آشنایی با کشورهای یورو 2016؛ گروه یک: آلبانی

یورو ۲۰۱۶ فرانسه در شهرهای پاریس، بوردو، لیل، لیون، مارسی، لان، سنت‌دنیز، سن‌اتین، تولوز و نیس برگزار خواهد شد. آلبانی یکی از کشورهایی است که در این مسابقات حضور دارد و همراه با فرانسه، سوئیس و رومانی در گروه یک رقابت‌ها قرار گرفته است. در ادامه بیشتر با این کشور مسلمان شرق اروپا آشنا می‌شویم.

آلبانی یا به عبارت دقیق‌تر جمهوری آلبانی از جمله کشورهای اروپایی است که در جنوب‌شرقی این قاره واقع شده است. تیرانا پایتخت آلبانی است و مردم این کشور به زبان آلبانیایی (با گویش توسک یا گگ) صحبت می‌کنند و مبادلات آن‌ها با واحد پولی به نام لک انجام می‌شود. آلبانی کشوری جنگلی از بلوک شرق است که سال‌ها درگیر جنگ و زیر سلطه‌ی کمونیست‌ها بوده است. اغلب مردم آلبانی مسلمان و بعد از آن مسیحی هستند. البته حدود ۲۵درصد از مردم این کشور هیچ دینی ندارند. در ادامه بیشتر با این کشور آشنا می‌شویم.

برخی اسناد نشان می‌دهد احتمالا پیشینه‌ی آلبانی به ۲ تا ۶ هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد و ازاین‌رو باید آلبانی را کشوری با تمدنی کهن بدانیم. گفته می‌شود ریشه‌ی مردم آلبانی به قوی به نام ایلیری برمی‌گردد که از تیره‌ی هندواروپایی بوده‌اند و ۲۵۰۰ سال قبل از اروپای مرکزی مردم این کشور در منطقه‌ای به نام ایلیریا زندگی می‌کرده‌اند. منطقه‌ی ایلیریا را می‌توان اسلوونی، مقدونیه، آلبانی، یونان، مونته‌نگرو و کروواسی فعلی دانست. رفته‌رفته تمدن ایلیری با اسلام و مسیحیت آمیخته شده است.

مردم آلبانی به زبان خود کشورشان را اِشچیپِری می‌نامند و برخی می‌گویند نام آلبانی به معنی سرزمین تپه‌ها است و از ریشه‌ی نام رشته کوه‌های آلپ گرفته شده است.

آلبانی در سال ۱۹۲۰ میلادی به دو قسمت بیک‌ها و زمین‌داران سنتی و نیروهای سیاسی روشن‌فکر مسیحی تقسیم شده است که به‌ترتیب در شمال و جنوب این کشور مستقر شدند. جنگ جهانی دوم و بعد از اشغال آلبانی توسط آلمان‌ها، این کشور به‌عنوان تبعیدگاهی برای یهودیان در نظر گرفته شد و همین امر باعث شد تا رفته‌رفته تعداد یهودیان آلبانی افزایش پیدا کند.

سرانجام آلبانی پس از ۵۰ سال حکومت مطلق کمونیست‌ها بر این کشور توانست در سال ۱۹۹۰ میلادی، هم‌زمان با فروپاشی حزب کمونیست، استقلال خود را به دست آورد.

پرچم آلبانی یک نمونه‌ی مستطیلی‌شکل با رنگ قرمز و یک عقاب سیاه رنگ دو سر در وسط آن است که رنگ قرمز نشان از شجاعت، مقاومت و دلاوری و عقاب دو سر مربوط به ایالات پادشاهی در منطقه‌ی بالکان است. این عقاب دو سر از پرچم امپراتوری بیزانس الهام گرفته شده است.

شکل این پرچم اولین بار در سال ۱۹۱۲ میلادی تهیه شده و از ۷ آوریل ۱۹۹۲ پرچم فعلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شعار ملی آلبانی این است:

«تو ای آلبانی، به من بزرگواری بخش، به من نام آلبانیایی ببخش».

آلبانی کشوری از بلوک شرق اروپا است که تنها ۲۸ هزار و ۷۴۸ کیلومتر مربع وسط دارد و از این حیث در بین کشورهای بالکان کوچک‌ترین سرزمین است. این کشور بیش از ۳ میلیون نفر را در خود جای داده است و از شمال‌شرق با کوزوو، از شمال غرب با مونته‌نگرو، از جنوب با یونان و از غرب با دریای آدریاتیک مرز مشترک دارد.

