چطور در جنگل زنده بمانیم؟

۱. قبل از سفر تحقیق کنید. بدون تحقیق و بررسی قبلی به مناطق طبیعی و دور از دسترس سفر نکنید و بی‌گدار به آب نزنید. باید قبل از سفر درباره‌ی محیط اطرافتان اطلاعات لازم و کافی به دست بیاورید. مطالعه‌ی نقشه‌ی منطقه‌ای که قصد سفر به آنجا را دارید بسیار مفید است و احتمال گم شدن شما را کاهش می‌دهد و همراه داشتن آن ضروری است. درباره‌ی پوشش گیاهی و حیات وحش آن منطقه نیز تحقیق کنید. اطلاع داشتن درباره‌ی گیاهان و جانوران منطقه می‌تواند جان شما را نجات دهد. مثلا اینکه بدانید کدام گیاه قابل خوردن است یا اینکه محل زندگی مارهای زنگی آن منطقه را بشناسید تا به آن نزدیک نشوید. همچنین کتاب‌های مختلفی درباره‌ی مهارت‌های بقا در طبیعت وجود دارد که استفاده از آن‌ها نیز می‌تواند مفید باشد.

۲. اطمینان حاصل کنید که قبل از شروع سفر به‌خوبی غذا خورده‌اید و حتما به یک نفر اطلاع دهید که کجا می‌روید و چه موقع برمی‌شد. در این صورت اگر دیر کردید به‌دنبال شما خواهند گشت. اشتباهی که جیمز فرانکو در فیلم ۱۲۷ ساعت انجام داد را تکرار نکنید. این فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است. اطمینان حاصل کنید که حتما کسی درباره‌ی جایی که می‌روید و زمانی که بر می‌شد اطلاع کافی دارد. در این صورت اگر در زمان تعیین شده برنگردید نزدیکانتان متوجه می‌شوند که شما گم شده‌اید و پلیس را خبر می‌کنند و می‌دانند که جست‌وجو برای یافتن‌ شما را باید از کجا شروع کنند.

داشتن همه این وسایل زمانی که کار کردن صحیح با آن‌ها را بلد نباشید، هیچ فایده‌ای ندارد. پس قبل از سفر به دل طبیعت، در یک محیط امن، کار کردن با این وسایل را یاد بگیرید و تمرین کنید.

جعبه‌ی کمک‌های اولیه را فراموش نکنید. باند و چسب زخم، موچین، پنس و ضدعفونی‌کننده را حتما در این جعبه قرار دهید.

اگر دارو مصرف می‌کنید یا آمپولی برای تزریق دارید آن‌ها را حتما همراهتان ببرید. حتی اگر مدت سفر شما کوتاه است و نیازی به آن‌ها نداشته باشید. چون هرگز نمی‌دانید که چه اتفاقاتی در انتظار شما هستند.

قطب‌نما یکی از وسایل ضروری در سفر به دل طبیعت به‌خصوص در جنگل است. شما می‌توانید قطب‌نما را در جهت شهر یا محل شروع گردش خود علامت‌گذاری کنید و جهت عقربه‌ی قطب‌‌نما را به خاطر بسپارید و در صورت گم شدن از آن برای پیدا کردن مسیر بازگشت استفاده کنید.

هنگام انتخاب یک پتوی نجات بهتر است کمی بیشتر هزینه کنید تا یک مدل بزرگ‌تر و مقاوم‌تر آن را تهیه کنید. یک پتوی نجات می‌تواند به‌عنوان عامل محافظی در برابر باد و آب استفاده شود. پیچیدن آن به دور بدن برای پیشگیری از هیپوترمی مفید است. اما این پتو در صورتی مفید واقع خواهد شد که بیش از حد کوچک نباشد و به‌راحتی پاره نشود.

۴. وسایل ارتباطی، همراهتان داشته باشید. تلفن همراه با باتری اضافه یا پاوربانک را فراموش نکنید. این سریع‌ترین وسیله‌ی ارتباطی است که با کمک آن می‌توانید آسیب‌دیدگی یا گم شدن خود را به اطلاع دیگران برسانید. گرچه ممکن است گوشی شما فقط در مناطق مرتفع آنتن بدهد باز هم آن را همراه ببرید.

۱. اگر گم شدید، وحشت نکنید. اضطراب و وحشت از هر چیز دیگری برای شما خطرناک‌تر است. وحشت باعث می‌شود شما نتوانید از بهترین و موثرترین وسیله‌ی بقا در طبیعت یعنی از نیروی تفکرتان بهره بگیرید. زمانی که می‌فهمید گم شده‌اید، قبل از انجام هر کاری توقف کنید. نفس عمیقی بکشید و آرام بمانید. در چنین شرایطی این مراحل را دنبال کنید.

• بنشینید.
• فکر کنید.
• محیط اطراف را زیر نظر بگیرید.
• از طریق جمع کردن وسایل و مواد مورد نیاز، خودتان را برای بقا آماده کنید.

۲. هرجایی که اکنون در آن قرار دارید نقطه‌ی صفر یا شروع شما خواهد بود. این مکان را با استفاده از یک لباس اضافه، توده‌ای از سنگ، یک برگ کاغذ یا هر چیزی که از فاصله‌ی دور قابل تشخیص باشد، علامت بگذارید. جهت‌های اصلی را پیدا کنید. با توجه به این نکته که خورشید از شرق طلوع می‌کند و در غرب غروب می‌کند می‌توانید جهت‌ها را پیدا کنید. به‌عنوان مثال اگر در اواخر بعدازظهر هستید و خورشید در سمت راست شما قرار دارد در نتیجه جنوب روبه‌روی شما است.

قبل از سفر، پیدا کردن ستاره‌ی قطبی (ستاره‌ی شمال) در آسمان شب را، یاد بگیرید و تمرین کنید.

۳. در یک مکان بمانید. این کار نه‌تنها احتمال پیدا شدن شما را افزایش می‌دهد بلکه از اتلاف انرژی بدن شما و میزان آب و غذایی که نیاز دارید می‌کاهد. همچنین ممکن است کسی به‌دنبال شما بگردد به‌خصوص اگر درباره‌ی برنامه سفرتان کسی را مطلع کرده باشید. اگر با کسی همراه هستید، به‌هیچ‌وجه از هم جدا نشوید. شانس زنده‌ ماندن، زمانی که با هم باشید، بیشتر است. اگر در محیط گرم و آفتابی قرار دارید به‌دنبال سایه بگردید. این کار از آفتاب‌سوختگی و از دست دادن آب بدن پیشگیری می‌کند. در گرما برای درآوردن لباس‌هایتان وسوسه نشوید. این کار احتمال آفتاب‌سوختگی و از دست رفتن آب بدن را افزایش می‌دهد.

۴. آتش روشن کنید. یک آتش در اندازه‌ی مناسب با هیزم کافی تهیه کنید تا چندین ساعت روشن بماند. آتش را قبل از اینکه به آن نیاز پیدا کنید، روشن کنید. حتی اگر هوا گرم باشد. روشن کردن آتش در شرایط آسان، راحت‌تر است تا زمانی که آفتاب در حال غروب کردن است و وحشت کرده‌اید. روشن کردن یک آتش می‌تواند احساس راحتی و امنیت در شما ایجاد کند.

چوب مورد نیاز برای روشن نگه داشتن آتش در طول شب را جمع‌آوری کنید. در اعماق جنگل باید به چوب خشک دسترسی داشته باشید. می‌توانید به‌جای چوب از پوست درختان یا فضولات خشک نیز استفاده کنید. اگر آتشی درست کنید که به‌اندازه‌ی کافی داغ باشد می‌توانید چوب‌های تازه، علف یا ترکه‌های درختان را نیز بسوزانید. این کار باعث تولید دود زیاد می‌شود و می‌تواند علامت خوبی برای نشان دادن حضور شما باشد.

بهترین چوب برای سوزاندن، شاخه‌های خشکی هستند که از تنه‌ی درختان جدا می‌کنید. صرف‌نظر از اینکه در چه نوع جنگلی حضور دارید، قطعا مقداری چوب خشک پیدا خواهید کرد.

این نکته را فراموش نکنید که روشن نگه داشتن یک آتش کوچک بسیار راحت‌تر از یک آتش بزرگ است چراکه به سوخت کمتری نیاز دارد. آتش را در اندازه‌ای تهیه کنید که قابل مدیریت کردن باشد و مجبور نباشید زمان زیادی را صرف پیدا کردن چوب کنید.

آتش را در یک مکان مناسب روشن کنید. آتش باید از درخت‌های قابل اشتعال و علف‌ها دور باشد و ترجیحا در مکانی مسطح و خالی برپا شود. مراقب آتش باشید. هنگام افزودن سوخت و چوب به آتش، افراط نکنید. آب‌و‌هوا و شرایط دیگر را در نظر بگیرید و فراموش نکنید که گیر افتادن در یک آتش‌سوزی در جنگل به مراتب سخت‌تر از گم شدن است.

۵. با ایجاد سروصدا، سوت زدن، فریاد زدن، آواز خواندن و کوبیدن سنگ‌ها به هم، محل حضور خود را علامت بدهید. اگر می‌توانید، محل حضور خود را به‌نحوی علامت‌گذاری کنید که از آسمان قابل‌مشاهده باشد. اگر در علفزارهای کوهستانی هستید سه توده از برگ‌ها و شاخه‌های تیره تهیه کنید و به‌شکل مثلث روی زمین قرار دهید. در مناطق شنی، روی شن یک مثلث بزرگ بکشید. این نکته را به یاد داشته باشید که در طبیعت، قرار دادن سه چیز در کنار هم یا ایجاد شکل مثلث، نشانه‌ای از نیاز به کمک است.

می‌توانید با استفاده از آتش، برای کمک علامت بفرستید. علامت درخواست کمک بین‌المللی روشن کردن سه آتش در یک خط مستقیم یا به‌شکل یک مثلث است.

همچنین می‌توانید سه بار سوت بزنید یا اگر تفنگ دارید سه بار هوایی شلیک کنید یا با استفاده از آینه سه بار علامت بدهید.

۶. محیط اطراف را به‌خوبی زیر نظر بگیرید. در عین حال که نباید زیاد از نقطه‌ای که هستید دور شوید اما می‌توانید کمی اطراف را بگردید تا چیز مفیدی پیدا کنید. ممکن است افرادی قبلا چیزهایی را جا گذاشته باشند. یک قوطی یا فندک کوچک که ممکن است در مواقع ضروری بسیار مفید باشد. زمانی که دنبال آب، سرپناه یا راه برگشت به خانه می‌شد، اطمینان حاصل کنید که همیشه راه برگشتی برای رسیدن به نقطه‌ی شروع یا نقطه‌ی صفر دارید.

۷. منبع خوبی برای تهیه‌ی آب پیدا کنید. در شرایط بقا، می‌توانید سه روز بدون آب ادامه دهید اما از اواخر روز دوم دیگر در وضعیت مطلوبی قرار ندارید. پس قبل از اینکه دیر شود، آب پیدا کنید.

بهترین منابع برای تامین آب مورد نیاز، چشمه‌ها هستند اما احتمال پیدا کردن آن‌ها بسیار ضعیف است. در اطرافتان به‌دنبال پرنده‌ها بگردید آن‌ها معمولا دوست دارند در اطراف آب‌های شیرین پرواز ‌کنند. از آبی که همراه دارید بنوشید. البته شما باید آن را جیره‌بندی کنید اما نه به‌اندازه‌ای که تشنگی، شما را از پای در بیاورد.

آب‌های جاری یکی دیگر از منابع تامین آب خواهند بود. حرکت آب، رسوبات و گل‌ولای آن را کاهش می‌دهد. این نکته را در نظر داشته باشید که نوشیدن آب رودها ممکن است شما را بیمار کند اما زمانی که شما در مرز بین زندگی و مرگ قرار دارید، احتمال بروز بیماری در درجه‌ی دوم اهمیت قرار دارد. هر مشکلی که گریبان شما را بگیرد پش از بازگشت به خانه درمان خواهد شد.

همچنین می‌توانید از آب جمع شده در حفره‌های سنگ‌ها و صخره‌ها استفاده کنید. اگر از یافتن آب، مستاصل شده‌اید و در اطراف شما شبنم وجود دارد، آن‌ها را با لباس خود جمع کنید و از رطوبت لباس برای رفع عطش استفاده کنید.

۸. آبی که پیدا می‌کنید تصفیه کنید. یکی از روش‌های تصفیه‌ی آب، حرارت دادن است. برای اینکه این روش، تمامی باکتری‌ها و آلودگی‌های موجود در آب را از بین ببرد، باید حداقل سه دقیقه بجوشد.

همچنین می‌توانید آب صاف را در یک بطری پلاستیکی شفاف بریزید و شش ساعت جلوی آفتاب قرار دهید. این کار نیز بخشی از آلودگی‌های آب را تصفیه می‌کند. اگر آب به‌شدت آلوده و پر از رسوب و گل‌ولای باشد، آفتاب نمی‌تواند به آن نفوذ کند و این روش مفید نخواهد بود. اگر نمک در دسترس دارید با افزودن آن به آب، به ته‌نشین شدن رسوبات کمک کنید.

یک سرپناه پیدا کنید یا بسازید. بدون داشتن سرپناه مناسب، شما با توجه به شرایط آب‌و‌هوا کاملا در معرض خطراتی از قبیل هیپوترمی یا گرمازدگی قرار دارید. به‌خصوص اگر لباس مناسب با شرایط نپوشیده باشید، داشتن یک سرپناه از هر چیزی مهم‌تر است. خوشبختانه، محیط جنگل به‌نحوی است که منابع لازم برای تهیه‌ی یک سرپناه و روشن کردن آتش به‌منظور امنیت، تامین گرما یا علامت دادن، در آن وجود دارد. از موارد زیر می‌توانید برای ساخت سرپناه استفاده کنید:

به‌دنبال درخت‌های شکسته یا خمیده بگردید. می‌توانید با جمع کردن شاخه‌ها و برگ‌ها در دو طرف یک درخت شکسته، سرپناهی بسازید و روی آن را با برگ و علف بپوشانید.

برای ایجاد سایه، جلوگیری از نفوذ باد و آب یا باران و برف، از شاخه‌ها و برگ‌های تازه‌ی درختان استفاده کنید.

غارها مکان‌های مناسبی برای پناه گرفتن هستند. البته اگر غاری پیدا کردید، قبل از ورود به آن اطمینان حاصل کنید که خرس، مار یا حیوانات درنده‌ی دیگر در آن زندگی نمی‌کنند.

اگر در محیط برفی هستید، یک غار برفی درست کنید. برف، عایق خوبی است و می‌تواند شما را گرم نگه دارد.

البته حتما اطمینان حاصل کنید که سرپناه شما خیلی پنهان نباشد و مدت زیادی را در آن نگذرانید. در این صورت احتمال اینکه کسی بتواند شما را پیدا کند، کاهش می‌یابد.

برای ساخت یک سرپناه عالی انرژی خود را هدر ندهید و خودتان را زیاد خسته نکنید.

۱۰. غذای سالم پیدا کنید. بد نیست بدانید که یک انسان بالغ و سالم در صورتی که هوا سرد نباشد، تا سه هفته بدون غذا دوام خواهد آورد. گرسنه ولی سالم باشید بهتر از این است که غذای آلوده بخورید و بیمار شوید. قبل از اینکه چیزی بخورید از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید. بیماری می‌تواند شانس نجات شما را کاهش دهد. بنابراین گرسنه ماندن بهتر است.

از خوردن حشرات نترسید. گرچه خوردن ملخ بسیار چندش‌آور است اما در شرایط اضطراری می‌تواند نجات‌بخش باشد. تمامی حشرات قبل از خوردن باید پخته شوند چراکه ممکن است انگل‌هایی داشته باشند که شما را به کشتن بدهند.

از خوردن کرم‌ها، حشرات رنگ روشن یا هر حشره‌‌ی گزنده، اجتناب کنید. قبل از خوردن، پاها، سر و بال‌های حشره را جدا کنید.

اگر نزدیک آب باشید، ماهیگیری بهترین انتخاب است.

هر چقدر هم که گرسنه بودید، از خوردن قارچ‌ها و میوه‌های وحشی که نمی‌شناسید، اجتناب کنید. گرسنه ماندن بهتر از خوردن غذای سمی است. بسیاری از توت‌های وحشی موجود در جنگل به‌خصوص توت‌های سفیدرنگ، سمی هستند.