هفتهنامه کجارو شماره ۶: از جنجال جمهوری آذربایجان در میلان تا نگهداری از ۲۲۸ هزار فسیل در موزه کرمان
بازهم یکشنبهای دیگر و نوبت به هفتهنامه کجارو رسید. همان طور که مخاطبان و همراهان عزیز پرتال مطلع هستند، یکشنبههای هر هفته را اختصاص دادیم بهمرور مهمترین اخبار و گزارشها دنیای گردشگری ایران در هفتهای که گذشت. این بار نیز دست پر آمدیم تا نگاهی دوباره داشته باشیم به دنیای اخبار گردشگری کشورمان از دریچه هفتهنامه کجارو. هفتهای که گذشت، همچون هفتههای قبل، برای گردشگران ایران هفته پر خبر و رویدادی بود.
مهمترین خبر، برمیگردد به جنجالی که غرفه جمهوری آذربایجان در نمایشگاه گردشگری میلان ایتالیا علیه فرهنگ ایران ایجاد کرد. انتشار کتاب نگارگری ایران که در آن، این هنر اصیل هزارساله کشورمان بهعنوان بخشی از هنر و فرهنگ جمهوری آذربایجان معرفی شده بود، اعتراض گسترده مسئولان دولتی و فعالان ادب و فرهنگ کشور را بههمراه داشت. البته این کتاب عجیب، از نمایشگاه مزبور پس از اعتراض ایران، جمعآوری شد. در این نمایشگاه معتبر جهانی، ایران توانست رتبه دوم برترین غرفهها را در میان دهها کشور شرکتکننده به خود اختصاص دهد که افتخار ارزندهای برای عرصه تبلیغات صنعت گردشگری کشورمان بود. خبر دیگر، مربوط به راهاندازی موزه فسیل در استان کرمان است که بهزودی عملیاتی میشود و کرمان دوستان، میتوانند به موزه فسیلشناسی نیز در این خطه مراجعه کنند. قرار است، ۲۲۸ هزار فسیل که همگی مورد تائید دیرینهشناسان داخلی و بینالمللی قرار گرفتهاند، در موزه فسیل کرمان در معرض عموم علاقهمندان قرار بگیرد. انتظار میرود با راهاندازی این موزه، کرمان به پایتخت فسیلشناسی کشور تبدیل شود. از دیگر خبرهای مهم هفته قبل، به پایتخت سفال کشور یعنی شهرضا اشاره دارد که قرار است، میراث صنایع دستی آن بههمراه کاشان، سال آینده میلادی ثبت جهانی شود. علاقهمندان صنایع دستی هم مطلع باشند که آخرین هفته آبان ماه، زمان نهایی شدن طرح توسعه صنایع دستی در برنامه پنجساله ششم توسعه کشور است و جزئیاتش را در ادامه بخوانید. اگر علاقهمند به موزهگردی و گالریگردی در تهران هستید، توصیه میکنیم بخش پایانی این هفتهنامه را مطالعه کنید و از فرصت پاییزی دیدار با فرهنگ و هنر پایتخت در مراکز گردشگری استفاده کنید.
عنوان دوم برترین غرفه اکسپوی میلان ۲۰۱۵ برای ایران
(تصویر غرفهایران در نمایشگاه میلان ۲۰۱۵ که رتبه دوم را کسب کرد)
موفقیت میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کشورمان در نمایشگاه میلان ۲۰۱۵ که به کسب رتبه دوم برترین غرفه نمایشگاهی در این رویداد بزرگ هنری و فرهنگی اروپا در ماه نوامبر اتفاق افتاد، سند دیگری بر ارزشها و ظرفیتهای گردشگری ایران در جهان است. گفتنی است ایران امسال با صرف ۶ میلیون یورو و فعالیت دهها هنرمند و کارشناس کشورمان در عرصههای مختلف هنری، توانست حضور گسترده و ارزندهای در نمایشگاه میلان از خود بر جای گذارد و ثمره برنامهریزی دوساله خود را دریافت کرد.
(تصاویری از غرفه زیبای ایران در اکسپو میلان ۲۰۱۵)
گفتنی است اکسپو میلان، یکی از معتبرترین نمایشگاههای صنعت گردشگری در سالهای اخیر بود که تنها در روزهای اولیه نمایشگاه، بیش از ۱۱ میلیون بلیط در ۱۰ روز نخست آن به فروش رسید. اکسپو رویدادی است فرهنگی-تجاری که در فواصل ۵ ساله در کشورهای مختلف برگزار میشود. اکسپو ۲۰۱۵ در شهر میلان ایتالیا (اکسپو میلان ۲۰۱۵) و بهمدت شش ماه از ۱ می تا ۳۱ اکتبر ۲۰۱۵ با موضوع «تغذیه زمین، انرژی برای حیات» شروع میکند. این نمایشگاه بزرگ و عظیم با مساحتی قریب به ۱ میلیون متر مربع در طول مدت برگزاری ۱۸۴ روزه خود، پذیرای بیش از ۲۰ میلیون بازدیدکننده از اقصانقاط دنیا خواهد بود. بازدیدکنندگانی که علاوه بر گشتوگذار در طول مدت برگزاری نمایشگاه این امکان نیز برای آنها فراهم میشود که با فرهنگ عامه مردم و نوع عادت غذایی کشورهای شرکتکننده آشنا شوند. هفتهنامه کجارو،این موفقیت ارزنده را به فعالان صنعت گردشگری کشورمان تبریک عرض میکند و امیدوار است این موفقیتها با نیل به آرمان جذب ۲۵ میلیون گردشگر ظرف چند سال آینده، تداوم داشته باشد.
(تصویرایندکس پرتال نمایشگاه بینالمللی میلان ۲۰۱۵)
پرتال تخصصی کجارو، در روزهای آینده به مرور اتفاقات صورتگرفته دراین نمایشگاه بزرگ گردشگری اروپا در قالب سلسله مطالبی تحلیلی خواهد پرداخت. برای کسب اطلاعات بیشتر به www.expo2015.org/en مراجعه کنید.
جمهوری آذربایجان خود را مالک هنر نگارگری ایران میداند!
