سفرنامه کاربران: سفر به شیراز
متن زیر سفرنامه ارسالی سارا بنائی، یکی از کاربران از سفری چندروزه به شیراز است که برای کجارو ارسال شده است. شما نیز میتوانید سفرنامههای خود را برای ما ارسال کنید.
شهر شیراز یکی از مقاصد همیشگی گردشگران داخلی و خارجی است. شهری که حتی هوایش پر است از نقش و نگار و رنگ، انگاری که دست آدم را میگیرد و میبرد به اعماق تاریخ. از آن بوی بهار نارنجش که نگویم، مثال بارز «هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون بر میآید مفرح ذات». از آنجایی که شهر شیراز معرف چندین برهه از تاریخ است، این سفرنامه را در سه بخش برای شما تهیه کردهام. امید است که این نوشته ادای دینی باشد به تمامی حس و حال خوبی که از این شهر نصیبم شد.
بخش اول: طلوع خورشید بر فراز پاسارگاد
مقالههای مرتبط:
این دومین سفر من به شیراز محسوب میشد. از مدتها قبل با دوستانم برنامهریزی کرده بودیم که هر طور شده اردیبهشت امسال را در شیراز بگذرانیم. از آنجایی که میخواستیم از هزینههای سفر کم کنیم، تصمیم گرفتیم با تور شیراز به این سفر برویم. بعد از در کردن فاصله زمانی ۱۳ ساعته از تهران تا شیراز، حدود ساعت ۶ صبح که چشم باز کردم، اولین تصویری که جلوی چشمانم آمد آرامگاه کوروش کبیر بود. هیچ حسی قشنگتر از این نبود که اولین تلالوهای خورشید را بر فراز این آرامگاه ببینم. پاسارگاد مجموعهای از سازههای باستانی برجای مانده از دوران هخامنشی است که دربرگیرنده ساختمانهایی چون آرامگاه کورش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهی مقدس و تنگه بلاغی است.
وقتی از خیابان منتهی به مجموعه عبور میکنید، اولین سازه آرامگاه کورورش است که افسانههای بسیاری درباره آن وجود دارد. بعد از حمله اعراب به ایران، ایشان فکر میکردند که این آرامگاه مربوط به سلیمان نبی است؛ اما بررسیهای تاریخی قدمت این سازه را به دوران هخامنشیان نسبت داده و سنگهای مرمر سفید و سیاه که در ساخت این بنا استفاده شدهاند، به اطراف مرودشت تعلق دارند. سازه از هفت طبقه ساخته شده؛ چراکه عدد هفت همیشه برای ایرانیان باستان مقدس بوده است.
سوار بر ماشینهای برقی که بشوید و به بالای تپه بروید، مجموعه پادشاهی کورش نمایان میشود که در مرکز پاسارگاد قرار گرفته و متشکل از چند کاخ است. این بنا اولین معماری معروف به چهارباغ ایرانی است. تالار عمومی (معروف به کاخ بار عام) که احتمالا محل زندگی کورش بوده، به دور از هرگونه تشریفات و در مرکز این مجموعه قرار دارد. این کاخ از ستونهایی تشکیل شده که پایه آنها از مرمر سیاه و بدنه آنها از مرمر سفید است. کوشکهایی که در دو طرف این تالار وجود دارند، احتمالا راههای ورودی به کاخ بوده که یکی از آنها بهتر حفظ شده و سنگنگارهای از دو جفت پا دارد. برخی مورخان این سنگنگاره را متعلق به کورش و همسرش دانستهاند که در درب ورودی قرار گرفته است.
سنگنگاره انسان بالدار، مردی را نشان میدهد با ریش انبوه و کوتاه، ردای بلند و تاجی بر سر، که دو بال بلند را وی را در برگرفته است. برخی از مورخان این سنگنگاره را به ذوالقرنین که در قرآن همان کورش کبیر است، نسبت دادهاند. هرچه که هست، این سنگنگاره اشاره به هنر مردم ایلام، مصریها و هنر آشوریها دارد که نشاندهنده میزان اهمیتی است که در آن زمان برای هنر قائل میشدهاند.
در نزدیکی کاخ سنگنوشتهای وجود دارد که با خط میخی نوشته شده و اشاره به فرمانروایی کورش کبیر میکند.
