هوس یک غذای نذری متفاوت و خوشمزه کرده‌اید؟ می‌خواهید برای ناهار یا شام، یک غذای لذیذ و پرملات بپزید و نمی‌دانید چه چیزی درست کنید؟ نگران نباشید و به آشپزخانه بروید تا یکی از غذاهای وسوسه‌کننده و منحصربه‌فرد محلی ایران را درست کنید. کجارو امروز قصد دارد طرز تهیه یکی از لذیذترین غذاهای گرمسار به نام ته چین گوشت را در اختیار شما قرار دهد که در ماه محرم در هیئت‌های شهر گرمسار به‌عنوان غذای نذری بین عزداران حسینی پخش می‌شود.
ته چین، یکی از غذاهای اصیل و محبوب ایرانی است که در هر گوشه‌ای از ایران با طرز تهیه‌های مختلف تهیه می‌شود. ته چین کلاسیک با برنج، انواع گوشت (مرغ، گوشت گوسفندی یا گاو)، ماست، تخم مرغ و زعفران فراوان درست می‌شود و به خاطر ظاهر و فرم زیبایش، یک غذای رسمی و مناسب برای مهمانی‌های مجلسی به حساب می‌آید. این غذا در واقع از دو بخش تشکیل می‌شود: یک بخش ضخیم ته دیگ زعفرانی متشکل از گوشت یا مرغ و پلوی سفید که روی ته دیگ ریخته می‌شود و در هنگام سرو، زیر ته دیگ یا کنار آن قرار می‌گیرد.
ته چین گوشت گرمساری، یکی از قدیمی‌ترین غذاهای اعیانی مناطق مرکزی ایران است؛ غذایی چرب، پرکالری و البته گران که گرمساری‌ها به آن ته چین می‌گویند. این غذا معمولا در مهمانی‌های مهم، مجالس عروسی، ایام محرم و ماه رمضان در گرمسار سرو می‌شود. مواد تشکیل‌دهنده این نسخه از ته چین، برنج، گوشت بره، پیاز، کشمش، زعفران، گرد لیمو، فلفل، نمک و روغن هستند.
ته چین را می‌توانید به‌عنوان پیش‌غذا یا غذای اصلی برای مهمان‌هایتان سرو کنید. ته چین هم در فر و هم روی شعله گاز پخته می‌شود و برای به دست آوردن یک ته دیگ ضخیم، باید آن را در حرارت ملایم و مدت زمان زیاد طبخ کنید.
ته چین گرمساری از جمله محبوب‌ترین غذاهای استان سمنان و البته از مشهورترین نذری‌های ماه محرم به‌خصوص در شهر گرمسار است. در ایام محرم و صفر، گرمساری‌ها برای نذری ته چین گوشت می‌پزند و شما می‌توانید یکی از لذیذترین ته چین‌های گوشت را در این روزها در شهر گرمسار پیدا کنید. جالب است بدانید که در ایام محرم برای طبخ ته چین گوشت گرمساری، گوسفند را به‌صورت درسته در پارچه توری می‌پیچند و لای برنج در دیگ می‌گذارند تا مغزپخت شود.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- مواد لازم
- طرز تهیه
- نکات مهم برای طبخ ته چین گوشت گرمساری
- فواید ته چین گوشت گرمساری
- سفر به گرمسار با طعم ته چین گوشت
مواد لازم
برای ۱۲ نفر
- ۱۰ پیمانه برنج
- یک کیلوگرم گوشت تازه گوسفندی (سردست، دنده یا ماهیچه)
- ۲ عدد پیاز بزرگ پوست کنده و نگینی خردشده
- فلفل سیاه و قرمز، پودر پیاز و پودر پاپریکا به مقدار لازم
- زعفران دم‌کرده غلیظ به مقدار لازم
- نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه
- یک قاشق چای‌خوری دارچین برای تفت کشمش
- نمک به مقدار لازم
- ۲ لیوان فرانسوی کشمش
- خلال پسته و بادام برای تزئین به میزان لازم
مواد لازم برای ادویه مخصوص ته چین گرمساری
- یک قاشق مرباخوری پودر گوجه خشک
- یک قاشق مرباخوری گرده غوره
- یک قاشق مرباخوری گرده لیمو
- یک قاشق مرباخوری فلفل
- یک قاشق مرباخوری پودر زیره
- یک قاشق چای‌خوری دارچین
طرز تهیه
۱. آماده‌سازی گوشت: گوشت را به‌صورت ورقه‌های نازک برش بزنید و تقسیم کنید. سپس آن را برای مزه‌دار کردن در ادویه پلویی مخصوص ته چین، کمی فلفل سیاه و قرمز، پودر پیاز و پودر پاپریکا و ۲ عدد پیاز خرد شده بزرگ بخوابانید. با دستانتان گوشت را در این مواد بچرخانید تا تمام قسمت‌های آن به ادویه آغشته شوند. گوشت را برای یک شب تا صبح در یخچال قرار دهید تا کاملا مزه‌دار شود.
