کلیسای نور، شاعرانه ترین کلیسای جهان
در معماری استفاده از نور چه در گذشته و چه در معماری مدرن و پسا‌مدرن بسیار حائز اهمیت بوده است. اما بسیار کم پیش می‌آید تا نور به‌عنوان متریال و مهم‌ترین فاکتور طراحی در نظر گرفته شود. تادائو آندو یکی از برجسته‌ترین معماران پست‌مدرن ژاپنی از نور مفهوم دیگری به مخاطب القا می‌کند. منحصرا در کلیسای نور ایباکی این مفهوم مشخص است.
کلیسای نور که گاهی کلیسای نورانی نیز خوانده می‌شود، توسط تادائو آندو طراحی و در سال ۱۹۸۹ در شهر ایباکی در اوزاکای ژاپن ساخته شده است. این کلیسا به کلیسای کوچک و خانهٔ وزیر که قبلا در محل وجود داشت اضافه شده است. کلیسا به شکل یک مکعب مستطیل (۶×۱۸×۶ متر) است که دیواری با زاویهٔ ۱۵º از آن عبور کرده و مکعب را به یک کلیسا و محوطهٔ ورودی تقسیم کرده است.
نیمکت‌ها از داربست بکار رفته در ساختمان درست شده‌اند که به سمت محراب پایین می‌آیند. همان‌طور که در شکل دیده می‌شود، صلیبی در دیوار پشت محراب بریده شده است که هنگام صبح روشن می‌شود. (این دیوار رو به شرق است.)
«کلیسای نور» بر پایه‌ی نگرش و فلسفه‌ی «آندو»، یعنی اهمیت دادن به طبیعت و مینیمالیسم در معماری استوار است؛ و طراحی آن به گونه‌ای است که نور می‌تواند در آن فضایی نوین و دیگر گونه را بیافریند، تعریف کند و دریافت و ادراکی متفاوت برای حاضران، باشندگان و نیایش‌کنندگان به ارمغان بیاورد.
جمع تضاد یکی از اصول کاری و تفکر تادائو آندو است که در کلیسای نور نیز مشاهده می‌شود قرار گرفتن یک ورودی (خط) مورب در برابر حجم مکعب و منظم نمازخانه استفاده از کنتراست نور که حجم تاریک کلیسا به‌وسیله نورهایی به شکل صلیب روشن می‌شود که به‌نوعی تداعی کننده و تقابل خوبی و بدی نیز می‌باشند. استفاده از تضاد حتی در بین مصالح انتخاب شده از طرف آندو نیز به چشم می‌خورد یعنی بتن و شیشه. به کار گیری و استفاده از تضاد این امکان را می‌دهد که هر یک از عناصر استفاده شده در بنا شدت و بیان صریح‌تری یافته و این حس را نیز به مخاطب خود انتقال دهند. بتن ماهیتی زبر و خشن و بسته (از نظر دید) دارد و در کنار آن شیشه که ماهیتی شفاف صاف دارد به کار برده شده است. تضاد این دو عنصر کنار هم باعث می‌شود تا خصوصیات بتن بیشتر به چشم بخورد در همین حال هم بتن به شیشه شفافیت بیشتری نیز می‌دهد. همین اتفاق برای نور و تاریکی در کلیسای نور افتاده که باعث شده این کلیسا به یکی از معروف‌ترین کارهای تاداو آندو تبدیل شود.
ساختِ این ساختمان در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید. «کلیسای نور» گونه‌ای نوآوری در ریخت و ترکیب کلیسای شهر «ایباراکی» است. کلیسای تازه در نخستین گام در سال ۱۹۸۹ طراحی و ساخته شد، و با طراحی دوباره‌ی محیط بر پایه‌ی دید زیبایی شناختی «آندو»، در سال ۱۹۹۹ تکمیل‌تر شد.
کلیسای کوچک نور مجموعه بزرگی از تفکرات و نظریات این معمار شرقی است. و نمونه مثال زدنی از برخود انسان شرقی با طبیعت اطرافش می‌باشد.
از دید «آندو»، «کلیسای نور» دارای نوعی معماریِ دوگانه، یعنی ماهیتِ دوگانه‌ی توپر/تهی، یا روشنای/تاریکی، یا محوطه‌ی بسته/محوطه‌ی باز و آزاد است. این دوگانگی، فضایی بی آرایه‌بندی، فاقد تزیین و خالص را پدید می‌آورد و تجسم می‌بخشد. تضاد روشنایی و تاریکی در فضای درونی این کلیسا، برانگیزاننده‌ی حس معنویت و نمادی از رهایی و جدایی از جهانِ مادی است. به‌کارگیریِ مصالح سیاه رنگ و تیره نیز بر این حس دوگانگی در فضا افزوده است.
ساختار سیمانی و بتنی ساختمان این کلیسا باعث تمایز نمای آن از کلیساهای سنتی و ارائه‌ی گونه‌ای نوین از معیارهای زیبایی شناختی در ساختمان‌های مذهبی شده است. در کنار یک بیرون‌آمدگی از نمای جلویی شرقی، کلیسا از پوسته و بدنه‌ای بتنی تشکیل شده است. بی‌زرق و برق بودنِ این بتن، موجب پدید آمدنِ حس تواضع، افتادگی و فروتنی می‌شود.
همچنین، می‌توان گفت که «کلیسای نور» تادائو آندو، نمایی کوچک از موجودیت مذهبی تا نمایی از یک چلیپا (صلیب) است که به هم‌ریخته و مبهم و تعریف‌نشده می‌نماید و نشان‌دهنده‌ی سرگشتگی و سردرگمی انسان در این جهان است که زمینه‌ساز خدا جویی او و گرایشش به نور و روشنی است.
در حجم انبوهی از بتن که ساختار این کلیسا را شکل داده و روزنه‌ها و اتصالاتِ آن با دقت و چیره‌دستیِ نجاران و درودگران ژاپنی، تکمیل‌کننده‌ی معماریِ کمینه‌گرای آندو است، رویه‌های تخت و مسطح به‌گونه‌ای دقیق در راستای اتصالات قرار گرفته‌اند، تا روزنه‌های بتن به شکلی کامل در امتداد برآمدگی کناره‌ی شرقی کلیسا ادامه یابد.
ساختار بتنی کلیسا هم افزون بر آن که نمادی از استحکام است، همچنین نشان‌دهنده‌ی سادگی و زیباییِ نهفته در آن، و پرهیز از آرایه‌های بی‌کاربرد و تزیینی است.
این نماز خانه در یک منطقه آرام مسکونی قرار گرفته و جهت آن بر اساس تابش خورشید و موقعیت قرار گیری کلیسای مجاور است.در این فضا، به‌عنوان ساختاری مدرن و کوچک، می‌توان نوعی خلوص در معماری را با همه‌ی جزئیات آن یافت.
وقتی قدم به این کلیسای شگفت‌انگیز گذاشته می‌شود، گویی شعری عاشقانه در همان لحظه اول برای فرد سروده می‌شود و توام با آرامش قلبی آن را روایت می‌کند.