گورستان پروتستان‌ رم

گورستان پروتستان رم مملو از داستان‌های تلخ و تاثیرگذار، سنگ قبرهای قدیمی، مقبره‌های آراسته با مجسمه‌های رنسانس و صدها گونه گل و گیاه است؛ جایی که به‌عنوان آرامگاه ابدی بسیاری از هنرمندان مشهور نظیر کیتس و شلی محسوب می‌شود. علاوه بر این، بسیاری از نویسندگان، شاعران، فیلسوفان و مردم عادی در گورستان غیرکاتولیک رم به خاک سپرده شده‌اند که اکثرشان خارجی هستند؛ هرچند قبرهای مردم بومی ایتالیا، اعم از شهروندان مشهور و عادی نیز در میان آن‌ها وجود دارد. همه این عوامل دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این گورستان در میان جاهای دیدنی رم قرار بگیرد و روزبه‌روز بر تعداد بازدیدکنندگان آن اضافه شود.

• آدرس: ایتالیا، رم، منطقه تستاچو، خیابان کایو سستیو ۶ (نمایش روی نقشه)

گورستان پروتستان رم در منطقه تستاچو در حوالی دروازه قدیمی پورتا سن پائولو قرار دارد.

• مترو: قبرستان پروتستان فقط به‌اندازه پنج دقیقه پیاده‌روی تا ایستگاه مترو «پیرامید» (Piramide) فاصله دارد و پیداکردن آن بسیار آسان است. با خط B مترو می‌توانید به این ایستگاه بروید. پس از عبور از کنار هرم عظیم مصری در خارج از مترو، در امتداد دیوار حرکت کنید تا به ورودی برسید.
• اتوبوس: با استفاده از اتوبوس‌های شماره ۳۰، ۶۰، ۸۳، ۹۵، ۷۱۶، ۲۸۰، ۲۳ و ۱۷۵ امکان دسترسی به گورستان را خواهید داشت.

منبع عکس: سایت romeactually.com (عکاس: ناشناس)

گورستان پروتستان‌ رم که با نام قبرستان غیرکاتولیک‌ها نیز شناخته می‌شود، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌ های گردشگری ایتالیا است. در نزدیکی این گورستان، هرم کایوس سستیوس واقع شده که بنای آن به سبک هرم‌های مصری و متعلق به سال ۳۰ پیش از میلاد است. همچنین این محل به‌واسطه درخت‌های سروناز و انار و دشتی سبز و پرعلف، یکی از باصفا‌ترین گورستان‌های دنیا به شمار می‌رود. با این حال، بخش اعظم شهرت گورستان پروتستان مدیون کسانی است که در آن دفن شده‌اند.

یکی از جالب‌ترین موضوعات درباره گورستان پروتستان رم، استفاده از سبک باغ‌های انگلیسی مربوط به قرن ۱۸ میلادی است که باعث می‌شود گردشگران در بازدید از این مکان احساس ترس و وحشت کمتری داشته باشند. در اینجا می‌توانید در مسیرهای کوچک بین سنگ قبرها راه بروید و نام‌های بسیار قدیمی انگلیسی را روی سنگ‌ها بخوانید و باغ‌ سرزنده آن را تحسین کنید. همچنین امکان بازدید از کلیسای سمت راست قبرستان را خواهید داشت. در نهایت اگر به مسیر خود ادامه دهید، به بیرون گورستان می‌رسید و می‌توانید در پارک کوچک اطراف هرم استراحت کنید.

منبع عکس: سایت roughguides.com (عکاس: ناشناس)

این گورستان به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می‌شود. بخش قدیمی درست در کنار هرم قرار دارد و محل دفن جان کیتس، از شاعران مشهور انگلیسی است. بخش جدیدتر نیز به مقبره چندین دیپلمات، شاعر، نقاش، نویسنده، باستان‌شناس، مورخ، دانشمند، معمار و غیره اختصاص دارد. جمعیت این گورستان جذاب بسیار متنوع است. جدای از مشاغل مختلف، در اینجا قبر افرادی از ملیت‌های گوناگون از جمله انگلیسی، آلمانی، آمریکایی، روسی، یونانی و حتی چینی به چشم می‌خورد که همگی متعلق به ادیان مختلف مانند بودیسم، اسلام، زرتشتی و کنفوسیوس هستند. به همین دلیل، کتیبه‌ مقبره‌ها به زبان‌های خارجی و اغلب با حروف و الفبای متفاوت است.

امروزه بازدید از این گورستان در میان پروتستان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ضمن اینکه در حال حاضر هیچ‌گونه دفنی در این گورستان صورت نمی‌گیرد.

منبع عکس: سایت strictlyrome.com (عکاس: ناشناس)

قدمت قبرستان غیرکاتولیک‌ها در رم حداقل به سال ۱۷۱۶ میلادی برمی‌گردد؛ زمانی که اعضای دودمان استوارت در تبعید از انگلستان بودند و توسط پاپ کلمنت یازدهم اجازه دفن در مقابل هرم را پیدا کردند. قدیمی‌ترین گوری که در این محل پیدا شده، مربوط به جورج لنگتون، فارغ‌التحصیل آکسفورد و از اشراف‌زادگان انگلیسی است که در سال ۱۷۳۸ از دنیا رفت.

سال‌های سال کلیسای کاتولیک رومی علیه افراد با مذاهب مختلف تبعیض قائل بود و پروتستان‌ها اجازه دفن در گورستان کاتولیک‌ها را نداشتند. این مسئله برای خارجی‌های مقیم این کشور تبدیل به مشکل بزرگی شد و پس از مرگ، آن‌ها را برای تدفین به حومه رم می‌بردند.

پاپ در سال ۱۸۲۱ تدفین مردگان در مقابل هرم را ممنوع کرد و در عوض زمینی در مجاورت آن را در اختیار غیرکاتولیک‌ها قرار داد که با دیوار احاطه شده بود. در سال ۱۸۲۴ اجازه حفر یک خندق محافظ در اطراف قبرستان قدیمی داده شد.

منبع عکس: سایت romeactually.com (عکاس: ناشناس)

تعداد زیادی از هنرمندان، شاعران، روشنفکران و افراد برجسته‌ در قبرستان پروتستان به خاک سپرده شده‌اند که از آن جمله می‌توان به جان کیتس اشاره کرد. این شاعر جوان در سن ۲۵ سالگی در اثر سل جان داد و سنگ‌نوشته قبرش که توسط جوزف سورن، رفیق و همراه روز‌های پایانی‌اش نوشته شد، به این شرح است:

این قبر دربردارنده جسم فانی یک شاعر جوان بریتانیایی است که بر بستر مرگ خویش، در تلخنای قلب خود، تلخنایی برآمده از قدرت کین‌خواه دشمنان‌اش، خواستار آن بود که این واژ‌ه‌ها بر سنگ‌گورش حک شوند: اینجا کسی خفته که نامش بر آب نوشته است.

از دیگر شاعران جاودانی که در این محل دفن شده‌ است و علاقه‌مندان بسیاری سالانه از قبر او بازدید می‌کنند، پرسی بیش شلی است. شلی در سال ۱۸۲۲ حین قایق‌سواری در آب غرق شد. هنگامی که جسد او را در ساحل پیدا کردند، نسخه‌ای از کتاب شعر کیتس در جیبش بود. لرد بایرون، دوست و همراه صمیمی شلی، جسد او را در نزدیکی ویارجو در ساحل سوزاند و خاکسترش را به کنسولگری بریتانیا در رم فرستاد. چند ماه بعد خاکستر او در گورستان پروتستان رم دفن شد. بر مزار شلی عبارت «قلب قلب‌ها» با چند خط از نمایشنامه طوفان اثر شکسپیر حک شده است:

از او، هیچ چیزی ناپدید نخواهد شد تنها رنج درنوردیدن آب‌ها را می‌کشد تا به چیزی غنی‌ و شگرف‌ دست یابد

منبع عکس: سایت lavitaroma.com (عکاس: ناشناس)

طبق روایتی، یکی از دوستان شلی به نام ترلونی پیش از سوزاندن جسد قلب او را از تن مرده‌اش بیرون می‌کشد و به مری شلی، همسرش تحویل می‌دهد. پس از مرگ مری شلی، قلب پرسی در میز او و پیچیده در نسخه‌ای از شعر آدونئیس پیدا می‌شود؛ سوگنامه‌ای که شلی در مرگ کیتس سروده بود. سرانجام این قلب در سال ۱۸۸۹ همراه با جسد پرسی فلورانس شلی، پسر شلی به خاک سپرده می‌شود. شلی که پسر سه ساله‌اش، ویلیام نیز در این محل دفن بود، یک بار درباره گورستان گفت:

آدمی مشتاق مرگ می‌شود اگر مدفن‌اش، مکانی چنین دل‌انگیز باشد.

بیش از ۷۰ نویسنده، هنرمند، شاعر و روشن‌فکر مشهور در گورستان پروتستان رم دفن شده‌اند که اسامی همچون جورجیو بولگاری (موسس برند بولگاری)، گرگوری کورسو (شاعر معروف آمریکایی)، الکساندر آندریویچ ایوانف (نقاش معروف روسی)، تاتیانا تولستوی (نقاش روسی و دختر لئو تولستوی) و اوت فون گوته (پسر ولفگانگ فون گوته) در میان آن‌ها به چشم می‌خورد.

منبع عکس: سایت theplanetd.com (عکاس: ناشناس)

بازدید از گورستان پروتستان در روزهای دوشنبه تا شنبه از ساعت ۹ تا ۱۷ امکان‌پذیر است که آخرین ورود گردشگران ساعت ۱۶:۳۰ خواهد بود.

بازدید در روزهای یکشنبه و تعطیل از ساعت ۹ تا ۱۳ انجام می‌گیرد و درهای این محل ساعت ۱۲:۳۰ بسته می‌شود.

برای دیدن گورستان پروتستان نیازی به پرداخت هیچ هزینه‌ای نیست.

در هر فصلی از سال می‌توانید از گورستان پروتستان دیدن کنید؛ اما شاید بتوان بهار و تابستان را بهترین زمان بازدید از این جاذبه گردشگری متفاوت و جذاب معرفی کرد.

نویسنده: صنم وفقی/ بازنویسی: صدیقه شجاعی