جوایز جهانی سفر باز هم به نمایندگان ایران نرسید | علل ناکامی ایران در حوزه گردشگری چیست؟

به‌تازگی برندگان بیست‌ونهمین مراسم «جایزه جهانی سفر» یا ورلد تراول اواردز (World Travel Awards 2022) در شرایطی اعلام شد‌ که در میان برندگان بخش جهانی و خاورمیانه، اسمی از نمایندگان حوزه گردشگری ایران دیده نمی‌شود.

امسال هم همچون سال‌های قبل، بخش بزرگی از جوایز سفر به کشور امارات متحده عربی رسید. موفقیت امارات متحده عربی، عربستان و برخی دیگر از کشورها در حوزه گردشگری و کسب جوایز جهانی سفر توسط نمایندگان این کشورها در حالی اتفاق می‌افتد که ایران به‌لحاظ ظرفیت‌های گردشگری پتانسیل بالقوه بیشتری دارد.

جایزه جهانی سفر چیست؟

مراسم «جایزه جهانی سفر» که به اسکار جهانی سفر نیز شهرت دارد، در سال ۱۹۹۳ راه‌اندازی شد تا همه‌ساله از برترین‌های خطوط‌ هواپیمایی، هتلداری، مهمان‌یاری و غیره تجلیل کند. نامزد‌های این جایزه، در بخش‌های متفاوتی مانند هتل‌ و اقامتگاه، آژانس مسافرتی و اپراتور‌ تور، مقاصد و جاذبه‌ها، کشتی‌های کروز و... تقسیم‌بندی شده و متخصصان صنعت گردشگری و مصرف‌کنندگان می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت این رویداد به برندهای محبوب سفر خود رای دهند.

بیست‌ونهمین مراسم سالانه ورلد تراول اواردز ۲۰۲۲ در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۲ (۲۸ مهر ۱۴۰۱) به پایان رسید و نامزدهایی که بیشترین رای را در هر گروه کسب کردند، به‌عنوان برندگان این رویداد معرفی شدند.

خاورمیانه یکی از مناطقی است که هر ساله با مقاصدی مانند دبی، ابوظبی، عربستان سعودی و اردن در رویداد جایزه جهانی سفر می‌درخشد. برندگان این دور نیز در مراسمی در تاریخ ۲۴ اکتبر ۲۰۲۲ (۲ آبان ۱۴۰۱) در ریتز کارلتون (The Ritz-Carlton) واقع در کشور اردن اعلام شدند.

نکته جالب‌توجه در خصوص برندگان این جوایز، انتخاب نشدن هیچ یک از نمایندگان ایران در حوزه گردشگری است.

جای خالی ایران در بین برندگان

ایران به‌لحاظ جاذبه‌های طبیعی و میراث فرهنگی همواره به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین کشورهای جهان رده‌بندی می‌شود. با وجود پتانسیل بالقوه کشورمان در حوزه گردشگری، در عمل در این سال‌ها دست نمایندگان گردشگری ایران از دریافت جوایز جهانی سفر کوتاه مانده است.

سید فرخ میرشاهزاده، کارشناس گردشگری در پاسخ به این پرسش که چرا ایران با وجود ظرفیت‌های بالا در حوزه گردشگری امسال نیز نتوانست هیچ یک از جوایز جهانی سفر را کسب کند به خبرنگار کجارو گفت:

قاعدتا مسافران باعث ایجاد جوایز سفر می‌شوند؛ یعنی در واقع نظرات افرادی که سفر کرده‌اند را راجع به یک موضوع خاص جویا می‌شوند و بر اساس آن جایگاه یک کشور را در حوزه گردشگری تعیین می‌کنند.

وی افزود:

متاسفانه در سنوات اخیر تعداد مسافران ورودی به کشور به‌شدت کاهش یافته است؛ زمانی که تعداد گردشگران ورودی بسیار کم بوده است این امکان طبیعتا وجود نداشت که (گردشگران ورودی به ایران) بتوانند نظرات خود را در خصوص کم و کیف فعالیت آژانس‌های مسافرتی در ایران اعلام کنند.

