خانه‌های آینده انسان‌ها مانند ژاپنی‌ها بسیار کوچک خواهد بود
به طور عادی هر ۳۵ سال یکبار جمیعت کشورها ۲ برابر می شود، پس جمعیت کشوری مانند چین در صورت رعایت نکردن قوانین کنترل جمعیت بعد از دوره‌ای ۳۵ ساله تقریبا ۳ میلیارد نفر خواهد بود. عمق فاجعه جایی است که به اندازه این جمعیت، زمینی برای ساختن سرپناه نباشد، مشکلی که کشورهای بسیاری با آن روبرو هستند، حتی کشور پیشرفته‌ای چون ژاپن. با کجارو همراه باشید.
هرچند این کشور توانسته است با استفاده از هوش و ذکاوت معماران خود، نه تنها در فضاهای کوچکی مسکن‌سازی کند، بلکه به طراحی سنتی خود پایبند مانده‌است تا ساکنین این ساختمان‌های کوچک دچار افسردگی مربوط به زندگی در فضای کوچک نشوند. با این مقاله کجارو همراه شوید تا بدانید معماران ژاپنی چطور برای جمعیت تقریبی ۱۲۰ میلیون نفر و تنها با وجود ۳۳۷ هزار کیلومتر مربع (به اندازه استان خراسان قدیم) مشکل مسکن خود را حل کرده‌اند.
خانه‌های کوچک برای بسیاری از ما عجیب‌وغریب محسوب می‌شود اما باید گفت این نوع منازل تنها راه‌حل نتیجه‌بخش مناطق شلوغی مانند توکیو، پایتخت کشور ژاپن است که به تراکم بالای جمعیت این کشور کمک شایانی می‌کند.
راز نهفته در این منازل کوچک، فقط نوآوری و خلاقیت در طراحی آنها نیست بلکه منازل مذکور گویای هویت و تاریخ چندهزارساله ژاپنی است و می‌توان تلفیق فرهنگ و سنن ژاپنی را در طراحی این منازل به خوبی مشاهده کرد. نکته مهم دیگر این منازل نحوه متصل‌شدن آنها به معابر شهر و پیاده‌روها محسوب می‌شود.
با توجه به نیاز هر جامعه‌ای برای داشتن مکان‌های عمومی مانند رستوران، پارک، معابر عمومی، ایستگاه‌های حمل‌ونقل شهری و همچنین یادآوری این نکته که ژاپن با مشکل کمبود زمین روبه‌رو است، می‌توان به اهمیت این نوع منازل کوچک ولی کاربردی پی برد، زیرا این خانه‌ها نیاز وجود مکان‌های خصوصی را که به شدت در ژاپن با محدودیت روبه‌رو است، برطرف می‌کنند.
از آنجایی که حریم خصوصی در ژاپن و تاریخ این کشور به علت کمبود زمین در اولویت اول قرار نداشته‌است در نتیجه مردم این کشور نیز چندان به آن توجهی ندارند و همین موضوع دست معماران ژاپنی را برای طراحی در فضاهای کوچک باز گذاشته است. از ویژگی‌های مهم این نوع طراحی ژاپنی می‌توان به طراحی سنتی داخل منزل، کارایی بالا و بزرگتر جلوه دادن این منازل در ذهن اشاره کرد.
آینده تمدن‌های جهان در گروی طراحی و ساخت مناسب شهری است و به طور حتم با توجه به رشد جمعیت، طراحی خوب و کارآمد منازل مسکونی کوچک از مهم‌ترین اولویت‌های شهرسازی در آینده خواهد بود.
طراحی این منازل کوچک به این شرح است که در فضایی به مساحت حدود ۱۰ مترمربع و در چندطبقه ساخته می‌شوند، آجرها به قدری باریک هستند که تنها فضای بخش‌های مختلف منزل را از هم جدا می‌کنند و جعبه‌های فلزی متعددی وجود دارند که به نحوی در هم ادغام شده‌اند تا با چیده‌شدن در فضایی کوچک و به شکلی پیچیده ولی در عین حال کم‌جا و کارآمد، فضای لازم برای قراردادن وسایل را مهیا کنند.
ساخت مکانی برای نگهداشتن وسایل اضافی مانند کمددیواری یا انباری یکی از مشکلات بزرگ طراحان بوده است البته وقتی که مجبور به کار در فضاهای کوچک باشند، اما در طراحی این منازل ژاپنی با ایجاد طبقات مختلف در کل ساختمان (چند طبقه ساختن آن) هم به معماری منزل کمک می‌شود هم فضای اضافی برای نگهداری وسایل ایجاد می‌شود.
