جاذبه‌های جهان زیر فشار گردشگری؛ وقتی زیبایی قربانی شهرت می‌شود
برخی از زیباترین مقاصد جهان به دلیل محبوبیت بیش از حد خود، دگرگون شده‌اند. مکان‌هایی که زمانی آرام و دست‌نخورده بودند، امروزه با هجوم جمعیت، انباشت زباله و فشار بر اکوسیستم‌های خود، دست‌وپنجه نرم می‌کنند. آنچه روزگاری، تجربه عمیق فرهنگی یا چشم‌اندازهای بکری بود، اکنون، اغلب زیر سلطه اتوبوس‌های گردشگری، مونوپادهای سلفی و صف‌های بی‌پایان قرار دارد و در بعضی موارد، این آسیب‌ها دائمی است. این فهرست به مکان‌های زیبایی می‌پردازد که برای همیشه، زیر ردپای سنگین گردشگری تغییر کرده‌اند. (msn)
تاج محل؛ هند
سنگ مرمر سفید و درخشان «تاج محل»، اکنون با اثرات ترکیبی آلودگی، فرسایش طبیعی و جمعیت انبوه دست‌وپنجه نرم می‌کند. میلیون‌ها بازدیدکننده در سال، سایش فیزیکی به کف‌ها و باغ‌های آن وارد می‌سازند؛ در حالی که دود صنعتی مناطق اطراف نیز سطح بنا را با لایه‌ای زردرنگ می‌پوشاند. تیم‌های مرمت، به طور مداوم برای پاکسازی و حفاظت از این اثر، مشغول کار هستند؛ اما فشار گردشگری انبوه، حفظ زیبایی و آرامش یکی از نمادین‌ترین بناهای جهان را به یک مبارزه مداوم تبدیل کرده است.
ونیز؛ ایتالیا
جذابیت ونیز، به قدری گردشگران را به خود جذب کرده که این شهر، اکنون زیر بار شهرت خود خم شده است. کشتی‌های عظیم‌الجثه کروز، هزاران مسافر یک‌روزه را به کوچه‌های باریک شهر سرازیر می‌کنند. این افزایش تقاضا، باعث بالا رفتن سرسام‌آور اجاره‌بها شده، بسیاری از مردم محلی را مجبور به ترک خانه‌ها کرده و جامعه محلی را تهی ساخته است. همزمان، بالا آمدن سطح آب دریا و آلودگی ناشی از گردشگری سنگین، زیبایی تاریخی و شیوه زندگی این شهر را به طور مداوم در معرض خطر قرار می‌دهد.
ماچوپیچو؛ پرو
«ماچو پیچو» (Machu Picchu)، دژ مخفی «اینکاها» (Inca) در ارتفاعات «رشته‌کوه‌های آند»، امروزه با ازدحام بازدیدکنندگانی مواجه شده که بسیار فراتر از ظرفیت تراس‌ها و مسیرهای آن است. رفت‌وآمد مداوم گردشگران، سنگ‌فرش‌های باستانی را فرسوده ساخت؛ در حالی که شهرک مجاور، به‌طور بی‌رویه برای پذیرایی از گردشگران گسترش یافته و آلودگی، سر و صدا و فشار بر منابع را به همراه آورده است. حتی با وجود محدودیت‌های جدید ورود، اکوسیستم ظریف و معماری چند صدساله این مکان، همچنان در معرض خطر است و این گنجینه جهانی را به مرز آسیبی جبران‌ناپذیر نزدیک می‌کند.
دیواره بزرگ مرجانی؛ استرالیا
«دیواره بزرگ مرجانی» که روزگاری بهشت پر جنب‌وجوشی در زیر آب بود، اکنون نمونه‌ای آشکار از آن است که چگونه تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی، می‌توانند یک شگفتی طبیعی را نابود کنند. افزایش دمای اقیانوس، موجب سفید شدن گسترده مرجان‌ها شده و رنگ و حیات را از آن‌ها گرفته است. گردشگری انبوه نیز آسیب‌ها را تشدید می‌کند؛ لنگر کشتی‌ها مرجان‌ها را خرد و زباله‌ها، آب را آلوده می‌سازند و برخی کرم‌های ضدآفتاب نیز مواد مضر در دریا باقی می‌گذارند. حتی با وجود قوانین سختگیرانه حفاظتی، دسترسی آسان به این منطقه، همچنان آن را آسیب‌پذیر می‌کند و روند زوال آن را به یک هشدار جهانی بدل کرده است.
دوبروونیک؛ کرواسی
دیوارهای قرون وسطایی و بام‌های سرخ رنگ شهر «دوبروونیک» (Dubrovnik)، زمانی گنجینه‌ای آرام بودند؛ اما شهرت جهانی، به‌ویژه پس از حضور در سریال‌های پرطرفدار، آن را به نقطه کانونی گردشگری بدل کرده است. کشتی‌های کروز عظیم، هزاران نفر را به طور همزمان پیاده می‌کنند؛ خیابان‌های باریک را خفه می‌سازند و منابع محلی را تحت فشار قرار می‌دهند. ساکنان با افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت زندگی مواجه شده‌اند؛ در حالی که فضای شهر به سمت یک پارک تفریحی نمایشی تغییر می‌کند. اکنون مقامات، محدودیت‌های شدید و سختگیرانه‌تری برای بازدیدکنندگان در نظر گرفته‌اند تا اصالت محبوب این شهر حفظ شود.