(هنر نگارگری اصیل ایرانی با طعم دروغین آذربایجانیها)
پاویون جمهوری آذربایجان در expo ۲۰۱۵ میلان، اخیرا خبرساز شده است و دنیای گردشگری ایران را بار دیگر با واکنشهای شدیدی همراه کرد. ادعای تصاحب گنج هزارساله ایرانیان توسط جمهوری آذربایجان، اگرچه به یک شوخی شبیه است، اما متأسفانه در نمایشگاه میلان دیدگانی را به این واقعیت واداشت. یکی از داغترین خبرهای دنیای گردشگری و میراث فرهنگی کشور، هفته گذشته رخ داد. بازهم تکرار داستان تأسفانگیز ادعای مالکیت یکی دیگر از میراث فرهنگی و تاریخی تمدن بزرگ آریایی ها توسط کشورهای دیگر. همین چند وقت پیش بود که ابنسینا توسط ارمنیها و خوشنویسی ایران توسط اعراب حاشیه خلیجفارس، هویتی دیگری یافت. اخیرا نیز خبردار شدیم که غرفه جمهوری آذربایجان در نمایشگاه میلان ایتالیا، نگارگری ایرانی و شاهنامه فردوسی را بهعنوان اثری متعلق به فرهنگ و ادبیات آذربایجان، به نام خود معرفی و تبلیغ میکند! انتشار خبر ایسنا درباره تصاحب شاهنامه و هنر نگارگری در نمایشگاه میلان به نام آذربایجان، موجی از اعتراضات را در میان فعالان گردشگری و مسئولان ادبی و فرهنگی کشورمان در پی داشت. جمهوری آذربایجان پس از اقدام به ثبت «تار» و «چوگان» به نام این کشور در فهرست جهانی یونسکو، این بار برای ثبت هویت «نگارگری ایرانی» و چهبسا شاهنامه و دیوان حافظ زمینهسازی میکند. در تلاش اخیر دولت جمهوری آذربایجان، پس از آنکه با کندن کاشیهای مزین به شعرهای نظامی، سعی شد هویت فارسیزبان بودن او کتمان شود، تعلق خمسهی نظامی، دیوان حافظ و شاهنامهی فردوسی به میراث فرهنگی و هنری این کشور، امری بدیهی تلقی شده است. کتاب نفیسی به نام مینیاتور که در ۲۰۰ صفحه رنگی توسط غرفه آذربایجان هفته پیش منتشر شد و این هنر اصیل ایرانی را به نام این کشور معرفی میکرد، با اعتراض ایرانیان حاضر در نمایشگاه نیز همراه شد. نکتهی عجیبتر اینکه در صفحههای متعدد این کتاب، تصویرهایی از کتابهای قدیمی خطی و نگارگری ایرانی بهعنوان نمونههایی از مینیاتور آذربایجان ارائه شده است. در بالای تصویرها نیز نام آثار، ادیبان و داستانهای مختلفی چون شاهنامه فردوسی، دیوان حافظ، خمسهی نظامی، گرشاسبنامه، کلیله و دمنه، همای همایون، خاورنامه، جامعالتواریخ، هفت اورنگ، فالنامه و... با تلفظ فارسی اما به خط لاتین آمده است. محل خلق یا نگهداری بسیاری از آثار نیز شهرهایی چون تبریز ذکر شده است. محمدباقر آقامیری، رئیس انجمن نگارگری ایران است که میگوید: «اگر شبکه آذربایجان را نگاه کنید، در برنامه فرهنگی - هنریشان یک مینیاتور بزرگ از دوره صفویه میگذارند و شعار میدهند که این هنر برای ماست. در حالی که این اقدام بسیار مضحک است، چون همه اشعار آنها به زبان فارسی است.» البته، اسفندیار اسپهبدی، مسئول غرفه ایران در اکسپوی ۲۰۱۵ میلان درباره ادعای مالکیت کشور جمهوری آذربایجان برای شاهنامه فردوسی و ثبت هنر نگارگری و مینیاتور ایران به نام خود، چند روز بعد اظهار داشت که در اولین زمانی که متوجه این اقدام آذربایجانیها شدیم، نسبت به این مسئله واکنش نشان دادیم و اعتراض خود را اعلام کردیم. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و مسئول غرفه ایران در اکسپوی ۲۰۱۵ درباره این حادثه گفت: ما از این مسئله تا زمانی که سرکنسولمان در آن شهر به ما اطلاع نداده بود خبر نداشتیم. بهمحض آنکه مطلع شدیم، نسبت به اقدام آنها اعتراض کردیم که نتیجه آن جمعآوری باقی نسخههای شاهنامه از آن غرفه بود. انتظار میرود پاسخ حقوقی و قانونی جمهوری اسلامی ایران به این هویتربایی جمهوری آذربایجان که گویا برای چندمین بار پیاپی هم صورت میگیرد، در دستور کار قرار بگیرد و اعتراض شدید کشورمان تسلیم سفیر این کشور در تهران شود. بههرحال، پاسداشت میراث فرهنگی و ناملموس ایرانزمین، یکی از وظایف ملی و شرعی آحاد ملت بهخصوص مسئولان دولتی به شمار میرود که باید به اهمیت آن دقت بیشتری معطوف کرد.
موزه فرش، بسته نیست
(معماری ساختمان موزه ملی فرش ایران با طرح دار قالی )
خبرهایی مبنی بر تعطیلی موزه فرش ایران که یکی از نفیسترین و غنیترین موزههای فرش خاورمیانه است، نگرانیهایی را در میان علاقهمندان به فرهنگ و هنر و بهخصوص صنایع دستی ایجاد کرده بود که در فصل گردشگر،این موزه به خاطر مرمت تعطیل است. اما اواسط این هفته مطلع شدیم که موزه فرش ایران حتی در روزهای مرمت نیز، پذیرای میزبانی از علاقهمندان صنعت فرشبافی اصیل کشورمان بوده و عاشقان هنر فرش ایرانی، میتوانند در طول هفته به این موزه مراجعه کنند. معماری جالب موزه فرش ایران که یادآور دار قالی است، همچون معماری موزه آبگینه (خانه قوامالسلطنه) جالبتوجه است. گفتنی است موزه فرش ایران در نشانی اینترنتی به آدرس carpetmuseum.ir در دسترس است که پیشتر در سرویس پرونده یک سایت پرتال تخصصی کجارو، مورد تحلیل فنی نیز قرار گرفت. موزه فرش ایران تا ۴۰ روز دیگر، کار مرمت خود را به پایان خواهد رساند.
