طرز تهیه چای نعنای مغربی؛ چای خوش عطر و لذیذ مراکشی

دلتان یک چای متفاوت و تلخ می‌خواهد؟ دوست دارید یک نوشیدنی جدید و بی‌نظیر را امتحان کنید و از چای‌های معمولی خسته شده‌اید؟ با کجارو همراه شوید و بهترین نوشیدنی‌های ایران و جهان را در مجموعه شربت‌ها و نوشیدنی‌ها درست کنید. امروز قصد داریم طرز تهیه چای نعنای مغربی را به شما آموزش دهیم که با نام چای نعنای مراکشی نیز شناخته می‌شود.

چای نعنای مغربی، یک نوع چای سبز است که با برگ‌های گیاه نعنای دشتی و شکر آماده می‌شود. این نوع چای لذیذ در گذشته در منطقه بزرگ‌تر مغرب، متشکل از کشورهای شمال غربی آفریقا، یعنی مراکش، تونس، لیبی، الجزایر و جمهوری اسلامی موریتانی خورده می‌شد و در حال حاضر، محبوبیت آن در سراسر شمال آفریقا، بخشی از «ساحل» صحرا (میان صحرای بزرگ آفریقا و ساوانای سودان)، فرانسه و دنیای عرب گسترش پیدا کرده است.

چای نعنای مغربی به احتمال زیاد متعلق به کشور مراکش است و در زبان اسپانیایی به آن «چای موری» (té moruno) می‌گویند. چای نعنا فقط یک نوشیدنی در مراکش نیست، بلکه نشانه‌ای از مهمان‌نوازی، دوستی و سنت مراکشی‌ها به شمار می‌آید. جالب است بدانید که این نوشیدنی در مراکش بسیار پرطرفدار است و برای هر وعده غذا و در هر مجلسی سرو می‌شود. 

درست کردن چای در غرب، بسیار ساده است؛ اما این فرآیند در کشور مراکش، پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد. چای مراکشی را می‌توان همراه با غذا، آجیل، میوه خشک و انواع شیرینی یا تنها نوش جان کرد.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• خاستگاه چای نعنای مغربی
• فرهنگ نوشیدن چای نعنای مغربی
• سرویس چای مراکشی
• مواد لازم
• طرز تهیه
• نکات مهم برای تهیه چای نعنای مغربی
• ویدیو
• فواید چای نعنای مغربی
• سفر به مراکش با طعم چای نعنای مغربی

خاستگاه چای نعنای مغربی

چای سبز چینی در قرن‌های هجدهم و نوزدهم، توسط بریتانیا از طریق کشورهای مراکش و الجزایر به شمال آفریقا معرفی شد. «جیمز ریچاردسون» (James Richardson)، توضیحی از یک مراسم نوشیدن چای مراکشی را در دهه ۱۸۴۰ در خاطرات خود ثبت کرده و گفته است که در طول سفرهایش، چای به‌طور گسترده‌ای در تمام طول روز نوشیده میشده است.

کمپانی بریتانیایی هند شرقی در حین جنگ‌های کریمه در دهه ۱۸۵۰، چای نعنایی را که قبلا برای کشورهای حوزه بالتیک می‌فرستاد، به مراکش صادر کرد و همین مسئله منجر به دسترسی بیشتر به چای در مراکش شد. در اوایل قرن بیستم، چای نعنا در مراکش کاملا جا افتاده بود و بسیاری از افراد آن را می‌نوشیدند. البته برخی از روایت‌های تاریخی، قدمت چای نعنا در مراکش را مربوط به قرن دوازدهم می‌دانند.

فرهنگ نوشیدن چای نعنای مغربی

چای نعنای مغربی به‌صورت سنتی سه بار سرو می‌شود. در واقع، مدت زمانی که برای صاف کردن صرف می‌شود، به هر لیوان چای، یک طعم منحصربه‌فرد اعطا می‌کند. جالب است بدانید که ضرب‌المثل مشهور مغربی درباره این چای وجود دارد که می‌گوید:

اولین لیوان، به‌اندازه زندگی ملایم است،

دومین لیوان، به‌اندازه عشق قوی است،

و سومین لیوان به‌اندازه مرگ تلخ است.

چای نعنا، مرکز زندگی اجتماعی در مغرب است. نحوه سرو آن نیز از تشریفات خاصی برخوردار است، به‌خصوص اگر قرار باشد آن را برای یک مهمان سرو کنند. چای نعنای مغربی به‌صورت سنتی توسط بزرگ‌ترین فرد مذکر در خانواده درست شده و به‌عنوان نشانه‌ای از مهمان‌نوازی به مهمانان تعارف می‌شود. در مغرب، معمولا حداقل سه لیوان چای نعنا سرو می‌کنند.

