آخر هفته کجا بریم؟ از تنگه واشی و غار رودافشان تا آلاشت و جنگل ابر شاهرود
تنگه واشی، جنگل ابر، آلاشت یا حتی غار رودافشان، نامهایی که آوازه آنها حداقل یکبار به گوشمان خورده، اما برای بسیاری از ما، اندیشه اینکه سفر زمان و برنامهریزی مناسب میخواهد، تصور سفری کوتاه اما پر از زیبایی و خاطره را حافظهمان زدوده است. در این مقاله با معرفی بیشتر این مقاصد طبیعت گردی، آرزوی روزهایی به شادابی طبیعت این جاذبهها برای آخر هفته همراهان همیشگی کجارو داریم.
سفر یکروزه به طبیعت
بیست و چهار ساعت زمان کمی نیست، عزمتان را جزم کنید، کوله بار سفر بربندید، و دل به طبیعتی بزنید که شادابی و زیبایی را در روح زندگیتان جاری کند، اگر هنوز فکر میکنید مشغلههای کاری زمانی برای سفر برای شما باقی نگذاشته، پیشنهاد میکنیم از تنگه واشی و غار رود افشان بیشتر بدانید.
تنگه واشی
تنگه واشی یا ساواشی یکی از زیباترین جاذبههای گردشگری حومه تهران است، که میتواند شمارا از گرمای طاقتفرسای تابستان به خنکای نسیم برخاسته از جریان آب مهمان کند. وقتی در میان صخرههای سربهفلککشیده تنگه واشی قدم میزنیددرحالیکه هیچ اثری از آفتاب در تابستان نیست و وقتی پاهایتان تا زانو و شاید تا کمرتان در آب سرد تنگه واشی است، گویی به دنیای دیگری رفتهاید.
شاید یکی از جذابترین بخشهای سفر به تنگه واشی حرکت در رودخانهای باشد که در بین یک دره سنگی قرار دارد. با توجه به نزدیکی تنگه واشی به شهر تهران، امکان مسافرت یکروزه به این منطقه وجود دارد و بهویژه در تابستان هزاران نفر از ساکنان استان تهران و دیگر استانهای اطراف به این منطقه مسافرت میکنند. تنگه واشی علاوه بر برخورداری از منابع زیبای طبیعت دارای چند اثر تاریخی نیز هست. در این تنگه باریک یک کتیبه از سه کتیبه معروف دوران قاجار به یادگار مانده است.
یکی از این کتیبهها در جلیلز جند تنگه واشی قرار دارد و ۲ کتیبه دیگر در چشمه علی شهرری و تونل وانه در جاده هراز قرار دارند. هر ۳ کتیبه به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شدهاند. فتحعلی شاه با دیدن نقشبرجستههای دوره ساسانی ۳ نفر به نامهای حجارباشی، نقاشباشی و معمارباشی را مسئول ساخت ۳ کتیبه در تهران کرد که نام هر سه تن در گوشههای کتیبهها نمایان است.
کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دورتادور کتیبه روایت شده است. بزرگترین نقشبرجسته این کتیبهها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن میتوان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار مشاهده کرد. ساخت کتیبه جلیلز جند، سه سال به طول انجامیده است. این کتیبه دارای قدمتی ۱۸۵ ساله است و بهگونهای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده است. برای رسیدن به تنگه ساواشی در کیلومتری ۲ جاده فیروزکوه ـ تهران، پس از ورود به یک جاده فرعی و طی حدود ۹ کیلومتر، روستای جلیزجند نمایان میشود. این روستا در حاشیه یک دشت سرسبز با مزارع گندم و سیبزمینی و باغات مختلف بنا شده است. بعد از عبور از روستا و طی حدود ۴ کیلومتر در جادهای که میان دشت و در کنار جویهای پر از آب زلال، احداث شده، محل پیاده روی تنگه ساوشی شروع میشود. بعد از عبور از تنگه اول و گذر از دشتی زیبا، تنگه دوم قرار گرفته که حدود ۲ کیلومتر با تنگه اولی فاصله دارد. این تنگه هم مانند تنگه اول چشمنواز است و از دیوارههای سنگی آن در نقاط مختلف چشمههای آب زلال و خنک بهسمت پایین روان است.
غار رود افشان
روستای رود افشان دماوند، مسیر راه کوهنوردهایی است که به ارتفاعات البرز مرکزی صعود میکنند. غار رود افشان در همین مسیر است. بلندی سقف غار بهاندازهای است که میتوان بهراحتی در داخل آن حرکت کرد. غار رود افشان در ارتفاع ۱۹۴۵ متر از سطح دریا و بر بالای ارتفاعات شمال شرقی روستای رود افشان واقع شده است. از مشخصات بارز این غار میتوان به دهانه آن با ارتفاع ۲۰ متر و طول ۲۹ متر و نیز آثارها و ستونهای استالاکتیت و استالاگمیت در طول راهروهای آن اشاره کرد.آب زلالی که از دل صخرههای سنگی بیرون میآید در چالههای موجود در کف غار جمع میشود. برای دسترسی به این غار بهترین راه گذشتن از جاده فیروزکوه است که بعد از گذر از دو راهی دماوند در محلی بنام سیدآباد به جاده فرعی آسفالتهای برخواهید خورد که پس از طی حدود نیم ساعت رانندگی یا دو ساعت پیاده روی، به روستای رودافشان میرسید. از این روستا پس از حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کوهپیمایی ساده در طول مسیر غار که البته دارای شیب زیادی هم هست، به دهانه غار خواهید رسید که درون قیف بزرگی به قطر ۱۰۰ متر جا خوش کرده و تنها از لبه همین قیف دهانه غار دیده خواهد شد.
سفر دو روزه به طبیعت
دو روز، تمام مشخصات یک سفر تمام عیار را در خود جای میدهد، اگر مقصد سفر مناسبی انتخاب کنید و دل به جاده بسپارید. این هفته با معرفی بیشتر آلاشت و جنگل ابر، آرزوی سفری خوش و آخر هفتهای سبز و سر زنده برای مخاطبان کجارو داریم.
آلاشت
آلاشت، یکی از روستاها یا به تعبیری شهرهای کوچک زیبای مازندران است که کمتر از آنچه باید، کسی به آن سفر میکند، اما این شهر زیبا، هم تاریخ دارد و هم طبیعت. آلاشت پهنهای سبز و مرتفع است، که شما را در ارتفاعی بلند، مهمان ابر و آفتاب و جنگل میکند.
این شهر زیبا و با طراوت با دارا بودن آب و هوای پاک و مفرح کوهستانی، بافت تاریخی به ثبت رسیده در فهرست میراث ملی، بقاع متبرکه امامزادگان، بنای مسجد امام حسین (ع) با معماری منحصربهفرد (۱۳۵۲)، موزه مردم شناسی در ساختمانی با قدمت بالغ بر ۱۵۰ سال، رصدخانه و جاذبههای فراوان دیگر یکی از بهترین مقاصد برای تورهای طبیعتگردی و سفری چندروزه به طبیعتی وصف ناشدنی است.
با گذر از جاده پرپیچوخم و سرسبز آلاشت، به یک دوراهی میرسید که یکی از آنها بهسمت امامزاده میرود و دیگری به روستاهای هلی چال و سواد رودبار. روستای سواد رودبار که در زبان محلی به آن «ساتروآر» میگویند، از پایین محله و بالا محله تشکیل شده که شغل اصلی ساکنان آن، دامپروری است. شاید انتخاب نام پارک جنگلی برای ییلاقی که وجود درختان انبوه، اولین ویژگی اقلیمی آن است، انتخاب مناسبی نباشد، اما با این حال، دوراهی ورودی آلاشت به محدودهای میرسد که به آن پارک جنگلی میگویند؛ منطقهای بکر و آرام که بیشتر گردشگران، حداقل یک روز در آنجا اتراق میکنند. در این جنگل انبوه بهدلیل ارتفاع بالایی که دارد، همواره درختان در پوششی از مه فرو میروند و منظرهای بدیع و رؤیایی میآفرینند؛ نمایی که شاید تابهحال تنها در فیلمهای تخیلی دیده باشید.
بعد از آخرین خیابان بلند آلاشت که به مسجد امام حسين «ع» ختم میشود، پلکانی طولانی شما را به بالاترین نقطه آن میرساند که رصدخانهای کوچک در آن بنا شده است؛ بنای گنبدی شکل کوچکی که شبها میتوانید از دریچه رو به بالای آن، آسمان را رصد کنید؛ البته به شرطی که اگر ابرها، شما و فضای بالا سرتان را احاطه نکرده باشند.
اگر خودروی شخصی دارید، میتوانید مسیر جاده فیروزکوه را پیبگیرید. فاصله تهران تا آلاشت حدود ۲۳۷ کیلومتر است و تقریبا سه ساعت و نیم طول میکشد تا به آنجا برسید. در جاده فیروزکوه بعد از شهر «پل سفید» به دو راهی آلاشت میرسید که در سمت چپ جاده قرار دارد. از این دو راهی تا خود آلاشت حدود ۳۷ کیلومتر را باید در جاده فرعی و پیچوخمهایش برانید تا بعد از ۴۵ دقیقه به آلاشت برسید. نشانه جاده آلاشت غیر از تابلوی راهنمای آن، پلی است که روی آن ماکت یک قطار باری کشیده شده است. اگر بدون خودرو سفر میکنید، میتوانید با اتوبوسهای قائم شهر هم خود را به منطقه سوادکوه و دو راهی آلاشت برسانید، مسیری که تقریبا سه ساعت و نیم به طول میانجامد و از آنجا به بعد باید مینیبوس ماشینی کرایه کنید تا شما را به آلاشت ببرد.
برای مطالعه جزئیات بیشتر از آلاشت و طبیعت زیبای آن پیشنهاد میکنیم، مقالهی آلاشت؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران را مطالعه کنید.
جنگل ابر شاهرود
جنگل ابر شاهرود قسمتی از قدیمیترین و زیباترین جنگل های هیرکانی با گونههای گیاهی و جانوری نادری است که آن را به یکی از ارزشمندترین و زیباترین نقاط کشور بدل کرده است. این جنگل که با ۳۵ هزار هکتار وسعت در ادامه جنگلهای سرسبز شمال کشور قرار گرفته، بهدلیل اینکه در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به جنگل ابر شهرت یافته است.
جنگل ابر در ۵۰ کیلومتری شمالشرق شاهرود، در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر، استان گلستان و در روستای ابر قرار دارد. در این جنگل ابرها آنقدر به درختها نزدیکاند که به نظر میرسد جنگل روی ابرها سوار است. میتوان خیال را میان ابرها پرواز داد و تا چشم یاری میدهد به مناظر سرسبز آن خیره شد. به باور بسیاری از گردشگران این جنگل یکی از زیباترین چشماندازهای طبیعت ایران محسوب میشود.
جنگلهای هیرکانی یکی از منحصربهفردترین نوع جنگلها در دنیا هستند که همچون نوار سبزی بر شیبهای شمالی جبال البرز قرار گرفته و سواحل جنوبی دریای خزر را میپوشانند. این ناحیه از حوالی آستارا در شمالغرب تا حوالی جنگل ابر در شرق ایران ادامه مییابد.
افزون بر زیبایی طبیعی، مشخصات کمنظیری مانند وجود گونههای متفاوت گیاهان چوبی بههمراه گونههای گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و مانند آنها این قابلیت را پدید آورده که این اراضی همچون موزهای زنده برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرد. بخشی از گردشگران خارجی این منطقه، گیاهشناسانی هستند که برای دیدن گونههای نادر گیاهی موجود در جنگلهای هیرکانی به ایران میآیند و دسته دوم، گردشگران عمومی هستند که اغلب از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه میآیند.
جنگل ابر در محلی واقع است که از ضخامت کوههای البرز کاسته میشود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از لابهلای درهها بهسمت جنوب سرازیر میشوند؛ به همین خاطر تقریبا از بعدازظهر تا نیمههای شب با سرد شدن هوا چنان میکند که جنگل روی ابرها سوار شده است. مجاورت دو ناحیه کمفشار و پرفشار (دشت گرگان و منطقه ابر) باعث شده هروقت زمین انرژی میگیرد ابرها جابهجا شوند و چنین به نظر میرسد که ابرها از آسمان به زمین میآیند. این اتفاق منطقه ابر را دگرگون کرده است. از گونههای جانوری این منطقه میتوان خرس قهوهای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش کل و بز، شوکا و مار و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول را نام برد. برای رسیدن به جنگل ابر باید از شاهرود یا شهر بسطام وارد جاده شاهرود-آزادشهر شده و از آنجا وارد راه فرعی شوید که بهسمت روستای ابر میآید. از آنجا تا جنگل ابر نیز راه زیادی نیست. ضمن اینکه راه دسترسی دیگری از استان گلستان نیز وجود دارد.
برای مطالعه بیشتر دربارهی جنگلهای هیرکانی و طبیعت وصف ناشدنی جنگل ابر، به مقاله جنگل ابر شاهرود؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعتگردی ایران نگاهی دوباره بیندازید.