۲۲۸ هزار فسیل به موزه فسیل کرمان میرود
کرمان بهزودی، پایتخت فسیلشناسی ایران خواهد شد. ۲۲۸ هزار فسیل تائید شده توسط کارشناسان داخلی و خارجی بهزودی در کرمان در معرض دید علاقهمندان قرار میگیرد.این خبر را مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اعلام گرد و اضافه کرد که این موزه تلاش میکند تا یافتههای یکی از دیرینهشناسهای باتجربه استان را با همکاری کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، را به اطلاع علاقهمندان برساند. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با اشاره به اینکه بهدنبال فراهم آوردن محل مناسبی برای چیدمان و نگهداری فسیلهای استان کرمان هستیم، تصریح کرد: امیدواریم با راهاندازی این موزه گام مؤثری در جذب گردشگر و توسعه تحقیقات فسیلی در استان و حتی کشور برداشته شود. وفایی با بیان اینکه فسیلهای ارزشمند و منحصربهفردی توسط «محسن تجربه کار» یافت شده است، افزود: خوشبختانه این فسیلها موردتوجه فسیلشناسان، دیرینشناسان و زمینشناسان داخلی و حتی خارجی نیز قرار گرفته است. وی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد این فسیلها از سوی هیئتعلمی دانشگاه باهنر کرمان تائید شدهاند، اظهار کرد: ۱۰ درصد دیگر نیز بهزودی از سوی کارشناسان خارجی مورد تائید قرار خواهند گرفت. تجربه کار بیان کرد: موزه دیرینهشناسی مربوط به موجوداتی است که میلیون سال پیش زندگی میکردهاند و در شرایط خاص به سنگواره تبدیل شدهاند و بیش از ۲۲۸ هزار فسیل در این موزه نگهداری خواهد شد. سرویس خبری پرتال تخصصی کجارو تلاش خواهد کرد تا در روزهای آینده، درباره جزییات بیشتر راهاندازی موزه فسیلشناسی کشور در استان زیبای کرمان، اطلاعرسانی و مطالب گوناگونی در اختیار مخاطبان خود قرار دهد.
۷ محوطه جهانی دیگر ایران، هیئت امنایی خواهد شد
اوایل هفته بود که رسانهها، از احتمال هیئتامنایی شدن نحوه اداره هفت محوطه ثبتشده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو خبر دادند. مدیر امور پایگاههای جهانی کشورمان اخیرا اظهار داشت که نامهای برای رئیس سازمان میراث فرهنگی درباره هیئتامنایی شدن امور مدیریت هفت محوطه جهانی میراث باستانی ایرانزمین ارسال شده است و منتظر حکم معاون رئیسجمهوری در این زمینه هستند. بهجز باغهای جهانی، دو کلیسا که در دو استان متفاوت قرار دارند و برخی محوطهها مانند شوش، چغازنبیل و پارسه – پاسارگاد که مدیریت هیئتامنایی شدنشان باید مشترک باشد، برای دیگر محوطههای جهانی پیشنهاد خود را به رئیس سازمان ارسال شده است تا احکام آنها توسط وی ابلاغ شود. او محوطههای جهانی «بیستون»، «سلطانیه»، «گنبد قابوس»، «میمند» و «شهر سوخته» را از جمله محوطههایی دانست که احکام آنها تا چند روز آینده باید ابلاغ شود. امیدواریم نحوه مدیریت محوطههای جهانی ایران که در زمره برترین میراث باستانی ایران و جهان نیز به شمار میروند، بهگونهای باشد که پاسداشت و حراست از این میراثهای گرانقدر و افتخارآفرین ایرانزمین، به بهترین شکل ممکن انجام و در معرض بازدید گردشگران داخلی و عاشقان جهانی آن باشد.
کمپ گردشگری میامی افتتاح شد
اخیرا خبر رسید که بهرهبرداری از کمپ گردشگری آب مرجان شهرستان میامی از توابع شهرستان شاهرود انجام گرفته و این کمپ برای رفاه حال گردشگرانی که از تهران بهسمت مشهد مقدس و زیارت آقا علی ابن موسیالرضا (ع) حرکت میکنند، قابلاستفاده است. اگر در روزها و هفتههای آینده عازم مشهد مقدس هستید، توصیه میکنیم از این کمپ رفاهی مدرن استفاده کنید. شهرستان میامی، شرقیترین شهرستان استان سمنان و در مسیر تهران به مشهد مقدس است. دو کاروانسرای سپنج و میاندشت، تاریخ و تمدن این منطقه را گواهی میدهد. مهمترین بخش جاذبههای گردشگری شهرستان میامی جاذبههای تاریخی و منحصربهفرد آن است. دشت شقایقها و دشت آفتابگردانهای «کالپوش» نیز از پتانسیلهای مهم توسعه گردشگری در این شهرستان است. همه خوانندگان محترم هفتهنامه را برای دیدار از این شهرستان زیبا و سرسبز توصیه میکنیم.
تکلیف صنایع دستی، این هفته در برنامه ششم توسعه نهایی میشود
این خبری بود که معاونت سرمایهگذاری و برنامهریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشورمان درباره وضعیت صنایع دستی در برنامه توسعه پنجساله ششم کشور عنوان داشت. به گزارش ایسنا، بهدلیل نگرانیهای موجود در حوزه صنایع دستی، تاکنون نشستهای بسیاری در راستای تدوین برنامه ششم توسعه در حوزه صنایع دستی به ریاست بهمن نامورمطلق، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی و معاونان دیگر برگزار شده است. تهیه و تدوین برنامههای کلان توسعه، برنامهریزی لازم بهمنظور رفع موانع و مشکلات اقتصادی، سیاستگذاری و برنامهریزی برای جذب منابع و سرمایههای داخلی و خارجی جهت توسعه فعالیتهای میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی و هنرهای سنتی از جمله برنامههای بخش سرمایهگذاری و برنامهریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. انتظار میرود در برنامه ششم توسعه کشور، همان طور که به توسعه صنعت گردشگری بهعنوان یکی از صنایع راهبردی آینده کشور موردتوجه قرار گرفته است، به صنایع دستی و حمایت از اشتغال آفرینی در این حوزه مهم نیز توجه شایانی مبذول شود تا حراست از این میراث معنوی تمدن بزرگ ایران، با خطری مواجه نشود و کشور از این راه، به ثروتآفرینی ادامه دهد.
بیستون، عضو اتحادیه شهرهای تاریخی جهان میشود
چند روز پیش رسانهها از احتمال عضویت شهر باستانی بیستون کشورمان بهعنوان یکی از اعضای اتحادیه شهرهای تاریخی جهان خبر دادند. خبری مسرتبخش برای عاشقان فرهنگ و تمدن ایران. بر همین اساس، شهردار بیستون گفت: بهزودی شهر بیستون به عضویت اتحادیه شهرهای تاریخی جهان درخواهد آمد. وی ادامه داد: تبادل دانش و تجربه درباره حفظ بناها و آثار تاریخی و چگونگی معرفی و استفاده از این ظرفیتها از دیگر اهداف اتحادیه شهرهای تاریخی جهان است. شهردار بیستون تصریح کرد:این اتحادیه در سال ۱۹۸۷ در کیوتو ژاپن راهاندازی شد و دبیرخانه آن نیز در همین شهر قرار دارد. احمدی نصر یادآور شد:این اتحادیه هماکنون ۱۰۸ شهر از ۶۱ کشور جهان را در عضویت خود دارد که امید داریم شهر بیستون بهزودی به جمع اعضای این اتحادیه بپیوندد. وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه طی چند روز اخیر شاهد عضویت شهر نیشابور با داشتههای مذهبی فرهنگی و تاریخی در این اتحادیه بهعنوان اولین شهر ایرانی بودیم و تلاش میکنیم با بهرهگیری از تجارب مسئولان این شهر، زمینه عضویت شهر تاریخی بیستون را نیز در این اتحادیه جهانی فراهم آوریم. امیدواریم این اتفاق در جهت معرفی بهتر و بیشتر شهرهای تاریخی ایران صورت پذیرد. اشاره میشود، اتحادیه شهرهای تاریخی جهان مهمترین سازمان بینالمللی حکومتهای محلی برای میراث تاریخی شهرها به شمار میآید که هدف آن حفظ میراث تاریخی شهرها و آگاهسازی برای حفظ هویت تاریخی شهرها است. سنگنبشته بیستون، بزرگترین سنگنبشته جهان است.
تفاهمنامه میراث فرهنگی با دانشگاهها
هفته پیش خبر رسید که مدیرکل میراث فرهنگی و صنایع دستی پایتخت، درباره لزوم انعقاد تفاهمنامه همکاری مسئولان صنعت گردشگری و میراث فرهنگی با دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور صحبت کرده است. موضوعی که به نظر میرسد، انتظار بهجایی است و باید موردنظر همه مسئولان اجرایی و دانشگاهی کشور نیز قرار بگیرد. خسروآبادی به یکی از رسانهها گفت: من فکر میکنم به حوزه صنایع دستی اغفال شده است؛ زیرا ما ۵۰ هزار هنرمند صنایع دستی در استان تهران داریم. طبیعتا این قابلیت وصفنشدنی است که اگر آن را سامان دهیم، میتوانیم از آن بهره ببریم. تعاملات بین میراث فرهنگی و دانشگاهها نقاطی را به هم وصل میکند و باعث میشود که یک خط را تشکیل دهیم. در روزهای آینده، در یادداشت روز پرتال کجارو، درباره اهمیت توجه به تشکلهای گردشگری دانشجویی در دانشگاههای سراسر کشور، مطالبی ارائه و پیشنهاداتی ارائه خواهد شد. امیدواریم نقشآفرینی دانشگاههای ایران در توسعه صنعت راهبردی گردشگری کشور، بیشازپیش با عزم جدی مسئولان و برنامه ریزان کشور مواجه شود.
شهرضا و کاشان، در فهرست ثبت میراث جهانی صنایع دستی در سال ۲۰۱۶
(شهرضا، پایتخت سفالگریایران است که بهزودی صنایع دستی آن، ثبت جهانی میشود)
هفته پیش خبر رسید که قرار است، شهرضا و کاشان بهعنوان یکی از قدیمیترین شهرهای ایران و جهان، سال آینده میلادی در فهرست ثبت میراث جهانی صنایع دستی قرار بگیرند. مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان اوایل هفته پیش خبر داد: استان اصفهان یکی از استانهای برخوردار ازنظر میراث ماندگار و میراث ناملموس است و این مسئله لزوم اتخاذ سیاستهای حمایتی برای مرمت و نگهداری این آثار را ایجاب میکند. وی با تاکید بر لزوم حمایت از سفال و سرامیک شهرضا تصریح کرد: سیاست جدید سازمان، معرفی برندهای صنایع دستی شهرستانهای استان در حوزههای مختلف است و در این زمینه سفال و سرامیک شهرضا در جایگاه ویژهای قرار دارد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان تصریح کرد: از جمله تحولات انجامشده در دولت یازدهم، توجه جدی به معرفی میراث فرهنگی کشور به مجامع جهانی بوده است و در این راستا، در سال گذشته شهرهای اصفهان و تبریز در فهرست میراث جهانی صنایع دستی ثبت شدند. امیدواریم در هفته آینده که مسئله صنایع دستی و نحوه حمایت از آن در برنامه ۵ ساله ششم توسعه کشور نهایی میشود، برای تسریع فرایند ثبت جهانی میراث ملموس و ناملموس کشور در عرصه صنایع دستی در مجامع جهانی اقدامات لازم و تدابیر اثربخشی در دستور کار قرار بگیرد. بههرحال ناگفته پیدا است که صنایع دستی ایران، یکی از افتخارات تمدن بزرگ ایران و یکی از برترین فاکتورها برای معرفی توانمندیهای ناب و بکر دنیای گردشگری ایرانزمین به جهانیان است.
