عمارت امیریه

بوشهر یکی از شهرهای جنوبی کشور است که با مردمان خون‌گرم، موقعیت ساحلی و آداب‌و‌رسوم منحصر‌به‌فرد خود شهرت دارد. با قدمتی بسیار، بخش زیادی از آثار تاریخی و جاهای دیدنی بوشهر در مرکز آن جمع شده است. یکی از این موارد، عمارت امیریه است.

عمارت امیریه یکی از بناهای تاریخی بازمانده از دوره قاجار به شمار می‌آید. از این عمارت به‌عنوان ساختمان بلدیه یا شهرداری استفاده می‌کردند. به‌واسطه معماری بومی و قدمت تاریخی، عمارت امیریه در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. در سفر به بوشهر با کجارو همراه باشید و درباره عمارت امیریه بیشتر بخوانید.

عمارت امیریه در بوشهر، خیابان ساحلی، پارک خلیج فارس، محله کوتی قرار دارد. (مشاهده روی نقشه)

عکس از گوگل‌مپ (عکاس: بهمن پارسی‌مهر)

• فاصله عمارت امیریه تا عمارت حاج رئیس: ۱ کیلومتر
• فاصله عمارت امیریه تا بازار قدیم بوشهر: ۹۵۰ متر
• فاصله عمارت امیریه تا عمارت طاهری: ۱.۱ کیلومتر
• فاصله عمارت امیریه تا عمارت دهدشتی: ۳۰۰ متر

عمارت امیریه طبق گفته‌های عبدالکریم مشایخی در سال ۱۳۱۷ ه‌جری قمری، به همت احمد خان دریابیگی، حکمران کل بنادر و جزایر خلیج فارس احداث شد. زمین آن را از تاجر بوشهری به نام جمشیدیان خریداری کردند و تا سال ۱۳۱۹ هجری شمسی تکمیل شده است. این عمارت در اوایل حکومت رضاشاه به‌عنوان ساختمان بلدیه (شهرداری) فعالیت داشت. در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۸، عمارت امیریه با شماره ثبت ۲۳۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در حال حاضر شورای شهر بوشهر در این عمارت مستقر است.

عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاسان: امین محمودی، هایک قازاریان، بابک معاون و سید جواد موسوی)

ساختمان عمارت امیریه بنایی دو طبقه است که در هر طبقه ۱۰ اتاق وجود دارد. بنا از حیاط مرکزی تشکیل شده است و اتاق‌ها دورتادور آن ساخته شده‌اند. در طبقه بالا بالکنی از جنس چوب تعبیه کرده‌اند. مقابل ساختمان ایوانی بزرگ با دو درگاه ورودی قرار دارد. اتاق‌های بزرگ در دو طبقه، دارای چشم‌انداز‌های زیبایی به بیرون و منظره دریا هستند. احتمال می‌رود از این اتاق‌ها در گذشته برای پذیرایی یا کنفرانس استفاده می‌کردند.

عکس از گوگل‌مپ (عکاس: زهرا قاسمی)

برای صعود به پشت بام، راه پله‌ای در گوشه شرقی احداث کرده‌اند. درها و پنجره‌ها از چوب ساج ساخته شده‌اند. درها از دو لنگه تشکیل می‌شوند و دارای نقش‌و‌نگار هستند. سقف با چوب صندل یا چندل (نوعی چوب مخصوص از هندوستان و مومباسا) پوشش داده شده است. جلوی ساختمان نیز از ستون‌های جنس چوب ساج استفاده کرده‌اند.

عکس از گوگل‌‌مپ(عکاس: نوید زمانی)

به‌علت قرارگیری ساختمان در نزدیکی دریا، امکان نفوذ رطوبت به بنا وجود داشته است که برای جلوگیری از این موضوع، اطراف ستون‌ها را با بند کنبال یا «کومبار» (از پوست درخت نارگیل درست می‌شود) پیچانده‌اند و سپس روی آن گچ‌کاری کرده‌اند. این بنا دارای تزیینات دیگری نیز است؛ مانند چوب‌های کنده‌کاری به‌کار رفته در طارمه و نقوش در و پنجره‌ها، گچبری سردرها، کنده‌کاری و گوه‌های برنجی به‌کار رفته در درگاه ورودی.

نویسنده: فرناز رهبران رنجبر