متخصصین طراحی منزل در ژاپن روشنایی ساختمان را از روش هوشمندانه‌ای تامین می‌کنند، با ورود و انعکاس نور از داخل روزنه‌هایی در سقف و دیوارهای بیرونی هر طبقه، کف زمین و حمام طبقه بالا روشن می‌شود. همچنین برای صرفه‌جویی در مصرف فضا، پله‌ها به شکل دایره طراحی و برای عدم القای کوچک‌بودن منزل، کف پله‌ها شیشه‌ای طراحی شده است. کل زیربنای این نوع ساختمان‌ها ۲۷ مترمربع بیشتر نیست ولی با این شکل طراحی هر ساختمانی که ایجادشده، اصلا کوچک به نظر نمی‌رسد.
نمای داخلی زیبا ولی محکم و به رنگ سفید است. دیوارها کاشی‌کاری شده‌اند و پنجره‌ها به شکل مشجر (کدر) هستند. وقتی شما وارد این منازل می¬شوید ،به هیچ‌وجه اندازه کوچک آن را باور نکنید. دسترسی این ساختمان‌ها به خیابان هم بسیار راحت است.
ساختمان‌هایی با این مساحت از حد و اندازه یک خانه معمولی که همه ما در ذهن داریم، بسیار کوچک‌تر است، اما آن‌قدر هم کوچک نیست که نتوان آن را به عنوان مکانی برای زندگی محسوب کرد.
ساختار طراحی این خانه‌ها، معماری سنتی ژاپنی را در ذهن تداعی می‌کند. معماری که هر ژاپنی می‌توانست فضای زندگی خود را در طول یک روز از محلی برای خواب به محلی برای آشپزی و یا پذیرایی تغییر دهد. دستشویی و حمام در هم ادغام شده و تختخواب داخل دیوار یا کمد کار شده‌است. دستگاه سرمایش و گرمایش نیز یکی است (Air Conditioner) و سقف طبقه آخر ساختمان به صورت هیدرولیکی قابلیت بازشدن دارد.
استفاده از کاغذهای ساخته شده از برنج که با چسب روی سطوح چوب چسبانده می‌شوند در بیشتر نقاط جهان مرسوم است. استفاده از این نوع کاغذها باعث تغییر در نور موجود در فضای ساختمان شده است و به اصطلاح عامیانه آن را نرم‌تر می‌کند. نرم‌تر شدن نور باعث می‌شود که چشمان ساکنین ساختمان در درازمدت دچار خستگی نشود، همچنین بر روحیه آنها اثر مثبت بگذارد. باید به این نکته هم اشاره کرد که نور نرم باعث بزرگتر به نظر رسیدن فضای ساختمان هم می‌شود.
درست مانند طراحی داخلی در ژاپن قدیم تعدادی صفحه مزین به پارچه‌های داخل ریل‌هایی قرار دارند، که این ریل‌ها نیز به شکلی ثابتی به زمین پیچ شده‌اند. با استفاده از این صفحات ساکنین می‌توانند آنها را به راحتی جابه‌جا و میزان فضای منزل را کم و زیاد کنند. به نوعی می‌توان از آنها به عنوان دیوارهای متحرک نام برد.
به طور کلی باید گفت این نوع معماری برای خانواده‌های جوان با بودجه کم مناسب است. از دیگر نکات مثبت این طراحی این است که زاغه‌نشینی و رشد نامطلوب حاشیه‌های شهر توکیو متوقف شده‌است. همچنین کوچک‌بودن این منازل باعث افزایش ارتفاع بنا نسبت به ساختمان‌های هم‌جوار می‌شود که این موضوع باعث بهبود منظره بیرونی ساختمان می‌شود.
با توجه به وجود دیوارهای متحرک، می‌توان با تغییر فصل محل خواب را نیز در خانه تغییر داد و به قسمت خنک‌تر یا گرم‌تر نقل مکان کرد. می‌توان در فصول گرم به طبقات پایین‌تر و در فصول سرد به طبقات بالاتر رفت. (هوای سرد به علت سنگین‌تر بودن از هوای گرم در قسمت‌های پایین‌تر جریان خواهدداشت).
به فاصله نیم‌ساعته از جنوب یوکاهاما (شهری در ژاپن) و روبروی خلیج توکیو، می‌توان تعداد زیادی از این نوع منازل کوچک را مشاهده کرد. این منازل در کنار صخره‌هایی دریایی ساخته شده است تا با استفاده از زیبایی دریا و صخره‌ها مناظر باورنکردنی را برای ساکنین خود ایجاد کند. همچنین از وجود صخره‌های دریایی می‌توان به عنوان یک سایبان طبیعی استفاده کرد.
اما معماران ژاپنی توانسته‌اند در این فضاهای کوچک ۲۷ متر مربعی با استفاده از زیبایی طبیعت و جادوی مناظر، ساختمان‌هایی باورنکردنی را برای سکونت ایجاد کنند که ساکنین آن نه‌تنها از فضای کوچک گله‌مند نباشند بلکه از زندگی در آن لذت هم ببرند و شاهد اوج هنرنمایی علم معماری خواهند بود.
منبع: .Businessinsider
دیدگاه