جوزغند نراق، ثبت ملی میشود
اگر شما هم مانند ما، تجربه خوردن جوزغند شیرین و ملس نراقیها را بهعنوان یکی از خوشمزهترین خشکبار ایرانی داشتهاید، باید به اطلاع شما برسانیم که هفتهنامه کجارو خبردار شد که قرار است که محصول نراقیهای فرهنگ دوست، ثبت ملی شود. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشورمان هفته پیش اعلام کرد که جوزغند از مهمترین و باارزشترین سوغات محلی استان مرکزی و کشور است که بهعنوان گرانقیمتترین سوغات و شیرینی محلی بین مردم شناخته میشود. وی تصریح کرد:این محصول که باکیفیتترین سوغات محلی شهر نراق است، از کالری بالایی برخوردار بوده که در گذشته و در زمانهای جنگ بهدلیل بالا بودن میزان کالری و حجم کم آن بهعنوان جیره جنگی مورداستفاده قرار میگرفته است.
(غاز چالنخجیر در نزدیکی شهرستان نراق، بیش از ۷۰ میلیون سال قدمت دارد)
جوزغند از کیفیت و ارزش بالای غذایی برخوردار است، افزود: جوزغند نوعی شیرینی قدیمی است که در زمانهای دور بهطرز خاصی توسط دستان هنرمند زنان و دختران شهر نراق تهیه میشد و امروزه نیز موردتوجه زنان و دختران است. گفته میشود، با توجه به اهمیت تهیه این شیرینی و ثبت آن بهعنوان اثر ملی اقدامات لازم بهمنظور تهیه پرونده ثبتی این محصول آغاز شد که طی آن تیمی میدانی به سرپرستی دکتر قاسم فضلی باستانشناس و مردمشناس استان به شهر نراق اعزام شد تا مراحل مختلف تهیه این محصول را ثبت و ضبط کنند که این تیم تحقیقاتی کار میدانی خود را با حضور در شهر نراق در روزهای گذشته آغاز کردند. پرتال تخصصی کجارو در هفتههای آینده، سری خواهد زد به شهر تاریخی نراق و از آبانبارها، مسجد جامع، دانشمندان و عرفای بزرگی که نراق به جامعه ایران معرفی کرد و همچنین غار چالنخجیر این شهرستان، تصاویر و اطلاعات جالبی را در اختیار علاقهمندان قرار خواهد داد.
شیراز، میزبان نشان ملی اعطای مرغوبیت در صنایع دستی
خبر بعدی اینکه استان فارس، پایتخت باستانی ایران، در دیماه سال جاری میزبان مراسم اعطای نشان ملی مرغوبیت در صنایع دستی خواهد شد. در سالی که قرار است طرح توسعه صنایع دستی کشور در برنامه ۵ ساله ششم توسعه ایران نهایی شود، مراسم نشاندار کردن برترینهای صنایع دستی ایران امری ارزشمند و ستودنی است. معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی میراث فرهنگی فارس گفت: مراسم اعطای نشان ملی مرغوبیت و برتری آثار صنایع دستی منطقه جنوب کشور از ۲۰ تا ۲۲ دیماه در شیراز برگزار میشود. «زهرا الحمدی» با بیان اینکه برنامه اعطای نشان ملی مرغوبیت و برتری صنایع دستی از سال ۹۰ در کشور آغاز شده، افزود: در دو دورهی برگزارشده این برنامه در کشور، استان فارس توانست در سالهای ۹۰ و ۹۲ بهترتیب برای ۲۱ و ۴۴ اثر صنایع دستی تولیدشده در استان نشان ملی کسب کند. الحمدی گفت: گلیمبافی، خاتم، سازههای سنتی، تراش سنگهای قیمتی، نمدمالی، معرق و نقاشی پشت شیشه نشان از هنرهای صنایع دستی بود که موفق به کسب نشان ملی مرغوبیت شدهاند. قابلذکر است که استان فارس در سال ۲۰۰۷ میلادی، جهانی را برای گلیم قشقایی کسب کرد، بااینحال در سال ۲۰۰۸ موفق به دریافت هیچ نشان جهانی نشد، اما در سال ۲۰۱۰ سه نشان جهانی برای خاتم و دستبافتهای داری و در سال ۲۰۱۲ هفت نشان جهانی برای خاتم، دستبافتهای داری و تراش سنگهای قیمتی به دست آورد. طبق اعلام برگزارکنندگان این مراسم، امسال در سومین دوره اعطای نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی، فارس از ۲۰ تا ۲۲ دی میزبان هنرمندان صنایع دستی منطقه جنوب شامل استانهای هرمزگان، بوشهر، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد خواهد بود. هنرمندان با دریافت نشان ملی مرغوبیت برای صنایع دستی خود، مجوز شرکت در برنامههای سازمان میراث فرهنگی مانند نمایشگاههای داخلی و خارجی و دورههای آموزشی و بازاریابی و مجوز ثبت محصول خود را در قالب دریافت میکنند، همچنین در زمینه اعطای تسهیلات نیز امتیازهایی به دست میآورند. گفتنی است، دارا بودن شرایط لازم هیچ محدودیتی برای حضور هنرمندان و تعداد آثار ارائهشده از سوی آنها وجود ندارد، ۲۰ آذر را مهلت تحویل نهایی آثار برای شرکت در برنامه اعلام کرد. امیدواریم رسانه ملی و پرتالهای خبری رسمی کشور در فضای مجازی، توجه خاصی به معرفی ظرفیتها و قابلیتهای صنایع دستی ایران داشته باشند تا این هنر اصیل ایرانی، توسط دیگر کشورها هم چون آذربایجان و کشورهای خلیج و ارمنستان، بهدلیل سهلانگاری ما، مصادره نشود. بههرحال یکی از راهکارهای معرفی توانایی صنعت گردشگری کشور، معرفی قابلیتهای صنایع دستی ایران است.
نسخ خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی دیجیتالی شد
همه نسخ خطی حاضر در کتابخانه مجلس شورای اسلامی کشورمان دیجیتالی شد و امکان دسترسی بیشتر به این گنجینههای تاریخی را برای علاقهمندان به فرهنگ و ادب این مرزوبوم فراهم کرد. قرار است ۱۴ میلیون سندی که در فرایند دیجیتالی شدن قرار گرفته است، در آینده در اختیار محققان و عموم مردم قرار بگیرد.
(تصویرایندکس پرتال کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی)
محمدرضا مجیدی رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ضمن بازدید از نمایشگاه مطبوعات، از پایان کار دیجیتالسازی نسخ خطی و آغاز این پروژه در حوزه نشریات این مرکز خبر داد و ابراز امیدواری کرد در یک بازه زمانی معقول بیش از ۱۴ میلیون سند موجود در مرکز اسناد مجلس دیجیتالسازی شود و در دسترس پژوهشگران و همچنین عموم مردم قرار گیرد. وی که از هفته پیش بهعنوان نایبرئیس کمیته ملی حافظه جهانی تعیینشده است، ضمن اعلام اینکه بخشی از فعالیتهای جدید این کمیته از هفته آینده و با کمک نهاد کتابخانههای عمومی کشور و مجمع کتابخانههای بزرگ کشور، رسماً آغاز میشود، ابراز امیدواری کرد ثبت جهانی نسخ خطی ایران که در حال حاضر تعداد آنها ۹ اثر است، در دوره جدید افزایش یابد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نسخ خطی موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، به نشانی اینترنتی ical.ir مراجعه کنید.این پرتال، بهزودی موردبررسی فنی سرویس پرونده یک سایت پرتال کجارو نیز قرار خواهد گرفت. علاقهمندان میتوانند در دورههای آموزشی کتابخانه مجلس شورای اسلامی نیز شرکت کنند.
نیشابور، بار دیگر جهانی شد
شهر تاریخی نیشابور ایران، بار دیگر افتخارآفرین شد و به عضویت اتحادیه شهرهای تاریخی جهان درآمد. اکنون در میان هزاران شهر تاریخی در آسیا، نیشابور بهعنوان یکی از بیستوشش عضو شهرهای تاریخی قاره کهن انتخاب شده است. «دایساکو کادوکاوا» شهردار کیوتو ژاپن و رئیس اتحادیه شهرهای بزرگ تاریخی جهان اخیرا در نامهای، خبر از پذیرش نیشابور در این اتحادیه داده است با بررسی و تصویب موضوع قدمت تاریخی نیشابور در نشست هیئتمدیره اتحادیه شهرهای تاریخی بزرگ دنیا بهصورت اینترنتی نیشابور بهطور رسمی بهعنوان پنجمین شهر ایرانی به عضویت اتحادیه شهرهای تاریخی و کهن جهان درآمده است.
(تصویر ایندکس پرتال اتحادیه شهرهای تاریخی جهان)
قابل ذکراست، پیش از این نیز شهرهای اصفهان، شیراز، یزد و کاشان به عضویت این اتحادیه درآمده بودند. نیشابور بهعنوان یکی از شهرهای تاریخی و کهن جهان و دارای تمدن ۷ هزار و ۵۰۰ ساله است. اتحادیه شهرهای تاریخی جهان با ۱۰۸ عضو و ۱۵ سال سابقه یکی از مهمترین شبکههای تاریخی و فرهنگی شهرهای جهان و شهرهای آتن، بارسلون، وین، پاریس، بوستون، مونترال،هانوی، مکزیکوسیتی، قونیه و استانبول از مهمترین اعضای این اتحادیه است. پرتال رسمی اتحادیه شهرهای تاریخی جهان (LHC) در پرتالی به نشانی اینترنتی www۲.city.kyoto.lg.jp/somu/kokusai/lhcs در دسترس علاقهمندان است.
۷۰۰۰ گردشگر خارجی امسال به شوش رفتند
(آرامگاه دانیال نبی در شوش)
هفته پیش خبردار شدیم که فرماندار شوش اعلام کرد که از اول امسال تاکنون. بیش از ۷ هزار گردشگر خارجی از ۸۰ کشور دنیا، از شهر تاریخی و باستانی شوش دیدن کردهاند. این گردشگران بیشتر از آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، هلند، چین، ژاپن، مالزی، اتریش، تایوان، کره جنوبی، لاستان، بلژیک، روسیه، چک، شیلی،ایتالیا، استرالیا، عراق و دیگر کشورهای حوزه خلیجفارس بودند. وی اعلام کرد گردشگران ایتالیا، آلمان و فرانسه بیشترین بازدیدکنندگان امسال آثار باستانی شوش بودند. به گفته او، بهطور میانگین طی چند ماه اخیر روزانه ۸۰ جهانگرد از کشورهای مختلف از جاذبههای گردشگری شوش دیدن میکنند. گفته میشود، شهرستان شوش ازنظر تاریخی، مذهبی و طبیعی برای جذب گردشگر پتانسیل بالایی دارد و امروز شوش بیش از همیشه به ایجاد زیرساختهای تفریحی برای جذب و ماندگاری گردشگران داخلی و خارجی نیازمند است. امیدواریم شهرستان شوش در قالب برنامه توسعه ششم کشور، بتواند حداقل ۱۰۰ برابر شمار گردشگرانی که امسال به این شهرستان سفر کردهاند را میزبانی کند. سال گذشته بیش از ۱۰ هزار گردشگر خارجی از شوش بازدید کردند.
۱.۶ میلیون گردشگر از اصفهان بازدید کردند
از شوش به استان اصفهان و نصف جهان میرویم. خبردار شدیم که ظرف ۷ ماه گذشته، بیش از ۱.۶ میلیون گردشگر از استان تاریخی اصفهان بازدید کردهاند. از این تعداد، تنها ۴۰۰ هزار نفر، گردشگران خارجی را تشکیل میدادند. بناهای تاریخی ثبت جهانی اصفهان در مهرماه سال جاری گردشگران زیادی را میزبانی کردند، افزود: بیش از ۶۰ هزار گردشگر خارجی از کشورهای ایتالیا، روسیه، آلمان، فرانسه و کشورهای شرق آسیا از این بناها دیدن کردند. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان، بیشترین بازدیدکننده از بناهای ثبت جهانی را از باغ فین کاشان اعلام کرد و افزود: ۷۵۳ هزار و ۷۲۵ نفر در مدت یادشده از این مجموعه دیدن کردند. به گفته وی، ۴۴۶ هزار و ۲۲۷ نفر از مجموعه میدان امام شامل عالیقاپو، مسجد امام و مسجد شیخ لطفالله، ۳۴۵ هزار و ۲۸ نفر از چهلستون و ۵۹ هزار نفر از مسجد جامع اصفهان دیدن کردهاند. اضافه میشود، مجموعه میدان امام اصفهان، مسجد جامع، چهلستون و باغ فین کاشان از جمله بناهای تاریخی استان اصفهان است که به ثبت جهانی رسیدهاند. امیدواریم ظرفیتها و ساختارهای گردشگری و اقامتی در اصفهان بهگونهای باشد که ظرف ۵ سال آینده،شمار گردشگران خارجی این استان به چندین برابر میزان فعلی ارتقا یابد.
