گردشگری حیات‌وحش با ارزش‌تر از شکار غیرقانونی حیوانات است

پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که گردشگری حیات‌وحش پنج‌برابر بیشتر از تجارت غیرقانونی حیوانات‌ وحشی، به تولید ناخالص داخلی جهانی (Global GDP) کمک کرده است. در سال ۲۰۱۸، گردشگری حیات‌وحش ۱۲۰٫۱ میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص داده بود، در حالی که سهم تجارت غیرقانونی حیات‌وحش معادل ۲۳ میلیارد دلار بوده است.

گلوريا گوارا، رئيس شورای جهانی سفر و گردشگری می‌گوید:

پیام ما به کسب‌وکارهای گردشگری، کارمندان و بازدیدکنندگان سراسر جهان این است که ارزش حیات‌وحش زنده بسیار بیشتر از مرده‌ی آن است. گردشگری حیات‌وحش، بخشی غنی از این صنعت است که نشان می‌دهد چطور می‌توان از گونه‌های ارزشمند به‌صورت قانونی برای تقویت کسب‌وکار گردشگری بهره برد، بدون اینکه آسیبی به آن‌ها وارد کرد. در واقع، بازار این گردشگری بسیار قدرتمند بوده و ارزش آن پنج‌برابر تجارت غیرقانونی حیوانات است، به همین دلیل انگیزه‌ای جدی به کشورها می‌دهد تا حفاظت و نمایش این حیوانات به دنیا را به کشتن آن‌ها در ازای پول ترجیح دهند.

پژوهش جدید، روند مثبت گردشگری حیات‌وحش را نشان می‌دهد، هرچند که تجارت غیرقانونی حیوانات‌ وحشی همچنان بازار سیاه این بخش را زنده نگه داشته است. میلیون‌ها حیوان و هزاران گونه در سراسر جهان هنوز در حال کشته‌شدن یا اسیرشدن در زیستگاه‌های طبیعی خود هستند و به‌عنوان حیوانات عجیب‌وغریب، برای دارو،‌ غذا،‌ جواهرات یا تزئینات به فروش می‌رسند. به‌عنوان مثال، پولک‌های پانگولین (مورچه‌خوار پولک‌دار) جمع‌آوری و برای قدرت‌های شفابخشی مورد ادعای مردم استفاده می‌شود.

در برخی موارد،‌ شکار به‌عنوان دلیل اصلی قرارگرفتن حیوانات در معرض خطر انقراض تلقی می‌شود. در فاصله‌ی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷،‌ سالانه بیش از ۱۰۰ هزار فیل به‌خاطر عاج و بیش از هزار کرگدن برای شاخ‌هایشان کشته شدند. تجارت غیرقانونی حیوانات، با مرگ‌ومیر انسان‌ها نیز همراه بوده است؛ به‌طوری که در پارک ملی ویرونگا واقع در جمهوری دموکراتیک کنگو، بیش از ۱۷۰ جنگلبان در دو دهه‌ی گذشته جان خود را از دست داده‌اند.

برای مدتی است که کارزاری برای جایگزینی گردشگری حیات‌وحش به‌جای شکار حیوانات به راه افتاده است. ایان کریگ از Northern Rangelands Trust می‌گوید:

برای اینکه مردم محلی کنیا را متقاعد کنیم که حفاظت مبتنی بر جامعه، ثمربخش است، گردشگری نقش مهمی ایفا می‌کند. در حال حاضر تعدادی کلبه برای اقامت گردشگران در نظر گرفته شده است که توسط مردم بومی اداره می‌شود و مشابه همان اقامتگاه‌هایی است که پارک‌های ملی در اختیار گردشگران می‌گذارند. این جوامع اکنون می‌دانند که وقتی که یک فیل کشته می‌شود،‌ آن‌ها بخشی از منبع درآمد خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل مردم محلی مراقب حیوانات هستند و کسانی که قصد آسیب به آن‌ها را داشته باشند، به چالش می‌کشند. بنابراین، چنانچه رفاه، آموزش و اشتغال مردم بومی به‌واسطه‌ی کشتن حیوانات به خطر بیفتد، مردم اجازه‌ی این کار را نمی‌دهند.

در سال ۲۰۱۵، مؤسسه‌ی خیریه‌ی حفاظت از حیات‌وحش Tusk، جایزه‌ی جنگلبان حیات‌وحش Tusk را راه‌اندازی کرد تا از افرادی که به مبارزه با شکار و تجارت غیرقانونی حیات‌وحش می‌پردازند،‌ تقدیر و تشکر به عمل آورد.

