بزرگترین تولیدکنندگان سویا در جهان کدامند؟

سویا هزاران سال است که در شهرهای آسیایی کشت می‌شود و امروزه یکی از مهم‌ترین محصولات غذایی جهان نیز به‌شمار می‌رود. اَشکال مصرفی این گیاه مفید عبارتند از: دانه‌ی سویا، روغن، سبزیجات و یا حتی سوخت که همگی بستگی به نوع نیاز شما دارد. سویا از جمله معدود گیاهانی است که تمامی آمینو اسیدها را در پروتئین خود دارد و به همین دلیل از آن با عنوان «پروتئین کامل» یاد می‌شود.

ارزش غذایی سویا با گوشت، محصولات لبنی و تخم‌مرغ برابری می‌کند. از جمله محصولات مهمی که از سویا به‌دست می‌آید می‌توان به مکمل‌های پروتئینی (مورد استفاده‌ی ورزشکاران)، پروتئین گیاهی ترکیبی، روغن گیاهی سویا، دانه‌ی سبز سویا (مانند لوبیا سبز یا نخود فرهنگی)، سویای خشک، علوفه‌ی حیوانات دامی، آرد بدون گلوتن، ناتو (نوعی غذا)، تمپه (نوعی غذا)، توفو (خمیر سویا)، شیر سویا، پنیر و کشک سویا و بسیاری دیگر اشاره کرد. با وجود این که سویا برای اولین بار در آسیا یافت شد، امروزه ۷ کشور از ۱۰ تولید کننده برتر سویا در قاره آمریکا هستند. طبق مطالعات، محصولاتی که از سویا به‌دست می‌آید، در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های خاص، نظیر ناراحتی‌های قلبی و برخی سرطان‌ها مؤثر واقع می‌شوند. البته بسیاری از افراد نیز به این گیاه سرشار از پروتئین، حساسیت دارند. اجازه دهید در ادامه، با برترین کشورهای تولیدکننده سویا آشنا شویم.

۱۰. اوروگوئه (۳٫۲ میلیون تن در سال)

مزارع کشاورزی سویا، بیش از ۶۰٪ زمین‌های قابل کشت اوروگوئه را فرا گرفته و تولید گیاه سویا در این کشور طی سال‌های اخیر، رو به افزایش بوده است. طبق اطلاعاتی که از وزرات کشاورزی اوروگوئه منتشر شده، این کشور طی فصول کشاورزی سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳، چیزی در حدود ۲٫۷۶ میلیون تن سویا تولید کرد. این میزان در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ به ۳٫۲ میلیون تن افزایش یافت. بر اساس اطلاعاتی که از دانشگاه MIT منتشر شده، صادرات سویا در سال ۲۰۱۳، مبلغی به میزان ۱٫۸۹ میلیارد دلار عاید کشور اوروگوئه کرده است. این مقدار رشد بالا، به استفاده از بذر باکیفیت در مزارع و نیز شرایط مساعد داخل این کشور نسبت داده می‌شود. در ابتدا، بذرهایی که کشاورزان اهل اوروگوئه در مزارع استفاده می‌کردند، از مناطق دیگر آورده می‌شد. اما امروز، تقریباً ۱۰۰٪ بذرهای سویای این کشور، با استفاده از بیوتکنولوژی مدرن (فناوری زیستی) و با تغییر در ساختار ژنتیکی آن‌ها کاشته می‌شوند.

