طرز تهیه ماش پلو؛ از غذاهای گیاهی ایرانی
ماش پلو از آن دست غذاهای ساده، سالم و گیاهی است که می‌توانید آن را در کنار گوشت و مرغ یا حتی نیمرو و خرما نوش جان کنید.
ماش پلو از غذاهای سالم و خوشمزه ایرانی است که نه‌تنها می‌توان آن را به‌صورت ساده تهیه کرد، بلکه همراه با مرغ، گوشت چرخکرده، گوشت قلقلی، ماهیچه، ماهی و مرغ نیز بسیار لذیذ می‌شود. با وجود خواص بسیار زیاد ماش پلو، توجه کمتری به آن شده؛ تاحدی که برخی افراد حتی اسم این غذا به گوششان نخورده است. پس شاید بهتر باشد که با این غذا آشنا شوید و بدون اینکه انرژی و وقت زیادی صرف آن کنید، یک غذای گیاهی مقوی را جایگزین غذاهای سرخ‌کردنی و فست فود کنید. برای آشنایی با طرز تهیه ماش پلو، با ادامه این مقاله همراه شوید.
هرآنچه باید درباره ماش پلو بدانید:
- طرز تهیه ماش پلو ساده
- طرز تهیه ماش پلو با گوشت چرخکرده
- طرز تهیه ماش پلو با مرغ
- طرز تهیه ماش پلو با ماهی
- طرز تهیه ماش پلو با هویج
- طرز تهیه دمپخت ماش
- خواص ماش
- طعم ماش پلو
ماش پلو ساده
مواد لازم برای ۴ نفر:
- یک پیمانه ماش
- ۳ پیمانه برنج
- ۲ عدد پیاز بزرگ
- ۵۰ گرم کره
- نمک و زردچوبه و فلفل به میزان لازم
طرز تهیه ماش پلو ساده
منبع عکس: اینستاگرام @roya.a369
۱. ماش را از شب قبل خیس کرده و چند بار آب آن را عوض کنید. سپس آن را با چهار پیمانه آب روی حرارت قرار دهید تا بپزد. یک پیمانه از آب ماش را کنار بگذارید.
۲. برنج را خوب بشویید و به‌مدت یک تا دو ساعت در آب و نمک خیس کنید. سپس برنج را همراه آب روی حرارت قرار دهید. زمانی برنج را آبکش کنید که با فشردن دانه برنج بین دو انگشت، مغز آن کمی خام باشد.
۳. پیازها را به‌صورت نگینی ریز خرد کرده و در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند. در ادامه به آن نمک و زردچوبه و فلفل بزنید. بعد ماش پخته را اضافه کنید و چند دقیقه تفت دهید.
۴. قابلمه‌ای را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن در آن بریزید. اگر دوست دارید، می‌توانید ته دیگ نان، سیب‌زمینی و… کف آن بگذارید. ابتدا مقداری برنج آبکشی و سپس مخلوط ماش را در قابلمه بریزید و این کار را لایه‌لایه تکرار کنید.
۵. حرارت زیر قابلمه را متوسط رو به زیاد بگذارید تا برنج بخار کند. سپس حرارت را کم کنید و یک پیمانه آب ماش و کره آب‌شده را روی برنج بدهید. دم‌کنی را روی قابلمه بگذارید و صبر کنید تا برنج دم بکشد.
نکته های تهیه ماش پلو
منبع عکس: سایت TurmericSaffron
- ماش پلو به شکل ساده‌اش بسیار خوشمزه است؛ با این حال، می‌توانید آن را همراه با نیمرو، کشمش، خرما، تن ماهی، مرغ یا گوشت پخته، گوشت چرخکرده یا قلقلی و... میل کنید.
- اگر ماش را در کمی روغن تفت دهید، نه‌تنها خوشمزه می‌شود، بلکه این کار مانع جدا شدن پوست آن خواهد شد.
- طرز تهیه ماش پلو با شوید به این ترتیب است که وقتی برنج و ماش را لایه‌لایه روی هم می‌ریزید، می‌توانید مقداری شوید خشک نیز بین برنج بدهید تا عطروطعم متفاوتی بگیرد.
- برای اینکه ماش پلوی سفیدرنگ داشته باشید، می‌توانید زردچوبه را حذف کنید.
- در صورت تمایل، کشمش و کمی زعفران دم‌کرده و گلاب به مخلوط ماش اضافه و در غذا استفاده کنید.
- نسبت ماش و برنج، یک پیمانه ماش به‌ازای سه پیمانه برنج است.
منبع عکس: سایت TurmericSaffron
- برخی ماش‌ها، به‌خصوص ماش‌های ریز سفت‌تر هستند که باید پس از پخت آن‌ها را در یک سینی فلزی بریزید و از روی صدای ماش، ماش‌های سفتی که نپخته‌اند و صدای سنگ می‌دهند، جدا کنید.
- برای از بین بردن نفخ ماش حتما آن را از شب قبل خیس کرده و در این مدت آب آن را چند بار عوض کنید.
ماش پلو با گوشت چرخکرده
منبع عکس: اینستاگرام@mahtabghasemitehrani1
مواد لازم برای ۲ نفر:
- نصف پیمانه ماش
- یک پیمانه برنج
- ۲۵۰ گرم گوشت چرخکرده
- ۲ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده
- ۲ قاشق غذاخوری پیازداغ
- نمک و فلفل به میزان لازم
- یک عدد پیاز
طرز تهیه ماش پلو با گوشت چرخکرده
۱. ماش را با آب، نمک و کمی زردچوبه بپزید و صبر کنید تا آب آن تبخیر شود؛ اما له نشود!
۲. برنج را با آب و کمی نمک بخیسانید و بعد آن را به روش آبکشی بپزید.
۳. پیاز نگینی خردشده را کمی تفت دهید تا نرم و طلایی شود. سپس گوشت چرخکرده را همراه با ادویه و فلفل به پیاز اضافه کنید و تفت دهید تا گوشت تغییر رنگ دهد.
۴. در این مرحله نصف لیوان آب روی آن بریزید تا بپزد و آب گوشت تبخیر شود. در نهایت به آن زعفران دم‌کرده بیفزایید.
۵. کمی روغن و آب در کف قابلمه موردنظرتان بریزید و سپس برنج آبکشی و مخلوط گوشت و ماش را روی آن بدهید. همین روند را لایه‌لایه تکرار کنید. در نهایت غذا را با پیازداغ سرو کنید.
نکته‌های تهیه ماش پلو با گوشت چرخکرده
منبع عکس: اینستاگرام @food_saran
- گوشت چرخکرده را می‌توانید به‌صورت قلقلی نیز درست کنید. به این ترتیب که گوشت چرخکرده، پیاز رنده‌شده بدون آب، نمک و فلفل سیاه و مقدار کمی دارچین را خوب با هم مخلوط کنید. سپس به‌شکل گوشت قلقلی درآورید و در روغن تفت دهید. اگر مخلوط گوشت و پیاز را برای نیم‌ساعت در یخچال بگذارید، راحت‌تر می‌توانید آن را قلقلی کنید.
ماش پلو با مرغ
مواد لازم برای ۳ نفر:
- ۲ پیمانه برنج
- یک پیمانه ماش پخته
- ۲ تا ۳ عدد سینه مرغ
- یک عدد پیاز متوسط
- نمک، فلفل و ادویه به میزان لازم
- ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه‌فرنگی
- یک تا ۲ قاشق‌غذاخوری زعفران دم‌کرده
- یک قاشق غذاخوری آب لیمو
طرز تهیه ماش پلو با مرغ
۱. پیاز نگینی را در روغن سرخ کنید و سپس تکه‌های سینه مرغ را به ابعاده گوشت خورشتی برش بزنید و همراه پیاز تفت دهید.
۲. وقتی رنگ مرغ تغییر کرد، نمک، فلفل و ادویه و رب را به آن اضافه کنید و کمی تفت دهید تا بوی خامی رب گرفته شود.
