تعدیل کربن؛ اقدامی درجهت کاهش گازهای گلخانهای ناشی از پرواز هواپیماها
گرتا تونبرگ (Greta Thunberg)، کنشگر محیطزیست و مسائل آبوهوایی، و دیوید آتنبرو (David Attenborough)، مستندساز و طبیعتشناس سرشناس بریتانیایی، برنامههایی را باهدف تشویق مسافران هوایی که نگران وضعیت آلودگی هوا هستند، راه انداختهاند تا برای کاهش خسارتهای ناشی از پروازهای خود کاری کنند.
آمار فروش بستههای بهاصطلاح «تعدیل کربن» (Carbon offset) همچنان در حال بالارفتن است: Myclimate، یک سازمان غیرانتفاعی سوئیسی است که به مشتریانی از جمله لوفتهانزای هلندی خدماترسانی میکند، از پنج برابر شدن اعتبارات در این زمینه طی یک سال خبر داد. برخی از مشتریان شرکت هلدینگ رایانایر، بزرگترین هواپیمایی ارزانقیمت اروپایی، بهصورت داوطلبانه مبلغی برای تعدیل کربن حاصل از پرواز خود میپردازند که طی ۱۸ ماه گذشته تقریبا دو برابر شده است.
موج گرمای تابستان امسال به بیشتر شدن این فروشها کمک کرده است. اروپاییها شاهد خشک شدن رودخانهها بودند، رکورد دمای هوا در خیلی از مناطق شکسته شد و رویدادهای ورزشی مختلف لغو شدند. علت همهی اینها، گرمای بیسابقهای است که دانشمندان، گرمشدن کرهی زمین در اثر فعالیتهای انسانی را مقصر آن میدانند.
شاید این بستههای تعدیل گازهای گلخانهای بتوانند راهی برای نجات جنبشهای ضد پرواز موسوم به «شرم از پرواز» شوند که از سوئد آغاز شدند و اکنون، در حال گسترش یافتن به مناطق دیگر هستند. تونبرگ ۱۶ ساله نیز اهل سوئد است. او یک ماه پیش در توییتر خود اعلام کرده است که میخواهد برای شرکت در اجلاس اقلیم سازمان ملل در نیویورک با قایق بادبانی از اقیانوس اطلس عبور کند:
خبرهای خوب! من در اجلاس اقدام برای اقلیم سازمان ملل در نیویورک، اجلاس COP25 به من پیشنهاد شده است که با قایق ۱۸ متری Malizia مسافرت کنم. این مسافرت، سفری دریایی روی اقیانوس اطلس از بریتانیا به مقصد نیویورک خواهد بود که در نیمهی ماه اوت انجام خواهد شد.
جان باکلی، مدیرعامل شرکت کربن فوتپرینت (Carbon Footprint Ltd)، یکی از شرکتهای ارائهدهندهی بستههای تعدیل خسارت که شاهد افزایش چهاربرابری فروش این بستهها در سال جاری بوده است، میگوید:
همیشه در اخبار، خبرهای مربوط به آبوهوای بهشدتبد وجود دارد. ما اکنون توجهات بیشتر را نسبت به گذشته دریافت میکنیم. این کار باعث میشود که پول به درون سیستم بازگردد و پروژههای بیشتری راهاندازی شود.
تعدیل خسارت کربن چیست؟ هزینهی این کار چقدر است؟
پروژهی «تعدیل کربن» شامل برنامههایی است که با کاهش گازهای گلخانهای در نقاط مختلف جهان، سهم هر مسافر هواپیما را در انتشار کربن ادا میکند. پولی که مسافران علاوهبر هزینهی بلیط خود میپردازند صرف پروژههای انرژی پاک یا کم-کربن مانند کاشت درخت، نصب پنلهای خورشیدی یا تولید اجاقهای خوراکپذیری پاکتر میشود.
مسافران با گزینههای متعددی برای انتخاب روبهرو هستند. برخی از شرکتهای هواپیمایی همانزمان که مشتری هزینهی بلیط را میپردازد، پرداخت این مبلغ را هم پیشنهاد میکنند. برخی از شرکتهای آنلاین هم گزینههایی متناسب با نوع پرواز مشتری، پیشپای آنها میگذارند.
میزان انتشار کربن در یک پرواز یکطرفه از لندن به نیویورک برای هر مسافر حدودا نیم تن است
بنابر گفتهی انجمن فارست ترندز (Forest Trends Association) که اطلاعات مربوط به بازارهای داوطلبانه برای کاهش کربن موجود در هوا جمعآوری میکند، هر بسته قیمت متفاوتی دارد و قیمت آنها از ۱۰ سنت در ازای هر تن دیاکسیدکربن تا بیشاز ۷۰ دلار متغیر است. قیمتها بستگی به نوع پروژهها و شرکتی دارد که این خدمات را ارائه میکند.
بهعنوان مثال، سازمان غیرانتفاعی آلمانی Atmosfair قیمت موردنظر برای تعدیل کربن در یک پرواز یکطرفه از شهر لندن به نیویورک را از ۴۰ تا ۹۳ دلار تخمین زده است. تفاوت در قیمتها بهخاطر وجود پروازهای مختلف از شرکتهای هواپیمایی مختلف است. میزان انتشار کربن در چنین سفری به ازای هر مسافر برابر با نیم تن است.
Verra، بزرگترین برنامه برای جمعآوری اعتبارات داوطلبانه در سطح جهان است و در سال جاری، شاهد آن بود که ضریب بازنشستگی پروژهها یا استفادهاز اعتبارات درحدود ۲۳ درصد افزایش یافته و میزان کربن جبران خسارتشده به رقم ۳.۸ میلیارد تن در ماه رسیده است. اعتبارات پساز هزینهشدن، بازنشسته یا لغو میشوند و دیگر از آنها استفاده نمیشود.
آیا تعدیل کربن فایدهای هم خواهد داشت؟
قیمتگذاشتن روی کربنهایی که باید تعدیل بشوند، کار دشواری است. چراکه پروژههای مختلف، از روشهای مختلفی برای کاهش گازهای گلخانهای استفاده میکنند. طبق بررسی که در سهماههی اول سال ۲۰۱۸ توسط فارست ترندز انجام شد، تراکنشهای داوطلبانهی مربوط به اینکار در سطح جهان، که شامل اعتبارات ناچیز جمعشده توسط شرکتهای هواپیمایی هم هم میشود، در طول سال به مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار در سال رسیده است.
بااینکه تقاضای عمومی در حال رشد است، اما این جنبش هنوز از پایگاه مردمی بسیار ضعیفی برخوردار است. انجمن بینالمللی حمل و نقل هوایی (International Air Transport Association) در ایمیلی به سایت بلومبرگ گفت که میانگین همکاری شرکتهای هواپیمایی برای تعدیل کربن کمتر از ۲۰ درصد کل اعتبارات است و البته، این رقم شامل خدمات دهندههای شخص ثالث نیست. بنا به گفتهی شرکت هواپیمایی رایانایر، تنها کمتراز ۳ درصد از مشتریان آن اینگونه اعتبارات را خریداری میکنند و بیشتر آنها را آلمانیها تشکیل میدهند.
میانگین همکاری شرکتهای هواپیمایی برای تعدیل کربن ناشیاز مسافرتهای هوایی کمتراز ۲۰ درصد است
متولیان سیاستگذاری هوانوردی نیز بهتازگی متوجه موضوع انتشار گازهای گلخانهای توسط خطوط هوایی شدهاند. سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (International Civil Aviation Organization) یا بهاختصار ایکائو (ICAO) در حال راهاندازی بازار جهانی کربن است.
بریتانیا درصدد است که خطوط هوایی و سایر اشکال حملونقلی را ملزم به تعیین قیمتهایی که هزینهی مربوط به جبران انتشار گازهای گلخانهای را هم دربر بگیرد، کند. این پروژه قیمتهای کمتری را برای مشتریان درنظر میگیرد.
آن تیل (Anne Thiel)، مدیر روابط عمومی Verra که در واشنگتن مستقر است، میگوید:
انتخاب پرداخت مبلغی برای تعدیل گازهای گلخانهای ناشیاز سفرهای هوایی تبدیلبه یک موضوع عمومی شده است. بااینکه توجه رسانهها و موج گرما در کشورهای اروپایی به تقویت این برنامه کمک کرده است، اما افزایش سالانهی [هزینههای پرداختشده توسط مردم] میتواند ناشیاز توجه روبهرشد مردم به این مسئله نیز باشد.
همیشه میتوانید برای خرید بلیط هواپیما با استفاده از موتور جستجوی پرواز کجارو، پایینترین قیمت بلیطها را از بین فروشندههای معتبر مشاهده کنید و بلیط سفر خود را ارزانتر از هر جای دیگر تهیه کنید.