بالی؛ اندونزی
سواحل آرام و طبیعت سرسبز «جزیره بالی» با موج بی امان گردشگری دگرگون شده‌اند. توسعه بی‌رویه، شالیزارهای برنج را به اقامتگاه‌های لوکس تبدیل ساخته، در حالی که سیستم ناکافی مدیریت پسماند، رودخانه‌ها و سواحل را از پلاستیک پر کرده است. ترافیک سنگین جاده‌های باریک را فلج کرده و روستاهای خلوت، به مراکز شلوغ زندگی شبانه تبدیل شده است. با افزایش بازدیدکنندگان، مراسم‌های مقدس در خطر تبدیل شدن به فرصت‌هایی برای عکاسی قرار دارند و تعادل فرهنگی و زیست‌محیطی جزیره متزلزل شده است. اکنون، چالش اصلی، حفظ روح بالی در عین تداوم اقتصاد گردشگری است.
انگکور وات؛ کامبوج
میلیون‌ها نفر، هر ساله از «انگکور وات» (Angkor Wat) بازدید می‌کنند و برخی با بالا رفتن و لمس نقش برجسته‌های ظریف، روند فرسایش سنگ‌های چند صدساله را سرعت می‌بخشند. گسترش هتل‌ها، مغازه‌ها و جاده‌ها در اطراف محوطه، چشم‌انداز و جوامع محلی را بر هم زده است و رفت‌وآمد سنگین، پی‌ریزی شکننده این مجموعه میراث جهانی یونسکو را تحت فشار قرار می‌دهد. هرچند اقدامات حفاظتی کمک‌کننده هستند، هجوم دائمی گردشگران محافظت از این گنجینه را به نبردی دشوار بدل کرده است.
جزایر فی‌فی؛ تایلند
«جزایر فی‌فی» (Phi Phi Islands) که زمانی بهشتی بکر و استوایی بود، پس از تبدیل شدن به یک جاذبه جهانی، دچار فروپاشی اکوسیستم شد. هجوم قایق‌های تندرو، رسوبات را به هم زد و مرجان‌ها را خفه کرد؛ در حالی که غواصی و «اسنورکلینگ» (snorkeling) بی‌ملاحظه نیز به حیات دریایی آسیب می‌زند. گردشگری مبتنی بر مهمانی، سر و صدا، زباله و آب‌های آلوده را به همراه آورد و خلیج‌های شفاف و زلال را به نقاط شلوغ و پر ازدحام بدل ساخت. خلیج «مایا» (Maya Bay) را که با یک فیلم مشهور شد، برای چندین سال بستند تا احیا شود و حتی با وجود محدودیت‌های جدید، زخم‌های ناشی از گردشگری، همچنان و بیش از حد قابل مشاهده است.
سانتورینی؛ یونان
صخره‌های کارت پستالی و کلیساهای با گنبد آبی «سانتورینی» (Santorini)، موجی از بازدیدکنندگان را به خود جذب می‌کنند؛ به ویژه کشتی‌های کروز که می‌توانند هزاران نفر را به طور همزمان به این جزیره بیاورند. خیابان‌های باریک جزیره به سرعت قفل می‌شوند و شهرک‌های کوچک، زیر بار سنگین رفت‌وآمد دائمی فرو می‌روند. زیرساخت‌ها، از تامین آب تا مدیریت زباله، برای پاسخگویی به این حجم از فشار کافی نیستند. گرچه زیبایی سانتورینی انکارناپذیر است؛ اما آرامشی که روزگاری ویژگی اصلی آن بود، جای خود را به شلوغی مداوم داده و لحظات سکوت حقیقی را نایاب کرده است.
جزایر گالاپاگوس؛ اکوادور
«جزایر گالاپاگوس» (Galápagos Islands) که زمانی پناهگاهی بکر و دست‌نخورده برای تکامل گونه‌های بومی بودند، اکنون زیر فشار فزاینده گردشگری قرار گرفته‌اند. هواپیماها، قایق‌ها و زیرساخت‌های لازم برای پذیرایی از بازدیدکنندگان، گونه‌های مهاجم را وارد کرده، آب‌ها را آلوده و زیستگاه‌های شکننده را مختل ساخته است. افزایش شمار گردشگران حتی با وجود مقررات سختگیرانه، به آرامی تعادل اکوسیستمی را بر هم می‌زند که پیش‌تر، پایدار بود. حیات وحش بومی، مجبور به سازگاری یا ناپدید شدن است؛ در حالی که فعالان محیط زیست، برای حفاظت از آنچه از این شگفتی طبیعی استثنایی باقی مانده است، تلاش می‌کنند.
شما تا به حال، از کدام یک از این مکان‌ها دیدن کرده‌اید و چه تاثیری روی شما گذاشته است؟ به نظر شما، چگونه می‌توان از تخریب مکان‌های دیدنی و محبوب جلوگیری کرد و سفر را مسئولانه‌تر پیش برد؟ لطفا کجارو و همراهان آن را نیز در جریان نگاه، نظر و تجربه ارزشمند خود قرار دهید.
عکس کاور: کانال بزرگ ونیز، ایتالیا؛ منبع عکس: Conde Nast Traveller، نام عکاس: نامشخص