کتیبه فرمانروایی کورش
چند متر دورتر، کاخ بارخاص قرار دارد که محل پذیرایی کورش از فرستادگان سرزمینهای دور بوده است. متاسفانه اکثر ستونهای این کاخ از بین رفته و فقط تعدادی سنگنگاره مربوط به افسانههای ایلامی و مصری بهصورت ناواضح بر جای مانده است.
بعد از اتمام بازدید از این مجموعه میتوانید از مغازههای اطراف، نمادهای مختلفی از بناهای تاریخی این مجموعه خریداری کرده یا اینکه اسم خودتان را با خط میخی روی دستبند چرمی بنویسید. پیشنهاد من به شما این است که حتما شربت بیدمشک نسترن آنجا را امتحان کنید.
از اینجا یک ساعتی مسیر را که در کنید به تخت جمشید میرسید. اگر وظیفه راهنمایی یک توریست را به من بسپارند ساعتها در تخت جمشید وقت میگذرانیم. به اعتقاد من هیچ مکانی در ایران وجود ندارد که به مانند تخت جمشید، حس غرور و اصالت را در آدمی زنده کند. برای بازدید از این مجموعه، بهتر است صبح زود را انتخاب کنید؛ چون هرچه به ظهر نزدیکتر میشود، بهدلیل تابش مستقیم آفتاب ممکن است کلافه شوید و بازدید از همه کاخها را از دست بدهید.
تخت جمشید یا پرسپولیس یا شهر پارسه، کاخ بهارهی سلسله هخامنشیان بوده که به دست داریوش، دومین پادشاه بزرگ این سلسله، ساخته شده و برای برگزاری جشنهای نوروزی از آنجا استفاده میشده است. در ساخت این مجموعه از معماران بسیار ماهری استفاده شده است. بههیچوجه از سیستم بردهداری تبعیت نشده و تمامی کارگران حقوقی از قبل تعیین شده داشتهاند که خبر از انصاف و ارزشگذاری نیاکان ما نسبت به مردمشان میدهد.
سنگنگاره گل نیلوفر مرداب، از تقدس این گل در بین مردم آن زمان خبر میدهد که متعدد تکرار شده است. سنگتراشی بینظیر آن دوره غیرقابلباور است. هیچ حسی قابل قیاس با غروری که روی پلکان ورودی مجموعه به شما دست میدهد، نیست. روزگاری نیاکان ما روی این پلکان قدم گذاشتهاند. مجموعه تخت جمشید در ارتفاع بالاتری نسبت به سطح زمین ساخته شده و اولین سازهای که نظر شما را جلب میکند دروازه ملل است. مکانی که فرستادگان از سراسر دنیا باید برای پیشکش کردن هدایایشان از آنجا عبور کرده و وارد کاخ میشدند. در این مجموعه شما از کاخهای آپادانا، تچر، هدیش،کاخ صد ستون، ملکه و... دیدن میکنید که هرکدام در دوران پادشاهی داریوش، خشایارشا و اردشیر اول بنا شدهاند. بهتازگی شما میتوانید دوربینهای سهبعدی که در ابتدای مجموعه اجاره داده میشوند را تهیه کرده و در هر جایی که علامت سیگنال آن وجود دارد تصویر سهبعدی از سالنها و کاخهای متفاوت را مشاهده کنید که خب حس و حال عجیبی را به شما القا میکند. کاخ ملکه بازسازی شده و موزهای در آن برقرار است که آثار کشف شده توسط باستانشناسان در آنجا گرداوری شده و بازدید از آن خالی از لطف نیست. برای پایان بخشیدن به این بخش بهتر است کمی از نقوش برجسته این مجموعه برایتان بگویم:
نقش گاو: نقشبرجسته شیری را که به خوردن گاو مشغول است، دارای ارزش فصلی و شیر را نماد تابستان گرم و گاو را نماد بارش زمستانی دانستهاند.
نقش شاهین: نشانهای از پیروزی و نمادی از اهورامزدا است.
نقش سرو و لوتوس: که نماد بهار و خوشی جاودان هستند و اشاره به بهار و زندگی دوباره دارند.
سومین بازدید در روز اول، از نقش رستم بود. مجموعه نقش رستم شامل آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی، کعبه زرتشت و چندین سنگنگاره متعلق به دوران ساسانیان است که بیشتر آنها به دستور بهرام دوم ساخته شدهاند.
