۱۰ میراث جهانی یونسکو در معرض خطر

بیش از هزار سایت میراث جهانی یونسکو در سال ۲۰۱۷ شناسایی و ثبت شده است. بسیاری از این آثار، مانند پارک ملی گرند کنیون (Grand Canyon) و پارک ملی یوسمیت (Yosemite National Park) توسط دولت‌های ملی و محلی محافظت شده‌اند. با این حال، با توجه به این حمایت‌ها، امروزه مشاهده می‌شود که حدود ۵۰ سایت میراث جهانی یونسکو در معرض خطر جدی هستند.

در این مقاله سایت‌هایی که ممکن است بر اثر تغییرات آب و هوایی، گردشگری، شهر‌نشینی یا حتی عدم حمایت در معرض نابودی باشند را با هم بررسی خواهیم کرد.

۱. آلبرت داک لیورپول (Liverpool’s Albert Dock)

شهر تجاری دریایی لیورپول در انگلستان، شامل شش منطقه است که توسعه‌ی پیشگام و مدرن در سیستم حمل و نقل دریایی، مدیریت بندر، لنگرگاه و ساختن انبار را دارا است. این بندر، به کلید تجارت جهانی و ارتباطات فرهنگی در سراسر امپراتوری بریتانیا تبدیل شده است. آلبرت داک که در این سایت واقع شده، اولین انبار ضد حریق جهان است که امروزه به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری تبدیل شده است. این سایت به‌دلیل پروژه‌های توسعه شهری و کمبود مدیریت در معرض خطر جدی قرار گرفته است.

۲. شهر سبز، ازبکستان (Shakhrisabz)

در جاده‌ی ابریشم، در جنوب ازبکستان، مرکز تاریخی شهر سبز که در دوران حکومت امیر تیمور و تیموریان در قرن ۱۵ الی۱۶ تاسیس شده بود، واقع شده است. این مرکز به‌دلیل وجود آثار تاریخی و سازه‌هایی که اهمیت فرهنگی و سیاسی دارند، به رسمیت شناخته شده است. این شهر، بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و در طول دوره‌های مختلف، انواع سبک‌های معماری را تجربه کرده، به همین دلیل دارای سبک و ظاهری منحصر‌به‌فرد است. این سایت در حال حاضر به‌دلیل فقدان برنامه جامع حفاظت و مدیریت، در معرض خطر جدی و نابودی است. علاوه بر این، این منطقه شاهد افزایش چشم‌گیر توسعه تجاری بوده است که منجر به تخریب و بازسازی ساختمان ها شده است.

۳. صخره‌های مرجانی، بلیز (Barrier Reef, Belize)

صخره‌های مرجانی در بلیز، در نوع خود بزرگ‌ترین در نیم‌کره‌‌ی شمالی هستند، که دارای هفت سایت محاظت شده است. مناطق مختلف آن شامل ساحل شن و ماسه، جنگل‌های مانگرو و تالاب‌های ساحلی است. حتی این منطقه، خانه‌ی حیوانات دریایی در معرض خطر نیز هست. با توجه به فروش و اجاره زمین‌های دولتی در این منطقه، صخره‌های مرجانی با تخریب جنگل و اکوسیستم دریایی، در معرض خطر قرار گرفته‌اند.

۴. سالت پتر، شیلی (Saltpeter Works)

این سایت تاریخی، در منطقه تاراپاکا (Tarapacá) در شمال شیلی واقع شده است که قدمت آن به دهه‌ی ۱۸۰۰ باز می‌شود. در نیمه‌ی اول قرن نوزدهم، هزاران کارگر، از جمله کارگران شیلی، پرو و بولیوی در این منطقه زندگی می‌کردند. بیشتر به‌دلیل اهمیت فرهنگی و تاریخی که دارد، شناخته شده است. به‌دلیل شرایط بد آب و هوایی، وقوع زمین‌لرزه و وزش باد‌های سهمگین در منطقه، زیرساخت سایت، شکننده و آسیب‌پذیر شده است. علاوه بر این، سایت مورد غارت هم قرار گرفته است.

۵. چان چان، پرو (Chan Chan)

پیش از آنکه قلمرو پادشاهی چیمو به دست اینکاها بیوفتد، چان چان پایتخت پر‌رونقی بود. سایت باستان‌شناسی چان چان، بزرگ‌ترین سازه‌ی خشتی جهان با دیوار‌های عظیم و بلند در پرو را دارا است. این بنای عظیم متشکل از انبار، معبد و خانه است. دیوار‌های بنا، اغلب دارای تزئیناتی با مضامین انتزاعی و برجسته از تصاویر انسان و جانوران است. چان چان از خاک ساخته شده، به همین دلیل آسیب‌پذیر است و شرایط محیطی بد هم زوال و نابودی آن را تشدید کرده است. فعالیت کشاورزی غیرقانونی هم در این روند تاثیر‌گذار بوده است.