۲. برنج و کشمش را به‌صورت جداگانه خیس کنید.
۳. در یک قابلمه مناسب آب بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا آب به جوش بیاید. سپس برنج را در آن بریزید. برنج را کمی دون بردارید و آبکش کنید.
۴. کف قابلمه مقداری روغن بریزید تا داغ شود. سپس کف قابلمه نان بچینید و نصف برنج آبکش شده را روی نان‌ها بریزید. گوشت مزه‌دارشده را به‌همراه مواد داخل آن، روی برنج بریزید. زعفران دم‌کرده غلیظ، ادویه پلویی و نمک را به گوشت‌ها اضافه کنید.
۵. یک لایه دیگر برنج را روی گوشت‌ها بریزید. اجازه دهید تا ته چین روی شعله متوسط گاز حسابی بخار کند. سپس شعله گاز را کم کنید تا ته چین دم بکشد و گوشت‌ها مغزپخت و نرم شوند. برای دم کشیدن بهتر ته چین گرمساری، بهتر است نصف فنجان آب جوش روی برنج بریزید. زمان دم کشیدن ته چین گرمساری، ۳ تا ۴ ساعت است.
۶. در همین حین، کشمش‌ها را با کمی روغن حیوانی یا کره در یک ماهیتابه تفت دهید. سپس یک قاشق چای‌خوری دارچین و نصف قاشق چای‌خوری زردچوبه را به آن‌ها اضافه کنید.
۷. کشمش‌های سرخ شده را در یک ساعت پایانی پخت ته چین، روی برنج بریزید.
۸. ته چین را در دیس برگردانید و با خلال پسته و بادام تفت داده شده تزئین کنید.
نکات مهم برای طبخ ته چین گوشت گرمساری
- کشمش باید حدود یک ساعت خیس بخورد.
- مدت زمان خیس خوردن برنج به نوع برنج شما و تجربه قبلی که از طبخ برنج مورد نظرتان دارید، بستگی دارد.
- شما می‌توانید یک عدد پیاز متوسط را در ابتدا سرخ و کاراملی کنید و سپس کشمش‌ها را در آن بریزید و سرخ کنید. در ادامه در یک ساعت پایانی پخت، مخلوط پیاز و کشمش را به ته چین بیفزایید.
- گوشت این نسخه از ته چین حتما باید خام باشد و لای پلو بخار پز و مغز پخت شود.
- شما می‌توانید از آلوی خیس خورده هم برای مزه‌دار کردن گوشت استفاده کنید.
- برخی افراد با گوشت گاو این غذا را درست می‌کنند، اما گوشت گاو پس از پخت، تیره‌رنگ می‌شود.
- شما می‌توانید به‌جای گوشت قرمز از مرغ هم برای طبخ ته چین گرمساری استفاده کنید، البته بهتر است گوشت مرغ را قبل از گذاشتن لای پلو در کره یا روغن تفت دهید.
- برخی افراد از سیر و دنبه هم در طبخ ته چین گرمساری استفاده می‌کنند. به این ترتیب که سیر و دنبه را روی گوشت در لای برنج می‌ریزند تا همراه با گوشت بپزند.
