازه های آبی شوشتر از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی در شهرستان شوشتر خوزستان است که در مجاورت بخش تاریخی این شهر قرار دارد. از سازه‌های آبی شوشتر با عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی ایران باستان یاد می‌کنند و گردشگران خارجی بسیاری در سال‌های دور پس از بازدید از این سازه‌های تاریخی، آن‌ها را به جهان معرفی کردند.

ساختار سازه‌های آبی شوشتر در زمان ساخت این مجموعه یکی از عجایب مهندسی در ایران باستان به شمار می‌رود. عملکرد این سازه‌ها نشان‌دهنده نبوغ و دانش بالای مهندسان ایران باستان نیز هستند. این سازه‌ها با بهره‌برداری اصولی از منابع آب و کنترل هوشمندانه آب، سبب بازدهی بالا و مصرف بهینه آب‌های آشامیدنی، کشاورزی و مصارف صنعتی می‌شدند.

قدمت سازه‌های آبی شوشتر به زمان پادشاهی ساسانیان برمی‌گردد؛ اما بر اساس نظر مورخان پایه‌های این مجموعه عظیم را در زمان حکومت هخامنشیان بنا کرده‌اند. با توجه به مدارک موجود، این سازه‌ها در طول دوره‌های مختلف تاریخی کامل و بازسازی شده‌اند. نام سازه‌های آبی شوشتر در سال ۲۰۰۹ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.

زیگورات چغازنبیل

_{منبع عکس: سایت پینورست، عکاس نامشخص}

زیگورات چغازنبیل بنایی باستانی متعلق به دوره تمدن ایلامیان در ایران است. وسعت محوطه این مجموعه به حدود ۱۰۰ هکتار می‌رسد و معبد چغازنبیل برجسته‌ترین بنای باستانی موجود در این منطقه است. این معبد در شهری باستانی متعلق به نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد ساخته شد و عظمت آن در زمان باستان سبب شهرت فراگیر این بنا شده بود. معبد چغازنبیل را در سال ۶۴۰ پیش از میلاد در جنگ آشوریان با ایلامیان به دستور بانیپال شاه آشوری، ویران کردند.

زیگورات چغازنبیل نخستین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است که در سال ۱۹۷۹ میلادی در این فهرست به ثبت رسید. عمر کشف این معبد باستانی در کشور ما به ۱۰۰ سال نمی‌رسد و این اثر برجسته سال‌ها در تپه‌های جنوب شوش پنهان بود. برای بازدید از زیگورات چغازنبیل باید به یکی از شهرهای شوش یا شوشتر بروید. این معبد در ۴۵ کیلومتری جنوب شوش و ۳۵ کیلومتری غرب شوشتر قرار دارد. منطقه باستانی هفت تپه نیز در نزدیکی معبد چغازنبیل واقع شده است.

محوطه باستانی شوش

_{منبع عکس: سایت ایران توریسم، عکاس نامشخص}

شوش از باستانی‌ترین شهرها در خوزستان است و در گوشه و کنار این شهر آثار و نشانه‌هایی از تمدن کهن اقوام ایرانی به چشم می‌خورد. بناها و سازه‌های متعددی متعلق به دوران ایران باستان در بخش‌های مختلف این شهر، محوطه باستانی شوش را تشکیل می‌دهند. عمر نخستین دهکده مسکونی در این شهر را در حدود ۷۰۰۰ سال پیش تخمین می‌زنند و بر اساس اسناد و نشانه‌های کشف شده، شهر باستانی شوش از باشکوه‌ترین شهرها در جهان باستان بوده است.

محوطه باستانی شوش در سال ۲۰۱۵ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. از مهم‌ترین جاهای دیدنی محوطه باستانی شوش می‌توان به کاخ شاپور، کاخ آپادانا، دروازه شرقی، کاخ هدیش، شهر پانزدهم، روستای هخامنشی و تپه‌های آکروپول اشاره کرد. به‌جز بناهای باستانی این شهر آثار و سازه‌های تاریخی متعلق به دیگر دوره‌های تاریخی در شوش وجود دارند که بازدید از آن‌ها نیز خالی از لطف نیست.

رودخانه کارون

_{منبع عکس: سایت ویزیت ایران، عکاس نامشخص}

رودخانه کارون یکی از مهم‌ترین نمادهای خوزستان به شمار می‌رود که در گذشته‌های دور راه ارتباطی ایران با سایر کشورهای اطراف آن از طریق این رودخانه صورت می‌گرفت. اطراف رود کارون از نخستین مناطق پیدایش تمدن در آسیا به شمار می‌روند و آب شهرها، روستاها و مناطق بسیار اطراف این رود از آب کارون تامین می‌شد. رودخانه کارون بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین رود ایران است که کل مسیر آن از داخل کشور ما می‌گذرد.

از گذشته‌های دور کشتیرانی در رود کارون رواج داشت و بازرگانان زیادی از این راه به سایر شهرها و کشوره سفر و تجارت می‌کردند. کشاورزی و دامداری در خوزستان نیز مدیون این رودخانه هستند و زندگی حیوانات مختلف در این منطقه به حیات رود کارون بستگی دارد. 

_{منبع عکس: سایت میراث فرهنگی خوزستان، عکاس نامشخص}

رودخانه کارون در طول مسیر خود از شهرهای مختلف خوزستان عبور می‌کند و پل‌ها و سدهای متعددی در بخش‌های مختلف آن احداث کرده‌اند. پیاده روی در سواحل اطراف این رود در شهرهای مختلف و لذت از موسیقی محلی نوازندگان بومی در حاشیه این رود همراه با صرف غذاهای خیابانی جنوب ایران برای بسیاری از گردشگران جذابیت دارد. متاسفانه در طول سالیان اخیر حجم آب رودخانه کارون کاهش چشمگیری داشته است و برخی بخش‌های این رودخانه کاملا خشک شده‌اند.

آرامگاه دانیال نبی

_{منبع عکس: ایرنا زندگی، عکاس نامشخص}

آرامگاه دانیال نبی یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی خوزستان است که در سال ۱۲۴۹ شمسی به دستور یکی از علمای شیعه در شوشتر به نام «جعفر شوشتری» ساخته شد. معمار این بنا «ملا حسین معمار» نام داشت. تا پیش از این تاریخ به‌دلیل وقوع سیلی شدید بنای قبلی به‌طور کامل از بین رفته بود. معماری این بنا پس از ساخت دوباره به‌دلیل طراحی خاص و جدید خود مورد توجه گردشگران قرار گرفت.

نام آرامگاه دانیال نبی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و گردشگران داخلی و خارجی زیادی در طول سال در سفر به خوزستان از این بنای تاریخی بازدید می‌کنند. در تزیینات این بنا از کاشی‌کاری‌های زیبا استفاده کرده‌اند و روی مناره‌های ۱۰ متری آرامگاه دانیال نبی تاریخ ساخت آن حک شده است. این آرامگاه در ساحل شرقی رودخانه «شاوور» و مقابل «تپه ارگ» قرار دارد. 

آبشار شوی

_{منبع عکس: سایت نشاط آوران، عکاس نامشخص}

آبشار شوی از جاهای دیدنی طبیعی خوزستان است که در نزدیکی مرز این استان با استان لرستان قرار دارد. این آبشار در مسیر راه آهن سراسری ایران و در دره‌ای سرسبز و تماشایی واقع شده است. از آبشار شوی با نام «نیاگارای ایران» یاد می‌کنند. آبشار شوی از پهن‌ترین آبشارهای ایران است و عرض آن به حدود ۷۰ متر می‌رسد. این آبشار ۴۵۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بلندی آن از محل سرچشمه نزدیک به ۱۰۰ متر است. آبشار شوی به‌صورت پلکانی روی دامنه کوه پایین می‌آید.

در قسمت خروجی آبشار شوی در دامنه کوه یک غار وجود دارد که طول مسیر داخلی آن به چند کیلومتر می‌رسد. اطراف این غار و آبشار را گونه‌های متنوع درختان پوشانده‌اند و طبیعت این ناحیه بسیار سرسبز و تماشایی است. مناطق اطراف آبشار شوی زیستگاه اصلی «سمندر امپراطور» به شمار می‌رود که گونه‌ای رو به انقراض است. در فصل بهار آب آبشار شوی به بیشترین مقدار خود می‌رسد. در فاصله تقریبی ۴۰ دقیقه‌ای از این آبشار، آبشار دیگری قرار دارد که با نام «شوی دوم» یا «سنگ مار» شناخته می‌شود. اطراف سنگ مار حوضچه‌های مناسب برای شنا وجود دارند. آبشار شوی در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از دزفول قرار گرفته است.

پل سفید اهواز

_{منبع عکس: سایت تارنمای جنوب، عکاس نامشخص}

پل سفید اهواز یکی از معروف‌ترین سازه‌ها بر رودخانه کارون در شهر اهواز است که از جاهای دیدنی خوزستان به شمار می‌رود. این پل کاملا فلزی است و آن را بر پایه‌های بتنی بنا کرده‌اند. تمام بخش‌ها و قطعه‌های پل سفید اهواز با پیچ و مهره به یکدیگر وصل شده‌اند. دو قوس بلند در دو سمت این پل به چشم می خورند که نشانه‌های اصلی پل سفید اهواز هستند.