چای در سراسر روز به‌عنوان یک فعالیت اجتماعی خورده می‌شود. «نانا» (Nana)، نعنای شاهی بومی این منطقه، عطر و بویی ملایم، شفاف و تند دارد و به‌صورت سنتی برای تهیه چای نعنای مغربی استفاده می‌شود. دیگر گونه‌ها و انواع ترکیبی نعنای شاهی مانند «یربا بوئنا» (yerba buena) را نیز می‌توان به‌عنوان جایگزین نعنای نانا برای تهیه چای نعنای مغربی استفاده کرد.

در حالی که سنت مهمان‌نوازی در مراکش به احتمال زیاد، ریشه در سنت‌های اسلامی دارد، باید بدانید که مراکشی‌ها، استاندارد مهمان‌نوازی را به سطح غیر قابل باوری ارتقا داده‌اند. به همین دلیل، آن‌ها آشنایان جدید و مهمان‌های ناخوانده را نیز به خوردن لیوان‌های پشت سر هم چای و خوردن غذا دعوت می‌کنند و اگر می‌خواهید به میزبان خود بی احترامی نکنید، باید تعارف آن‌ها را بپذیرید.

در مراکش، گاهی اوقات چای نعنا را با گیاه‌های معطر، گل یا گلاب مخلوط می‌کنند تا عطر بهتری به خود بگیرد. در فصل سرما، آن‌ها گیاه‌های با طبع گرم از جمله پونه و افسنطین (wormwood) را به چای نعنای مغربی اضافه می‌کنند.

سرویس چای مراکشی

سرویس چای در مراکش، معمولا شامل یک سینی، لیوان‌های چای و یک قوری پر نقش و نگار به نام «براد» (berrad) می‌شود. بیشتر خانواده‌های مراکشی حداقل یک دست سرویس چای مجلسی برای موقعیت‌ها و مهمان‌های ویژه دارند. یک سرویس معمولی چای نیز برای سرو چای در روز برای اعضای خانواده و دوستان نزدیک وجود دارد.

سرویسی که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، یک سرویس متوسط است که نه آن‌قدر مجلل و نه خیلی معمولی است. بیشتر قوری‌های مراکشی را می‌توان به‌صورت مستقیم روی آتش قرار داد که اساسی‌ترین مرحله در فرآیند درست کردن چای سنتی مراکشی است.

مواد لازم

برای ۶ نفر

• ۱ قاشق غذاخوری چای سبز چینی
• نیم لیتر آب جوش
• ۳ تا ۴ قاشق شکر
• ۱ دسته بزرگ نعنای تازه شسته شده (حدود ۱۰ برگ نعنا برای تهیه چای و ۶ برگ برای تزئین)

طرز تهیه

۱. مقدار ۱ لیتر آب یا بیشتر را با استفاده از یک کتری به جوش بیاورید.

۲. مقداری از آب جوش یا حدود یک چهارم لیوان را در قوری خود بریزید تا آن را بشویید. سپس آب را دور بریزید.

۳. چای سبز را داخل قوری بریزید، سپس چند قاشق غذاخوری آب جوش روی آن‌ها بریزید و اجازه دهید تا چای کمی خیس بخورد. قوری را بچرخانید که چای کاملا خیس شود و آب را دور بریزید.

۴. برگ‌های نعنا و شکر را به قوری اضافه کنید و حدود نیم لیتر (۲٫۵ لیوان) آب جوش در آن بریزید. قوری را به‌مدت ۵ دقیقه یا کمی بیشتر کنار بگذارید.

۵. قوری را به‌آرامی تکان دهید تا شکر حل شود و با استفاده از یک صافی در فنجان‌های سرو بریزید و با یک برگ نعنا تزئین کنید.

نکات مهم برای تهیه چای نعنای مغربی

• اگر دمای اتاق شما سرد است، می‌توانید قوری خود را روی حرارت کم قرار دهید تا چای، کمی بیشتر گرم بماند. آن را تا جایی گرم کنید که حباب‌های جوش را روی آن ببینید و سپس آن را از روی حرارت بردارید. توجه داشته باشید که اگر چای به جوش کامل بیفتد، کف می‌کند و از قوری بیرون می‌ریزد.
• برخی مراکشی‌ها ترجیح می‌دهند برگ‌های نعنا را پس از صاف کردن چای در مرحله پایانی به چای نعنای مغربی اضافه کنند.
• شما می‌توانید به‌جای هم زدن، شکر را با ریختن چای در یک لیوان و برگرداندن آن به قوری و تکرار این کار در چای حل کنید.
• مراکشی‌ها دوست دارند قوری چای نعنا را بالاتر از لیوان‌ها بگیرند و چای بریزند تا روی چای، کف ایجاد شود.
• یک برگ نعنا در انتها به هر لیوان اضافه می‌شود تا علاوه بر تزئین، طعم و عطر نعنا بیشتر حس شود.
• مراکشی‌ها دوست دارند چای نعنا را شیرین کنند؛ اما اگر شما مشکل دیابت یا منع مصرف قند دارید، می‌توانید به دلخواه، اندازه شکر را تغییر دهید. در حال حاضر در مراکش نیز دو قوری چای نعنای مغربی در یک سینی سرو می‌شود که یکی از آن‌ها به‌صورت سنتی شیرین است و دومی نیمه شیرین یا بدون شکر است تا مهمان‌ها بتوانند طبق مزاج خود، چای انتخاب کنند.
• شما می‌توانید به‌جای شکر از عسل استفاده کنید.
• اگر به نعنای تازه دسترسی ندارید، می‌توانید از ۱ قاشق غذاخوری نعنای خشک استفاده کنید.