۶. گیم رزرو، تانزانیا (Game Reserve)

یکی از مناطق بزرگ بیابانی در آفریقا که در جنوب تانزانیا واقع شده است. نوعی پناهگاه گرمسیری است که در آن شکار و شکارچی در کنار هم زندگی می‌کنند که شامل حیواناتی نظیر فیل، یوزپلنگ، زرافه و تمساح است. منطقه‌ای ۵۰ هزار کیلومتری که دارای پوشش گیاهی متنوعی است. این سایت به‌علت کمبود منابع مالی و مدیریت ناپایدار به خطر افتاده است. علاوه بر این، فعالیت غیرقانونی شکارچیان نیز باعث آسیب جدی به حیات‌وحش این منطقه شده است که این خود، خطر بیشتری را همراه دارد.

۷. کلیسای مهد، فلسطین (Church of the Nativity)

کلیسای مهد که در شهر بیت‌لحم در فلسطین قرار دارد، بر باور مسیحیان، زادگاه عیسی مسیح بوده است که در قرن دوم به رسمیت شناخته شد. کلیسای اصلی در قرن ششم سوزانده شد و بعد‌ها کلیسای جدیدی در همین مکان ساخته شد. کلیسای جدید در بالای محل تولد عیسی مسیح قرار دارد و قسمت‌هایی از بقایای کلیسای اصلی در زیر آن مدفون شده است. امروزه، با توجه به افزایش شهر‌نشینی در اطراف، کلیسا در معرض خطر جدی نابودی قرار دارد.

۸. اورگلیدز، فلوریدا (Everglades)

پارک ملی اورگلیدز، بزرگ‌ترین سرزمین استوایی در شمال امریکا، فلوریدا است. این منطقه یک زیستگاه فوق‌العاده برای انواع گیاهان و جانوران است. این اولین پارک ملی است که به‌دلیل دارا بودن اکوسیستم شکننده، مورد حفاظت قرار گرفته، زیرا دارای ۳۶ گونه‌ی در معرض خطر و خانه‌ی ۴۰۰ گونه‌ی مختلف از پرندگان است. اورگلیدز به‌علت زوال اکوسیستم آبزی آن، در معرض خطر جدی قرار گرفته است. رشد زندگی شهری و اقتصادی و همچنین فعالیت کشاورزی باعث تغییر در روند جریان آب داخل رودخانه شده که همین امر این سرزمین را در معرض خطر و نابودی قرار داده است.

۹. جنگل بارانی آتسینانانا، ماداگاسکار (Atsinanana Rainforests)

در جزیره ماداگاسکار واقع شده و دارای شش پارک ملی، در سراسر منطقه شرقی این کشور است. این جنگل به‌دلیل تنوع زیستی منحصر‌به‌فردش شناخته شده و همچنین خانه‌ی حیوانات نادر و در معرض انقراضی مانند میمون پوزه‌دار است. علی‌رغم اینکه این مجموعه به‌طور رسمی حفاظت می‌شود، هنوز هم تهدید‌های زیست‌محیطی به‌دلیل بهره‌برداری بی‌رویه از منابع جنگل و شکار، وجود دارد که جنگل را جزو میراث جهانی یونسکو در معرض خطر قرار داده است.

۱۰. جنگل‌های گرمسیری، سوماترا

اینجا شامل سه پارک ملی، (پارک ملی گونونگ لیزر (Gunung Leuser)، پارک ملی کرینچی سبلات (Kerinci Seblat) و پارک ملی بوکیت باریسان سلاتان (Bukit Barisan Selatan)) است، اما این میراث جهانی یونسکو به‌دلیل تنوع زیستی و زیبایی‌اش، شناخته شده است. این جنگل حدودا شامل ۱۰ هزار گونه‌ی گیاهی، ۴۶۵ گونه پرنده و بیش از ۲۰۰ گونه پستاندار است که ۱۵ مورد آن تنها در منطقه اندونزی یافت می‌شود. جنگل‌های گرمسیری سوماترا در حال حاضر به‌علت عوامل متعددی از جمله برنامه‌ی توسعه‌ی جاده و تخطی کشاورزی، در معرض خطر است. این منطقه همچنین توسط فعالیت‌‌های غیرقانونی و شکار هم تهدید می‌شود.