این کارشناس گردشگری ادامه داد:

برای اینکه ایران بتواند جایزه کسب کند، باید گردشگران ورودی نظرات خود را در خصوص آیتم‌های گردشگری در ایران اعلام می‌کردند که این اتفاق به‌دلیل عدم ورود گردشگران خارجی به ایران نیافتاده است. طبیعی است وقتی که گردشگر و مسافری وجود ندارد، نظری ثبت نمی‌شود و زمانی که نظری ثبت نشود؛ جایزه‌ای کسب نخواهد شد.

راهکار عبور از شرایط فعلی

به هر روی، ظرفیت بالای ایران در حوزه گردشگری این توقع را ایجاد می‌کند که ایران نیز همچون کشورهای همسایه سهمی از جوایز جهانی سفر داشته باشد؛ اما پرسش اساسی این است که برای عبور از شرایط فعلی چه اقداماتی باید صورت گیرد و چه باید کرد که ایران جایگاه مناسبی داشته باشد و سهمی از جوایز جهانی سفر را کسب کند.

میرشاهزاده، کارشناس گردشگری در پاسخ به این پرسش که چه می‌توان کرد تا این مشکل مرتفع شود و حداقل بتوانیم در دوره های بعدی در زمینه دریافت جوایز گردشگری موفقیتی کسب کنیم، گفت:

مهم‌ترین مسئله بسترسازی فرهنگی برای گردشگرپذیری است؛ در حال حاضر، متاسفانه ایران کشور گردشگرپذیری نیست. افزون بر این مسئله، ایران‌هراسی در کل دنیا رواج پیدا کرده است. به نظرم شرایطی که باعث می‌شود گردشگر ترجیحات مقصد خود را تعیین کند باید در مورد ایران مورد توجه قرار گیرد.

وی ضمن تاکید بر اهمیت بسترسازی فرهنگی به خبرنگار کجارو گفت:

به نظرم بسترسازی‌های فرهنگی و ایجاد شرایط ایمن گردشگری بسیار اهمیت دارد؛ نیاز اول گردشگر ورودی مسئله امنیت است و تا زمانی که ما نتوانیم اثبات کنیم این شرایط مهیا است، مسلما نباید منتظر ورود گردشگر باشیم.

میرشاهزاده با اشاره به موفقیت های رقبای ایران در حوزه گردشگری و کسب جوایز بین‌المللی به خبرنگار کجارو گفت:

کشورهای همسایه در تمام عرصه ها در حوزه گردشگری توانسته‌اند جایگاه خود را بین‌المللی کرده و برند ملی خود را ایجاد کنند. این کشورها توانسته‌اند از فرصت‌های نداشته خود بیشترین استفاده را ببرند. این در حالی است که ایران پتانسیل‌های بسیار زیادی دارد و می‌تواند تبدیل به مقصد گردشگری اول خاورمیانه شود. شرط تحقق این موضوع آن است که شرایط گردشگرپذیری مهیا شود و بسترهای لازم برای این موضوع ایجاد شده و در نظر گرفته شود.

نگاهی به جایگاه امروز ایران در بین رقبای منطقه‌ای در حوزه گردشگری گویای شرایط نابه‌سامان حوزه گردشگری کشور در سال‌های اخیر است.

با توجه به شرایط امروز اگر ایران قصد دارد به‌عنوان کشوری که مهد یکی از تمدن‌های شاخص باستانی است و ازجاذبه‌های طبیعی بسیاری بهره می‌برد  دستش از جوایز بین‌المللی سفر کوتاه نماند، باید در زمینه تصویر رسانه‌ای ایران در جهان و نیز ایجاد زیرساخت‌های لازم در حوزه کردشگری کار کند. طبیعی است که ادامه روند فعلی نمی‌تواند تحولی در حوزه گردشگری ایجاد کند و در صورت تداوم این روند در سال‌های آتی نیز فعالان حوزه سفر و گردشگری در ایران صرفا شاهد اختصاص یافتن جوایز جهانی سفر در حوزه گردشگری به کشورهای همسایه ایران خواهند بود.

نظر شما در خصوص جایگاه ایران در عرصه گردشگری بین‌المللی چیست؟ فکر می‌کنید به چه دلیل در این سال‌ها دست ایران از  دریافت جوایزه جهانی سفر کوتاه مانده است و عرصه رقابت را به رقبای منطقه‌ای واگذار کرده است؟