آتش زنه و نحوه درست کردن آتش در طبیعت

آتش‌زنه، ابزاری حیاتی برای روشن کردن آتش در شرایط مختلف، به‌خصوص در طبیعت و مواقع اضطراری است. این وسیله کوچک با ایجاد جرقه یا حرارت، به سرعت مواد قابل اشتعال را مشتعل می‌کند و به شما امکان می‌دهد برای پخت‌وپز، گرمایش یا ایجاد روشنایی، آتش داشته باشید. آتش‌زنه‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. از انواع آتش زنه‌ها می‌توان به آتش‌زنه مغناطیسی، شیمیایی، فندکی و کبریتی اشاره کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری از آتش‌زنه به دست آورید.

آنچه درباره آتش زنه و موارد استفاده از آن می‌خوانید:

آتش زنه، ابزار بسیار کارآمد برای مواقعی است که دسترسی به فندک یا کبریت ندارید. در گذشته‌های دور، سنگ چخماق تنها راه برای روشن کردن آتش بود؛ اما امروزه، با پیشرفت تکنولوژی، آلیاژهای فلزی جایگزین سنگ چخماق شده‌اند. این آلیاژهای جدید، جرقه‌های قوی‌تری تولید می‌کنند و روشن کردن آتش را بسیار آسان‌تر کرده‌اند؛ به همین دلیل، به آتش‌زنه‌های امروزی، آتش‌زنه‌های چخماقی می‌گویند.

این وسیله بسیار کاربردی ضد آب است و قابلیت استفاده در سرمای شدید را دارد. در واقع، بهترین ابزار برای درست کردن آتش در طبیعت، روشن کردن اجاق گاز سفری و کباب‌پز است که هم برای سفرهای خانوادگی کاربرد دارد و هم باید در فهرست تجهیزات سفر کوهنوردان و طبیعت‌گردها قرار بگیرد.

منبع عکس: یوتیوب؛ عکاس: نامشخص

آتش زنه‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. در ادامه به برخی از انواع رایج آتش زنه‌ها اشاره می‌کنیم:

• ۱- آتش زنه‌های کبریتی: این نوع آتش زنه‌ها شبیه کبریت‌های معمولی هستند و با کشیدن روی سطح زبر روشن می‌شوند.
• ۲- آتش زنه‌های فندکی: این آتش زنه‌ها دارای یک مکانیزم فندکی هستند که با فشار دادن یک دکمه، جرقه ایجاد می‌کنند.
• ۳- آتش زنه‌های مغناطیسی: این آتش زنه‌ها با ایجاد اصطکاک بین دو قطعه فلزی، جرقه تولید می‌کنند.
• ۴- آتش زنه‌های برقی: این آتش زنه‌ها با استفاده از باتری و یک سیم مقاوم، جرقه ایجاد می‌کنند.
• ۵- آتش زنه‌های شیمیایی: دارای مواد شیمیایی هستند و حرارت تولید می‌کنند. قرص‌های آتش‌زا یا قرص‌های الکل جامد، از این نوع آتش‌زنه‌ هستند که به‌دلیل سهولت استفاده و قابلیت حمل، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این قرص‌ها حاوی مواد سوختنی جامدی هستند که با ایجاد حرارت زیاد، به سرعت آتش می‌گیرند و می‌توانند برای روشن کردن آتش در شرایط مختلف مورد استفاده قرار گیرند.

بسیاری از کمپ‌ها و استراحتگاه‌های کوهنوردان و طبیعت‌گردها حتی مجهز به آشپزخانه‌های ابتدایی و وسایل پخت‌وپز نیستند و امکانات محدودی برای تهیه غذای گرم دارند. به همین دلیل، بسیاری از گردشگران طبیعت‌دوست در سفرهای چند‌روزه خود به دامان طبیعت اسباب پخت‌وپز و مواد اولیه مورد نیاز خود را برداشته تا آشپزی در طبیعت را تجربه کنند؛ البته عده‌ای از برگزارکنندگان تورهای طبیعت‌گردی آشپزی در طبیعت را جزو خدمات و جذابیت‌های سفرهای خود می‌دانند. حال هرچه که هست، درست کردن آتش در طبیعت باید با رعایت کامل اصول احترام به‌طبیعت باشد.

منبع عکس: خبر انلاین؛ عکاس: نامشخص

تقریبا همه افرادی که سعی در درست کردن آتش بدون استفاده از کبریت یا فندک داشته‌اند، به‌سرعت متوجه دشواری این کار شده‌اند؛ یعنی مالش دادن سطوح دو چوب به یکدیگر بدون رسیدن به نتیجه مطلوب. خوشبختانه درست کردن آتش به‌وسیله آتش زنه که تقریبا در همه فروشگاه‌های کالاهای ورزشی یافت می‌شود، رایج شده است. در حالی که تقریبا همه می‌توانند با این ابزار آتش درست کنند، چند نکته وجود دارد که بهتر است قبل از درست کردن آتش از آن مطلع شوید:

• آتش خود را در مکان مناسبی برپا کنید. هر مکانی نمی تواند برای تهیه آتش مناسب باشد. هم به خاطر دشوار بودن تهیه آتش و هم برای خطرات احتمالی آن.
• آتش خود را درجایی دور از وزش باد برپا کنید. وزش باد می‌تواند شعله آتش را خاموش کند یا مهار آن را از کنترل شما خارج کند. اگر برایتان مقدور است آتش خود را در یک سرپناه امن مستقر کنید.

منبع عکس: howcast.com؛ عکاس: نامشخص

• به‌دنبال مکانی بگردید که نزدیک به منبع سوخت (احتمالا چوب) باشد تا مجبور نباشید مسافت طولانی را برای آوردن سوخت مورد نیازتان طی کنید.
• مکانی را پیدا کنید که احتمال گسترش آتش در آن کم باشد. محوطه‌ای با چمن کم و فاصله چندمتری تا درختان یا حتی شاخه های آویزان.

• برای جلوگیری از آتش‌سوزی احتمالی باید منطقه اطراف محل استقرار آتش خود را پاکسازی کنید.
• یک گودال بزرگ‌تر از ابعاد آتش حفر کنید تا شعله‌ها به چمن و علف‌های اطراف سرایت نکند.

منبع عکس: roundthewoods.co.uk؛ عکاس: نامشخص

• می‌توانید با استفاده از خاک و ماسه، یک جایگاه برای آتش خود درست کنید تا آتش از تماس با محیط پیرامون آن دور بماند. استفاده از این تکنیک به‌تازگی در بین طبیعت‌گردها رواج پیدا کرده است.
• اگر نمی‌توانید از محدوده وزش باد خارج شوید، برای آتش خود یک محافظ درست کنید؛ اما دقت کنید محافظی که در معرض وزش باد قرار می‌دهید از مواد قابل اشتعال نباشد یا اگر قابلیت اشتعال دارد، آن را از آتش خود دور نگه دارید.

• باید هم بتوانید آتش را روشن کنید و هم قادر باشید از آن نگه‌داری کنید. اگر مکان خود را عاقلانه انتخاب کرده باشید، این احتمال وجود دارد که مقدار زیادی سوخت در اطراف شما باشد.

منبع عکس: outdoorluxuriez.com؛ عکاس: نامشخص

• اگر برای روشن‌کردن آتش از چوب استفاده می‌کنید، این کار را با شاخه‌های بزرگ شروع نکنید. در عوض باید آتش خود را با برگ‌های خشک، برگ‌های سوزنی و شاخه‌های کوچک و پوست مرده و خشک درختان روشن کنید.
• برگ‌های سوزنی به سرعت مشتعل می‌شوند و آتش دوام نمی آورد. باید مقداری شاخه‌های کوچک و متوسط در دسترس خود داشته باشید تا برای روشن نگه داشتن آتش از آن استفاده کنید.

آتش زنه‌ها ابزارهای کاربردی برای روشن کردن آتش در شرایط مختلف هستند و روش استفاده از آن‌ها ممکن است بسته به نوع آتش زنه کمی متفاوت باشد. در اینجا به نحوه استفاده از آتش زنه مغناطیسی و قرص آتش‌ زا می‌پردازیم.

• آتش زنه مغناطیسی: این آتش‌زنه شامل یک میله فلزی آلیاژی و یک تیغه خراشنده است. با کشیدن تیغه خراشنده روی میله، جرقه‌ای ایجاد می‌شود. جرقه تولید شده را روی مواد قابل اشتعال مانند پنبه، کاغذ یا تکه‌های چوب خشک هدایت کنید.

منبع عکس: vsslgear.com؛ عکاس: نامشخص

• قرص آتش زا: با استفاده از یک کبریت یا فندک، قرص آتش‌زا را روشن کنید. قرص روشن شده را روی مواد قابل اشتعال (چوب خشک، کاغذ یا هر ماده قابل اشتعال دیگری) قرار دهید تا آتش سرایت کند.

• نگهداری در جای خشک: آتش زنه‌ها را در جای خشک نگهداری کنید.
• استفاده صحیح: هر آتش زنه دارای دستورالعمل استفاده خاص خود است. قبل از استفاده، دستورالعمل را به دقت مطالعه کنید.
• ایمنی: هنگام استفاده از آتش زنه، نکات ایمنی را رعایت کرده و از تماس مستقیم آتش با پوست و لباس خودداری کنید.
• محیط زیست: از روشن کردن آتش در مناطق ممنوع خودداری کرده و پس از اتمام کار، آتش را به‌طور کامل خاموش کنید.

منبع عکس: amazon.co.uk؛ عکاس: نامشخص

فراموش نکنید همه ما نسبت به حفاظت از طبیعت مسئولیم؛ پس باید در حفظ آن کوشا باشیم. درست کردن آتش در طبیعت هرچقدر که به بقا ما کمک کند نباید منجر به نابودی اکوسیستم شود. ما عضو کوچکی از این طبیعت هستیم و نباید حضور ساکنان دیگر (گونه‌های گیاهی و جانوری) را فراموش کنیم. اگر تجربه‌ای در زمینه برپا کردن آتش هنگام طبیعت‌گردی دارید، آن را با ما و کاربران کجارو در میان بگذارید.