آرامگاه هخامنشیان اولین بار به دستور داریوش بزرگ ساخته و پس از آن تا چهار نسل در آنجا آرامگاه داشتهاند. سبک معماری این آرامگاهها بسیار خاص است؛ به این صورت که در ارتفاع بسیار زیاد ساخته شده و همگی دارای نقش فروهر، آتشدان و تصویر خود پادشاهان هستند. کتیبههایی نیز در کنار این آرامگاهها وجود دارد که بهعنوان نوعی وصیتنامه در نظر گرفته شدهاند.
کاربرد کعبه زرتشت هنوز از نظر باستانشناسان در هالهای از ابهام قرار دارد. برخی آن را آرامگاه دانسته در حالی که برخی دیگر آن را عبادتگاه مینامند. برخی مستندات نیز اشاره بهنوعی گنجخانه و محل نگهداری اسناد اوستا دارد.
برای از دست ندادن وقت بهتر است غذا را در یکی از رستورانهای نزدیک تخت جمشید میل کنید. ما در این سفر در هتل وکیل اقامت داشتیم که بسیار تمیز، بهصرفه و از نظر موقعیت مکانی به مجموعه وکیل نزدیک بود.
یکی از پیشنهادها من برای خاطرهانگیزتر شدن سفر شیراز این است که بههیچوجه شبهای وکیل را از دست ندهید. کافههایی که بیرون محوطه بازار وکیل قرار دارند پر از حس زندگی است و حیات شبانه آنجا بینظیر است. هر از چند گاهی نیز افراد اهل دل آنجا واسونک (شعرهای محلی شیرازی) زمزمه کرده و مردم نیز همراهیشان میکنند. از چشیدن طعم فالوده شیرازی آنجا نیز غافل نشوید.
اولین روز سفر ما تا پاسی از نیمه شب در کنار مردم خونگرم شیراز ادامه داشت. قبل از پایان دادن به بخش اول این سفرنامه فرصت را غنمیت شمرده و در مورد هزینههای سفر برایتان میگوییم. هزینه تور برای ۴ روز، یک میلیون و دویست هزار تومان بود که این هزینه برای حمل و نقل، هتل، پنج وعده غذایی و بلیط ورودی اماکن در ازای هر فرد اختصاص یافت. با احتساب چند وعده غذایی که بر عهده خودمان بود و همچنین خرید سوغات، درمجموع این سفر با هزینهای در حدود یک میلیون و ششصد هزار تومان به پایان رسید.
بخش دوم: گذر تاریخ از خیابانهای شهر
در گوشه و کنار شهر شیراز ردی از تاریخ بر جای مانده است. هرکدام عطر و طعم خاص خود را دارند و باید آرامآرام مثل چای بعد از قیلوله به جان بکشانی شان.
روز دوم و سوم سفر من به بازدید از اماکن تاریخی سطح شهر اختصاص پیدا کرد که سعی میکنم به هرکدام به اختصار بپردازم. برای اینکه وقت را از دست ندهید، بهتر است لوکیشن دقیق این جاهای دیدنی شیراز را از قبل بههمراه داشته باشید؛ چون بسیاری از آنها به یکدیگر نزدیک بوده و کار شما راحتتر خواهد شد.
نارنجستان قوام
اولین بازدید ما از نارنجستان قوام که تقریبا به هتل مان نزدیک بود آغاز شد. بیرونی خانه قوامالسلطنه که به دوره قاجار تعلق دارد امروزه با نام نارنجستان قوام در معرض دید عموم قرار گرفته است. کاخهای خاندانهای اشرافی معمولا از دو قسمت بیرونی و اندرونی تشکیل شده که بخش اندرونی بیشتر به اهل منزل اختصاص داشته و بیرونی آن برای دیدارهای عمومی بوده است. از درب که وارد شوید حیاط طویلی پیش روی شما قرار دارد. دیوار حیاط پر است از نقش و نگار که از رنگ صورتی در آن بیشتر استفاده شده است. این رنگ در معماری مسجد نصیر الملک که در بخش سوم سفرنامه به آن خواهم پرداخت نیز بهوفور دیده میشود که تاثیر پذیرفته از معماری اروپایی در همان سده است.
حیاط مملو از درختان نارنج است که یکی از دلایل نامگذاری این مکان نیز وجود همین درختان است. حیاط را که در کنید به ساختمان اصلی میرسید. در معماری این ساختمان از تمامی هنرها از جمله: گچکاری، آینهکاری، منبتکاری و... بهره برده شده است. باشکوهترین قسمت این ساختمان ایوان بزرگ آن با دو ستون سنگی یکپارچه و سقف مسطح تزیین شده است. دو طرف ایوان به بهارخوابهایی متصل میشود که به زیبایی آینهکاری شدهاند و در انتهای آنها شاهنشینها با نقوش گل و بوته و منظره شکار قرار گرفتهاند. راهپلهای شما را به طبقه بالای ساختمان میرساند که احتمالا از آنجا بهعنوان اتاق مهمان استفاده میشده است. نقاشی رنگروغن سقفها به سبک نقاشیهای دوره زندیه است. نقاشی روی چوبهای سقف که به اصطلاح محلی مرجوک نامیده میشود، مخصوص هنرمندان شیراز است و در بیشتر ساختمانهای دوره زندیه و قاجاریه شیراز این شیوه مشاهده میشود. در حواشی سقفها مقداری کاغذدیواری و عکسهای کاغذی رنگی نیز به کار رفته است که در آن دوره از اروپا به ایران آوردهاند.
سقف طبقه بالا در طرفین ایوان تیرهای چوبی است که روی آنها نیز نقاشی شده است. نقاشیهای سقف ایوان بزرگ و بیشتر اتاقها غالباً هنر لطفعلی خان صورتگر، نقاش و مینیاتوریست مشهور آن دوره است. شکوه این سازه به قرینه بودن تمامی بخشهای آن است، تا این حد که طرح فرشی که روی ایوان اصلی آن انداخته شده با آینهکاری روی سقف ایوان قرینه هستند که هنر معماران ایرانی در حدود سال ۱۳۰۰ را به رخ میکشد.
نارنجستان قوام
سقف آینهکاری شده ایوان اصلی که قرینه فرش آنجا است
کاغذدیواریهای ناجستان قوام
کاغذدیواریهای ناجستان قوام
کوچه پشتی به اندرونی باغ قوامالسلطنه با نام خانه زینت الملک میرسد که از طریق یک تونل به نیز مرتبط شدهاند. معماری بخش اندرونی ساده شده بیرونی آن است و تا حدی از بین رفته است؛ اما در زیرزمین خانه که وسعت بسیار دارد، موزهای برقرار است از مجسمه بزرگان و افراد مشهور شیراز در دورانهای مختلف که بازدید از آن خالی از لطف نیست.
مجموعه وکیل
مجموعه وکیل از لحاظ مکانی بسیار نزدیک نارنجستان قوام و خانه زینت الملوک است. در این مجموعه شما از بازار وکیل، مسجد وکیل و حمام آن که همگی در کنار یکدیگر ساخته شدهاند، بازدید خواهید کرد. حمام وکیل در دوران زندیه و به دستور کریمخان زند ساخته شده است. اصول معماری در طراحی حمام وکیل به کار رفته است، بدین صورت که ورودی حمام نسبت به درون آن در سطح بالاتری ساخته شده تا از ورود سرما جلوگیری شود. با بازدید از این حمام با آیینهای سنتی شیراز نیز بیشتر آشنا خواهید شد.
نمای اصلی حمام وکیل
مسجد وکیل شیراز متشکل از دو ایوان و شبستان است و در معماری راهپله منبر آن سنگهای مرمر به کار گرفته شده که میگویند این سنگها به دستور خود کریمخان آورده شدهاند. این مسجد دارای ۴۸ ستون سنگی یکپارچه بوده و مساحت شبستان آن به ۵ هزار متر مربع میرسد.
مسجد وکیل
مسجد وکیل
بازار وکیل نیز یکی از بازارهای سنتی بسیار زیبای ایران است که در آن حجرهها با ارتفاع از سطح زمین ساخته شده و سکوی پهنی در طرفین دارند. سقف چهارسوی بازار نیز بسیار بلند است و از آنجا بازار به چهار قسمت اصلی تقسیم میشود. بخشهای مختلف بازار وکیل نامشان را از محصولاتشان میگرفتند. مانند: بازار بزرگ که انواع کالاها در آن یافت میشد. بازار بزازان، بازار بلورفروشان، بازار خیاطها، بازار کلاهدوزها، بازار سراجها و بازار شمشیرگرها. به شخصه از دیدن کلکسیونهای مختلف این بازار و عکاسی در فرشفروشیهای اول راسته آن بسیار لذت بردم.
بازار وکیل
باغ دلگشا
اگر قصد بازدید از حافظیه و سعدیه را دارید بهتر است سری نیز به باغ دلگشا که در همان نزدیکی است بزنید. باغ دلگشا یکی از باغهای تاریخی شیراز است و پیشینه آن به قبل از اسلام و سلسله ساسانیان میرسد. همچنین در این باغ عمارتهایی نیز از زمان زندیه و قاجاریه وجود دارد. عمارت داخل این باغ به شیوه معماری کاخهای ساسانیان در دوره زندیه ساخته شده است که 4 شاهنشین داشته و ایوان بزرگی به روی باغ دارد. در داخل عمارت پلههایی از دوره ساسانیان بر جای مانده است. آخرین صاحب این باغ خانم خورشید کلاه قوامی معروف به لقاءالدوله بوده که تصویر ایشان را روی ایوان اصلی عمارت میتوانید مشاهده کنید.
باغ دلگشا
سعدیه
برای بازدید از سعدیه و حافظیه بهتر است برنامه سفر را بهگونهای بچینید که سعدیه را بعدازظهر و حافظیه را در شب ببینید.
سعدیه آرامگاه شاعر معروف ایرانی ابومحمّد مُشرفالدین مُصلِح بن عبدالله بن مشرّف ملقب به سعدی است که توسط محسن فروغی طراحی شده است. این آرامگاه در کنار باغ دلگشا قرار دارد. در کنار آرامگاه اصلی، بسیاری از بزرگان از جمله شوریده شیرازی دفن شدهاند. حوضی در سمت چپ آرامگاه قرار داد که در قدیمالایام مردم محلی اعتقاد داشتند که اگر در شب چهارشنبه سوری خود را در آنجا بشویند شفا پیدا میکنند و آب آن را شفابخش میدانستند. در جلوی رواق نیز حوض دیگری قرار دارد که به حوض سکه معروف است و بر اساس روایات محلی، اگر آرزو کنی و سکه داخلش بیاندازی به آرزویت خواهی رسید. سنگ قبر جدید از سماق سرخ کمرنگی است که به این غزل سعدی مزین شده:
کریم السجایا، جمیل الشیم نبی البرایا، شفیع الامم
میتوانید تا تاریک شدن هوا و بازدید بعدی، در باغ سعدیه قدم زده و اشعار گلستان و بوستان را زمزمه کنید.
آرامگاه شوریده شیرازی
حافظیه
آخرین مقصد بازدید ما در روز دوم، آرامگاه حافظ، شاعر شهیر فارسی بود. بهترین زمان برای بازدید از این آرامگاه هنگام تاریک شدن هواست که تا پاسی از شب آنجا بمانید و از منظره پیشرو و حافظخوانی اهل دل لذت ببرید. بنای کنونی با بهرهگیری از معماری صفویه توسط ماکسیم سیرو فرانسوی با همکاری علی سامی طراحی شده است.
در آنجا پیرمردی عارف همیشه حضور دارد که برایتان فال خواهد گرفت. همچنین فروشگاههایی وجود دارد که میتوانید لوکسترین دیوانهای حافظ را خریداری کنید.
در بخش سوم سفرنامه به آخرین اماکنی که بازدید کردیم و همچنین رستوران و کافههایی که باید در شیراز به آنها سر زد خواهم پرداخت.
بخش سوم: وداع با شیراز
سفر به شیراز ورای دیدگاهی است که عموم به این شهر دارند، یعنی علاوه بر بازدید از اماکن تاریخی بهتر است خودتان را به نوشیدن چای در کافههای مدرن و خوردن غذاهای سنتی شیرازی نیز دعوت کنید.
روز سوم سفر ما به بازدید از مسجد نصیر الملک، ارگ کریمخان و بازگشت به تهران گذشت.
مسجد نصیرالملک
شبستان شرقی مسجد نصیرالملک
برای بازدید از مسجد نصیرالملک بهتر است ساعت ۹ تا ۱۱ صبح را اختصاص دهید، چون تنها در این بازه زمانی است که تابش نور خورشید باعث انعکاس رویایی شیشههای رنگی شده و میتوان عکسهای خارقالعاده ای را خلق کرد.