- در شهرهای نزدیک گرمسار مانند شاهرود، ته چین را به سبک دیگری درست می‌کنند. برای مثال در ته چین شاهرودی دور قابلمه ته چین، اسفناج و بادمجان مزه‌دارشده با گرد غوره و ته دیگ سیب‌زمینی یا کدو حلوایی و گاهی لبو می‌چینند تا با برنج دم بکشند.
- بهتر است ته چین را در قابلمه به‌شکل مخروط دربیاورید، زیرا زمان پخت طولانی است و اطراف پلو خشک می‌شود.
- بهتر است از شعله پخش‌کن برای دم کردن ته چین استفاده کنید.
- برای ته دیگ، می‌توانید از سیب‌زمینی استفاده کنید، اما باید بدانید که نوع سنتی ته چین گرمساری، ته دیگ سیب‌زمینی ندارد.
- اگر گوجه خشک دارید چند عدد روی برنج بگذارید تا همراه با آن دم بکشد.
فواید ته چین گوشت گرمساری
ته چین گوشت گرمساری منبع غنی کربوهیدرات، پروتئین، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، آهن، فیبر، اسید فولیک، سلنیوم، فولات، پلی فنول، زاگزانتین، لوتئین، امگا ۳، اسید آمینه تریپتوفان، ویتامین‌های A ،C ،K. و غیره است. از خواص این غذای بسیار مقوی و لذیذ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش گلبول‌های قرمز خون و مناسب برای افراد کم خون، زنان باردار و جنین
- جوانسازی، طراوت و شادابی پوست و مو، رفع چین و چروک پوست و رشد مو‌ها
- تقویت استخوان‌ها، دندان‌ها و مفاصل، جلوگیری از پوکی استخوان و آرتروز
- تقویت سیستم قلبی و عروقی و تقویت بینایی
- جلوگیری از تباهی لکه زرد (ماکولا)
- تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با انواع بیماری‌ها به‌خصوص سرطان‌ها
- تقویت عمومی بدن، افزایش سطح انرژی و عضلانی شدن بدن، مناسب برای ارگران ساختمانی و ورزشکاران به‌خصوص بدنسازان
- بهبود عملکرد سیستم عصبی، تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر
- تولید سروتونین در خون و دستگاه گوارش، افزایش شادی و نشاط و جلوگیری از اضطراب، استرس و افسردگی
البته افرادی که غلظت خون و اسید اوریک بالا دارند، نباید در مصرف این غذا زیاده‌روی کنند.
سفر به گرمسار با طعم ته چین گوشت
مقاله مرتبط:
گرمساری‌ها معمولا در روزهای عزاداری ماه محرم، درب خانه‌هایشان را باز می‌گذارند تا هرکسی که می‌خواهد در مراسم عزاداری شرکت کند بتواند بدون دعوت وارد خانه شود و نذری بگیرد.
مهم‌ترین ویژگی ته چین گوشت گرمساری این است که گوشت به‌صورت خام در برنج پخته می‌شود و به همین دلیل، لایه زیرین غذا در دیگ برنج، تمام عصاره گوشت را به خودش می‌کشد و تبدیل به لذیذترین قسمت غذا می‌شود. عطر و بوی ته چین گوشت نذری در گرمسار به‌قدری وسوسه‌کننده است که شما را بی‌اختیار به‌سمت خود خواهد کشاند.
گرمساری‌ها برای طبخ ته چین نذری از بهترین مواد غذایی از جمله برنج ایرانی و ادویه‌جات تازه بعلاوه گوسفند درسته استفاده می‌کنند که طعم و مزه‌ای منحصربه فرد و بی‌نهایت لذیذ به این غذا می‌بخشند، پس اگر در این روزهای عزیز به شهر تاریخی گرمسار سفر کردید، حتما ته چین گوشت را امتحان کنید و یک خاطره فراموش‌نشدنی برای خود بسازید.
آیا موفق به طبخ ته چین گوشت گرمساری از مجموعه دستور پخت غذاهای ایرانی شده‌اید؟ اگر این طرز تهیه را دوست داشتید، حتما زیر همین مطلب، تجربه خود را برای ما و دیگر مخاطبان کجارو بنویسید. فراموش نکنید که از غذای لذیذ و زیبای خود عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، عکس‌های آن را با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه