نقشه های بزرگ هیتلر برای برلین

دوشنبه 27 شهریور 1396 - 08:00

مطالعه 4 دقیقه

اگر هیتلر در جنگ جهانی دوم پیروز می‌شد، امروز شهر برلین به چه شکلی بود. برای آشنایی با برلین آن روزهای فرضی با ما همراه شوید.

قبل از شروع جنگ جهانی دوم، هیتلر برنامه‌های بسیاری برای نوسازی شهر برلین داشت. قرار بود برلین به‌عنوان پایتخت جهان، مقر فرماندهی هیتلر بر کل جهان باشد.

در گوشه دودنستراس و پاپ استراس اصلی در برلین، بین مسیر بن جنوبی و خانه ایالتی، یک توده عظیم مخروطی شکل بتنی وجود دارد. درون این ساختار، تعدادی اتاق به‌همراه تجهیزات قدیمی، زنگ زده و پوسیده که در اطراف پراکنده شده ‌اند، قرار دارد. ساخته شده در سال ۴۲-۱۱۹۴۱ در دوره نازی، اینجا یک نقطه به‌شدت هیجان‌انگیز نه، ولی مطمئنا یک مکان تاریخی جزوی از نقشه عظیم هیتلر برای برلین است.

پس از جنگ فاتحانه جهانی دوم، که هیتلر در مورد آن کاملا اعتماد به نفس داشت، این رهبر بزرگ نقشه تغییر طراحی برلین به‌عنوان پایتخت جهانی آلمان نوین یا ولت هاوپت اشتات گرمانیا، یک متروپلیس مگالومانیا (جنون انجام کارهای بزرگ) با ساختاری غول‌پیکر را داشت که روح رایش سوم را منعکس می‌کرد و ترسی در قلب دشمنان و همچنین زیردستان وی به وجود می‌آورد. هیتلر، معماری به نام آلبرت اشپیر را برای نظارت بر پروژه منتصب کرد و آن‌ها باهم نقشه‌ای فوق‌العاده برای نوسازی شهر ریختند.

مدل ولت هاوپت اشتات گرمانیا

برلین در امتداد یک بلوار طولانی ۵ کیلومتری شناخته شده به نام پراختالی (خیابان پرزرق‌وبرق) یا بلوار اشپلندوئر (بلوار باشکوه) شناخته می‌شد. قرار بر این بود که بلوار اشپلندوئر بلواری شمالی جنوبی به‌عنوان زمین رژه باشد و هیچ ماشینی به آن وارد نشود. به‌جای این بلوار، وسایل نقلیه به اتوبان زیرزمینی‌ای درست زیر مسیر رژه منتقل می‌شدند.

در انتهای شمالی خیابان، یک میدان باز به‌عنوان گروبر پلاتز با محیطی حدود ۳۵۰۰۰۰ متر مربع ایجاد می‌شد. این میدان با ساختمان‌هایی بزرگ که شامل قصر رهبری، ساختمان رایشتاگ، کاخ صدراعظم، رایش سوم و مقامات ارشد ارتش آلمان، نیز می‌شد، احاطه می‌شد. ولی بزرگ‌ترین و مرکزی‌ترین آن‌ها در برلین جدید یک ساختمان گنبدی شکل عظیم به نام فولکسهاله یا محل گردهمایی مردم، طراحی شده توسط خود هیتلر، می‌بود.

اگر فولکسهاله ساخته می‌شد، بزرگ‌ترین فضای بسته در جهان می‌بود

فولکسهاله با ۲۰۰ متر ارتفاع و ۲۵۰ متر قطر حدود ۱۶ برابر بزرگ‌تر از گنبد کلیسای سنت پیتر بر اساس طراحی‌های انجام شده ساخته می‌شد. ابعاد آن به‌قدری بزرگ می‌بود که هر ساختار دیگری در برلین کوچک و کوتوله به نظر می‌آمدند. اگر این ساختمان ساخته می‌شد، بزرگ‌ترین فضای بسته در جهان می‌بود.

مدل گروب هال و فولکسهاله

قرار بود هیتلر در سرسرای گنبدی شکل به‌عنوان رهبر جهان ظاهر شود

آرزوهای هیتلر برای فرمانروایی بر جهان، در طرح معماری و پر زینت کاخ جدید صدراعظم، همین الان در اینجا قابل‌مشاهده و قابل ابراز است. قرار بود هیتلر در سرسرای گنبدی شکل به‌عنوان رهبر جهان قبل از گردش اصلی‌اش، ظاهر شود. در اتاق بالای برج گنبدی شکل، یک عقاب اشرافی وجود داشت که چنگال‌هایش را نه در صلیب شکسته نشان نازی، بلکه در کره زمین فرو می‌کرد.

بر اساس منطق اشپیر، طبیعت معبدی شکل ساختمان گنبدی به مردم حس پرستش هیتلر، جانشینان وی و رایش آلمان را القا می‌کرد. اشپیر اعتقاد داشت که سرسرای اجتماع گنبدی شکل، مفهومی متعالی و بزرگ را حاصل می‌کند و تبدیل به یک زیارتگاه مقدس می‌شود که اهمیت آن برای حزب سوسیالیسم ملی به‌اندازه سنت پیتر در رم برای رم کاتالیک می‌بود. چنین تعلق خاطری هدف تمام نقشه بود.

انتهای جنوبی خیابان، یک ساختار عظیم دیگری می‌داشت، یک طاق نشان پیروزی بر اساس طاق تریومف در پاریس، اما باز هم، خیلی بزرگ‌تر. این مکان طوری طراحی شده بود که صدها متر ارتفاع داشته باشد که به‌صورت تئوری طاق تریومف در ورودی آن کاملا جا شود.

مدل فولکسهاله در موزه عالم اموات برلین. عکاس: توماس پیتر/رویترز

اگرچه یک مشکل بزرگ سر راه بود، خاک برلین باتلاقی بود و به‌اندازه پشتیبانی از وزن ساختمان‌هایی که هیتلر قصد ساخت آن‌ها را داشت، پایدار نبود. برای تامین وزنی که زمین قابلیت تحمل آن را داشت، یک ساختمان آزمایشی، شوئه ور بلاستونگ کوپر (Schwerbelastungskorper) یعنی سازه‌ای با توان تحمل وزن سنگین، در مکانی که قرار بود طاق تریومف واقع شود، ساخته شد.

شوئه ور بلاستونگ، بنیادی با قطر ۱۱ متر داشت که قرار بود جای ساختار استوانه‌ای شکل ۱۲۶۵۰ تنی با ۲۱ متر قطر و ۱۴ متر ارتفاع آزمایش شود. اگر ساختمان کمتر از ۶ سانتی‌متر نشست می‌کرد، قابلیت ساخت وجود داشت. ساختار بتنی ۱۹ سانتی‌متر نشست کرد.

چند ماه بعد، جنگ جهانی دوم آغاز شد و تمام برنامه‌ها برای برلین باید کنار گذاشته می‌شد. شوئه ور بلاستونگ تنها ساختمان پایتخت جهانی آلمان بود که تاکنون ساخته شده است و هنوز به‌عنوان یادآوری از اینکه چه چیزی می توانست باشد، باقی است.