فیلم انتقال اسکلت بانوی ۷ هزار ساله تهرانی منتشر شد
در هفتهنامه هفتههای پیش، درباره اسکلت بانوی ۷ هزارساله تهرانی، مطالبی عنوان شد. هفته قبل نیز خبردار شدیم که فیلم انتقال اسکلت بانوی ۷ هزارساله تهرانی به موزه ملی، روی پرتال سازمان میراث فرهنگی کشورمان قرار گرفت. آمادهسازی و انتقال اسکلت بانوی ۷ هزارساله تهران که به همت باستانشناسان عضو پژوهشکده باستانشناسی و مرمت گران و حفاظت گران پژوهشکده حفاظت و مرمت صورت گرفت، یک هفته به طول انجامید. این اسکلت در طبقه اول موزه دوران اسلامی موزه ملی قرار داده شده است تا پس از آمادهسازی در معرض دید عموم قرار گیرد. قرار است اسکلت بانوی ۷ هزارساله نخستین بار در هفته پژوهش (اواخر آذر) به نمایش عمومی گذاشته شود. مهسا وهابی دانشجوی کارشناسی ارشد رشته باستانشناسی سال گذشته بهطور اتفاقی در میان حفاریهای فاضلاب خیابان مولوی تکههای سفالی را مشاهده کرد که به کاوشهای اضطراری باستانشناسی و کشف اسکلت بانوی ۷ هزارساله تهران و همچنین بقایای یک اسکلت دیگر منجر شد. علاقهمندان و دوستداران میراث فرهنگی میتوانند این فیلمها را در بخش صوت و تصویر سایت این پژوهشگاه به آدرس www.richt.ir مشاهده کنند. مشاهده این فیلم جالبتوجه است.
کشف ۲ قطعه آجر بزرگ مربوط به قرون میانی در تپه گنج کوله
هفته پیش اعلام شد که کاوشهای باستانی در منطقه الموت غربی، سبب پیدا شدن آثاری مربوط به قرون میانی در تپه گنج کوله رازمیان شد. سطح تپه گنج کوله برخلاف تپه باستانی مجاور موسوم به کلمه مزار که مملو از سفالهای اسلامی قرون میانی و متأخر اسلامی است فاقد داده سفالی است اما بر تارک مسطح شده آن قطعات اجر و کاشی فیروزه شناسایی شد.این مسئله احتمالا بیانگر آن است که تپه کله مزار در فاصله ۸۰ متری جنوب غربی بهعنوان یک محوطه زیستگاهی و تپه گنج کوله بهعنوان محلی برای ساخت یک بنای احتمالا آیینی یا دیدهبانی در گذشته مورداستفاده بوده است. گفتنی است، بر اساس اظهارات باستانشناسان، پس از نقشهبرداری، کاوش این محوطه با دو گمانه ۴×۳ در ترانشههای I۵ و K۵ از تاریخ ۱۰/۸/۹۴ شروع شد که تاکنون دو قطعه آجر بزرگ در خاک سطحی ترانشه I۵ و یک قطعه شکسته از کاشی قالبی با یک حرف برجسته سفیدرنگ در زمینه لاجوردی و مربوط به قرون میانی از خاک سطحی ترانشه K۵ در همان دو روز نخست کاوش به دست آمده است. تپه منفرد گنج کوله رازمیان در منطقه الموت در ارتفاع ۹۶۶ متری از سطح دریا واقع شده است.
واگذاری ۱۶ بنای تاریخی ظرف ۲ ماه گذشته
ظرف ۲ ماه گذشته، ۱۶ بنای تاریخی برای مرمت و نگهداری به فعالان حقوقی ذیصلاح داده شده است در حالی که ظرف ۱۰ سال اخیر، تنها ۱۵ اثر تاریخی واگذار شده بود.این خبری بود که مدیرعامل صندوق حفظ، احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی هفته گذشته اعلام کرد.
(تصویر ایندکس پرتال صندوق احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی و فرهنگی ایران)
پیشتر ۳۱ بنای تاریخی را به مزایده گذاشته بودیم و در ماههای آینده نیز این روند ادامه خواهد داشت. وی گفت: برای اینکه در این مسیر موفق باشیم؛ سعی در افزایش ظرفیت اطلاعرسانی در رسانهها هستیم تا این بناهای تاریخی بهخوبی معرفی شوند. مدیرعامل صندوق حفظ، احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی افزود: برای تسریع در روند کار سعی کردیم فرایندهای ارزیابی، توانمندی مالی و فنی سرمایهگذاران را اصلاح کنیم تا آنان با مشکلات مواجه نشوند. وی ادامه داد: همچنین قراردادهای حقوقی را متنوع کردیم تا صندوق به برخی از بناهایی که در جوامع محلی مقصد گردشگران نیست و هزینه زیادی برای مرمت نیاز دارند؛ کمک کند. پوینده خاطرنشان کرد: واگذاری برخی از بناهای دیگر در مقاصد گردشگری همچون اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد و غیره به سهولت انجام میشود. وی گفت: صندوق حفظ و احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی با اخذ مجوز از دولت و هیئتوزیران، اجازه واگذاری ۲۶۹ بنای تاریخی را دارد. قابلذکر است، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه فعالیت صندوق احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی کشورمان میتوانید به نشانی اینترنتی به آدرس http://www.chre.ir مراجعه کنید. سرویس پرونده یک سایت پرتال کجارو، هفته آینده به معرفی و بررسی این پرتال رسمی عرصه گردشگری کشور خواهد پرداخت.
کشف یک محوطه تاریخی دیگر در استان کردستان
کردستان ایران، بهعنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری ایران، بار دیگر در عرصه گردشگری خبرساز شد. هفته پیش شنیدیم که محوطه تاریخی دوره آهن و تاریخی در این استان شناسایی شده است. امیرساعد موچشی سرپرست هیئت باستانشناسی محوطه سرچم هفته پیش به رسانهها گفت: در این فصل کاوش تعدادی از محوطهها برای کاوش انتخاب شدند که محوطه سرچم روستای روآر یکی از آنها است. وی افزود: آثار معماری شناساییشده در کاوش این محوطه مانند معماری رایج در روستاهای کنونی اورامان سنگچین است و شواهدی مانند مالههای سنگی نیز به راین تشابه دلالت دارد. این باستانشناس با اشاره به شناسایی سفالهای نخودی، نارنجی و خاکستری عصر آهن همراه با آثار معماری سنگچین گفت: تعدادی مهره، سنگساب، قطعاتی از ابزارهای آهنی، فنجان نماها (هاون سنگی) و ابزار سنگی از دیگر یافتههای این کاوش است. کاوش نجات بخشی در محوطه سرچم روستای روآر شهرستان سروآباد استان کردستان با مجوز رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صورت گرفت. کردستان بهعنوان یکی از اقلیمهای زیبا و باستانی کشورمان،ظرفیتهای بیبدیلی در جذب گردشگر دارد که بخش ایرانگردی پرتال کجارو در هفتههای آینده به بخشهایی از این قابلیتها بکر، بهصورت مصور خواهد پرداخت.
ایران میزبان کنفرانس جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۷ میلادی شد
هفته پیش خبردار شدیم که کنوانسیون بینالمللی راهنمایان گردشگری ششم بهمن سال گذشته بهمدت چهار روز در شهر پراگ بهعنوان پایتخت فرهنگی اروپا با حضور ۳۵۰ راهنما از ۴۱ کشور دنیا برپا شد و گروه ۹ نفره از راهنمایان گردشگری ایران در این نشست حضور داشتند و در پایان ایران موفق به کسب میزبانی این کنوانسیون جهانی در سال ۲۰۱۷ در برابر رقبایی چون دانمارک و سنگاپور شد. امیدواریم این فرصت عالی، برای معرفی ظرفیتهای گسترده گردشگری کشور به فعالان گردشگری جهان بهخصوص در راستای نیل به اهداف برنامه ششم توسعه در عرصه گردشگری ایران، مثمر ثمر باشد.
از موزههای کشور چه خبر
کتابخانه و موزه ملی ملک اعلام کرد که سلسله نشستهایی در حوزه هنر و زیباشناسی و همچنین، برنامههای خاصی را ویژه کودکان و نوجوانان تهرانی در زمینههای ادبی و فرهنگی برگزار میکند. علاقهمندان به پرتال موزه ملک مراجعه کنند. کاخ سعدآباد هم اعلام کرد که نخستین همایش حفظ گوناگونی زیستفرهنگی با همکاری خانه طبیعتگردی ایران و موسسه یاوران سرزمین آریا، از فردا در موزه ملت کاخ سعدآباد برگزار میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر به پرتال کاخ سعدآباد مراجعه کنید.این سایت در Sadmu.ir ارائه شده است. کاخ نیاوران هم هفته پیش اعلام کرد که ساعت کاری این مجموعه تاریخی تا بهمنماه تغییر کرده است. همچنین آثاری از کار اشلامنیگر آلمانی در حوزه مجسمهسازی در این مجموعه فرهنگی گردشگری تهران به نمایش در آمده است. علاقهمندان به niavaranmu.ir مراجعه کنید. موزه هنرهای معاصر تهران نیز اعلام کرد که مراکز رسانهای و آموزشی این موزه ارزشمند تهران در هفتههای باقیمانده از پاییز، در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است. مخاطبان هنرهای گوناگون میتوانند به Tmoca.com مراجعه کنند. موزه ملی ایران نیز هفته پیش، از برگرداندن اسکلت بانوی ۷ هزارساله تهرانی به این موزه خبر داد و فهرستی از برنامهها و همایشهای خود را در پرتال بهروزرسانی کرد. به سایت nationalmuseum.irمراجعه کنید. نگارخانه عقیلی اعلام کرد که نمایشگاه انفرادی مجسمههای برنزی لیلا علیخانی از فردا بهمدت یک هفته در این نگارخانه میزبان علاقهمندان به هنرهای تجسمی است.این نگارخانه در شهرک غرب تهران واقع است. گالری دنا، از فردا میزبان نمایشگاه گروهی کاکتوس است که از تا ۲۸ آبان از ساعت ۱۶ تا ۲۰، آثاری از چندین هنرمند تهرانی را به نمایش میگذارد. آثار مصطفي اسدالهي، گلبرگ شعباني، مهرداد جعفري، پویا ملاقلی پور، سید احمد منتهایی، امیرحسین اکبری، نیلوفر جمالی، داوود طیموج، آناهیتا عاصیان در این نمایشگاه عرضه شده است. برای کسب اطلاعات دقیقتر از برنامههای گالریهای کشور میتوانید، خبر تکمیلی را بسته خبری فردا مشاهده کنید. بسیار خوشحال هستیم که خبرهای ناپیدا در طول اخبار هفته، در قابل هفتهنامه خبری پرتال تخصصی کجارو، مهلت بررسی و بازخوانی مجدد را پیدا میکنند. کلیه علاقهمندان به دنیای گردشگری ایران بهخصوص فعالان حقوقی این صنعت در عرصههای مختلف، میتوانند اخبار فعالیتهای خود را از طریق بخش ارتباط با ما پرتال تخصصی گردشگری کجارو ارسال تا پس از بررسی، در بسته خبری هفتهنامه کجارو در روز یکشنبهی هر هفته منتشر شود. همواره منتظر شنیدن نظرات و پیشنهادها مخاطبان عزیز هستیم. دنیای گردشگری ایران و جهان را با کجارو دنبال کنید.
دیدگاه