شهرهای ارواح مدرن؛ پروژه‌های میلیاردی که متروکه شدند
شهرهایی که با آرزوهای بزرگ ساخته شده بودند، امروز به یادگارهایی بی‌جان تبدیل شده‌اند؛ سکونتگاه‌هایی که قرار بود پذیرای جمعیت‌های رو‌به‌رشد باشند؛ اما سرنوشت یا تصمیم‌های نادرست، آن‌ها را به نابودی کشاند. ردیف عمارت‌های رهاشده و خانه‌های لوکسی که هرگز خریداری پیدا نکردند، سکونتگاه‌های متروکه‌ای را شکل داده‌اند که حالا در حاشیه تاریخ باقی مانده‌اند. در ادامه با شهرهای ارواح مدرن آشنا خواهیم شد. (Love Exploring)
- شهر جنگلی مالزی؛ بهشت رویایی نیمه‌کاره
- عمارت‌های دولتی چین؛ محله لوکس متروکه
- شهر ارواح مک‌منشن آمریکا؛ فروپاشی یک رویای بزرگ
- شهر اسکروندا-۱ لتونی؛ یادگاری از اتحاد جماهیر شوروی
- شهرک ساناتوریو آبونا اسپانیا؛ گردشگری سیاه در تنریف
- روستای کراکو ایتالیا؛ لوکیشن فیلم‌های معروف
- شهرک سانژی پاد تایوان؛ سرزمین خانه‌های فضایی
- شهر ویتنوم استرالیا؛ شهری خطرناک و مرگبار
- روستای تینهام بریتانیا؛ میراث جنگ جهانی دوم
- برج الباباس ترکیه؛ قلعه‌های دیزنی در میان ویرانی
شهر جنگلی مالزی؛ بهشت رویایی نیمه‌کاره
«شهر جنگلی» (Forest City) در مالزی در سال ۲۰۱۶ با هدف ساخت ابرشهری ۱۰۰ میلیارد دلاری روی چهار جزیره مصنوعی آغاز شد و قرار بود خانه یک میلیون نفر باشد. این پروژه که با عنوان «بهشت رویایی» معرفی شد، شامل اقامتگاه‌های لوکس، مراکز تفریحی و تجاری بود؛ اما با بحران بازار مسکن چین در سال ۲۰۲۱ به مشکل خورد. شرکت سازنده چینی، اکنون با بدهی ۲۰۰ میلیارد دلاری روبه‌رو است و تنها ۱۵ درصد از پروژه امکان بهره‌برداری دارد. آینده این پروژه در سال ۲۰۲۵ همچنان نامشخص است و احتمال دارد به نمادی از یک آرمان‌شهر ناکام تبدیل شود.
عمارت‌های دولتی چین؛ محله لوکس متروکه
در سال ۲۰۱۰، ساخت محله‌ای لوکس با ۲۶۰ ویلای مجلل در «شن‌یانگ» (Shenyang) چین آغاز شد؛ اما تنها دو سال بعد پروژه توقف یافت و قصرهایی با سبک اروپایی نیمه‌تمام رها شدند. با تغییرات سیاسی در سال ۲۰۱۲، نمایش ثروت و سرمایه‌گذاری‌های پرزرق‌وبرق کاهش پیدا کرد و محدودیت‌های سخت‌گیرانه وام‌گیری، از تقاضاها برای خانه‌های لوکس کاست. امروز این شهرک متروکه، به محلی برای کشاورزان محلی تبدیل شده که میان ویلاهای ناتمام زمین‌هایشان را کشت می‌کنند و از گاراژها برای نگهداری احشام و علوفه بهره می‌برند.
شهر ارواح مک‌منشن آمریکا؛ فروپاشی یک رویای بزرگ
پروژه‌ای میلیارد دلاری برای ساخت مجموعه‌ای تفریحی در میزوری آمریکا در سال ۲۰۰۶ آغاز شد و قرار بود شامل ویلاهای مجلل، مرکز خرید و هتل لوکس باشد؛ اما بحران مالی به توقف پروژه انجامید و تنها ۱۳ خانه نیمه‌کاره ساخته شد که به‌تدریج به «شهر ارواح مک‌منشن» (McMansion Ghost Town) مشهور شدند. این عمارت‌های نیمه‌تمام سال‌ها رها شدند و طبیعت آن‌ها را دربر گرفت. در ۲۰۱۷ پرونده‌ای بزرگ از کلاهبرداری مالی و پول‌شویی علیه توسعه‌دهندگان شکل گرفت و برخی به زندان افتادند. در نهایت، در سال ۲۰۲۲، اراضی فروخته و ساختمان‌های نیمه‌کاره تخریب شدند.
شهر اسکروندا-۱ لتونی؛ یادگاری از اتحاد جماهیر شوروی
«اسکروندا-۱» (Skrunda-1) در لتونی، شهری مخفی متعلق به دوران شوروی بود که در دهه ۱۹۶۰ ساخته شد و بیش از ۵,۰۰۰ نفر در آن زندگی می‌کردند. این شهر دارای بلوک‌های مسکونی، فروشگاه، مدرسه، سالن ورزشی، رستوران و رادارهایی بود که برای رهگیری موشک‌های احتمالی حیاتی بودند. پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، شهر خالی شد؛ در حالی که وسایل شخصی بسیاری همچنان در خانه‌ها باقی ماند. در سال ۲۰۱۵ دولت لتونی این منطقه را خرید و قصد داشت بخشی را برای اهداف نظامی و بخشی را برای اجاره به مردم بازسازی کند؛ اما پروژه پیش نرفت.
شهرک ساناتوریو آبونا اسپانیا؛ گردشگری سیاه در تنریف
«ساناتوریو آبونا» (Sanatorio de Abona) در اسپانیا، در سال ۱۹۴۳ میلادی برای قرنطینه بیماران جذامی طراحی شد. قرار بود این مجموعه شامل ۴۰ ساختمان از جمله کلیسا، بیمارستان و محل اقامت باشد؛ اما تنها دو سال بعد، با کشف آنتی‌بیوتیک موثر، پروژه بی‌استفاده ماند و ساخت‌وساز نیمه‌کاره رها شد. حدود ۷۷,۰۰۰ دلار هزینه اولیه، معادل امروزی ۱٫۲ میلیون دلار هدر رفت و مجموعه هرگز تکمیل نشد. نزدیک به ۸۰ سال است که این شهرک متروکه خالی مانده و امروز به جاذبه‌ای غیرمعمول برای گردشگران تبدیل شده است.
روستای کراکو ایتالیا؛ لوکیشن فیلم‌های معروف
«کراکو» (Craco) در استان «ماترا» (Matera) واقع در ایتالیا، روستایی باستانی است که قدمتش به قرن دهم پیش از میلاد می‌رسد. این روستا در اوج خود در سال ۱۸۸۱ میلادی، بیش از ۲,۰۰۰ نفر جمعیت داشت؛ اما زمین‌لرزه سال ۱۹۶۳، سیل سال ۱۹۷۲ و زلزله سال ۱۹۸۰، موجب شد ساکنانش آن را ترک کنند. خانه‌ها و کلیساهای متروکه همچنان نشانه‌هایی از زندگی گذشته را در خود دارند؛ اما برای ایمنی بسته شده‌اند و فقط در قالب تورهای خصوصی بازدید می‌شوند. چشم‌انداز دراماتیک کراکو باعث شده است تا این روستا در فیلم‌های بزرگی مانند «مصائب مسیح» و «ذره‌ای آرامش» به‌عنوان لوکیشن استفاده شود.
شهرک سانژی پاد تایوان؛ سرزمین خانه‌های فضایی
شهرک «سانژی پاد» (Sanzhi Pod) در شمال تایوان قرار بود در دهه ۱۹۷۰ به‌عنوان اقامتگاه ساحلی برای افسران آمریکایی و طبقه متوسط تایوان ساخته شود. این مجموعه شامل خانه‌های بشقاب‌پرنده‌ای فضایی و یک مجموعه استخر بزرگ بود؛ اما به دلیل مشکلات مالی در ۱۹۸۰ میلادی نیمه‌کاره رها شد. قیمت بالای این خانه‌های عجیب باعث شد که تقریبا هیچ‌کدام فروش نرود و بناها به مرور به ویرانه‌های پوشیده از علف و گرافیتی تبدیل شدند. در سال ۲۰۱۰ همه خانه‌ها تخریب شدند تا جای خود را به یک مجموعه تفریحی و پارک آبی بدهند؛ اما این طرح هنوز اجرا نشده است.
شهر ویتنوم استرالیا؛ شهری خطرناک و مرگبار
«ویتنوم» (Wittenoom) در منطقه «پیلبارا» (Pilbara) واقع در استرالیا، زمانی خانه حدود ۲۰,۰۰۰ نفر بود که بیشترشان در تنها معدن آزبست آبی کشور کار می‌کردند. فعالیت‌های معدنی این شهر به مرگ بیش از ۲,۰۰۰ نفر انجامید و در ۱۹۶۶ معدن برای همیشه بسته شد. پس از آن، جمعیت به‌سرعت کاهش یافت و شهر به ویرانه‌ای متروکه بدل شد. در سال ۲۰۰۷، دولت استرالیای غربی نام ویتنوم را از نقشه حذف و خدمات عمومی آن را قطع کرد. سرانجام در مه ۲۰۲۳، تخریب باقی‌مانده ساختمان‌ها آغاز و پرونده این شهر آلوده و مرگبار بسته شد.
روستای تینهام بریتانیا؛ میراث جنگ جهانی دوم
«تینهام» (Tyneham) در انگلستان، روزگاری خانه ۲۲۵ نفر بود؛ اما در دسامبر سال ۱۹۴۳ برای استفاده ارتش به‌عنوان میدان تمرین تانک تخلیه شد. ساکنان وعده بازگشت پس از جنگ جهانی دوم را گرفتند؛ اما این اتفاق هرگز رخ نداد. در ۱۹۴۸ میلادی، زمین به‌طور دائم برای مقاصد نظامی خریداری شد و روستا متروک ماند. امروزه عمارت اصلی، اداره پست و خانه‌ها به ویرانه‌ای بی‌سقف بدل شده‌اند و تنها کلیسا و مدرسه بازسازی شده است. در سال ۲۰۱۹، بخشی از روستا به دلیل ناایمن بودن ساختمان‌ها بسته شد و سرنوشت تینهام همچنان نامعلوم است.
برج الباباس ترکیه؛ قلعه‌های دیزنی در میان ویرانی
«برج الباباس» (Burj Al Babas) در استان «بولو» (Bolu) واقع در ترکیه، میان استانبول و آنکارا، قرار بود مجموعه‌ای لوکس با ۷۳۲ ویلا، مرکز خرید، رستوران و امکانات تفریحی باشد. ساخت این منطقه مسکونی در سال ۲۰۱۴ آغاز شد و تا سال ۲۰۱۸، تعداد ۵۸۷ عمارت قلعه‌مانند و سه‌طبقه تکمیل شد؛ اما با بحران اقتصادی ترکیه و ورشکستگی شرکت سازنده، پروژه متوقف ماند. این خانه‌ها که بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار دلار ارزش‌گذاری شده بودند، با برجک‌ها و بالکن‌های مدور، شکلی افسانه‌ای داشتند. اگرچه مدیران شرکت در ۲۰۱۹ به تکمیل پروژه امیدوار بودند، در سال‌های بعد هیچ پیشرفتی حاصل نشد. امروز دره‌ای ساکت و متروکه میزبان این قلعه‌های نیمه‌تمام است.
نظر شما درباره شهرهای ارواح در مناطق مختلف جهان چیست؟ آیا می‌توان به ظرفیت‌های گردشگری این شهرها در آینده‌ای نزدیک چشم داشت؟ از دیدگاه‌ها و دانسته‌های خود با کجارو بگویید.
منبع عکس کاور: Getty Images | عکاس: Chris McGrath