ویدیو

فواید چای نعنای مغربی

نعنا

نعنا گیاهی باطبع گرم و خشک است که خواص دارویی فراوانی دارد. برگ‌های نعنا دارای بیشترین مقدار آنتی‌اکسیدان در یک گیاه هستند. روغن نعنا نیز شامل اسیدهای فنولیک, فیتوسترون, ساپونین‌ها, تریترپین‌ها, فلانوئیدها، کاروتنوئید, آنتوسیانین‌ها و غیره است. فسفر، آهن و کلسیم و البته ویتامین‌های C و A از دیگر مواد معدنی و مغذی در نعنا هستند.

• نعنا خاصیت پاک کنندگی و سم زدایی دارد و به همین دلیل از التهاب در معده جلوگیری کرده, کام را پاک کرده و فرآیند هضم را تقویت می‌کند.
• آرامش‌بخش و مفید برای درمان آسم
• مفید برای برای رفع گرفتگی گلو، بینی، برونشیت و ریه‌ها
• کمک به کاهش وزن
• جلوگیری از آلرژی فصلی
• تقویت کبد
• خوشبوکننده دستگاه تنفس 
• حفظ حافظه بلندمدت و افزایش هوشیاری مشخص
• پیش گیری و درمان عفونت های پوستی
• جلوگیری از افسردگی
• جلوگیری از سرطان
• کمک به گرفتگی‌های ماهیچه‌ای
• بهبود بخشیدن تنفس سخت
• مبارزه با اثرات سرماخوردگی
• تسکین درد و مجاری گوارشی
• کاهش نفخ و گاز معده

چای سبز

• میزان آنتی‌اکسیدان‌های موجود در چای سبز صد برابر تاثیرگذارتر از ویتامین سی و ۲۵ برابر تاثیرگذارتر از ویتامین ای هستند و به همین دلیل این نوع چای برای جلوگیری از سرطان بسیار مفید است.
• حفظ سلامتی و شادابی سلول‌های بدن به‌خصوص پوست
• کاهش وزن
• کاهش کلسترول
• خوشبوکننده دهان
• مکملی برای سلامت دهان و دندان
• تقویت استخوان‌ها و مفاصل، جلوگیری از پوکی استخوان
• تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر
• از بین بردن رادیکال‌های آزاد ایجاد شده توسط چربی‌های موجود در کبد و مراقبت از کبد
• کاهش قند خون
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• تسریع بهبود زخم‌ها
• آرامش‌بخش و از بین بردن تنش، استرس و اضطراب

سفر به مراکش با طعم چای نعنای مغربی

امکان ندارد که در یک فروشگاه شهر مراکش قدم بگذارید و بوی دلپذیر نعنای تازه به مشامتان نخورد یا یک لیوان چای نعنای داغ و شیرین به شما تعارف نشود. پس فراموش نکنید که در سفر به مراکش، خود را به یک کافه دنج و خودمانی دعوت کنید و یک قوری چای نعنای مغربی سفارش دهید.

برای ریختن چای، قوری را بالاتر از لیوان نگه دارید، زیرا مراکشی‌ها اعتقاد دارند که سرو چای به این شکل، طعم آن را بهتر می‌کند. در واقع آن‌ها همیشه در حین ریختن چای نعنا، این کار را با خودنمایی انجام می‌دهند.

جالب است بدانید که قوری‌های مراکشی دارای اندازه‌های مختلفی هستند؛ اما یک قوری کوچک، حدود نیم لیتر آب یا ۶ لیوان کوچک چای را در خود جای می‌دهد، در حالی که یک قوری بزرگ‌تر، برای یک لیتر یا ۱۲ لیوان کوچک چای مناسب است.

اگر موفق به تهیه چای نعنای مغربی از مجموعه شربت‌ها و نوشیدنی‌ها شدید، حتما در بخش نظرات همین مقاله، تجربه خود را برای ما و دیگران بنویسید یا از چای خوش‌طعم و زیبای خود عکس بگیرید و با تگ‌کردن کجارو در اینستاگرام (mykojaro@)، عکس‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید.