مخلوقاتی که تنها در یک نقطه از زمین قابل مشاهده هستند

اگر سافاری و تماشای حیوانات دغدغه‌ی اصلی شما برای سفر کردن به اقصی نقاط جهان است، پس بد نیست بدانید که برای تماشای شماری از مخلوقات این کره باید به مکان‌های خاص سفر کنید. بله، درست شنیدید. اگرچه از نظر بسیاری از علاقه‌مندان گشت و گذار به سبک سافاری، بازدید از آفریقا و تماشای حیوانات باشکوه این قاره در زیستگاه‌های طبیعی‌شان اوج جذابیت و شگفتی است، اما این ماجراجویی گاهی آنقدرها هم ساده نخواهد بود.

بسیاری از مقاصد گردشگری دیگر که در این حوزه فعالیت می‌کنند نیز زیستگاه گونه‌های جالب توجهی از حیوانات، پرندگان و حشرات هستند که در جای خود توجه بازدیدکنندگان را جلب کرده و آن‌ها را شگفت‌زده می‌کنند. اما برای تماشای شماری از آخرین بازماندگان گونه‌های مختلف جانوران، باید آن‌ها را در تنها زیستگاه‌شان دنبال کنید. چراکه آن‌ها در هیچ کجای دیگر این کره، قابل‌مشاهده نیستند.

یکی از جاذبه‌های بی بدیل خلقت و معجزات مادر طبیعت، تنوعی پایان ناپذیر است که جهان ما را به دنیایی سرشار از شگفتی‌های خیره‌کننده تبدیل کرده است. در طول تکاملی بی انتها، مخلوقات توانایی شگفت‌انگیزی برای سازگاری پیدا کردن با محیط زیست خود را به نمایش گذشاته‌اند. امری که گاهی اوقات باعث ایجاد تغییراتی به‌شدت انحصاری شده و در نهایت زیستگاه‌های جانوران را نیز به‌شدت محدود کرده است.

اگرچه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری در دیگر نقاط جهان نیز مشاهده می‌شوند، اما در این میان شاهد حضور مخلوقاتی هستیم که برای مشاهده آن‌ها باید رنج سفر را به جان خریده و به زیستگاه‌های اختصاصی‌شان سر زد. به همین مناسبت در این مجال همراه ما باشید تا شما را با این‌گونه‌های خارق‌العاده آشنا کنیم و ببینم برای مشاهده‌ی آن‌ها باید به کجا سفر کنیم؟

شیطان خاردار (Thorny devil)، استرالیا

یکی از جالب توجه‌ترین و در عین حال غیرمعمول‌ترین جانوران بومی استرالیا خزنده‌ای شگفت انگیز و تماشایی است که از آن با عنوان «شیطان خاردار» (Moloch horridus) یاد می‌شود.

 این مارمولک شاید ظاهری عجیب و تا حدودی ترسناک داشته باشد، اما بهتر است بدانید که موجودی کاملا بی‌آزار است. شیطان خاردار در نواحی دورافتاده استرالیا زندگی می‌کند. اما به‌جز ظاهر متفاوت، خصوصیت دیگر این جانور آن را به موجودی جالب توجه تبدیل کرده است. این خزنده شیوه‌ای غیر معمول برای نوشیدن آب دارد که از جمله دلایل جذابیت آن در نظر عموم است.

در میان بسیاری از گونه‌های ساکن مناطق خشک و بیابانی، توانایی شیطان خاردار منحصربه‌فرد است. این جانور آب را از طریق پوستش می‌نوشد! و این کار را نه با کمک جذب کردن، که با استفاده از عملکردی خاص ممکن کرده است.

در واقع اگر شیطان خاردار پای خود را در یک گودال آب بگذارد، شبکه‌ای از کانال‌های موجود در میان فلس‌ها پوست جانور آب را به‌سمت دهان مارمولک هدایت می‌کنند، گویی که با کمک نی‌های کوچک و باریک در حال نوشیدن آب است.

مرغ بهشت ویلسون (Wilson’s bird of paradise)، اندونزی

مرغ بهشت ویلسون نر (Cicinnurus respublica) بیش از هرچیز دیگر به بال و پر خوش رنگ و لعاب و رنگارنگی می‌بالد که همچون تابلویی پرنقش و نگار چشم بیننده را مبهوت خود می‌کند. تاجی فیروزه‌ای رنگ روی سر پرنده خودنمایی می‌کند، پرهای زمرد گون سینه و البته دم بلندی که دلبرانه پیچ و تاب خورده است و بی‌شباهت به سبیل‌های کاپیتان هوک نیست، همگی از جمله جذابیت‌های بصری این شگفتی ناب طبیعت هستند. البته بهتر است بدانید که تمامی این جلوه‌های خوش رنگ و لعاب برای جلب توجه جنس ماده طرح ریزی شده‌اند.

این مرغ بهشتی زیبا در نواحی دورافتاده اندونزی، پاپوآی غربی، پاپوآ گینه نو و البته دو جزیره بسیار کوچک این ناحیه یعنی «Waigeo» و «Batanta» قابل‌مشاهده است.

بروکسیا میکرا (Brookesia micra)، گالاپاگوس

کوچک‌ترین آفتاب پرست جهان در سال ۲۰۱۲ و در یک جزیره کوچک سنگی که از آن با عنوان «Nosy Hara» یاد می‌شود، کشف شد. جزیره‌ای که در شمال جزیره ماداگاسکار واقع شده است. درازای این خزنده کوچک به‌ندرت از ۳ سانتی‌متر تجاوز می‌کند، یعنی به‌سادگی روی نوک انگشت شما جا می‌شود.

از آنجایی که جزیره محل سکونت این جانور چندان وسیع نیست، در نتیجه این‌گونه نیز خود را به‌خوبی با شرایط موجود وفق داده و اندازه‌ای چنین کوچک دارد. این آفتاب پرست در شکاف‌های صخره‌ای زندگی می‌کند.

ایگوانای آبی (Marine Iguana)، گالاپاگوس، اکوادور

جزایر گالاپاگوس در اکوادور را باید تنها نقطه جهان دانست که افراد علاقه‌مند به دنیای حیوانات، شانس تماشای شنا کردن ایگواناها را خواهند داشت. بله، اینجا محل زندگی ایگوانای آبی است، جایی که می‌توان ایگوانا را تماشا کرد که چگونه با حرکت دم خود در آب جابه‌جا شده یا برای تغذیه از جلبک‌ها به عمق فرو می‌رود.

ایگوانا می‌تواند برای یک ساعت نفس خود را حبس کرده و زیر آب باقی بماند. از سوی دیگر غدد موجود در بینی جانور کمک می‌کنند تا ایگوانا نمک اضافی را که از آب دریا و نیز خوردن جلبک جذب کرده است را به‌وسیله عطسه کردن از بدن خود دفع کند.

موش کانگورویی (Kangaroo mouse)، سانتا کروز، کالیفرنیا

این موش جهنده با دمی بلند و بانمک تنها در تپه‌های شنی سانتا کروز در ایالت کالیفرنیا قابل‌مشاهده است. این‌گونه نقشی مهم در اکوسیستم این منطقه بازی می‌کند. چراکه آن‌ها بی آنکه خود بدانند به رشد و انتشار گیاهان کمکی شایان می‌کنند.

در واقع این جونده دانه گیاهان را با خود به مخفیگاهش می‌برد تا سرفرصت آن‌ها را بخورد. اما گاهی آن‌ها این دانه‌ها را به دست فراموشی می‌سپارند و این‌گونه شاهد رشد گیاهان هستیم.

