شگفتی های ناشناخته معماری جهان
همه ما کلوسئوم، تاجمحل و دیوار بزرگ چین را میشناسیم. اما بناهای شگفت انگیزی هم در سراسر دنیا وجود دارند که شاید بسیاری از ما از وجود آنها اطلاعی نداشته باشیم.
برای کشف چند نمونه از معماریهای ناشناختهی جهان، به سایت پرسش و پاسخ Quora سر زدیم تا با آثار معماری برجستهای که کمتر شناخته شده، آشنا شویم.
کاخ پارلمان، رومانی
بزرگترین، گرانترین و سنگینترین بنای مدیریت مدنی جهان، «کاخ پارلمان» بخارست، بهمعنای حقیقی یک شگفتی معماری است. «جن هوک» بهعنوان یکی از کاربران سایت Qoura میگوید:
این بنا که توسط دیکتاتور کمونیست نیکولای کوسیسکو ساخته شده، بهقدری عظیم است که نمیتوان از آن عکسی گرفت که ابعادش را درست نشان دهد. هوک یک وکیل است که در این قصر از اواسط دهه ۹۰ میلادی کار کرده است.
این بنای نئوکلاسیک که در سال ۱۹۸۴ ساخته شده، شامل ۱۲ طبقه (بههمراه ۸ طبقه زیر زمین) و ۳۱۰۰ اتاق با مساحت کلی ۳۳۰،۰۰۰ متر مربع است. این پروژه بهشکل بیسابقهای ۳.۳ میلیارد یورو هزینه در بر داشت و البته برای مردم بخارست به قیمت بخش بزرگی از شهرشان تمام شد. برای ساخت کاخ پارلمان، یک پنجم بخش مرکزی بخارست با خاک یکسان شد. از جمله اکثر محلههای تاریخی شهر میتوان به بیش از ۳۰ کلیسا و کنیسه و حدود ۳۰ هزار خانه مسکونی اشاره کرد. هوک میگوید:
فرشهای راهراهِ طبقه همکف که راهروهای عریض را پوشش میدهد؛ در زمان ساخت بنا و در داخل آن بافته شده است. بافت آنها خارج از قصر و آوردنشان به داخل بهدلیل حجم عظیم این فرشها مقرون بهصرفه نبود.
مسجد بزرگ جن، مالی
مسجد بزرگ جن، ساخته شده در سال ۱۹۰۷ میلادی، بزرگترین بنای گلی جهان به حساب میآید که تقریبا تمام آن با خشتهای پخته شده زیر نور آفتاب، شن، ساروج گلی و گچ ساخته شده است. این بنا بهعنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای معماری سبک سودانی-ساحلی به حساب میآید. این مسجد در سال ۱۹۸۸ بهعنوان میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است. سه منارهی مسجد با شاخههای نخل تزیین شده که در زمان داربست زدن برای تعمیر سالانه دوبرابر میشود. این سنتی است که مردم محلی در ماههای آوریل و می طی یک فستیوال انجام میدهند. آبیشک لامبا، یکی از کاربران Quora میگوید:
گرمای بیرحم تابستان شمال آفریقا باعث ترک خوردن بنای میشود و به مرور آن را سست میکند. قبل از اینکه باران سالانه شروع به باریدن کند، مردم محلی تمام بنا را با گِل یک تالاب خشک شده مجددا مستحکم میکنند.
قلعهی دراور، پاکستان
قلعه دراور، شامل۴۰ دژ متحیرکنندهی بهشکل مربعی دقیق است که از دل کویر سر بر آوردهاند. درمجموع، دیوارهای قلعه مساحتی حدود ۱۵۰۰ متر مربع و طولی حدود ۳۰ متر دارند. فیصل خان، از کاربران Qoura، میگوید:
این یک بنای بینظیر در میان صحرای کولستان است. اکثر مردم از وجود قلعهی دراور باخبر نیستند. حتی بیشتر پاکستانیها نیز از این امر اطلاعی ندارند.
این موضوع یک دلیل منطقی دارد؛ برای دیدن قلعه، مسافران باید یک راهنما بههمراه ماشین برای سفری یک روزه از بالاپور پاکستان به کویر کولستان و قلعهی دراور استخدام کنند. همچنین برای دیدن داخل قلعه نیاز به دستور خاص امیر یا رهبر منطقه است.
چند بائوری، هند
چند بائوریِ راجستان، یکی از ناشناختهترین بناها در هند است که شامل یک بنای مربعی پلهوار با عمق ۱۳ طبقه میشود و دیوار آن با راهپلههای دو طرفه خطکشی شده است. این پلهها تا ۳۰ متر پایین دیوار ادامه پیدا میکنند. جایی که یک استخر از آب سبز زمردی چشم انتظار مهمانها است. مارپیچ خیرهکننده و متقارن پلهها –به گفتهی ویپول یادو، به نظر میرسد که یک راه تمام ناشدنی را تا زیر زمین ادامه میدهد. با ۳۵۰۰ پله چند بائوری، یکی از عمیقترین و وسیعترینها در نوع خود است. این بنا توسط شاه چندا از سلسلهی نیکومبا بین سالهای ۸۰۰ و ۹۰۰ بعد از میلاد طراحی شده بود؛ تا در عین زیبایی، کاربردی نیز باشد. با توجه بهشکل ساخت آن کف بنا از بالای آن خنکتر است که در منطقهی گرم و خشک راجستان به نظر ضروری میرسد.
استاری موست، بوسنی و هرزگوین
اگر هر بنای تاثیرگذار داستانی داشته باشد، «استاری موست» داستانِ یک بازگشت است. هریس کستو نیز از کاربران Qoura میگوید:
پل کهنه یا بهقول محلیها، استاری موست، در سال ۱۵۶۶ با ۴۵۶ سنگ محلی توسط معمار عثمان، معمار حجرالدین، ساخته شد و از آن به بعد این بنا تبدیل به قلب تپنده شهر شد.
این پل گوژپشت در شهر مستار و در تقاطع این شهر با رود نِرِتوا واقع است. با عرض ۴ متر، طول ۳۰ متر و ارتفاع ۲۴ متر، این بنا شناختهشدهترین بنای کشور و یکی از بهترین نمونههای معماری اسلامی در منطقه بالکان است. اما در دههی ۱۹۹۰، این پل بهوسیلهی نیروهای بوسنی-کروات در جنگ بوسنی نابود شد. پس از جنگ، شهر و پل آن دوباره بازسازی شد. کستو میگوید:
تقریبا ۱۰ سال طول کشید تا ایدهی پل دوباره به زندگی برگردد و در ژوئیه ۲۰۰۴ یک «پل کهنه»ی جدید بازگشایی شد.
پل از زمان بازسازی تغییراتی کرده، اما هنوز محلیها از بالای آن داخل آب یخ رود نرتوا میپرند تا شهامت و مهارت خود را به رخ سایرین بکشند. این موضوع را میتوان بهنوعی یک سنت قدیمی در این منطقه دانست.
دیوار بزرگ هند
ایوش مانو نیز که یکی از کاربران Qoura است، میگوید:
همه ما نام دیوار بزرگ چین را شنیدهایم. اما تعداد کمی میدانند که هند هم دیوار بزرگ خود را دارد که برای مدت زیادی زیر سایهی همسایه خود در شرق پنهان بوده است.
از دیوار بزرگ هند، همچنین بهعنوان دومین دیوار بزرگ جهان، بعد از دیوار چین نام برده شده است. این دیوار واقع در راجستان، ۳۶ کیلومتر طول دارد و عرضه آن در بعضی نقاط به ۴.۵ متر هم میرسد. دیوار بزرگ هند شامل هفت درِ قلعه است. رانا کومبا، یک حکمران محلی، سفارش ساخت این دیوار را در سال ۱۴۴۳ برای حفاظت از قلعهاش واقع در تپهی بالایی داد. مانو میگوید:
بر اساس افسانههایی که دربارهی این دیوار وجود دارد، با اینکه تلاشهای بسیاری برای بازسازی آن صورت گرفته، اما هنوز نتوانستهاند دیوار را کامل کنند. در نهایت پادشاه از مشاور مذهبی خود کمک میگیرد و او میگوید که باید یک قربانی تقدیم شود. داوطلبی جان خود را در این راه فدا میکند تا سایرین زنده بمانند. امروز یک دروازهی بزرگ در جایی که قربانی مدفون شده بنا کردهاند و عبادتگاهی هم برای مکانی که سرش مدفون شده، ساختهاند.
دیوار در قرن ۱۹ بزرگتر شد و حالا بیش از ۳۶۰ عبادتگاه بین دیوارهایش قرار دارد. اما خود بنا برای باقی جهان هنوز گنجی ناشناخته است.
مسجد شیخ لطفالله، ایران
کاربر Quora، «مونا خاتم» این مسجد را بهعنوان شاهکار معماری صفوی ایرانی و «یک پژوهش در هارمونی تواضع» توصیف میکند. مسجد شیخ لطفالله، واقع در میدان نقش جهان اصفهان، بین سالهای ۱۶۰۳ و ۱۶۱۹ و دورهی شاه عباس اول ساخته شد. مسجد به افتخار پدرزن شاه، شیخ لطفالله، اینچنین نامگذاری شد. این مسجد از آن نظر عحیب است که هیچ مناره یا حیاطی ندارد. خاتم میگوید:
این موضوع احتمالا به این دلیل است که مسجد برای استفادهی عموم ساخته نشده بود. بلکه بهعنوان مکان عبادت برای زنان حرم مورد استفاده قرار میگرفت.
تزیینات داخل مسجد بسیار نفیس است. خاتم میگوید:
در تزیینات گنبد از کاشیهای ظریفی استفاده شده که در طول روز از کرمی تا صورتی تغییر رنگ میدهد. داخل محراب از پیچیدگی موزاییکهایی که دیوارها را تزیین میکنند شگفتزده میشوید. همچنین سقف بینظیری دارد که کوتاه است و به زردی میگراید. اشعهی خورشیدی که از چند پنجرهی مشبک بالای ساختمان عبور کرده یک فعل و انفعال همواره متغیر از نور و سایه تولید میکند.
دیدگاه