۹. بولیوی (۳٫۳ میلیون تن در سال)

سویا از جمله مهم‌ترین و با ارزش‌ترین محصولات کشاورزی تولید شده در بولیوی است که عمدتاً در ناحیه‌ی سانتا کروز این کشور تولید می‌شود. طبق گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، تولید سویا در بولیوی، ۳٪ از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد که ۴۵ هزار فرصت شغلی به‌طور مستقیم و ۶۵ هزار فرصت شغلی به‌طور غیرمستقیم ایجاد کرده است. حدوداً ۱۴ هزار تولیدکننده‌ی سویا در بولیوی وجود دارد. میزان تولید سویا، بسته به نوع تکنیک کشاورزی اتخاذ شده و شرایط آب و هوا و نیز خاک می‌تواند بین ۱٫۸ تا ۲٫۳ تن در هر هکتار متغیر باشد. در سال ۲۰۱۴، بر اساس اطلاعات سازمان فائو، بولیوی ۳٫۲ میلیون تن سویا تولید کرد اما طبق گزارشاتی که از وزرات کشاورزی آمریکا در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، میزان تولید سویای این کشور به ۳٫۱ میلیون تن کاهش یافت. این موضوع به‌دلیل وجود خشکسالی بود که تقریباً ۱۲٪ از زمین‌های کشت سویای بولیوی را تحت تأثیر قرار داد. در سال ۲۰۱۳، سویا سومین محصول صادراتی بولیوی لقب گرفت که مبلغی به میزان ۶۲۰ میلیون دلار عاید این کشور کرد.

۸. اوکراین (۳٫۹ میلیون تن در سال)

اوکراین بزرگترین تولیدکننده‌‌ی سویا در اروپا و هشتمین تولیدکننده‌ی بزرگ جهان به‌شمار می‌رود. نیمی از سویای تولید شده در این کشور، صادر می‌شود. تولید سالانه‌ی سویا در اوکراین، طی سال‌های اخیر روند رو به رشدی داشته است. این کشور در فصول کشاورزی سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، حدوداً ۲٫۷۷۴ میلیون تن سویا تولید کرد که در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ با افزایشی نسبی همراه شده و به ۳٫۹ میلیون تن رسید. به‌دلیل افزایش تقاضا برای روغن هسته‌ی سویا، مزارع کشت این گیاه طی سال‌های اخیر در اوکراین بسیار بیشتر شده است. اوکراین در سال ۲۰۰۰، سویای خود را در مزارعی به وسعت ۶۵ هزار هکتار کشت می‌کرد که این میزان در سال ۲۰۱۵ به ۲٫۱ میلیون هکتار رسیده است.

۷. کانادا (۶ میلیون تن در سال)

بر اساس اطلاعاتی که از سازمان کشاورزی کانادا منتشر شده، صادرات سالانه‌ی سویای این کشور، سودی به مبلغ بیش از یک میلیارد دلار نصیبشان می‌کند. طی سال‌های اخیر، تولید سالانه‌ی سویا در کانادا، افزایش چشمگیری داشته است. کانادا در سال ۲۰۱۴، حدوداً ۶ میلیون تن سویا تولید کرد که خود افزایشی ۱۲٫۹ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۳ نشان می‌دهد. طی همین دوره، زمین‌های زراعی مختص سویا نیز تا ۵٫۵ میلیون هکتار بیشتر شد. ۷۰٪ از سویای کانادا در استان‌های کبک و انتاریو کشت می‌شوند. تقریباً دو سوم سویای کانادا، چه خام و چه فرآوری شده، به کشورهای ژاپن، هلند، مناطق جنوب شرقی آسیا، آمریکا، اروپا و خاورمیانه صادر می‌شود.

۶. پاراگوئه (۱۰ میلیون تن در سال)

پاراگوئه ۳٪ از سویای کل جهان را تولید می‌کند. طی سال‌های اخیر، با افزایش زمین‌های زراعی مخصوص سویا، تولید این گیاه نیز در پاراگوئه افزایش یافته است. طبق گفته‌ی وزارت کشاورزی آمریکا، طی دو دهه‌ی گذشته، زمین‌های کشت سویا در پاراگوئه سالانه با نرخ ثابت ۶٪ بیشتر شده است. در حال حاضر، بیش از ۳٫۱ میلیون هکتار زمین برای کشت سویا در پاراگوئه وجود دارد. طبق برآوردها، مزارع سویای پاراگوئه در ۵ الی ۱۰ سال آینده، تا ۴ میلیون هکتار افزایش خواهد یافت. سویای پاراگوئه به کشورهای اتحادیه اروپا، روسیه، مصر، ترکیه، مکزیک و برزیل صادر می‌شود که معمولاً از اوروگوئه و آرژانتین عبور می‌کند. بر اساس گزارشات دانشگاه MIT، سویا برترین کالای صادراتی پاراگوئه در سال ۲۰۱۳ بوده که مبلغی به میزان ۲٫۴۱ میلیارد دلار عاید این کشور کرده است.