لابستر درختی (Tree Lobsters)، استرالیا

اجازه ندهید این نام شما را به اشتباه بیندازد، چراکه این موجود در اصل لابستر نیست. بلکه اینجا پای یک حشره بزرگ چوب مانند در میان است که به‌عنوان نادرترین حشره جهان نیز شناخته می‌شود.

زمانی تصور می‌شد که نسل این حشره منقرض شده است، اما در سال ۲۰۰۱ یک بار دیگر نشانه‌هایی از آن‌ها در سواحل جزایر استرالیا مشاهده شد. اگرچه تنها ۲۴ حشره در زیستگاه طبیعی باقی مانده  است، اما تعداد بسیاری از آن‌ها در باغ وحش‌های گوشه و کنار جهان قابل‌مشاهده هستند.

توآتارا (Tuatara)، نیوزیلند

توآتارا یا «سوسمار پل دماغی» اگرچه از منظری به سوسمارها شباهت دارد، اما در اصل متعلق به گروه دیگری از خزندگان است. ظاهرا این جانور در طول ۲۲۰ میلیون سال اخیر تغییر چندانی به خود ندیده است و به نظر می‌رسد در طول ۲۲۰ میلیون سال آینده نیز همچنان به این روند ادامه دهد.

این جانور نیز زمانی در معرض خطر انقراض قرار داشت و هم‌اکنون تنها در جزایر کوچک نیوزیلند قابل‌مشاهده است. خوشبختانه امروزه در حدود ۶۰ هزار توآتارا در طبیعت باقی مانده که تحت حفاظت شدید قرار دارند.

مار بند جورابی سان فرانسیسکو (San Francisco garter snake)

حتی آن دسته از افرادی که جزو علاقه‌مندان پروپا قرص خزندگان نیستند هم نمی‌توانند انکار کنند که این خزنده با رنگ قرمز مایل به نارنجی و نوارهای آبی رنگ خود به حقیقت موجودی جذاب و دوست داشتنی است. مار بند جورابی در «سن ماتئو کانتی» (San Mateo County) در کالیفرنیا زندگی کرده و درمجموع مخلوقی بی‌آزار است که هیچ خطری برای انسان ندارد. آن‌ها کمی بیشتر از یک متر رشد کرده و غذای موردعلاقه این مار قورباغه‌های پا قرمز است.

متأسفانه فعالیت‌های کشاورزی و توسعه مناطق مسکونی زیستگاه این جانور را در معرض خطر نابودی قرار داده‌اند. این خزنده نیز در فهرست موجودات در معرض انقراض قرار دارد.

چکاوک کرتلند (Kirtland's Warbler)

در خلال فصل‌های بهار و تابستان و حین گشت و گذار در بخش‌های فرادست میشیگان و انتاریو شانس مشاهده چکاوک زیبای کرتلند را خواهید داشت که در هیچ کجای دیگر جهان قابل‌مشاهده نیست. زندگی این پرنده وابسته به درختان کاج است که تنها در ناحیه تویگا در آمریکای شمالی قابل‌مشاهده هستند.

در قرن بیستم شاهد یک تنگنای زیستی در جمعیت این پرندگان بودیم که نسل آن‌ها را در معرض خطر انقراض قرار داد. هرچند بعد از گذشت مدتی دوباره اوضاع به حال اولیه بازگشته و جمعیت آن‌ها رو به افزایش گذاشت. با این حال نمی‌توان از خرات تغییرات آب و هوایی گذشت که ناخودآگاه روی اقلیم این منطقه تأثیر گذاشته و در نهایت حیات درختان کاج را به بقای نسل این پرنده پیوند زده‌اند.

به پایان این مطلب رسیدیم، هرچند هنوز هم جانوران دیگری  هستند که تنها در یک نقطه خاص از زمین زندگی می‌کنند. جانورانی که شاید بی آنکه شانس مشاهده آن‌ها را به‌دست آوریم، منقرض شده و برای همیشه از صفحه روزگار محو شوند.