چنانچه تعطیلات حیات‌وحش به‌صورت اخلاقی مدیریت شود، واقعاً می‌تواند به حمایت از گونه‌های در معرض انقراض بینجامد. هنگامی که گردشگران برای دیدن حیوانات وحشی پول می‌دهند، از نظر مردم محلی، این گونه‌ها ارزش اقتصادی پیدا می‌کنند و به‌تبع آن، مردم به‌خاطر انگیزه‌های مالی، به حفاظت از حیوانات وحشی کمک می‌کنند.

۱. آیا اپراتور تور حضور پررنگی در امور اجتماعی دارد؟ خیلی مهم است که بدانید، تعطیلات شما به‌صورت مستقیم به مردم بومی کمک می‌کند و از طریق همین مردم باعث محافظت از حیواناتی می‌شود که برای بازدیدشان رفته‌اید. اکثر اپراتورها با اشتیاق راجع به خدماتی که در روستاهای اطراف انجام داده‌اند، صحبت می‌کنند، از تهیه‌ی پمپ‌ برای آب آشامیدنی تمیز تا خرید کالا و خدمات برای مردم بومی یا آموزش جوانان به‌عنوان راهنماهای حیات‌وحش یا سرآشپز.

۲. آیا یکی از گروه‌های محافظت از محیط‌زیست، اپراتور تور را تأیید می‌کند؟ وقتی که اپراتور حیات‌وحش مورد تأیید یکی از سازمان‌های اصلی حفاظت از محیط‌زیست باشد، کاملاً واجد شرایط و قابل اطمینان است. به همین دلیل می‌توانید مطمئن باشید که به‌عنوان مثال در سفرهای تماشای ببر که تحت حمایت سازمان TOFTigers انجام می‌شود، اعتبار اخلاقی اپراتورها بررسی شده است. سایر گروه‌های حفاظت از محیط‌زیست که از روش‌های زیست‌محیطی مسئول و پایدار حمایت می‌کنند، عبارت‌اند از ائتلاف جنگل (Rainforest Alliance) برای اپراتورهای تور و اقامت در آمریکای لاتین و کارائیب و همچنین شورای جهانی گردشگری پایدار که مجموعه‌ای از معیارهای زیست‌محیطی و پایدار را برای اپراتورهای تور تعریف کرده است.

۳. آیا گردشگری حیات‌وحش واقعاً یک تجربه‌ی واقعی از حیات‌وحش است؟ حیوانات وحشی در طبیعت زندگی می‌کنند، هرچند استثناهایی مثل پرورشگاه‌های حیوانات نیز وجود دارد. در هر صورت بخش اعظم تجربه‌های حیات‌وحش که به حیوانات اسیر مربوط می‌شود، غیراخلاقی است.

۴. آیا رفتار طبیعی حیوانات تغییر خواهد کرد؟ از اپراتورهای حیات‌وحش که تأثیر بلندمدتی بر رفتار حیوانات وحشی دارند، باید اجتناب کنید. وقتی گردشگران به حیوانات غذا می‌دهند، این موضوع باعث می‌شود، ترس خود از انسان‌ها را از دست بدهند که عواقب نامطلوب و حتی مرگ‌باری را به همراه خواهد داشت.

۵. آیا تجربه‌ی حیات‌وحش می‌تواند به سوء‌استفاده از حیوانات بینجامد؟ اجازه ندهید که تعطیلات حیات‌وحش شما به قیمت ضایع‌شدن آسایش حیوانات تمام شود. جامعه جهانی پشتیبانی از جانوران با استفاده از پژوهشی که در واحد تحقیقات حفاظت از حیات‌وحش دانشگاه آکسفورد انجام شده،‌ فهرستی ۱۰ موردی از ظالمانه‌ترین تجربه‌ها در حیات‌وحش را جمع‌آوری کرده است. در این فهرست، راه‌رفتن با شیرها و فیل‌سواری دیده می‌شود.

۶. آیا در گردشگری حیات‌وحش از محیط‌زیست محافظت می‌شود؟ هنگام بازدید از زیستگاه حیوانات، رفتار شما و گروه‌تان نباید به هیچ عنوان تأثیرات منفی روی آن‌ها بگذارد.