۵. هند (۱۰٫۵ میلیون تن در سال)

بر اساس اطلاعات منتشر شده از سازمان Statista، هند دومین تولیدکننده‌ی بزرگ سویا در آسیا است که تولید ۳٫۹۵ درصد از سویای کل جهان را نیز بر عهده دارد. طی فصول کشاورزی سال‌های ۲۰۰۵-۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳-۲۰۱۲، تولید سویای هند با رشد ترکیبی ۹٫۶ درصدی همراه بوده است. میزان تولید سالانه‌ی سویا برای فصول کشاورزی سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۴ بین ۹٫۵ تا ۱۲٫۲ میلیون تن متغیر بوده است. ایالت‌های مهاراشترا و ماديه‌ پرادش‌، ۸۹٪ از سویای هند را تولید می‌کنند. باقی سویای تولیدی این کشور در ایالت‌های راجستان، آندرا پرادش‌، كارناتاكا، چتیسگر و گجرات کشت می‌شود. در سال ۲۰۱۳، صادرات فرآورده‌های غذایی سویا چیزی در حدود ۲٫۷ میلیارد دلار عاید اقتصاد هند کرد. این کشور برای پاسخگویی به تقاضای بسیار بالای سویا، اقدام به تولید بیش از پیش این گیاه ارزشمند با استفاده از فناوری‌های روز کرده است.

۴. چین (۱۲٫۲ میلیون تن در سال)

چین ۴٪ از سویای کل جهان را تولید می‌کند. بیشتر سویای تولیدی چین، در استان هايلون‌ ژيانگ‌ این کشور که نزدیک مرز روسیه است، کشت می‌شود. طبق گفته‌ی سازمان کشاورزی هايلون‌ ژيانگ‌، بیش از ۲۳۵ میلیون هکتار زمین برای کشت سویا در این استان وجود دارد. با این‌حال، چین مجبور است مقدار زیادی سویا برای پاسخگویی به نیازهای خود وارد کند. چین با ۶۰٪ واردات سویا در سطح جهان، بزرگترین وارد کننده‌ی سویای جهان محسوب می‌شود. قیمت سویای بسیاری از مناطق در بازار جهانی، بنا به تقاضای چین تنظیم می‌شود. طبق گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، طی شش فصل کشاورزی اخیر منتهی به سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۴، میزان تولید سالانه‌ی سویای چین بین ۱۲٫۲ میلیون تن تا بیش از ۱۵٫۰۸ میلیون تن، متغیر بوده است.

۳. آرژانتین (۵۳٫۴ میلیون تن در سال)

آرژانتین بیش از ۲۰٫۳ میلیون هکتار زمین زراعی مختص کشت سویا دارد. بیشترین میزان سویای تولیدی آرژانتین، در شهرهای بوینوس آیرس، کردوبا و سانتا فی کشت می‌شود. این کشور ۱۸٪ از سویای کل جهان را تولید می‌کند. آرژانتین تنها ۷٪ از سویای خام دنیا را صادر می‌کند ولی بزرگترین صادرکننده‌ی روغن سویا و فرآورده‌های آن در جهان است. طبق اطلاعات به‌دست آمده از دانشگاه MIT، فرآورده‌های غذایی سویای آرژانتین، بزرگترین کالای صادراتی این کشور در سال ۲۰۱۳ بوده است که سودی معادل ۱۰٫۷ میلیارد دلار نصیب آرژانتین کرد. در چهار فصل کشاورزی گذشته تا سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۴، تولید سالانه‌ی سویای آرژانتین بین ۴۰٫۱ میلیون تا ۵۶ میلیون تن متغیر بوده است.