۳. بعد مقداری آب در آن بریزید و اجازه دهید تا مرغ بپزد. در پایان پخت، آب لیمو را به مرغ اضافه کنید.
۴. برنج را تمیز کنید و بشویید. سپس آن را به قابلمه‌ای منتقل کنید و روی آن در حدی آب بریزید که به‌اندازه یک بند انگشت آب روی برنج باشد.
۵. قابلمه را روی شعله قرار دهید و حرارت آن را زیاد کنید تا جوش بیاید. کمی نمک، زعفران دم‌کرده و یک قاشق روغن به آن اضافه کنید. وقتی آب برنج کم شد، ماش پخته شده را در آن بریزید و مخلوط کنید.
۶. زمانی که آب برنج کشیده شد، حرارت زیر آن را کم کنید و برای آن دم‌کنی بگذارید.
۷. برای سرو، ماش پلو را در دیس بکشید و آن را مرغ و پیازداغ تزیین کنید.
نکته های تهیه ماش پلو با مرغ
- اگر برنج را به‌صورت آبکشی تهیه می‌کنید، یک لایه برنج ته قابلمه بریزید و یک لایه ماش، مرغ و پیاز روی آن بدهید و در نهایت بگذارید دم بکشد.
- مرغ پخته را می‌توانید به‌صورت ریش‌شده استفاده کنید.
- در صورتی که زمان پخت مرغ، به آن کمی دارچین بزنید، خوش‌طعم‌تر خواهد شد.
- در تهیه این غذا می‌توانید رب گوجه‌فرنگی را حذف کنید.
ماش پلو با ماهی
مواد لازم برای ۴ نفر:
- ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم فیله ماهی بدون استخوان
- یک پیمانه ماش
- ۳ پیمانه برنج
- نصف پیمانه شیر (اختیاری)
- یک قاشق چای‌خوری پوست رنده‌شده لیموترش
- نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
- ۲ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده
- ۵۰ گرم کره
- پیازداغ برای تزیین
طرز تهیه ماش پلو با ماهی
۱. ماش را از شب قبل بخیسانید و سپس روی حرارت ملایم قرار دهید تا در مدت ۲۰ دقیقه نیم‌پز شود. در نهایت کمی نمک به آن بزنید و آبکش کنید.
۲. شیر، یک قاشق زعفران دم‌کرده، نمک و فلفل و رنده پوست لیموترش را با هم مخلوط کرده و فیله ماهی را به آن آغشته کنید و اجازه دهید که ماهی همراه با این مواد برای یک ساعت در یخچال بماند تا حسابی مزه‌دار شود.
۳. ماهی را در روغن داغ سرخ کنید.
۴. برنج را از سه تا چهار ساعت قبل همراه با آب و نمک خیس کنید و بعد آن را به روش آبکشی، بپزید. قبل از آبکش‌کردن برنج، ماش را در آن بریزید و خوب مخلوط کرده و بعد آبکش کنید.
۵. در این مرحله مقداری روغن در قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا داغ شود.
۶. مخلوط برنج و ماش را در قابلمه بریزید و حرارت را روی متوسط قرار دهید. وقتی بخار برنج بلند شد، زیر آن را کم کنید و دم‌کنی بگذارید.
۷. کره منجمد سرد را به تکه‌های کوچک برش بزنید و روی برنج قرار دهید تا کره به مرور زمان آب شود و به خورد همه برنج برود. در اینجا می‌توانید یک قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده را نیز روی برنج بدهید تا برنج خوش‌عطروبویی داشته باشید.
۸. در نهایت ماش پلو را در ظرف موردنظر بکشید و آن را با پیازداغ تزیین کرده و همراه ماهی سرخ‌شده سرو کنید.
ماش پلو با هویج
مواد لازم برای ۴ نفر:
- ۳ پیمانه برنج
- یک پیمانه ماش
- ۲ عدد هویج بزرگ
- ۲ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده
- ۲۰۰ گرم گوشت چرخکرده
- دو عدد پیاز بزرگ
- نمک، فلفل، زردچوبه و پودر آویشن به میزان لازم
طرز تهیه ماش پلو با هویج
۱. یک عدد پیاز خردشده را همراه با کمی روغن تفت دهید. سپس ماش را در آن بریزید و پس از تفتی مختصر، به آن زردچوبه بزنید و همراه با آب بپزید؛ در حدی که تقریبا نیم‌پز باشد و آب آن تبخیر شود.