این کشور جنگلی که پوشش گیاهی بسیار کاملی دارد، تابستان‌ها هوای گرم و خشک و زمستان‌ها هوای سرد و مرطوب را به خود می‌بیند که ازاین‌رو شباهت‌های زیادی با کشوری چون رومانی دارد. به‌دلیل قرارگیری آلبانی در کوتاه‌ترین مسیر بندری از مدیترانه تا بالکان و قاره‌ی آسیا، این کشور از نظر جغرافیایی اهمیت خاصی دارد.

پایخت آلبانی شهر تیرانا است، این کشور ۳۶ استان دارد که با قرارگیری این استان‌ها کنار هم سامان یا ایالت به وجود می‌آید.

آلبانی بعد از استقلال خود به یک کشور دموکرات تبدیل شده و آن را به نام جمهوری آلبانی می‌شناسند. نظام این کشور دموکراسی پارلمانی است. آلبانی تنها عوض سازمان کنفرانس اسلامی از اروپا است که عضو ناتو نیز به شمار می‌رود. با اینکه این کشور از ژانویه سال ۲۰۰۳ میلادی در فهرست نامزدهای عضویت اتحادیه اروپا بوده و آوریل ۲۰۰۹ رسما برای عضویت در این اتحادیه در خواست داده، ولی هنوز این موضوع قطعی نشده است.

قانون اساسی آلبانی در سال ۱۹۹۸ میلادی با اصلاحات کامل به تصویب رسیده است و بر اساس آن انتخابات این کشور مانند ایران هر ۴ سال یک بار در بین افراد واجد شرایط برگزار می‌شود.

آلبانی از نظر جاذبه‌های گردشگری و طبیعی شامل مناظر زیبا و بکر، بناهای تاریخی و کهن، معماری‌های جذاب و تنوع فضای گردشگری، کشوری حائز اهمیت به شمار می‌رود که قطعا انتخاب آلبانی به‌عنوان مقصد گردشگری شما را پشیمان نخواهد کرد.

از قلعه‌ی برات و برج Tid گرفته تا موزه‌ی هنرهای ملی و کوهستان Dajt، همه و همه نوید یک سفر خاطره‌انگیز و فراموش‌نشدنی را به شما می‌دهد که می‌توانید همراه خود تاریخچه یک کشور پرفراز و نشیب را سوغات بیاورید.

بی‌شک باید بیشتر وقت خود را در تیرانا، پایتخت زیبای آلبانی بگذرانید. اگر از مردم آلبانی بخواهید مقاصد گردشگری مختلف کشور خود را به شما نشان دهند، قطعا بیشتر آن‌ها موزه‌ی تاریخ ملی (National Museum of History) را به‌عنوان گزینه‌ی اول به شما معرفی می‌کنند. این موزه‌ی زیبا و دیدنی که در تیرانا واقع شده بزرگ‌ترین موزه‌ی آلبانی شناخته می‌شود. این موزه از ۲۸ اکتبر ۱۹۸۱ میلادی در فضایی به وسعت ۲۷ هزار متر مربع تاسیس شده که بنای اصلی آن ۱۸ هزار متر مربع مساحت دارد.

این موزه شامل چندین بخش یا پاویلیون است که می‌توان به عمارت عهد عتیق، عمارت قرون‌وسطا، عمارت دوران مقاومت، عمارت استقلال، عمارت شمایل‌ها، عمارت جنگ ضد فاشیستی آزادی ملی، عمارت ترور کمونیست‌ها و عمارت مادر ترزا اشاره کرد.

این میدان بعد از سال ۱۹۶۸ میلادی و به یاد اسکندر بیک (Skanderbeg Square) قهرمان ملی آلبانی به این نام ثبت شده است. در وسط میدان می‌توانید هیبت اسکند را سوار بر اسب روی سکوی سنگی ببینید. این میدان از ماه مارس سال ۲۰۱۰ میلادی دستخوش تغییرات شده و به‌نوعی می‌توان گفت بازسازی آن با نقشه‌ی فعلی آغاز شده است. در نقشه‌ی جدید با سیستم تعبیه شده‌ی مدرن، از آب باران برای تامین آب استفاده می‌شود و اطراف میدان به پیاده‌رو و سرویس حمل و نقل عمومی تبدیل شده است.

این مسجد زیبا که پیشینه‌ی آن به قرن ۱۸ میلادی برمی‌گردد در قلب شهر تیرانا واقع شده و در سال ۱۹۹۱ و بعد از فروپاشی کمونیست‌ها دوباره بازگشایی شده است. این مسجد منحصربه‌فرد همراه با نشانه‌هایی از هنرهای اسلامی را می‌توان یکی از سمبل‌های این دین در آلبانی دانست.