ساخت این بنا که به مسجد صورتی نیز معروف است از سال ۱۲۹۴ شمسی شروع شده و در سال ۱۳۰۵ پایان یافت. استفاده از کاشیهایی که رنگ صورتی در آنها غالب است برگرفته از معماری اروپا در همان سده است. پنجرههای شبستان اصلی مسجد، به شیشههای رنگی آراسته شدهاند که با انعکاس نور خورشید تصویری نفسگیر را مقابل چشمانتان خلق میکنند. مسجد شامل دو ایوان شمالی وجنوبی است که ایوان شمالی زیباتر است. در سمت شمالی مسجد، طاقنمایی به نام طاق مروارید وجود دارد، که تمام سقف، داخل و بیرون آن کاشی رنگارنگ کار شده است و روی آن آیات قرآنی نوشته شده است.
نمونه کاشیکاری مسجد نصیرالملک
ارگ کریمخان
ورودی ارگ کریمخان
آخرین بازدیدی که در شهر شیراز داشتیم ارگ کریمخان زند بود. این ارگ در مرکز شهر شیراز واقع است. پس از اینکه کریمخان زند شیراز را بهعنوان پایتخت سلسله خود برگزید، دستور ساخت این ارگ را داد. این ارگ علاوه بر محل زندگی ایشان، برای حکومتداری نیز استفاده میشده است. در زمان سلسله پهلوی کاربرد این ارگ بهعنوان زندان بوده که آسیب بسیاری به آن وارد کرده و کمتر چیزی از معماری بینظیر آن باقی مانده است. بنای ارگ ترکیبی از دو معماری مسکونی و نظامی است. بخش درونی ارگ با ایوانها و اتاقهای نقاشی شده، آبنماها و باغچهها از ظرافت خاصی برخوردار است. حمام ارگ جزو اولین حمامهای اختصاصی با این سبک در ایران بوده و جهت استحمام خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار میگرفته است. برج و باروی چهارگانه به انضمام خندقی که سابقاً دور آن حفر شده بود نیز نقش دفاعی بنا را بر عهده داشتهاند، یکی از برجهای چهارگانه این ارگ مانند برج پیزا کج شده و به این خاطر یکی از جاذبههای گردشگری شیراز به حساب میآید.
نمای بیرونی ارگ کریمخان
پیشنهاد غذا
همان طور که در پاراگراف ابتدایی این بخش اشاره کردم، شهر شیراز دارای زوایای پنهانی است که باید به آنها سر زد تا سفر لذتبخشتری را تجربه کنیم.
رستورانهایی که در در سفر ما را به لذیذترین اغذیه سنتی شیراز دعوت کردند:
۱. خانه سنتی پرهامی: ناهار را در یکی از خانه های تاریخی شیراز با معماری منحصربهفردش نوش جان کنید.
۲. رستوران کته ماس: یکی از لذیذترین کلمپلوهای شیراز را در این رستوران سرو میکنند و نیززمان میتوانید از موسیقی زنده آنجا لذت ببرید.
۳. رستوران هفت خوان: یکی از بهترین رستوران های شیراز برای صرف شام در این شهر، رستوران هفتخوان است که داراری دو طبقه مجزا برای سرو فست فود و غذاهای سنتی همراه با موسیقی زنده است.
۴. پیشنهاد بعدی من برای صرف شامی بهیادماندنی، رستوران عمارت شاپوری است که در شب منظره نفسگیری مقابل چشمانتان به تصویر میکشد.
کافههایی که در شیراز باید به آنها سر بزنیم:
۱. کافههای مجموعه وکیل، پیشنهاد بسیار خوبی برای شبنشینیهای شما است. میتوانید تا پاسی از شب در میان مردم خونگرم شیراز، خاطرات زیبایی را برای خود رقم بزنید.
۲. کافه فردوسی با معماری منحصربهفردش مناسب افرادی است که میخواهند طعم فالوده شیرازی اصیل را در قلب این شهر امتحان کنند.
چه غذا و دسری را در شیراز امتحان کنیم؟
از مهمترین اغذیه شیراز میتوان به کلمپلو، دو پیازه آلو، رب پلو و از مشهورترین دسرهای آن میتوان به: فالوده شیرازی، مسقطی شیرازی و حلوای خرما اشاره کرد.
در این سفرنامه سعی بر این داشتم که اطلاعات جامعی از شهر شیراز در اختیار شما عزیزان قرار دهم تا کمکی باشد برای افرادی که برای اولین بار قصد سفر به شهر شعر و شکوفه ایران را دارند.
دیدگاه