۲. پیاز دیگر را نیز خرد کنید و همراه با گوشت، فلفل، زردچوبه و پودر آویشن تفت دهید تا رنگ گوشت تغییر کند.
۳. در ادامه هویج‌ها را خوب تمیز کنید و بشویید و رنده درشت کنید یا به‌صورت خلال نازک درآورید.
۴. هویج‌ها را به مایه گوشتی بیفزایید و قدری تفت دهید تا هویج‌ها نرم شوند. در نهایت به آن زعفران دم‌کرده اضافه کنید.
۵. در این مرحله می‌توانید ماش را با مایه گوشتی مخلوط کنید.
۶. برنجی را که از قبل خیس کرده‌اید، در آب جوش بریزید. وقتی برنج پخت، آن را آبکش کنید.
۷. سپس یک لایه برنج و مواد گوشتی در قابلمه بریزید و این کار را لایه‌لایه ادامه دهید. روی لایه آخر کمی زعفران بریزید و وقتی برنج بخار کرد، حرارت را کم کنید. در قابلمه را با پارچه یا دم‌کنی بپوشونید و اجازه دهید که برنج دم بکشد.
دمپخت ماش
منبع عکس: اینستاگرام @ashpazi.foroz
دمپخت ماش در شهرهای مختلف به روش‌های متفاوت و خاصی درست می‌شود، نظیر دمپخت ماش شیرازی، دمپخت ماش بوشهری و بختیاری که هر یک بسیار خوشمزه و لذیذ هستند. برخی افراد دمپخت ماش را با رب گوجه‌فرنگی یا گوجه‌فرنگی تهیه می‌کنند و دوست دارند که رنگ برنج کمی به قرمزی بزند. برخی دیگر نیز آن را با طعم هویج می‌پسندند.
مواد لازم برای ۳ نفر:
- ۲ پیمانه برنج
- یک پیمانه ماش
- یک عدد پیاز متوسط
- یک قاشق غذاخوری زردچوبه
- نمک به میزان لازم
طرز تهیه دمپخت ماش
منبع عکس: اینستاگرام @pandaa.chef
۱. ماش را به‌مدت هشت تا ۱۰ ساعت خیس کرده و بعد آن را آبکشی کنید.
۲. پیاز را به‌صورت نگینی خرد کرده و در کمی روغن تفت دهید تا سبک و نرم شود. سپس زردچوبه را به پیاز اضافه کنید و حدود ۳۰ ثانیه تفت دهید.
۳. در این مرحله نوبت به افزودن ماش به پیاز می‌رسد که می‌توانید دو تا سه دقیقه آن را روی حرارت هم بزنید تا طعم پیاز و زردچوبه به خورد آن برود و پوست ماش هنگام پخت جدا نشود.
۴. یک پیمانه آب ولرم روی مواد بریزید و اجازه دهیدکه ماش برای حدود ۱۵ دقیقه بپزد و آب آن کاملا تبخیر شود.
۵. برنج را چند ساعت با آب و نمک خیس کنید. سپس آن را همراه با چهار پیمانه آب و کمی نمک و روغن در قابلمه بریزید. ابتدا زیر شعله را زیاد کنید و وقتی آب برنج رو به اتمام بود، مخلوط ماش و پیاز را در آن بریزید و خوب مخلوط کنید. سپس زیر قابلمه را کم کنید و روی آن دم‌کنی بگذارید تا غذا دم بکشد.
نکته‌های تهیه دمپخت ماش
منبع عکس: اینستاگرام @abyanehgardenrestaurant
- دمپخت ساده ماش را می‌توانید با چند عدد خرمای بدون هسته تزیین و سرو کنید. برای این منظور هر خرما را به دو قسمت کنید و در کمی روغن تفت دهید تا براق و لذیذ شود.
- در صورت تمایل می‌توانید دمپخت ماش را با نیمرو، گوشت چرخکرده و سرخ‌شده با پیاز، تکه‌های سرخ‌شده مرغ و... سرو کنید.
- برای تهیه دمپخت ماش قرمزرنگ، مقدار زردچوبه را کمتر کرده و از رب یا گوجه‌فرنگی استفاده کنید. رب یا گوجه‌فرنگی را با پیاز و زردچوبه تفت دهید و درست مثل آنچه برای دمپخت ساده گفته شد، روند کار را ادامه دهید.
- برای اینکه عطروبوی دمپخت ماش دوچندان شود، از سبزیجات معطر خشک مثل شوید یا زیره استفاده کنید.
خواص ماش
ماش از جمله حبوبات بسیار غنی است که امروزه مردم آن را کمتر در رژیم غذایی خود قرار می‌دهند. از خواص فراوان ماش می‌توان به این مورد اشاره کرد که اگر آن را با پوست بپزید، برای درمان اسهال مفید است. ماش علاوه بر تامین ویتامین A و D بدن، در تقویت اعصاب و بینایی نقش زیادی دارد. سایر خواص ماش عبارت‌اند از:
- مناسب برای افراد دیابتی، دارای کلسترول بالا و پوکی استخوان
- کم‌کردن ریزش مو به‌خاطر داشتن فسفر، کلسیم و پتاسیم بالا
- ممانعت از یبوست، شستشوی کلیه‌ها و کاهش درجه اسیدی خون
- متعادل کردن فشار خون و قند خون، افزایش ترشح انسولین در بدن
- مفید برای افراد دچار کم‌خونی و زنان باردار
- کمک به لاغری و کاهش وزن به‌دلیل داشتن پروتئین و فیبر فراوان
- کاهش التهاب‌های صفرا، تسکین سرفه و تنظیم ضربان قلب
- افزایش توان سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها به‌خاطر وجود خاصیت ضدمیکروبی و ضدالتهابی
- کاهش استرس و موثر در درمان سرطان به‌واسطه خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی ماش
طعم ماش پلو
منبع عکس: اینستاگرام @2.lovelyplates
ماش پلو از غذاهای بسیار مقوی و مفیدی محسوب می‌شود که این روزها با وجود غذاهای فست‌فودی، حضور کم‌رنگ‌تری در سر سفره‌ها و میزهای غذا پیدا کرده است. در صورتی که این غذای ساده و راحت را می‌توانید با مواد اولیه در دسترس و بسیار کمی تهیه کنید و از خوردن یک وعده غذای گیاهی و سالم نهایت لذت را ببرید. در صورتی که بخواهید خواص برنج نیز حفظ شود، ماش پلو را به روش کته آماده کنید.
مقاله مرتبط:
این غذای بسیار خوشمزه را حتی می‌توانید با گوشت و مرغ و ماهی سرو کنید و آن را از یک غذای ساده به غذایی مجلسی و اشتهابرانگیز تبدیل کنید. بسته به سلیقه‌تان می‌توانید مایه گوشتی را لابه‌لای برنج بدهید یا با آن تزیینی خارق‌العاده برای روی برنج خلق کنید و هنر آشپزی خود را به رخ اعضای خانواده بکشید!
چنانچه دستی در آشپزی دارید و هوس طبخ یک ماش پلوی عالی کرده‌اید، فرصت را از دست ندهید و ضمن عکاسی از مراحل پخت‌وپزتان، با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، آن‌ها را با ما به اشتراک بگذارید.
علاوه بر این می‌توانید نظر و تجربه‌تان درباره ماش پلو را در پایین این مقاله از کجارو برای مخاطبان ما بگویید یا اگر در محل سکونت شما، ماش پلو را به شیوه دیگری و با مواد اولیه متفاوتی تهیه می‌کنند، با درج نظرتان می‌توانید فرصت آشنایی کجارویی‌ها با یک غذای محلی و سنتی را فراهم کنید.
دیدگاه