روستای بند

روستای بند ارومیه، گوهری نهفته در دل طبیعت بکر آذربایجان غربی و نزدیکی شهر ارومیه است که با آب و هوای مطبوع، طبیعت آرام و فرهنگ غنی، مقصدی ایدئال برای کسانی است که به‌دنبال کشف زیبایی‌های پنهان ایران و تجربه‌ای اصیل و بومی هستند. این روستا قدمتی تاریخی دارد و معماری سنتی آن ردپای زندگی در دوران گذشته را به تصویر می‌کشد. روستای بند ارومیه به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، چشم‌اندازهای بی‌نظیری از طبیعت زیبای ارومیه و آب‌های روان رودخانه شهرچای در جوار خود را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد. علاوه بر این، مردم ترک زبان و کرد زبان این روستا به گرمی از میهمانان استقبال می‌کنند. در این نوشتار سفری به روستای بند ارومیه خواهیم داشت؛ پس با ما همراه شوید.

با روستا بند ارومیه بیشتر آشنا شوید:

• آدرس: استان آذربایجان غربی، ارومیه، بخش مرکزی، دهستان باراندوز (مشاهده روی نقشه)

«روستای بند» که با نام «گردشگاه‌ بند» یا «تفرجگاه بند ارومیه» نیز شناخته می‌شود، روستایی خوش آب‌وهوا در آذربایجان غربی است. این خطه سرسبز در ۱۰ کیلومتری مرکز ارومیه و حدود سه کیلومتری جنوب غربی این شهر قرار دارد و برای رسیدن به آن، باید در مسیر رودخانه «شهرچای» پیش بروید. این روستای گردشگری از سطح دریا ۱,۴۰۰ متر ارتفاع دارد و توسط دو کوه صخره‌ای محصور شده است که رودخانه شهرچای از وسط دره آن رد می‌شود.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: میثم تبریزی

روستای بند از شمال با روستای «میرآباد»، از جنوب با روستای «شملکان»، از شرق با «کلیسای سیرجانوسلو» و «بزوه» و از غرب با روستاهای «سفلی»، «نوشان علیا» و «اوعلی» همسایه است.

روستا بند تا فرودگاه بین‌المللی ارومیه کمتر از ۲۵ کیلومتر (۳۵ دقیقه با خودرو)، تا ایستگاه راه‌آهن شهر حدود ۲۰ کیلومتر (۳۵ دقیقه با خودرو) و تا پایانه مسافربری آن نیز حدود ۱۵ کیلومتر (۲۵ دقیقه با خودرو) فاصله دارد. همچنین فاصله این روستا تا تهران حدود ۷۷۰ کیلومتر (۹ ساعت با خودرو) و تا تبریز حدود ۱۵۵ کیلومتر (۲٫۵ ساعت با خودرو) است.

برای دسترسی به روستای بند ارومیه، ابتدا باید از هر کجای ایران که هستید، خود را به شهر ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، برسانید. از ارومیه، مسیرهای مختلفی برای رسیدن به روستای بند وجود دارد؛ اما مهم‌ترین مسیر دسترسی به آن عبور از «جاده بند» است.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: دیزاین مای سایت طراحی سایت

شما باید از مرکز شهر ارومیه، خود را به خیابان «شهید بهشتی» یا «دانشکده» برسانید و پس از میدان «پل قویون» به‌سمت بلوار «جام جم» و سپس جاده «بند» رانندگی کنید. در مسیر رودخانه شهر چای ادامه دهید تا تابلوی بند را مشاهده کنید.

با توجه به فاصله مرکز شهر ارومیه تا روستا بند ارومیه (۱۰ کیلومتر) و شرایط جاده، مسیر بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان می‌برد تا به روستا برسید؛ این مسیر با چشم‌اندازهای طبیعی زیبا همراه است و گردشگران می‌توانند از مناظر بکر و آرامش‌بخش منطقه لذت ببرند.

روستا بند ارومیه با بیش از سه قرن قدمت، یکی از بهترین و زیباترین مقاصد گردشگری استان آذربایجان غربی به شمار می‌آید. برخی از خانه‌های این روستا بافتی قدیمی و سنتی دارند و در ساخت آن از مصالحی چون سنگ، گل، چوب، خشت و انواع آجر استفاده شده است؛ البته خانه‌های جدید با مصالحی چون سیمان و تیرآهن ساخته می‌شوند. هر خانه روستایی از بخش‌های مختلفی چون حیاط، انبار علوفه، آغل، اصطبل، دالان، اتاق‌های استراحت و سرویس بهداشتی تشکیل شده است.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: Amirali S

بند ارومیه از زمان‌های قدیم تاکنون محلی برای مبادله کالاهای روستایی بوده است و در واقع نوعی بازار روستایی به حساب می‌آید. مردم روستا، به زبان‌های ترکی و کردی صحبت می‌کنند، دین رسمی آن‌ها اسلام است و بیشتر اهالی پیرو مذهب «شافعی» هستند. جمعیت روستای بند ارومیه بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ به ۴,۷۶۹ نفر می‌رسد.

اهالی روستای سرسبز بند، غالبا از راه دامپروری و کشاورزی کسب درآمد می‌کنند. زمین‌های زراعی غالبا به‌صورت قطعات کوچک و در نواحی شرق، غرب و جنوب روستا قرار گرفته‌اند. عمده محصولات کشاورزی روستای بند شامل گندم و جو است؛ البته انگور و سیب هم از دیگر محصولات باغ‌های ارتفاعات و حاشیه رودخانه این روستا به‌شمار می‌آیند. از محصولات دامپروری می‌توان به مواردی چون گوشت، فرآورده‌های لبنی و پشم اشاره کرد. زنان روستا صنایع دستی زیبایی مانند گلیم و فرش می‌بافند و به‌عنوان هنری ارزشمند در اختیار گردشگران قرار می‌دهند.

جشن‌های ملی مانند شب چله، عید نوروز، چهارشنبه سوری و آیین‌های مذهبی از دیگر جذابیت‌های فرهنگی روستای بند محسوب می‌شوند. از دیگر جاذبه‌های فرهنگی روستا هم می‌توان به مراسم عروسی آن اشاره کرد که همراه با آوازهای ترکی و کردی و رقص محلی است. با شرکت در این مراسم می‌توانید با فرهنگ مردم این خطه آشنا شوید.

روستای بند ارومیه در دل طبیعتی سرسبز و کوهستانی واقع شده است. این منطقه با رودخانه‌ها، تپه‌های سرسبز و باغ‌های فراوان، مکانی عالی برای پیاده‌روی، طبیعت‌گردی و عکاسی به شمار می‌رود. این روستا با ترکیبی از مناظر طبیعی، تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های دیدنی متنوعی را در خود جای داده است. این جاذبه‌ها، روستای بند ارومیه را به مقصدی مناسب برای گردشگرانی تبدیل کرده‌اند که به‌دنبال آرامش، طبیعت و فرهنگ محلی هستند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین جاذبه‌ها اشاره خواهیم کرد.

یکی از دلایل جذابیت روستای بند، باغ‌های سرسبز و دل‌نشینی است که آن را احاطه کرده‌اند؛ به‌خصوص در فصل پاییز که طبیعت رنگارنگ می‌شود، قدم زدن در این باغ‌ها و تماشای برگ‌های ریزان، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است. اگر از سمت دانشکده به‌سمت بند حرکت کنید، کافی است در هر یک از راه‌های فرعی سمت چپ جاده اصلی بپیچید تا خود را در میان باغ‌های کنار رودخانه بیابید. این باغ‌ها، فضایی رویایی برای عکاسی و فیلمبرداری دارند و بسیاری از زوج‌ها این مکان را برای ثبت زیباترین لحظات زندگی‌شان انتخاب می‌کنند.

منبع عکس: سایت safarbazi.com. عکاس: نامشخص

بند ارومیه با داشتن معماری سنتی و خانه‌های قدیمی، فرصتی عالی برای آشنایی با زندگی بومیان منطقه و فرهنگ محلی فراهم می‌آورد و بازدید از کوچه‌های باریک و خانه‌های سنگی و گلی، شما را به گذشته‌های دور می‌برد.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: کامپیوتر ایران

روستای بند ارومیه علاوه بر بافت قدیمی جذاب، به‌واسطه زمین‌های حاصلخیزش، دارای باغ‌های میوه و مزارع گسترده‌ است. این باغ‌ها، در فصول مختلف سال، به‌ویژه در فصل بهار و تابستان، منظره‌ای دیدنی از شکوفه‌ها و میوه‌های تازه را برای‌تان به ارمغان می‌آورند.

مسجد محمد رسول الله بند، یکی از جاذبه‌های گردشگری این روستای تاریخی است. این مسجد که محل برگزاری مراسم و آیین‌های مذهبی است، از بناهای قدیمی روستا به شمار می‌رود.

رودخانه شهرچای با عبور از دل شهر و روستاهای متعدد نظیر روستای بند، چشم‌اندازی زیبا و دل‌نشین به وجود آورده است. در حاشیه این رودخانه می‌توانید کمپ بزنید و اوقات خوشی را در دل طبیعت سپری کنید.

منبع عکس: سایت eneshat.com. عکاس: نامشخص

مناظر اطرف دریاچه پشت سد شهرچای به‌قدری زیبا و بکر هستند که دل هر بیننده‌ای را می‌ربایند. متاسفانه دسترسی به سد و دریاچه آن ممنوع است؛ اما می‌توانید از فاصله‌ای دور، زیبایی این دریاچه را تحسین کنید و عکس‌های جذابی بگیرید.

خیابان اصلی روستای بند ارومیه، مملو از باغ‌ رستوران‌های زیبا و کافه‌های گرم و صمیمی است! حضور این رستوران‌ها و کافه‌ها باعث شده‌اند تا جوان‌ترها در ایام تعطیل برای خیابان‌گردی به این روستا سر بزنند و لحظات شاد و جذابی را در کنار هم و در جوار رودخانه شهرچای سپری کنند.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: سعید جوانمرد

رستوران‌هایی در بند ارومیه وجود دارند که با ارائه غذاهای محلی و سنتی، تجربه‌ای خاص و فراموش‌نشدنی را برای مسافران به ارمغان می‌آورند. این رستوران‌ها غالبا در فضایی آرام و دنج، با مناظری زیبا از کوهستان و جنگل قرار گرفته‌اند و مهمانان می‌توانند در محیطی طبیعی و دلنشین، از طعم غذاهای اصیل و خانگی مانند کباب‌ها، دلمه‌ها و آبگوشت‌های خوش‌طعم یا فست‌فود، غذاهای فرنگی، نوشیدنی‌ها، چای، قلیان و دسرهای خوشمزه لذت ببرند. رستوران‌های بند ارومیه، بیشتر توسط مردم محلی این خطه اداره می‌شوند و فضای گرم و صمیمی آن‌ها گردشگران زیادی را به‌سمت خود می‌کشانند.

منبع عکس: سایت گوگل مپ. عکاس: سیمین محمدزاده

رستوران‌های روستای بند علاوه بر غذاهای خوشمزه، با چیدمانی ساده و سنتی، فضایی صمیمی و دوستانه ایجاد کرده‌اند که احساس آرامش و راحتی را برای مهمانان به‌همراه دارد. برخی از این رستوران‌ها در کنار رودخانه یا در باغ‌های اطراف روستا قرار دارند و لحظاتی خاطره‌انگیز را برای گردشگران رقم می‌زند. استفاده از محصولات محلی و ارگانیک در تهیه غذاها، از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد رستوران‌های این منطقه است که آن‌ها را از سایر رستوران‌های مشابه متمایز می‌کند.

از جمله رستوران‌های بند ارومیه می‌توان به مواردی نظیر رستوران «نوشان»، رستوران «دیوان»، رستوران «میلاد»، رستوران «طومار»، رستوران «کنار رود»، رستوران «نیاوران»، رستوران «اورانوس»، باغ رستوران «اروس» و باغ رستوران «هفت خان» اشاره کرد.

بهترین زمان برای سفر به روستای بند ارومیه فصل بهار و تابستان است؛ به‌ویژه از اواسط اردیبهشت تا پایان تیرماه که هوای روستا معتدل و دلپذیر می‌شود و طبیعت به اوج زیبایی خود می‌رسد. درختان و گل‌ها در این فصل سرسبز و شکوفا هستند و جریان رودخانه، محیطی آرام و فرح‌بخش را برای گردشگران ایجاد می‌کند.

پاییز با رنگ‌های گرم و مناظر دل‌انگیز، زمان مناسبی برای بازدید از روستا بند ارومیه است. در این فصل، تغییر رنگ درختان، هوای خنک و باران‌های گاه و بیگاه، فضایی رویایی و دلنشین به روستا می‌بخشد. اگرچه زمستان‌های روستا سرد و دسترسی به روستا به‌دلیل بارش برف دشوار است، فضای روستا برای علاقه‌مندان به مناظر زمستانی و برفی جذابیت خاصی دارد.

اقامت در روستای بند ارومیه می‌تواند تجربه‌ای متفاوت و اصیل در دل طبیعت برای شما به‌همراه داشته باشد. در این روستا، اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعددی چون اقامتگاه بومگردی «دربند ارومیه» وجود دارد که با حفظ معماری سنتی و استفاده از مصالح محلی، فضایی دلپذیر و هماهنگ با طبیعت اطراف خود ایجاد کرده‌اند. این اقامتگاه‌ها با ارائه اتاق‌هایی ساده اما راحت، تجربه‌ای نزدیک به زندگی روستایی را برای مسافران فراهم می‌کنند؛ به‌طوری که مهمانان می‌توانند از آرامش و سکوت محیط بهره‌مند شوند و از مناظر طبیعی اطراف لذت ببرند.

منبع عکس: سایت yazeco.ir. عکاس: نامشخص

اقامتگاه‌های روستای بند معمولا دارای امکاناتی همچون رستوران‌های محلی، فضای باز برای نشستن و لذت بردن از هوای پاک و گاهی اوقات برنامه‌های فرهنگی و تفریحی همچون موسیقی محلی و تورهای طبیعت‌گردی هستند. اقامتگاه‌ها این امکان را برای گردشگران فراهم می‌کنند تا با فرهنگ و زندگی مردم محلی بیشتر آشنا شوند و در عین حال از خدمات و مهمان‌نوازی گرم و صمیمی اهالی روستا بهره‌مند شوند. تجربه اقامت در این مکان‌ها، برای بسیاری از مسافران، یادآور سادگی و زیبایی زندگی روستایی و فرصتی برای دوری از استرس‌ها و دغدغه‌های شهری است. از میان هتل‌های بند ارومیه نیز می‌توان از هتل «آنا» و هتل «دیاکو پالاس» نام برد.

منبع عکس‌ها: delgarm.com ،yjc.ir ،yjc.ir ،commons.wikimedia.org. عکاس ها: نامشخص

• آدرس: شهرستان ارومیه، بخش سیلوانه، ۱۲ کیلومتری غرب شهر ارومیه، جاده سیلوانا (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا روستا بند ارومیه: حدود ۱۲ کیلومتر (حدود ۲۵ دقیقه با خودرو)

سد «شهرچای»، سدی خاکی و سنگریزه‌ای با هسته رسی است که با ارتفاع ۸۴ متر از سنگ بستر، روی رودخانه شهرچای قرار دارد. در اثر احداث این سد، آبگیری زیبا معروف به دریاچه شهرچای به وجود آمده و به مکانی جذاب در نزدیکی روستا بند تبدیل شده است. اطراف این سد را کوه‌‌های سربه‌فلک کشیده محصوره کرده‌اند و فضای سرسبز و خنک آن در فصل تابستان هر گردشگری را به وجد می‌آورد.

منبع عکس: سایت ویکی پدیا. عکاس امین علوی

برای دسترسی به سد شهرچای، باید از روستای بند ارومیه عبور کرد. از آب این سد برای آبیاری مزارع و زمین‌های کشاورزی اطراف استفاده می‌شود و به‌همین خاطر باغ‌ها و مزارع سرسبزی در پایین‌دست سد به وجود آمده است. فراموش نکنید، شنا در سد شهر چای ممنوع است.

• آدرس: ۴۵ کیلومتری غرب ارومیه (مشاهده روی نقشه)
• فاصله تا روستا بند ارومیه : حدود ۷۰ کیلومتر (یک ساعت و ۳۰ دقیقه با خودرو)

«دریاچه مارمیشو» از مناطق بکر و دیدنی، نزدیک به روستای بند به شمار می‌رود. این دریاچه پنج هکتاری با ۵۰ تا ۶۰ متر عمق از رودخانه «نازلوچای» منشا گرفته است و از کوه‌های «بایبون» و «ستاره لوند» سرچشمه می‌گیرد. علت پیدایش این دریاچه، ریزش کوه در اثر زلزله‌ است.

منبع عکس: سایت fartaknews.com. عکاس: نامشخص

پوشش گیاهی دریاچه مارمیشو از تنوع بسیار بالایی برخوردار است و شامل درختان بید، گردو، بادام، عناب، زالزالک، گلابی، صنوبر، گون، خارشتر، زنبق، کاسنی، شیرین‌‌بیان و آویشن می‌شود. گونه‌های جانوری آن در حال حاضر شامل خرس، روباه، گرگ، خرگوش، کبک، شاهین و بلدرچین است. در این دریاچه ماهی قزل‌آلا به‌وفور یافت می‌شود و همین امر باعث شده تا بسیار از گردشگران این دریاچه را برای ماهیگیری انتخاب کنند.

• آدرس: ارومیه، میدان جانبازان (بازار باش)، خیابان جانبازان (استاد برزگر) (نمایش روی نقشه)
• هزینه بلیط (سال ۱۴۰۳): ۱۵,۰۰۰ تومان
• فاصله تا روستا بند ارومیه: حدود ۱۰ کیلومتر (حدود ۲۰ دقیقه با خودرو)

سه گنبد، واقع در شهر ارومیه، به دوره سلجوقی تعلق دارد و قدمت آن به سال ۵۸۰ هجری قمری می‌رسد. این بنا شامل مقبره‌ای با نمای آجری می‌شود که در میان یکی از میدان‌ها شهر رومیه قرار گرفته است.

منبع عکس: سایت dalahoo.com. عکاس: نامشخص

سه گنبد به‌شکل استوانه ساخته شده و بلندی آن حدود ۱۳ متر است و قطر آن به پنج متر می‌رسد. پایین نمای بیرونی بنا با سنگ پوشیده شده و مابقی بنا آجری است. ساختمان فعلی بنا، از دو طبقه تشکیل می‌شود. طبقه اول، با نام سردابه، دارای پوششی قوس‌دار است که آن را از طبقه دوم مجزا می‌کند. طبقه اول دری کوچک دارد و در طبقه دوم، اتاق مقبره با سردر آجری روی سردابه قرار گرفته است. این بنای آجری در سال ۱۳۱۴ شمسی به ثبت آثار ملی رسید. گنبد مرتفع با تزیینات مقرنس‌کاری، تزیینات سنگی بسیار روشن و نقش‌ونگارهای زیبا روی سردر از جمله تزیینات سه گنبد محسوب می‌شوند. در محوطه این برج، موزه‌ای از سنگ‌های تاریخی نیز وجود دارد.

• آدرس: ارومیه، میدان انقلاب، خیابان امام خمینی، خیابان خیام جنوبی (مشاهده روی نقشه)
• هزینه بلیط: رایگان
• فاصله تا روستا بند ارومیه: حدود ۱۰ کیلومتر (حدود ۲۰ دقیقه با خودرو)

«کلیسای ننه مریم» یا «کلیسای شرق آشور» از بناهای تاریخی شهر ارومیه و نزدیک به روستای بند است. این کلیسا در گذشته به نام‌های «کلیسای حضرت مریم» و «کلیسای مارت مریم» نیز شهرت داشت و یادگاری از دوره «آشوریان» است؛ البته قبل از احداث کلیسا، این مکان معبد «زرتشتیان» بود. معماری کلیسای ننه مریم بسیار ساده و بدون تزیینات است و از سبک دوره ساسانی پیروی می‌کند. داخل کلیسا هم با فرش‌های دستبافت پوشیده شده است و در آن خبری از صندلی نیست.

روایت‌ها حاکی از آن است که کلیسای ننه مریم توسط سه موبد زرتشتی ساخته شده است. این موبدان با مشاهده حرکت ستاره‌ای نورانی در آسمان به‌سمت «بیت‌المقدس»، نوید تولد نوزادی (حضرت مسیح) را دادند که انسانیت را نجات خواهد داد و به پاس تولد نوزاد، این کلیسا را ساختند.

منبع عکس: سایت ویکی پدیا. عکاس: علی حیدری

شما هم اگر به روستای بند ارومیه سفر کرده‌اید و خاطراتی شیرین از این خطه زیبا در آذربایجان غربی دارید، خوشحال می‌شویم با ما و همراهان کجارو در میان بگذارید.

منبع عکس کاور: گوگل مپ، عکاس: محمد قدیری‌بند

نویسنده: مائده سمیع‌زاده