ارتفاع زدگی و نکاتی برای پیشگیری از آن (قسمت دوم)

مطالعه قسمت اول

بیماری ارتفاع یا ارتفاع‌زدگی ناشی از کاهش میزان اکسیژن هوا در ارتفاعات بالا است. این عارضه اغلب افرادی را که در ارتفاعات پایین زندگی می‌کنند و به ارتفاعات ۲۵۰۰ متر و بالاتر سفر می‌کنند، گرفتار می‌کند.

با رعایت این نکات می‌توانید تا حدی از بروز این مشکل پیشگیری کنید:

به آرامی بالا بروید و ارتفاع را افزایش دهید. اگر قصد دارید به مناطق مرتفع سفر کنید، باید این افزایش ارتفاع را به آرامی انجام دهید. بدن انسان به ۳ تا ۵ روز زمان نیاز دارد تا با شرایط ارتفاعات بالای ۲۵۰۰ متر تطبیق پیدا کند. اگر به جایی سفر می‌کنید که علائم نشان‌دهنده‌ی ارتفاع ندارد، ارتفاع‌سنج تهیه کنید یا از ساعت‌هایی استفاده کنید که این قابلیت را دارند. این وسایل را می‌توانید از فروشگاه‌های لوازم کوه‌نوردی بخرید.

در یک روز بیش از ۲۷۰۰ متر بالا نروید. به ازای هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع، یک روز را برای تطبیق بدن در نظر بگیرید.

استراحت کنید. یکی دیگر از شیوه‌های مبارزه با ارتفاع‌زدگی استراحت کردن است. سفرهای داخلی و خارجی به تنهایی می‌توانند الگوی خواب فرد را به هم بریزند. این اختلال در خواب می‌تواند به خستگی و کمبود آب بدن منجر شود که احتمال ابتلا به ارتفاع‌زدگی را افزایش می‌دهند.

قبل از شروع صعود، یک یا دو روز زمان برای استراحت و عادت کردن به شرایط جدید برنامه‌ریزی کنید. در این مدت الگوی خواب شما هم اصلاح خواهد شد. به خصوص اگر در سفر خارجی هستید.

داروهای پیشگیرانه مصرف کنید. قبل از شروع سفر به ارتفاعات بالا با پزشک خود مشورت کنید. درباره‌ی سوابق پزشکی و سفر خود به پزشک اطلاع بدهید. در صورتی که حساسیت نداشته باشید، پزشک داروی استازولامید تجویز خواهد کرد.

این دارو یکی از داروهای تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا است که برای پیشگیری و درمان کوه‌گرفتگی تجویز می‌شود.

تست گلبول قرمز بدهید. قبل از شروع سفر بهتر است از پزشکتان وقت بگیرید و آزمایش خون بدهید. اگر مبتلا به کم‌خونی باشید، باید این مشکل را پیش از سفرتان حل کنید. این مسئله برای سلامتی شما بسیار حائز اهمیت است. چرا که این گلبول‌های قرمز خون هستند که وظیفه‌ی اکسیژن‌ رسانی به اندام‌های بدن را برعهده دارند.

عوامل زیادی سبب کم‌خونی می‌شوند که یکی از آنها کمبود آهن است. کمبود ویتامین بی هم ممکن است به کم‌خونی منجر شود. در صورتی که چنین مشکلی داشتید، پزشک مکمل‌های ویتامین بی و آهن تجویز می‌کند.

مقدار زیادی آب بنوشید. کاهش آب بدن، توانایی بدن شما برای سازگاری با ارتفاعات بالا را کاهش می‌دهد. روزانه ۲ تا ۳ لیتر آب بنوشید. این رویه را از روز قبل از سفر شروع کنید. هنگام صعود، چند لیتر آب بیشتر همراه ببرید.

از خوردن نوشیدنی‌های الکلی به خصوص در ۴۸ ساعت اول، اکیدا خودداری کنید. الکل میزان تنفس و فعالیت بدنی شما را کاهش می‌دهد و سبب کاهش آب بدن می‌شود.  

از خوردن محصولات کافئین‌دار هم اجتناب کنید. نوشابه‌های انرژی‌زا و نوشیدنی‌های گازدار مصرف نکنید. کافئین به کم شدن آب بدن و عضلات منجر می‌شود.

غذای مناسب بخورید. برخی مواد غذایی هستند که باید برای آماده‌سازی بدن و پیشگیری از ارتفاع‌زدگی مصرف کنید. تحقیقات نشان داده است که رژیم‌های غذایی پر کربوهیدرات به کاهش علائم ارتفاع‌زدگی کمک می‌کنند و موجب بهبود عملکرد بدن می‌شوند. کربوهیدرات‌ها می‌توانند تعادل انرژی در بدن را بهبود ببخشند. در دوره‌ی سازگاری و قبل از آن، رژیم غذایی پرکربوهیدرات را دنبال کنید. این رژیم شامل انواع پاستا، نان، میوه‌ها و غذاهایی بر پایه‌ی سیب‌زمینی هستند.

یکی دیگر از مواد غذایی مفید برای سازگاری بدن با ارتفاع، مواد غذایی غنی از پتاسیم هستند. کلم بروکلی، موز، آووکادو، طالبی، کرفس، انواع سبزیجات، سبوس، شکلات، خرما، میوه‌های خشک، سیب‌زمینی و گوجه را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

از مصرف بیش از اندازه‌ی نمک هم خودداری کنید. مصرف بیش از حد نمک به از دست رفتن آب بافت‌های بدن منجر می‌شود.

همیشه با یک یا چند نفر همراه به ارتفاعات سفر کنید. به خصوص اگر بار اولتان است یا سابقه‌ی ارتفاع‌زدگی دارید. در این صورت اگر برای هر یک از شما مشکلی پیش بیاید دیگران می‌توانند با انتقال فرد به ارتفاعات پایین‌تر به بهبود علائم بیماری کمک کنند. در شرایط حادتر هم همراهان می‌توانند گروه‌های امداد و نجات را خبر کنند.  

علاوه بر ارتفاع‌زدگی ممکن است مشکلات دیگری هم در ارتفاعات برای شما پیش بیاید. یکی از آنها، آفتاب‌سوختگی است.

شاید تا به حال تجربه کرده باشید که در ارتفاعات، آسمان آبی‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. این به دلیل کم شدن بخار آب موجود در هوا است. اما در این ارتفاع این نکته را هم مد نظر داشته باشید که حفاظت از شما در برابر تابش آفتاب، ۲۵ درصد کاهش پیدا می‌کند. بنابراین باید استفاده از ضدآفتاب با SPF 30 به بالا به مقدار کافی را فراموش نکنید. استفاده از عینک آفتابی و بالم لب هم برای حفاظت از چشم و لب‌های شما در مقابل تابش آفتاب، ضروری هستند.

نوسان آب و هوا را در نظر بگیرید. روزهای گرم و شب‌های سرد در انتظار شما هستند. بنابراین از قبل به فکر پوشش اضافه باشید.