۲. برزیل (۸۶٫۸ میلیون تن در سال)

برزیل دومین تولیدکننده‌ی بزرگ سویا در جهان است. این کشور ۳۰٪ از کل سویای جهان را نیز تولید می‌کند. برزیل بیش از ۲۹ میلیون هکتار زمین برای کشت سویا اختصاص داده است. طبق اطلاعات وزارت کشاورزی آمریکا، تولید سویا در برزیل، طی ۴ فصل کشاورزی گذشته تا سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۴، با رشدی ثابت همراه بوده است. میزان تولید سالانه‌ی سویا طی همین دوره، بین ۶۶٫۵ تا ۹۴٫۵ میلیون تن متغیر بوده است. در سال ۲۰۱۳، کشور برزیل از صادرات سویا ۲۳ میلیارد دلار سود کرد. سویایی که در برزیل کشت می‌شود دارای ارزش غذایی و نیز پروتئین بیشتری نسبت به سویای سایر نقاط دنیا است که قیمت بیشتر آن در بازارهای جهانی را نیز توجیه می‌کند. برزیل همچنین مقدار زیادی سویای طبیعی و غیر ژنتیکی نیز تولید می‌کند که متعاقباً قیمت بالاتری از سویای ژنتیکی خواهد داشت.

۱. آمریکا (۱۰۸ میلیون تن در سال)

طبق اطلاعاتی که از وزارت کشاورزی آمریکا به‌دست آمده، روغن سویا بیشتر روغن تهیه شده در آمریکا است که ۹۰٪ از روغن تولید شده در کشور را تشکیل می‌دهد. این نوع روغن کالای کشاورزی محسوب می‌شود که در میان روغن‌های کانولا، آفتابگردان و گیاه کتان، بیشترین میزان تولید در آمریکا را دارد. آمریکا ۳۴٪ از سویای کل جهان را تولید می‌کند. این کشور همچنین با ۴۲٪ سهم در بازار جهانی، بزرگترین صادرکننده‌ی سویای دنیا نیز محسوب می‌شود. حدوداً ۳۴٫۴ میلیون هکتار زمین برای کشت سویا در آمریکا وجود دارد. به‌طور متوسط، ایالت‌های کنتاکی، مینه‌سوتا، اوهایو، پنسیلوانیا و ویسکانسین بزرگترین زمین‌های زراعی سویای آمریکا را دارند.

در این میان، ایالت‌های ایلینوی، آیوا، ایندیانا، مینه‌سوتا و نبراسکا بیشترین تولید سویای کشور را بر عهده دارند. برخلاف دیگر کشورهای جهان، قیمت‌گذاری سویا در آمریکا شدیداً وابسته به میزان تقاضای «سوخت‌های بیو دیزل» است. بیو دیزل یک نوع سوخت تجدیدپذیر و تجزیه‌پذیر است که از روغن گیاهی و یا چربی حیوانی به دست می‌آید. این سوخت را می‌توان با گازوئیل مخلوط و در خودروهای گازوئیل‌سوز به‌کار برد. نتیجه‌های مثبت به‌کار بردن بیو دیزل در کاهش آلودگی هوا، از سوی سازمان‌های معتبر جهانی تایید شده ‌است. تولید سالانه‌ی سویا در آمریکا طی سه فصل کشاورزی منتهی به سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۴، بین ۸۲٫۸ و ۱۰۸ میلیون تن متغیر بوده است. کشت سویا در آمریکا، در ماه مه یا اوایل ژوئن آغاز شده و در اواخر سپتامبر تا اوایل اکتبر برداشت می‌شود.