ساخت مسجد از سال ۱۷۹۱ تا ۱۷۹۴ میلادی زیر نظر ملا بیک آغاز شده و گفته می‌شود ما بین سال‌های ۱۸۱۹ تا ۱۸۲۱ میلادی توسط پسر او Haxhi Ethem Bey به پایان رسیده است.

قلعه رزفا (Rozafa Castle) که همکنون بقایایی از آن باقی مانده در نزدیکی شهر اشکودر در شمال غربی آلبانی قرار دارد. این قلعه روی یک صخره‌ی سنگی بنا شده که نسبت به سطح دریا ۱۳۰ متر ارتفاع دارد. رودخانه‌های Bojana و Drin اطراف این قلعه جاری هستند. اشکودر یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین شهرهای آلبانی است که از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و اقتصادی این کشور به شمار می‌رود.

این قلعه توسط مردم ایلیریا استفاده می‌شده که ۱۶۷ سال قبل از میلاد مسیح توسط رومی‌ها تصاحب می‌شود. این قلعه که حالا بقایای آن بر جای مانده منظره‌ی بسیاری زیبایی دارد.

این پارک زیبا و تاریخی که به‌عنوان یکی از مناطق ثبت و حفاظت‌شده‌ی یونسکو به شمار می‌رود در جنوب آلبانی و در نزدیکی مرز یونان قرار دارد که گنجینه‌ای از تاریخ کهن و بناهای تاریخی را در دل خود جای داده است. این پارک نوامبر سال ۲۰۰۰ میلادی راه‌اندازی شده که داخل آن نزدیک به 95 کیلومتر مربع از بناهای تاریخی و جاذبه‌های طبیعی قرار دارد.

قلعه‌ی برات (Berat Castle) در واقع دژ مستحکمی برای محافظت از شهر برات در آلبانی بوده است. پیشینه‌ی این قلعه به قرن ۱۳ میلادی برمی‌گردد و تعداد زیادی کلیسای بیزانتین و مسجدهای عثمانی در آن وجود دارد. این قلعه روی یک صخره‌ی سنگی بلند مشرف به رودخانه Osum ساخته شده و تنها از سمت جنوب می‌توان به آن دسترسی داشت. این قلعه ۲۱۵ متر از سطح دریا فاصله دارد.

دریاچه‌ی اسکادار (Lake Skadar) که با نام‌هایی چون اسکوتاری، اشکودر و اشکودرا نیز شناخته می‌شود، در مرز آلبانی و مونته‌نگرو قرار گرفته و بزرگترین دریاچه‌ی بالکان شناخته می‌شود.

مساحت این دریاچه بنا به تغییرات فصلی از ۳۷۰ تا ۵۳۰ کیلومتر مربع متغیر است و تنها یک سوم آن متعلق به آلبانی است. اگر قصد دارید از فضای تاریخی کمی فاصله بگیرید و در کنار طبیعت و آبادانی ساعت‌های خود را سپری کنید، بی‌تردید دریاچه‌ی آرام‌بخش اسکادار می‌تواند مقصد اصلی شما باشد.

برج تید (Tid Tower) با ارتفاعی در حدود ۸۵ متر یکی از بناهای زیبا و بلند تیرانا است. این برج زیبا با معماری منحصربه‌فرد خود ۲۵ طبقه دارد و طراحی آن توسط یک شرکت معماری بلژیکی انجام شده است. ساخت برج تید ۱۴ ژانویه ۲۰۰۷ آغاز شده و از آن به‌عنوان سمبل آلبانی مدرن یاد می‌شود. این برج شامل کاربری اداری است که مراکز خرید و رستوران‌ها در طبقا پایینی قرار گرفته‌اند.

یک بار دیگر به طبیعت زیبا و این بار مرتفع آلبانی بازمی‌گردیم. کوهستان Dajt و پارک ملی آن در مرکز آلبانی و شرق تیرانا واقع شده است. قله‌ی این کوهستان در ارتفاع ۱۶۱۳ متری قرار دارد و زمستان‌ها این کوه پوشیده از برف است. اگر قصد دارید از طبیعت‌گردی خود لذت ببرید حتما به کوهستان dajt سر بزنید چون می‌توانید انواع غارها، پوشش گیاهی دریاچه، قلعه‌ی قدیمی، آبشار و... را تماشا کنید. این کوهستان از سال ۱۹۶۶ به پارک ملی تبدیل شده و از سال ۲۰۰۶ به بعد وسعت آن به ۲۹۳۸۴ متر مربع رسیده است.

آلبانی آن‌قدر بکر و ناشناخته است که می‌توانید روزها برای کشف زیبایی‌های این کشور نظیر قلعه‌ی Lekuresi، موزه‌ی هنرهای ملی مناطق ساحلی وقت بگذارید.

رژیم‌ غذایی آلبانی متاثر از رژیم غذایی مدیترانه‌ای به‌ویژه یونان، ایتالیا و غذاهای ترکی است. رژیم غذایی این کشور بیشتر به خاطر گیاهان و سبزیجات مدیترانه‌ای مانند نعنا، پونه کوهی، رزماری و ریحان در کنار گوشت تازه و گوشت ماهی شناخته می‌شود، اما نباید از نقض فلفل و سیر غافل شد. تقریبا در اکثر غذاهای آلبانی می‌توان رده‌پایی از سبزیجات را مشاهده کرد.

این غذای خوشمزه آلبانیایی که طرفداران زیادی در این کشور دارد از گوشت پخته شده‌ی بره، کره، برنج، نمک و فلفل، آرد، تخم‌مرغ و ماست تشکیل شده که مردم آلبانی با علاقه‌ای وافر آن را میل می‌کنند.

برای طبخ این غذای جالب از آرد، تخم‌مرغ همزده، سیر؛ کره و گوشت گوساله یا گوشت مرغ در کنار گردوی خرد شده استفاده می‌شود که با توجه به مواد به کار رفته در پایان با غذایی روبه‌رو هستیم که حالتی شبیه مایه ماکارونی دارد.

سوپ در رژیم غذایی مردم آلبانی نقش ویژه‌ای دارد و آن‌ها سعی می‌کنند از موادی مقوی چون حبوبات، پیاز، روغن زیتون، گوجه یا سس گوجه، نعنا و دیگر سبزیجات تازه همراه با ادویه‌های تند استفاده کنند تا سوپی خوشمزه چون Jani me Fasule را تهیه کنند. این سوپ لذیذ ظاهری جذاب دارد که می‌تواند شما را راضی کند.

به نظر می‌رسد کوفته در همه‌ جای دنیا طرفدار دارد و هر کشوری آن را به سبک خود پخته و سرو می‌کند. مردم آلبانی کوفته‌های خود را با استفاده از گوشت قلقلی، برنج، ادویه و پیاز طبخ کرده و آن را با سس لیمو یا آبلیمو سرو می‌کنند.

• مارد ترزا تنها آلبانیایی است که توانسته جایزه‌ی نوبل را از آن خود کند. او سال ۱۹۱۰ میلادی در Skopje به دنیا آمده که اکنون جزوی از خاک مقدونیه به حساب می‌آید.
• آلبانی، ارمنستان و واتیکان تنها کشورهای اروپایی هستند که مک‌دونالد در آن‌ها شعبه ندارد.
• سال ۱۹۹۵ میلادی رانندگان شهر اشکودرا از پردخت مالیات برای نصب چراغ راهنمایی خودداری کردند. شهر آن‌ها چراغ راهنمایی ندارد!
• مردم آلبانی برای گفتن «خیر» سر خود را بالا و پایین می‌کنند و برای گفتن «بله» آن را به اطراف تکان می‌دهند.
• تاکنون هیچ‌کدام از ورزشکاران آلبانی‌تبار موفق به کسب مدال المپیک نشده است.
• تعدا آلبانیایی‌های خارج از این کشور بیشتر از آلبانی‌تبارهایی است که داخل خود آلبانی زندگی می‌کنند!
• تیرانا را به‌عنوان شهر رنگی می‌شناسند. ساختمان‌ها و بناهای رنگارنگ سبب شده این لقب را برای پایتخت آلبانی در نظر بگیرند.

آلبانی هیچ‌گاه کشوری مطرح در ورزش فوتبال نبوده است. با اینکه فدراسیون فوتبال و تیم ملی این کشور به‌طور رسمی از سال ۱۹۳۰ میلادی آغاز به کار کرده است، ولی جزو تیم‌های درجه چندم جهان به شمار می‌رود. پیش از این آلبانی تنها یک بار در جام ملت‌های اروپای ۱۹۶۴ حاضر بوده که به مرحله‌ی یک شانزدهم نیز رسیده است.

آلتین لالا با ۷۹ بازی ملی و اریون بوگدان با ۱۶ گل ملی افتخارآفرینان عقاب‌ها هستند.

لیگ فوتبال این کشور که با نام سوپر لیگ آلبانی شناخته می‌شود از سال ۱۹۳۰ و با حضور ۱۴ تیم برگزار می‌شود که تیم تیرانا با ۲۴ عنوان قهرمانی بهترین تیم باشگاهی آلبانی است.

آلبانی در یورو ۲۰۱۶ همراه با فرانسه، رومانی و سوئیس در گروه یک رقابت‌ها قرار دارند که به‌رغم برد در مقابل تیم رومانی نتوانستند به دور دوم این مسابقات راه پیدا کنند.