جنگلهای آمازون، بزرگترین جنگل بارانی جهان محسوب میشود که ۴۲۷ گونه پستاندار مانند جگوار، تنبل و دلفین رودخانهای، ۱۳۰۰ گونه پرنده مانند مکائو، ۳۷۸ گونه خزنده مانند مار آناکوندا و مارمولک عیسی مسیح و بیش از ۴۰۰ گونه دو زیست مانند قورباغه شیشهای و قورباغه زهرآگین در دل خود جای داده است.
جنگلهای آمازون ۴۰ درصد از قاره آمریکای جنوبی را در برگرفته و در کشورهای پرو، اکوادور، کلمبیا، ونزوئلا، برزیل، بولیوی، گیانا، سورینام و گیانای فرانسه که بخشی از فرانسه محسوب میشود، واقع است. جنگلهای آمازون متشکل از چندین زیستبوم مختلف و گونههای جانوری بسیار فراوان است. یک دهم از تمامی موجودات شناخته شدهی روی زمین و یک پنجم از همه پرندگان این کرهی خاکی در جنگلهای آمازون زندگی میکنند. حدودا ۲۰۰۰ گونه پستاندار و پرنده در آمازون زندگی میکنند که در ادامه با برخی از جالبترینِ آنها آشنا خواهیم شد. البته این بدان معنا نیست که در دیگر نقاط آمریکای جنوبی، موجودات قابلتوجه و منحصر بهفردی زندگی نمیکنند؛ هر مکان، جانوران و اکوسیستم مختص خود را دارد.
۱۵. برگچه خوار
برگچهخوار یا کاپیبارا ظاهری شبیه به خوکچه هندی دارد. این جانور که شکل و شمایلی مانند بشکه دارد، بدنش پوشیده شده از خزهای قهوهای رنگ است. طول برگچهخوار در حدود ۶۰ سانتیمتر است که اگر بایستد قدش تا ۱۲۰ سانتیمتر نیز افزایش خواهد یافت. وزن این جانور در حدود ۶۸ کیلوگرم است که برای یک جونده عدد بالایی محسوب میشود. برگچهخوار که جانوری نیمه آبزی است، در نواحی مرطوب آمازون نیز زندگی میکند.
۱۴. مورچه خوار بزرگ
همان طور که از نام مورچهخوار بزرگ پیدا است، این موجودات دوست دارند از حشراتی مانند مورچهها تغذیه کنند. در واقع، پوزهی لوله مانند و زبان دراز این جانوران، شکار حشرات را برایشان بسیار سادهتر کرده است. مورچهخوار بزرگ حدودا ۲٫۱ متر طول دارد که خود وجه تمایزی بین این جانور و دیگر مورچهخواران است. مورچهخوار بزرگ برای یافتن غذا ترجیح میدهد آزادانه در جنگل به اینسو و آنسو برود تا اینکه مانند دیگر مورچهخواران در لابهلای درختان مخفی شود.
۱۳. ایگوانای سبز
ایگوانای سبز یا سوسمار درختی از جمله حیوانات خانگی موردعلاقهی بسیاری از مردم در سراسر جهان است. از این جانور گاهی با عنوان ایگوانای معمولی نیز یاد میشود. ایگوانای سبز برخلاف دیگر خزندگان همکیش خود، ترجیح میدهد از برگ درختان، گلها و علف بهجای گوشت جانوران تغذیه کند. طول یک ایگوانای سبز بزرگ ممکن است تا ۱۸۰ سانتیمتر نیز برسد.
۱۲. عقاب هارپی
این پرندگان شکاری زیبا در بیشتر نقاط آمریکای مرکزی و جنگلهای آمازون زندگی میکنند. عقاب هارپی، شکارچی ماهر و زبردستی است اما متأسفانه زیستگاه این جاندار بهدلیل از بین رفتن جنگلهای آمازون به دست بشر، در معرض خطر جدی قرار گرفته است. عقاب هارپی دارای دودیسی جنسی است؛ بدان معنا که ظاهر گونهی نر این پرنده با گونهی مادهی آن کاملا متفاوت است. وزن عقاب هارپی در حدود ۹ کیلوگرم است که در بیشتر مواقع، گونهی مادهی آن دو برابر بزرگتر از گونهی نر آن است.
۱۱. تامارین شیری طلایی
تامارین شیری طلایی موجودی عجیب است که در واقع نوعی میمون به شمار میرود. این جانور بهدلیل داشتن یالهای روی سرش، به تامارین شیری معروف است. موها و یالهای زیبا و طلایی رنگ پشت سر سیاه این میمون وجود دارد که ظاهر آن را تا حدودی شبیه به شیر کرده است. طول این میمون از ۱۵ تا ۲۵ سانتیمتر متغیر است، در حالی که دمش میتواند بین ۳۰ تا ۳۸ سانتیمتر رشد کند. گونهی مادهی تامارین شیری معمولا بچههای دوقلو به دنیا میآورد و این وظیفهی پدر است که نوزاد را پس از به دنیا آمدن حمل کرده و از آن مراقبت کند. این میمونها شبها را در حفرههای درختان سپری کرده و روزها در جنگل به فعالیت میپردازند. تامارین طلایی در گروههای ۲ تا ۸ تایی که معمولا متشکل از اعضای خانوادهاش است، زندگی میکند و برای اعلام حضور در قلمروی خود، اقدام به آوازخوانی یا ساتع کردن بویی خاص میکند.
۱۰. مار آناکوندا
سنگینترین، قویترین& معروفترین و بزرگترین مار دنیا، آناکوندا نام دارد که طولش به ۱۰ متر و وزنش به ۲۵۰ کیلوگرم میرسد. مار آناکوندا در طول زندگیاش دائما رشد میکند. این جانور بایستی روزانه حداقل ۱۸ کیلوگرم غذا بخورد؛ اما اگر شکار بزرگی نصیبش شود ممکن است تا هفتهها از غذا خوردن بینیاز باشد. آناکوندای ماده معمولا بزرگتر از گونهی نر این جانور است و هر بار که تخم میگذارد، ۲۰ تا ۴۰ آناکوندای کوچک به دنیا میآورد؛ هر یک از این بچه مارها ۶۰ سانتیمتر طول دارند.
۹. حشره کله بادامی
حشره کله بادامی که به نام مگس فانوسی نیز شناخته میشود، موجودی بسیار مرموز و عجیب است. حشره کله بادامی بسیار شبیه به یک بادام زمینی پوستدار است. روی سر بزرگ این حشره، یک برجستگی گرد وجود دارد که حتی دانشمندان نیز از کارایی دقیق آن بیاطلاع هستند. محققان بر این باورند که این برجستگی، شبیه به برآمدگی روی سر مارمولکها برای سهولت در فرار کردن از دست شکارچیان است. بالهای این حشره نیز در نوع خود جالب هستند، چراکه خالهای روی آن بسیار شبیه به چشمان جغد است. طبق برخی از افسانهها، نیش این حشره بسته به حالت بالهای آن میتواند کشنده باشد. اما حقیقت این است که حشره کله بادامی موجود بیآزار و بیدفاع است.
۸. قورباغه شیشهای
همان طور که از نام قورباغهی شیشهای پیدا است، این جانور پوستی نیمه شفاف و به رنگ سبز روشن دارد. اگر با دقت به قورباغهی شیشهای نگاه کنید، شکم، قلب، کبد و دیگر اعضای بدن این موجود را خواهید دید که گویی با دستگاه اشعهی ایکس با آن نگاه میکنید! این حیوانات عجیب نمیتوانند بهخوبی از تخم خود مراقبت کنند، زیرا تخمهای این قورباغهها از درختان آویزان بوده و نوزادان بلافاصله پس از به دنیا آمدن، داخل رودخانه سقوط میکنند.
۷. مارمولک آبی
مارمولک آبی یا مارمولک عیسی، موجود عجیبی نیست اما از آنجایی که میتواند روی آب بدود، این نام را برایش انتخاب کردهاند. مسیحیان کاتولیک برای اولین بار این موجود را کشف کرده و دویدن آن در رودخانهها را به راه رفتن حضرت مسیح روی آب نسبت دادند. اگر خطری این مارمولک را تهدید کند، قادر است از روی آب دریاچهها و جویبارها با سرعت ۸ کیلومتر بر ساعت و تا فاصلهی ۲۰ متر بدود. این مارمولک شگفتانگیز عمل دویدن روی آب را بهوسیلهی تار خاصی که در پنجههایش وجود دارد انجام میدهد؛ وجود این تارها به این مارمولک اجازه میدهد تا روی دو پای عقبیاش بایستد.
۶. خرسک دم حلقهای
خرسک دم حلقهای که از خانوادهی راکونها است، پوستی به رنگ طلایی و قهوهای و نیز دمی برای گرفتن شاخهی درختان دارد. خرسک دم حلقهای یا کینکاجو، عمدتا در طول روز به فعالیت میپردازد و برای به دست آوردن غذا از درختان آویزان شده و زبان ۱۳ سانتیمتریاش را برای گرفتن میوههای رسیده دراز میکند. این جانور آب مورد نیاز خود را از آبمیوهها به دست میآورد. اگرچه خرسک دم حلقهای گوشتخوار است، اما ۹۰ درصد از غذای خود را از میوهها و گیاهان تأمین میکند. برخی از انسانها، این جانوران را بهعنوان حیوان خانگی خود نگه میدارند اما حضور این جانور در نزدیکی انسان بهدلیل داشتن انگل، میتواند خطرناک باشد.
۵. تنبل
تنبل که یکی از غیرمعمولترین و عجیبترین موجودات روی زمین است، بسیار آرام حرکت میکند. این پستاندار در هر زمینهای از حرکت کردن گرفته تا غذا خوردن کند و آرام است؛ تنبل روزانه ۱۰ ساعت میخوابد و تنها زمانی که نیاز باشد از جای خود بر میخیزد. غذا خوردن این جانور نیز بسیار آرام و عجیب است، چراکه ممکن است هضم غذایش تا یک ماه نیز طول بکشد! علاوه بر این، غذای تنبل تنها متشکل از برگ گیاهان است که به کمک زبان ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتریاش آن را میجود. جای تعجبی هم ندارد که شکم تنبل، دو سوم از کل هیکلش را تشکیل میدهد. دمای بدن این جانور تنها ۳۰ درجه سانتیگراد است که بسیار پایین تلقی میشود.
۴. قورباغه زهرآگین
قورباغه زهرآگین برخلاف نامش اصلا خطرناک نیست. تنها ۳ گونه از این قورباغه وجود دارد که ممکن است زهر کشنده داشته باشند که «قورباغه سمی طلایی» خطرناکترینِ آنها است. جدا از این مسئله، قورباغه زهرآگین بهدلیل تغییر رنگش بسیار جذاب به نظر میرسد. این قورباغه قادر است پوست خود را به رنگهای طلایی، زرد، قرمز، مسی، سبز، سیاه و آبی درآورد که در واقع، نوعی تاکتیک دفاعی هنگام حملهی موجودات دیگر است. این تغییر رنگ، نوعی هشدار و پیام بازدارندگی برای موجود خاطی است. قورباغه زهرآگین با تغییر رنگ پوست خود این پیام را القا میکند که بدنی سمی یا خطرناک دارد.
۳. دلفین رودخانه ای آمازون
یکی از معروفترین موجودات جنگلهای آمازون، دلفینهای رودخانهای هستند که با رنگ صورتی خود بسیار زیبا به نظر میرسند. اندازهی این دلفینها گاهی بزرگتر از انسان نیز است. گفته میشود رنگ خاص این دلفینها بهدلیل نزدیکی مویرگهای خونی آنها به سطح پوستشان است. یکی دیگر از نکات جالبی که درمورد دلفینهای رودخانهای وجود دارد این است که طبق افسانههای قدیمی، این دلفینها شبانه بهشکل انسان در میآیند و افراد دیگر را هیپنوتیزم میکنند!
۲. مکائو
مکائو نوعی طوطی اجتماعی است که بومی آمریکای جنوبی است. این پرنده در دستههای ۱۰ تا ۳۰ تایی پرواز میکند و تا آخر عمرش به جفت خود وفادار میماند. مکائو بال و پری رنگارنگ و بسیار زیبا دارد. منقار طوطی مکائو بسیار قدرتمند است، بهطوری که قادر است بهوسیلهی آن انواع دانهها را به آسانی بشکند. زبان فلسدار این پرنده دارای نوعی استخوان است که برای ضربه زدن به میوهها از آن استفاده میکند. برخی از مکائوها قادر هستند صدای انسان را تقلید کنند.
۱. جگوار
جگوار سلطان واقعی جنگل است و بزرگترین گربهسان قاره آمریکا و پس از شیر و ببر سومین گربهسان بزرگ جهان محسوب میشود. خالهای روی بدن جگوار بسیار شبیه به گل سرخ است که وجه تمایزی برای شناسایی این پلنگ از دیگر گربهسانان جهان است. جگوار، قویترین آروارههای جهان بین تمامی گربهسانان را دارد که قدرت گاز گرفتنش با موجودات دیگر قابل مقایسه نیست. جگوار با این آروارههای قدرتمند، میتواند بهراحتی جمجمهی یک موجود و لاک یک لاکپشت دریایی را در هم شکند. جگوار، بهتنهایی زندگی میکند و معمولا قبل از شکار از درخت بالا میرود تا دید مناسبی بر طعمهی خود داشته باشد.