راز زره آرمادیلو: حیوانی با جلیقه‌ای که گلوله‌ها را متوقف می‌کند!

آرمادیلو، تیره‌‌‌ای از حیوانات پستاندار است که به‌عنوان حیوانات ضد گلوله شناخته می‌شوند. آرمادیلوها پوسته سخت و مقاومی دارند که همانند زره از آن‌ها در مقابل شکارچیان و عوامل خطر محافظت می‌کنند؛ اما این جانوران کاملا ضد گلوله نیستند.

آرمادیلوها اندازه‌های متفاوتی دارند؛ برخی را «آرمادیلو غول‌پیکر» و برخی را «آرمادیلو پری‌وار صورتی» می‌نامند. زبان دراز و چسبنده این حیوانات به مورچه‌خواران شباهت دارد و حس بویایی قوی آن‌ها، ضعف بینایی را جبران می‌کند. از فعالیت‌های محبوب این حیوانات خوابیدن است؛ آن‌ها ۱۶ ساعت از شبانه‌روز می‌خوابند. بیشتر گونه‌های آرمادیلو ساکن آمریکای جنوبی هستند و از چهار تا ۳۰ سال عمر می‌کنند.

درباره آرمادیلو بیشتر بدانید:

«آرمادیلو» (Armadillo) با نام علمی «داسپوددای» (dasypodidae) یک گونه جانوری نیست؛ بلکه تیره‌ای از حیوانات است که در زیررده پستانداران جفت‌دار و از راسته «نوارسانان» یا «نواره سانان» (Cingulata) قرار می‌گیرد. این جاندار با تنبل‌ها و مورچه‌خوارها خویشاوند است.

آرمادیلو واژه‌ای اسپانیایی به‌معنای «زره‌دار کوچک» است و نام این جانور در واقع از پوسته ضخیم، سخت و استخوانی آن گرفته شده است. قدمت آرمادیلوها به بیش از ۵۰ میلیون سال قبل باز می‌گردد.

منبع عکس: ویکی‌مدیا، عکاس: Jairmoreirafotografia

آرمادیلوها اندازه‌های متفاوتی دارند. به‌طور میانگین طول آن‌ها با احتساب دم به حدود ۷۵ سانتی‌متر می‌رسد. برخی از آن‌ها به‌عنوان «آرمادیلو غول‌پیکر» (Giant Armadillo) شناخته می‌شوند که طولی در حدود ۱۲۵ تا ۱۵۰ سانتی‌متر (با احتساب دم) و وزنی بین ۱۹ تا ۳۳ کیلوگرم دارند. به گونه‌های خیلی کوچک آرمادیلو، «آرمادیلو پری‌وار صورتی» (Pink Fairy Armadillo) می‌گویند که معمولا دارای ۹ تا ۱۲ سانتی‌متر طول و حدود ۱۲۰ گرم وزن هستند.

اغلب آرمادیلوها دندان‌های کمی دارند و تمام دندان‌های آسیای خود را از دست داده‌اند؛ چراکه روی دندان این حیوانات مینا وجود ندارد که از آن‌ها محافظت کند. آرمادیلوها تنها از چند دندان میخی شکل برخوردار هستند. با این‌وجود، زبان این حیوانات دراز و چسبنده است و برای خوردن غذا به آن‌ها کمک زیادی می‌کند. آرمادیلو زمین را حفاری می‌کند، زبان خود را داخل خاک فرو می‌برد و از این طریق حشرات ریز چون کرم‌ها و مورچه‌ها را می‌خورد. در واقع زبان این جانداران شبیه به مورچه‌خواران است.

آرمادیلوها پاهای کوتاه و قوی و پنجه‌ها و چنگال‌های تیزی دارند. این موضوع باعث می‌شود که آن‌ها بتوانند زمین را برای ساخت پناهگاه و پیدا کردن غذا حفاری کنند. آرمادیلوها بینایی ضعیفی دارند. با‌این‌وجود، حس بویایی آن‌ها به‌قدری قوی است که ضعف بینایی‌شان را جبران می‌کند. آن‌ها به‌لطف قدرت بویایی خود به‌راحتی غذا پیدا می‌کنند. طبق مطالعات، این حیوانات می‌‌توانند تا ۲۰سانتی‌متری زیر زمین را بو کنند. همچنین حس لامسه آن‌ها قوی است.

منبع عکس: ویکی‌مدیا، عکاس: Josiah Carpenter

برخی از انواع آرمادیلوها می‌توانند ساعت‌های زیادی در آب شنا کنند؛ بدون اینکه خسته شوند. حتی آن‌ها قادر هستند چهار تا ۶ دقیقه نفس خود را درون سینه نگه دارند و زیر آب قرار بگیرند. وزن زیاد آرمادیلوها می‌تواند شنا کردن را برای آن‌ها دشوار کند؛ اما این جانداران روش جالبی برای حل این مشکل دارند. آن‌ها با فرستادن هوا به داخل دستگاه گوارش خود، وزن‌شان را سبک می‌کنند تا حالت شناوری بیشتری داشته باشند.

یکی از کارهای موردعلاقه آرمادیلوها، خوابیدن است. آن‌ها ۱۶ ساعت از شبانه‌روز را به خوابیدن اختصاص می‌دهند. دمای کم بدن آرمادیلو باعث شده است که سبک زندگی آن‌ها در هر فصل از سال متفاوت باشد. این جانداران بیشتر اوقات سال زیست شبانه دارند و هنگام تاریکی به جست‌و‌جوی غذا می‌پردازند. گونه‌ای از آرمادیلوها به نام «پیچی» (Pichi) در فصل زمستان به خواب زمستانی فرو می‌رود.

پوسته آرمادیلو، سر، پشت، پهلوها، پاها و دم این حیوان را پوشش می‌دهد. در واقع این پوسته از صفحات استخوانی تشکیل می‌شود که درست مانند زره عمل می‌کند و شباهت زیادی به فلس خزندگان و ماهی‌ها دارد. بیشتر گونه‌ها دارای نوارهای سخت با پوست‌انعطاف‌پذیر در پشت و پهلوها هستند که البته از نظر تعداد نوارها از یکدیگر متمایز می‌شوند.

منبع عکس: ویکی‌مدیا، عکاس: Phil Slattery

اگرچه که پوسته زره‌مانند آرمادیلو سفت‌ و سخت است، در عین حال انعطاف دارد. به‌همین‌خاطر این حیوان می‌تواند به‌راحتی حرکت کند. حتی برخی از گونه‌های آرمادیلو از جمله آرمادیلو‌های سه‌نواری برزیلی و جنوبی، به‌قدری منعطف هستند که می‌توانند کاملا جمع شوند و به‌شکل کره و توپ درآیند؛ به‌دلیل این قابلیت، هیچ نقطه‌ای از اعضای بدن آرمادیلو در معرض آسیب قرار نمی‌گیرد. خصوصا این قابلیت، از شکم و صورت حیوان که بدون پوسته هستند، به‌خوبی در مقابل شکارچیان محافظت می‌کند. نکته جالب این است که وقتی آرمادیلو به‌صورت توپ در می‌آید، می‌تواند غلت بزند و از محل خطر دور شود. در واقع پوسته این حیوان به شکلی است که به او اجازه می‌دهد روی زمین بغلتد.

تحقیقات نشان داده است که برخی از گونه‌های آرامادیلو می‌توانند در برابر شلیک گلوله‌هایی با کالیبر کوچک مقاومت کنند؛ اما این بدان معنا نیست که زره آرمادیلو ضد گلوله است.

دو عامل در تعیین محل زندگی آرمادیلو نقش دارند. مورد اول متابولیسم پایین و کمبود ذخیره چربی در بدن آرمادیلو است که نیاز این حیوان را به گرما افزایش می‌دهد. به‌دلیل این موضوع، این جاندار ترجیح می‌دهد در مناطق معتدل تا گرم و استوایی زندگی کند. در واقع سرما به‌قدری برای این حیوانات آزاردهنده است که می‌تواند باعث مرگ‌شان شود.

منبع عکس: ویکی‌مدیا، عکاس: Alejandro Bayer Tamay

مورد دوم نحوه جست‌و‌جوی غذای آرمادیلو است؛ این حیوان برای اینکه بتواند غذا پیدا کند، خاک را حفاری می‌کند. به همین خاطر آن‌ها مناطقی را برای زندگی انتخاب می‌کنند که خاک لومی یا شنی داشته باشند. این نوع خاک‌ها سست هستند و به حیوان اجازه می‌دهند که به‌راحتی در زمین حفره ایجاد کنند. به‌صورت کلی جنگل‌ها و علفزارها مکان‌های موردعلاقه این جانداران هستند.

طبق آمارهایی که وجود دارد، ۱۹ گونه از آرمادیلوها در قاره آمریکای جنوبی و تنها یک گونه (آرمادیلو ۹ نواره) در جنوب و جنوب شرقی ايالات متحده آمريکا دیده شده‌اند.

متاسفانه عوامل طبیعی مثل آتش‌سوزی جنگل‌ها و عوامل انسانی، زیست‌بوم آرمادیلوها را در معرض خطر قرار داده‌اند. انسان‌ها نیز گاهی به‌دلیل مصرف گوشت و برخی اوقات به‌علت استفاده از پوسته استخوانی، آرمادیلوها را شکار می‌کنند. در آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی مانند مکزیک، گوشت این حیوانات مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد. در برخی از مناطق دنیا مثل بولیوی، شیلی، اکوادور و پرو، با پوسته این جانداران، سازی به نام چارانگو می‌سازند. سیستم ایمنی قوی آرمادیلوها باعث شده است که از آن‌ها برای پژوهش‌ها و تحقیقات پزشکی نیز استفاده شود.

نکته جالب در مورد آرمادیلو این است که همه چیز می‌خورد! آرمادیلوها به‌عنوان حیوانات شب‌زی، بعد از غروب از خانه زیرزمینی خود خارج می‌شوند و دنبال غذا می‌گردند. غذای این جانوران اغلب از حشراتی مانند مورچه، سوسک، لارو، موریانه و... تامین می‌شوند. میوه، ریشه و ساقه گیاهان، گوشت باقی‌مانده جسد حیوانات، خزندگان کوچک، دوزیستان و تخم آن‌ها و مهره‌داران کوچک از دیگر غذاهای آرمادیلو است.

آرمادیلو در ۹ تا ۱۲ ماهگی به بلوغ می‌رسد؛ یعنی حیوان در این سن می‌تواند تولید مثل کند. به‌صورت کلی آرمادیلوها معاشرتی نیستند و تنها در مواقع جفت‌گیری یا سرما در کنار یکدیگر دیده می‌شوند.

منبع عکس: critterstop.com، عکاس: نامشخص

حاملگی آرمادیلوها دو تا پنج ماه طول می‌کشد. یک آرمادیلو ماده یک تا ۱۵ فرزند به دنیا می‌آورد. نکته جالب این است که تمامی فرزندان درون یک تخم هستند و جنسیت مشابهی دارند. به‌عبارت‌دیگر، تمام فرزندان آرمادیلو در یک دوره حاملگی، نر یا ماده هستند. آرمادیلو پستاندار است و به همین خاطر دو تا چهار ماه پس از تولد، به فرزند خود شیر می‌دهد. این حیوان می‌تواند بین چهار تا ۳۰ سال عمر کند. آرمادیلو ۹ نواری ماده، تنها گونه‌ای است که همیشه چهار قلو به دنیا می‌آورد؛ این نوزادها نیز همگی نر یا ماده هستند.

بدن آرمادیلو دمای پایینی دارد و به همین خاطر محیط مناسبی برای رشد باکتری جذام یا هانسن است.

آرمادیلویی که به جذام آلوده باشد، به دو طریق می‌تواند انسان را آلوده کند. اگر فردی آرمادیلوی مریض را شکار کند و آن را بخورد، بیماری به او منتقل می‌شود. همچنین اگر شخصی گاز مدفوع حیوان مریض را استنشاق کند، به جذام ابتلا می‌یابد. در غیر این صورت احتمال کمی دارد که این حیوان با حمله به انسان‌ها باعث بیماری آن‌ها شود.

منبع عکس: ویکی‌مدیا، عکاس: Charles J. Sharp

اگر شما نیز اطلاعاتی در مورد گونه‌های مختلف آرمادیلو دارید، لطفا در بخش دیدگاه‌های مقاله با همراهان کجارو به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: texasstandard.org، عکاس: نامشخص