پل اهواز بخش‌های غربی و شرقی این شهر را به یکدیگر وصل می‌کند و سواحل اطراف این پل از مهم‌ترین گردشگاه‌های شهر اهواز هستند. پل سفید اهواز را با نام‌های دیگری مانند «پل هلالی» و «پل معلق» نیز می‌شناسند. این پل در سال ۱۳۱۵ شمسی افتتاح شد و عمر مفید آن را در حدود ۵۰ سال تخمین زدند. در سال ۱۳۸۹ شمسی نیز به‌دلیل فرسودگی زیاد پل سفید اهواز را بازسازی کامل کردند.

دره کول خرسان

_{منبع عکس: سایت ایران پرس، عکاس نامشخص}

دره کول خرسان یا در زبان محلی کول خرسون از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در خوزستان است که در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری از شمال دزفول قرار دارد. «دره کول» در زبان محلی معنی دره بسیار باریک و تنگ می‌دهد و مسیر دسترسی این دره با عرض کم و دیواره‌های بلند، دلیل این نامگذاری است. طول مسیر دره خرسان را درختان بید و نیزارهای مرتفع پوشانده‌اند که حالتی وهم آلود به این منطقه می‌بخشند.

ارتفاع دره کول خرسان به حدود ۳۶۰ متر از سطح دریا می‌رسد و این منطقه ادامه دامنه‌های کوهستانی زاگرس است. در طول مسیر این دره چشمه‌های پر آبی روان هستند و میوها و گیاهان وحشی نیز در طول آن به چشم می خورند. این دره میان محلیان با نام «دره ارواح» نیز شناخته می‌شود که این نامگذاری ریشه خرافی دارد. برای بازدید از دره کول خرسان مسیرهای متفاوتی پیش روی شما است. از روستاهای «بیشه بزان»، «پاقلعه» و «اسلام آباد» امکان دسترسی به دره کول خرسان وجود دارد. برای بازدید از داخل دره باید مسیر پیاده روی پر شیب و سنگلاخی در حدود چهار کیلومتر را طی کنید که نیاز به آمادگی بدنی مناسب دارد. بازدید از این منطقه را پیش از تاریکی هوا انجام دهید.

سرای معین التجار

_{منبع عکس: خبرگزاری میزان، عکاس نامشخص}

سرای معین التجار بنایی تاریخی مربوط به دوره قاجاریان است که در اهواز قرار دارد. این بنا در گذشته به تاجر سرشناس اهوازی به نام «حاج محمد تقی معین التجار» تعلق داشت. دسترسی مناسب این خانه تاریخی به رودخانه کارون، بازار داد و ستد در این بنا را داغ می‌کرد و به همین دلیل خانه معین التجار از معروف‌ترین سراهای بازرگانی در زمان ناصرالدین شاه به شمار می‌رفت. متاسفانه این خانه تاریخی در سال ۱۳۷۴ شمسی دچار آتش سوزی گسترده شد و بخش‌هایی از آن آسیب جدی دیدند. بازدید از سرای معین التجار تا سال‌ها امکان‌پذیر نبود؛ اما در طول سال‌های اخیر درهای این عمارت به روی گردشگران باز شد. 

خانه ماپار اهواز

_{منبع عکس: سایت destination iran tours، عکاس نامشخص}

خانه ماپار اهواز از زیباترین خانه‌های تاریخی خوزستان است. این خانه تاریخی در خیابان خوانساری این شهر قرار دارد و محیط سنتی آن بسیار باصفا است. قدمت خانه ماپار اهواز به دوره پهلوی نخست می‌رسد و صاحب آن یکی از معروف‌ترین تاجران خوزستان به نام «عبدالمجید ماپار» بوده است. معماری برجسته و تزیینات این بنای تاریخی در طول سالیان گذشته تغییر چندانی نکرده‌اند و این بنا شکل نخست خود را حفظ کرده است.

خانه ماپار در حدود ۵۵۰ متر مربع مساحت دارد و از دو طبقه مجزا با یک زیرزمین تشکیل می‌شود. دو حیاط مجزا در اطراف ساختمان به چشم می‌خورند که در حال حاضر تنها از یکی از آن‌ها استفاده می‌شود. داخل این حیاط را با گل‌کاری‌های اطراف حوض و تزیینات سنتی آراسته‌اند. در طول سال‌های گذشته هنرمندان زیادی در نشست‌های ادبی این خانه تاریخی شرکت کرده‌اند و این مجموعه مورد توجه علاقه‌مندان به ادبیات و فرهنگ قرار دارد. نمای ظاهری خانه ماپار آجری است و دیوارها سنگی هستند.

روستای پامنار

_{منبع عکس: سایت مهر و ماه، عکاس نامشخص}

روستای پامنار از زیباترین جاهای دیدنی خوزستان است که در فاصله ۴۰ کیلومتری از شهر دزفول قرار دارد.

_{نویسنده: مینا بهزادی‌منش}