موزه عالی هنر آتلانتا، نمونه ای زیبا از معماری سفید
موزه عالی هنر آتلانتا (High Museum of Art)، ساختمانی عمومی و مکانی برای نگهداری آثار هنری است که به جنبههای تطبیقی و مفهومی برنامههای موزه رسیدگی میکند.
نمای سنتی شهر آتلانتا که موطن این ساختمان پیشرفته به شمار میآید و نیز نقش این شهر به عنوان یک از مهمترین مراکز فرهنگی در حال توسعه، توانسته است تاثیر به سزایی بر این طراحی خارقالعاده بگذارد و زیبایی دو چندانی را برای آن به ارمغان بیاورد.
«ریچارد مهیر» که از او با عنوان شوالیه سفید پست مدرنیسم نیز یاد میشود؛ از میان انواع کاربریها و موضوعاتی که به وی ارجاع شده است، معماری برای هنر و فضاهای فرهنگی را ترجیح داده و مراکز فرهنگی و موزههای بسیاری را طراحی کرده است که ساختمان موزه عالی هنر در آتلانتا که بخشی از مرکز هنری وودرو (Woodrow) است، از جمله موفقترین و شاخصترین آثار وی به شمار میآید.
مهیر در این بنا نیز همچون سایر آثار فرهنگی تعریفی متفاوت از رابطه میان شهر، مردم و هنر ارائه میکند و سعی دارد از گسست میان فضاهای فرهنگی و شهرها بکاهد.
نمونههایی از تلاش وی را در قالبهای خالی مربع شکل درون بنا که در آنها تصاویری از شهر قابل رویت است و همچنین در نحوه تعریف ورودی توسط خطی کشیده و شیبدار که از دل بنا به سوی شهر کشیده شده و در ناخودآگاه عابرین پیرامون سایت ترجمان و نشانهای از دعوت است میتوان مشاهده نمود.
علاقه وی به فرمهای دایرهای شکل و سازماندهی شعاعی، به طوری که احجام موزه در فشردگی و تمرکزگرایی شدیدی قرار داشته و ضرب آهنگهای مختلفی از صلبیت و شفافیت را نمایان میسازند.
در عین حال شباهتهای بسیاری میان این بنا و موزه «گوگنهایم نیویورک» اثر فرانک لوید رایت وجود دارد: مرکزیت آتریوم چند طبقه با سقفی شیشهای، رمپهای مدور، دیوارهای سفید و بازی نور و سایه.
آنچه در این بنا مورد نظر معمار بوده است نحوه مواجهه بیننده با آثار موزه، چگونگی حرکت و سیرکولاسیون میان گالریها و توجه به شخصیت و نیازهای تک تک آثار است.
بدین ترتیب سعی شده است تا آثار به نمایش در آمده تنها از یک زاویه و یک بعد– دید از رو به رو – قابل رویت نباشند بلکه توسط رمپها و پلها دید از فواصل مختلف و زوایای متفاوت به هر اثر ممکن گردیده است.
قرارگیری موزه هنر آتلانتا در محل اتصال خیابان پیچتری و شانزدهم، در حدود ۲ کیلومتری مرکز تجاری آتلانتا، و نیز دسترسی آسان به سیستم حمل و نقل عمومی، این موزه را در موقعیت مناسبی از شهر آتلانتا قرار میدهد.
موزه هنر آتلانتا متشکل از ۴ بخش جدا از هم است. با این وجود، یکی از این بخشها که به اتاق میانی موزه، لابی و مرکز همایشات اختصاص دارد، برای متمایز شدن از چهار بخش دیگر، برش خورده است.
جدایی فضای گالری و گردشی در موزه هنر آتلانتا، امکان نظارت فضای مرکزی بر سیستم حرکت را فراهم میآورد و در عین حال وجود پنجرههایی سرتاسری به منظور هدایت نور به داخل موزه و ارائه چشمانداز وسیعی از شهر را میسر میکند.
گالریها نیز با ارائه چشم اندازهای چندگانه و همچنین نمایش صمیمانه آثار در مقیاس وسیع، به برآورده نمودن نیازهای وسیع این مجموعه کمک میکنند.
نوری که به صورت مستقیم و یا فیلتر شده، تمام فضای این مجموعه را درنوردیده است، جدا از جنبه عملکردی، نمادی از نقش موزه در تجلی زیبایی شناختی و آشکار نمودن ارزشهای فرهنگی نیز به شمار میرود و هدف اولیه این معماری که کشف ارزشها و پرورش فهم تفکری مجموعه موزه از طریق تجربه فضای آن است را تامین میکند.