زیباترین پنجره‌های شیشه‌ای جهان؛ جادوی نور از مسجد نصیر تا برزیل
زیباترین پنجره‌های شیشه رنگی جهان را می‌توان در مکان‌هایی غیر منتظره به تماشا نشست؛ پنجره‌هایی که از مساجد ایران و معابد تایلند گرفته تا کلیساهای کوچک برزیل و هتل‌های باشکوه مکزیک، چشم‌ها را خیره می‌کنند. این هنر که روزگاری تنها به معماری مذهبی اختصاص داشت، در گذر زمان به اثر هنری تمام عیاری تبدیل شده که جادوی آن در بازی میان نور و ماده، روایت و انتزاع و درون و بیرون نهفته است. این پنجره‌ها، امروزه با جسارت بازآفرینی می‌شوند و به عنوان هنر تزیینی درخشان، با بازی نور و رنگ، فضایی تازه و دیدی متفاوت خلق می‌کنند (admiddleeast).
کاسا لئو موررا، اسپانیا
«کاسا لئو موررا» (Casa Lleó Morera) که توسط معماری به نام «لوییس دومنک ای مونتانر» (Lluís Domènech i Montaner) طراحی شده، یکی از جواهرات «مدرنیسم کاتالان» (Catalan modernism) است. این اقامتگاه که در سال ۱۹۰۵ میلادی افتتاح شد، در پشت نمای پرجزئیات خود، انبوهی از ریزه‌کاری‌های تزئینی را به نمایش می‌گذارد؛ موزاییک‌های رنگارنگ، مجسمه‌های گل‌دار، آهن‌کاری‌های منحنی و از همه مهم‌تر، پنجره‌های شیشه رنگی باشکوهی که توسط استادکاران برجسته آن دوران ساخته شدند.
مسجد نصیرالملک، ایران
«مسجد نصیرالملک» در شیراز که با لقب «مسجد صورتی» نیز شناخته می‌شود، هر صبح نمایشی جادویی از نور را پیش چشم بینندگان می‌گذارد. پنجره‌های شیشه رنگی چند رنگ آن در کنار طاق‌های تراش‌خورده و فرش‌های ایرانی، شبستان را به اتاقی زنده و رنگین بدل می‌کنند. مسجد نصیرالملک که در قرن ۱۳ شمسی ساخته شد، یکی از جواهرات هنر قاجاری است.
گرن هتل سیوداد د مکزیکو، مکزیک
«گرن هتل سیوداد د مکزیکو » (Gran Hotel Ciudad de México)، جواهری از سبک «آرت نوو» (Art Nouveau) که در قلب مرکز تاریخی مکزیکوسیتی جای گرفته است، بازدیدکنندگان را با درخشش باشکوه سقف شیشه رنگی خود مجذوب می‌کند. این سقف شیشه رنگی عظیم که در سال ۱۹۰۸ میلادی ساخته و به صورت قطعه قطعه از فرانسه وارد شد، بیش از ۲۰ متر طول دارد. نقش‌های گل‌دار گلچین‌شده و منحنی‌های ظریف آن، نور را از میان یک پالت گرم از زرد طلایی، سبز زمردی و رگه‌هایی از صورتی کمرنگ عبور می‌دهند و تصویری زیبا به نمایش می گذارند.
گنبد پرستون برادلی هال، آمریکا
«گنبد پرستون برادلی هال» (Preston Bradley Hall Dome)، جواهر معماری در قلب «مرکز فرهنگی شیکاگو» و سازه عظیمی با قطر ۱۱ متر است که یکی از بزرگ‌ترین گنبدهای شیشه رنگی «تیفانی» (Tiffany) در جهان به شمار می‌آید. این گنبد در سال ۱۸۹۷ میلادی، توسط «جی. ای. هولزر» (J.A. Holzer)، استاد برجسته موزاییک‌کاری تیفانی ساخته شد و با حدود ۱۰۵ متر مربع موزاییک رنگی و ۳۰٬۰۰۰ قطعه کوچک شیشه شیری رنگ «اپال‌سنت» (opalescent) تزئین شده است. در بازی رنگین‌کمانی نور تالار، اینطور به نظر می‌رسد که هر رنگ، با گذر زمان روزانه تغییر می‌کند.
موزه اراوان، تایلند
«موزه اراوان» (Erawan Museum)، معبد-موزه شگفت‌انگیزی است که زیر پیکره عظیم فیلی سه سر قرار دارد و یک گنبد شیشه رنگی با حال و هوایی رازآلود در قلب آن دیده می‌شود. این گنبد که توسط هنرمندی به نام «یاکوب شوارتزکپف» (Jakob Schwarzkopf) طراحی شده است، فضا را در نوری با رنگ‌های آبی، طلایی و قرمز غرق می‌کند. این شاهکار، نمادی از کیهان در سنت بودایی محسوب می‌شود و معنویت شرقی و تخصص اروپایی شیشه‌سازی را در فضایی به همان اندازه چشمگیر و روحانی درهم می‌آمیزد.
زیارتگاه سائو ژائو بوسکو، برزیل
«زیارتگاه سائو ژائو بوسکو» (Santuário São João Bosco)، در قلب پایتخت برزیل، تجربه خیره‌کننده‌ای از نور و رنگ ارائه می‌دهد. این بنا که توسط معماری به نام «کارلوس آلبرتو ناوز» (Carlos Alberto Naves) طراحی و در دهه ۱۹۷۰ میلادی افتتاح شد، دنیایی از ظرافت و زیبایی بی‌نظیر را در خود پنهان کرده است. ۸۰ پنل شیشه رنگی با بیش از ۷٬۰۰۰ قطعه در ۱۲ طیف آبی، نور طبیعی را به دریای زنده‌ای از انعکاس‌ها تبدیل می‌کنند. این کلیسا با معماری ساده و پالت رنگی سحرانگیز خود، ادای احترامی معاصر به معنویت و زیبایی حسی است.
کدام یک از این شیشه‌های رنگی، بیشتر مورد توجه شما قرار دارد؟ اگر فرصت سفر داشتید، بازدید از کدام مسجد یا موزه با شیشه‌های رنگی را در اولویت قرار می‌دادید؟ لطفا نگاه، نظر و تجربه ارزشمند خود را با کجارو و همراهان آن نیز به اشتراک بگذارید.
عکس کاور: مسجد نصیرالملک شیراز؛ منبع عکس: boredpanda.com، نام عکاس: رامین رحمانی نژاد
